شناسه : 1583
همه ما روزانه وقت زیادی را صرف فضای مجازی و شبکههای اجتماعی کرده و صراحتا میتوان گفت، زندگی همه ما به شکلی با فضای اینترنت گره خورده است. همانطور که در نوشتار جرایم رایانهای نیز بدان اشاره کردیم، دنیای مجازی و اینترنت با وجود تمام مزایا و کاربردهای بسیاری که برای همه ما داشته است، مشکلاتی نیز با خود به همراه داشته که سبب بوجود آمدن جرایم رایانهای شده است. فحاشی و توهین در فضای مجازی نیز یکی از این جرایم بوده که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. بدین سان با گروه وکلای وکالت آنلاین همراه باشید.
همه ما روزانه وقت زیادی را صرف فضای مجازی و شبکههای اجتماعی کرده و صراحتا میتوان گفت، زندگی همه ما به شکلی با فضای اینترنت گره خورده است. همانطور که در نوشتار جرایم رایانهای نیز بدان اشاره کردیم، دنیای مجازی و اینترنت با وجود تمام مزایا و کاربردهای بسیاری که برای همه ما داشته است، مشکلاتی نیز با خود به همراه داشته که سبب بوجود آمدن جرایم رایانهای شده است. فحاشی و توهین در فضای مجازی نیز یکی از این جرایم بوده که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. بدین سان با گروه وکلای وکالت آنلاین همراه باشید.
فحاشی رایانهای!
توهین و فحاشی به معنای هر نوع سخن زشت، بدگویی، الفاظ رکیک و اهانتآمیز میباشد و همچنین به معنای هرگونه نسبت دادن چیز وهن آور به افراد است که سبب هتک حیثیت طرف مقابل میشود. شاید برایتان جالب باشد که بدانید، روزانه آمار زیادی از گزارشات فحاشی در فضای مجازی مانند فحاشی در تلگرام، توهین در اینستاگرام، فحاشی در واتساپ و فحاشی در توییتر یا توهین رایانهای گزارش میشود که آمار آن حتی از تعداد فحاشی در دنیای واقعی نیز بیشتر است. این موضوع علتهای مختلفی را شامل میشود. بر اساس بررسیهای انجام شده، یکی از علت آن جذابیت بیشتر در فضای مجازی بوده یا گستردگی و فرامرزی بودن آن.
کم نیستند آن دسته از افرادی که تصور میکنند، توهین به دیگران در فضای مجازی چندان مشکلی را از نظر حقوقی ایجاد نمیکند یا به اصطلاح آب هم از آب تکان نمیخورد! این دسته از افراد که در غفلت و نادانی به سر میبرند، کاملا نا آگاهند که توهین و فحاشی چه در فضای مجازی و چه در دنیای واقعی تفاوتی نداشته و هر دو مجازات خود را به همراه دارد.
جرم توهین در رایانه
به موجب قانون توهین جرم شناخته شده است و قانونگذار برای آن مجازات تعیین کرده است اما برای جرم توهین در فضای مجازی و رایانه ای از جمله اینستاگرام به صراحت ماده ای در قوانین وجود ندارد ولی با این وجود توهین به دلیل آن که به حیثیت و آبروی افراد لطمه وارد می کند جرم بوده چه آن که در فضای مجازی باشد و چه در غیر این صورت به هر حال قابل پیگیری از طریق مراجع قضایی می باشد .
مجازات جرم توهین در فضای مجازی
مجازات جرم توهین را می توان بر طبق ماده 16 قانون جرایم رایانه ای دانست که عبارت است از : ( هر کس به وسیله سیستم های رایانه ای یا مخابراتی ، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند ، به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود ، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات خواهد شد . ) و همچنین طبق ماده 608 و 609 قانون مجازات اسلامی حسب مورد مجازات می گردند .
نکته قابل ذکر این است که بزه دیده می تواند به دادگاه عمومی و انقلاب در امور کیفری مراجعه نماید و بزه دیده در هر مکانی که از توهین رایانه ای اطلاع یابد می تواند به دادگاه صالح همان حوزه مراجعه نماید .
محل وقوع جرم و دادگاه صالح به رسیدگی به جرم توهین به افراد در شبکه های اجتماعی
در توهین سایبری، اینترنت فقط یک وسیله برای ارتکاب جرم است (مثل مزاحمت تلفنی) و نباید آن را با مکان ارتکاب جرم اشتباه گرفت، زیرا در این صورت، در تشخیص دادگاه صالح نیز با مشکل مواجه خواهیم شد. در واقع، محل وقوع جرم، همان مکانی است که بزهکار رایانهای به نتیجه مورد نظرش دست مییابد.
این موضوع از رأی وحدت رویه شماره 721 ـ 1390/4/21هیات عمومی دیوان عالی کشور به شرح زیر به دست میآید: «وقوع بزه مزاحمت برای اشخاص به وسیله تلفن یا دستگاههای مخابراتی دیگر، موضوع ماده 641 قانون مجازات اسلامی، منوط به آن است که نتیجه آن که مقصود مرتکب است، محقق گردد. بنابراین، در مواردی که اجرای مزاحمت از یک حوزه قضایی شروع و نتیجه آن در حوزه قضایی دیگر حاصل شود، محل حدوث نتیجه مزبور، محل وقوع جرم محسوب و مناط صلاحیت دادگاه رسیدگی کننده نیز همین امر خواهد بود.»
با توجه به وحدت ملاک توهین رایانهای و مزاحمت تلفنی، میتوان چنین بیان کرد که محل وقوع بزه توهین رایانهای، محل حدوث نتیجه است. پس در جرایم رایانهای، تعیین محل وقوع بزه در اختیار بزهدیده است. بزهدیده در هر مکانی از توهین رایانهای اطلاع یابد، میتواند به شکایت کیفری اقدام کند. از این رو، محل حدوث نتیجه، محل وقوع جرم است و دادگاهی که این محل در حوزه آن قرار دارد، طبق ماده 54 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری، صالح به رسیدگی است.