شناسه : 1493
تسهیلات مضاربه یک قرارداد است که طرف یک (مالک) در آن تأمین سرمایه نقدی را به طرف دیگر (عامل) میدهد و شرط اصلی مشارکت هر دو طرف در سود حاصل شده از تجارت است. با توجه به این تعریف وکلای تسهیلات بانکی در قالب عقد مضاربه باید شرایط این نوع قرار دارد را برای شما تشریح کند تا زمان همکاری با وکیل تسهیلات بانکی در قالب عقد مضاربه دانش بهتری داشته باشید.
آشنایی با شرایط مضاربه تسهیلات
تسهیلات مضاربه یک قرارداد است که طرف یک (مالک) در آن تأمین سرمایه نقدی را به طرف دیگر (عامل) میدهد و شرط اصلی مشارکت هر دو طرف در سود حاصل شده از تجارت است. با توجه به این تعریف وکلای تسهیلات بانکی در قالب عقد مضاربه باید شرایط این نوع قرار دارد را برای شما تشریح کند تا زمان همکاری با وکیل تسهیلات بانکی در قالب عقد مضاربه دانش بهتری داشته باشید.
بانک به عنوان مالک سرمایه نقدی، آن را به عامل (میتواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد) واگذار میکند و مدت قرارداد حداکثر 1 سال، از زمان انعقاد تا تسویه کامل قرارداد، است. همچنین شرایط مضاربه، شامل موارد زیر است:
• سهم هر دو طرف در قرارداد باید قسمتی از کل باشد.
• سرمایه باید حتما به صورت نقدی در نظر گرفته شده باشد.
• طرفین باید در نظر داشته باشند که سرمایه گذاری باید به صورت نقدی باشد.
• استفاده از طلب و بدهی مجاز نیست. به عبارت دیگر، در قانون مضاربه شما نمیتوانید یک وسیله را به یک فرد واگذار کنید و سپس از وی سود حاصل از کار را طلب کنید. در این مورد باید یادآوری کنیم که سرمایه نقد، میتواند پول رایج هر کشوری باشد.
پرداخت ضرر در مضاربه بر عهده کیست؟
قانون ضرر در قرارداد مضاربه تعیین میکند که ضرر در مضاربه همواره بر عهده مالک است، بدون اهمیت اینکه طرفین این معامله از قبل توافق کنند که خسارت را هر دو طرف یا یکی از آنها تحمل میکند. در واقع، هر گونه شرطی که مشخص کند که خسارت ممکن است به وسیله طرف دیگر جبران شود، نامعتبر است. با این حال، اگر یک شرط وجود داشته باشد که خسارت مالک توسط عامل جبران شود و عامل خسارت را از دارایی خود پرداخت کند، آن شرط معتبر است. به طور کلی، قانون واضح است و مالک همیشه باید مسئولیت خسارت را بپذیرد.
تفاوت مضاربه با ربا چیست؟
زمان همکاری با وکلای تسهیلات بانکی در قالب عقد مضاربه حتما با بررسی این تفاوت هم روبرو خواهید شد. به یاد داشته باشید که در اسلام، بین مبادله و ربا که قانونا جایز شمرده شده است، دو تفاوت اساسی وجود دارد. اول اینکه در مبادله، هر دو طرف احتمال بهره و ضرر را دارند، به عبارت دیگر سرمایه گذار و کارگزار هر دو در سود و زیان سهیم میشوند. در حالی که در ربا، همه خسارت به وام گیرنده برمیگردد و سود کامل به بانک مربوطه میرسد.
تسهیلات بانکی در قالب عقد مضاربه
مضاربه از عقود معینی است که در فقه امامیه، قانون مدنی و قانون عملیات بانکی بدون ربا مورد بحث قرار گرفته است. فقهای امامیه احکام و شرایط این عقد را به دقت مورد بررسی قرار دادهاند. حقوقدانان نیز به پیروی از فقهای بزرگ، عقد مذکور را در مباحث حقوقی و قانون مدنی مطرح کردهاند که بسیاری از قواعد و احکام مربوط به آن را از فقه امامیه اتخاذ نمودهاند.
در فقه و حقوق، عقد مضاربه در کنار دو عقد مزارعه و مساقات مورد مطالعه قرار گرفته است. عقود مذکور اگرچه در زمرهی عقود معوض قرار دارند اما چون در جوهر و ذات همهی آنها نوعی تعاون، همکاری و اتحاد وجود دارد و مشارکت وصف مشترک آنهاست، از سایر عقود متمایزند.
باید گفت که تفاوت بین مضاربه، مزارعه و مساقات این است که مضاربه مشارکت کار و سرمایه برای تجارت است در حالی که این مشارکت در مزارعه فعالیتهای کشاورزی و در مساقات باغداری است. از طرف دیگر بحث از قراردادهای یاد شده بهویژه عقد مضاربه اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا از دیدگاه اقتصادی، عقود نامبرده مبین نقش کار و سرمایه در قلمرو فعالیتهای اقتصادی است.
ویژگیهای عقد مضاربه
برای ایجاد عقد مضاربه رعایت شرایط عمومی در رابطه با صحت عقود ضروری است. این شرایط اختصاص به عقد خاصی ندارد و همهی عقود و قراردادها را در برمیگیرد.
قانون مدنی ایران در مادهی ۱۹۰ شرایط عمومی صحت عقود را چنین بیان داشته است:
• قصد و رضای طرفین
• اهلیت طرفین
• موضوع معین که مورد معامله باشد
• مشروعیت جهت معامله
هرکدام از شرایط مذکور دارای ضمانت اجرای خاص خود هستند. بدین معنی که قانونگذار با این شرایط، یکسان برخورد نکرده است. بنابراین اگر عقدی با قصد طرفین ولی بدون رضایت آنها منعقد شود، آن عقد غیرنافذ است. همچنین اگر نامشروع بودن هدف معامله در عقد تصریح گردد، موجب بطلان عقد میشود.
ابطال عقد مضاربه بانکی و مطالبه تسهیلات
همانطور که گفته شد عقد مضاربه قراردادی است که توسط آن یکی از طرفین عهده دار تامین سرمایه نقدی می گردد که فردی دیگر با آن تجارت کند و در سود حاصل شده هر دو طرف شریک خواهند بود. در قرارداد مضاربه بانکی طرف سرمایه گذار بانک است.
به همین دلیل در برخی موارد عدم رعایت قوانین حوزه پولی و بانکی و همینطور عدم رعایت بسته های نظارتی شورای پول و بانک مرکزی موجب ابطال قرارداد مضاربه بانکی میشود.
مواردی که منتهی به ابطال عقد مضاربه بانکی میشود به شرح ذیل است :
• درخواست ابطال قرارداد مضاربه جهت تسویه تسهیلات قبلی از طریق اعطای تسهیلات جدید
• ابطال قرارداد مضاربه به جهت عدم تعیین موضوع مضاربه
• درخواست ابطال قرارداد مضاربه به جهت عدم تعیین مدت زمان مضاربه
• ابطال مضاربه به دلیل عدم در اختیار گذاشتن سرمایه ی سرمایهگذار به مشتری
• درخواست ابطال مضاربه به دلیل تعیین نرخ سود و تاخیر خلاف مقدار تعیین شده .
وکیل ابطال عقد مضاربه بانکی
باتوجه به وجو منافع در قرارداد مضاربه، بودجود آمدن اختلاف در سود و زیان این قرارداد بسیار رایج است.
مثلا در بعضی قراردادهای مضاربه، بانک بندهای به موضوع قرارداد تسهیلات اضافه می کند که سود خود را از این قرارداد چندین برابر افزایش دهد.
یا متاسفانه بعضی بانک ها با ساز و کارهایی غیر قانونی سعی در تصاحب مورد وثیقه که معمولا املاک هستند دارند.
در برخی موارد بر خلاق بانک، اشخاص وام گیرنده برای اینکه ملک خود را به مبلغی بالاتر از ارزش وجودی آن تبدیل به پول نمایند، از بانک تسهیلات اخذ مینماید. دراین حالت آنها قصد دارند با اقداماتی سودجویانه ملک را در کارشناسی با ارزش تر از آنچه که هست نشان دهند. به همین دلیل حضور وکیل بانکی در ابطال عقد مضاربه از اهمیت بالایی برخوردار است.
مضاربه به چه معناست؟
مضاربه به قراردادی اشاره دارد که در آن یک نفر سرمایه را تأمین کرده و طرف دیگر با آن تجارت میکند.
مضاربه بانکی چیست؟
قراردادی است که میان عامل تاجر و بانک منعقد میشود و در آن عامل باید در عوض سرمایه دریافتی، درصدی از سود را به بانک بپردازد.
میتوانیم طلب و بدهی را به عنوان سرمایه در قرارداد مضاربه لحاظ کنیم؟
خیر. سرمایه باید به صورت نقدی در نظر گرفته شود.