لیست بهترین وکلای افترا و نشر اکاذیب در اینترنت ایران سال 1403، لیست 18 وکیل برتر

با توجه به اینکه در دنیای امروز استفاده از تکنولوژی با پیشرفت روزافزون همراه است و اینترنت و شبکه های مجازی در دسترس همگان قرار دارد احتمال ارتکاب جرم در این فضا بسیار وجود دارد به طوری که قانون گذار نیز نسبت به این موضوع حساسیت ویژه ای داشته و به تصویب قانون جرائم رایانه ای پرداخته است و حتی جرم نشر اکاذیب از طریق سیستم های رایانه ای یا مخابراتی را نیز جرم انگاری کرده و مجازات آن را حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا چهل میلیون ریال یا هردو در نظر گرفته است.

نشر اکاذیب در فضای مجازی

در زندگی عادی و روزمره بسیاری از افراد، دروغ موضوعی رایج و روزمره است؛ برخی‌ها مدام دروغ می‌گویند، از ساده‌ترین موارد گرفته تا پیچیده‌ترین امور را با دروغ رفع و رجوع می‌کنند. کسی هم متعرض دروغ‌گوها نمی‌شود؛ حتی اگر دروغِ دروغ‌گوها برملا شود، با دروغی دیگر سعی در توجیه آن می‌کنند. اگر هم قرار باشد پلیس دروغ‌گوها را بگیرد، حکایت همان است که باید «در شهر هرآنچه هست گیرند» اما با این اوصاف همیشه این‌گونه نیست که دروغ‌گویی مجازات نداشته باشد و کسی هم متعرض دروغ‌گو نشود. یکی از مصادیق دروغ‌گویی که مسئولیت کیفری برای شخص دارد، موضوع «نشر اکاذیب به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی» است. در ادامه این موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

«اکاذیب» جمع کذب به معنای دروغ و امر خلاف واقع است، «نشر» هم که به معنای اشاعه خبر و گسترش موضوع است؛ بنابراین نشر اکاذیب می‌شود: «اشاعه و انتشار مطالب خلاف واقع». درگذشته نشر اکاذیب بیشتر از طریق منابر، تریبون‌ها یا نشریات یا نوشته‌ها و اعلان‌ها صورت می‌گرفت اما با گسترش روز افزون فضای مجازی، نشر اکاذیب هم شکل و شیوه جدیدی به خود گرفت و آنقدر گسترده و شایع شد که حالا تشخیص راست و دروغ در فضای مجازی به امری غیرممکن تبدیل شده است.

هر کس به قصد ضرر زدن به دیگران یا تشویش اذهان عمومی اقدام به بیان اکاذیب کند، مجرم محسوب می‌شود. ماده 698 بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی (مصوب 1375) در این خصوص مقرر کرده است که «هرکس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکوائیه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هر گونه اوراق چاپی یا خطی با امضا یا بدون امضا، اکاذیبی اظهار کند یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت راساً یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقام‌های رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحا ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا خیر، علاوه بر اعاده حیثیت در صورت هتک حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا 74 ضربه محکوم شود.»

نکته مهمی که در قانون به آن اشاره شده، موضوع «مطلق بودن» جرم نشر اکاذیب است؛ یعنی تحقق جرم به وقوع ضرر یا ایجاد تشویش موکول نیست و همین که کسی اقدام به اظهار اکاذیب کند یا اخبار و مطالب بی‌اساس را عنوان کند، از نظر قانون مجرم بوده و قابل تعقیب است.

جرم نشر اکاذیب قابل گذشت است؟

جرم نشر اکاذیب اگر به شیوه سنتی واقع شود و مشمول مندرجات ماده 698 قانون مجازات اسلامی بشود و یا اگر از طریق مطبوعات صورت پذیرد قابل گذشت است و در صورت شکایت شاکی خصوصی تعقیب شروع و با گذشت وی تعقیب موقوف خواهد شد لکن اگر نشر اکاذیب از طریق سیستم های رایانه ای یا مخابراتی واقع شود به طوری که مشمول ماده 18 قانون جرائم رایانه ای باشد در خصوص قابل گذشت بودن آن اختلاف نظر وجود دارد که نظر اکثریت برغیر قابل گذشت بودن آن است.