وعده ازدواج ایجاد علقه زوجیت نمی‌کند

10,363 مشاهده
زمان مطالعه : 3:15
مقالات
مطالب کاربردی حقوقی

علیرضا شرافتی

در دوران نامزدی هدایایی که بین زوجین رد و بدل می‌شود (چه از طرف زوج به زوجه یا از طرف زوجه به زوج) در صورتی که نامزدی منجر به وقوع عقد ازدواج شود احکام عمومی هبه نسبت به هدایای مزبور جاری است.

زمانی که بین دختر و پسر علقه ایجاد می‌شود وبه صورت نامزد مطرح می‌شوند خانواده ها در صدد تعیین زمان ازدواج بر می‌آیند ودر این میان بحث هزینه‌های ازدواج پیش می‌آید . تدارک مراسم‌ها و تهیه لوازمات زندگی آغاز می‌شود که این هزینه‌ها شامل برگزاری جشن ازدواج، دعوت از مهمان، هزینه چاپ کارت و غیره .

در قانون مدنی ما ماده‌ای یا قانونی برای میزان این هزینه‌ها نداریم و این مهم را بر عهده توافق طرفین قرار داده است. با وجود حذف نابجای ماده 1036قانون مدنی، مخارج باید متعارف برای زندگی هزینه شود با توجه به مضمون این قانون می‌توان این طور استنباط کرد که این هزینه‌ها باید متعارف و در شان و حدود هر دو خانواده باشد اصولا در تمامی مباحث ازدواج هزینه ها باید در حد شئونات هر دو خانواده باشد وشأن اجتماعی طرفین مد نظر قرار گیرد.

حال اگر خدای‌ناکرده این نامزدی به هم بخورد خسارات ناشی از به‌هم زدن موجه یا غیرموجه نامزدی گریبانگیر هر دو طرف می‌شود در واقع از نظر روحی روانی لطمه سنگینی به طرفین وارد می‌شود . ممکن است این خسارات از لحاظ مادی جبران شود ولی از لحاظ معنوی به هیچ‌عنوان میسر نیست . طبق قانون ، وعده ازدواج (چون هنوز عقد صورت نگرفته) ایجاد علقه زوجیت نمی‌کند یعنی در صورت نداشتن تمایل می‌توانند این نامزدی را ملغی اعلام کنند و هیچ‌کس نمی‌تواند دیگری را ملزم به استمرار نکاح کند.

اصولا در عرف مرسوم است که در دوران نامزدی بین خانم و آقا هدایایی رد و بدل می‌شود. حال در صورتی که این نامزدی منجر به ازدواج نشد (این هدایا معمولا طلا، جواهر، پارچه، لباس یا اتومبیل) اگر این هدایا به صورت هبه باشد می‌توان پس گرفت و باید به طرف مقابل مسترد شود . ولی در صورت فوت یکی از طرفین قابل استرداد نیست. در صورتی که این هبه دارای سند باشد و به نام طرف مقابل باشد قابل استرداد نیست. کلا اگر عین هدیه وجود داشته باشد بعد از طلاق نیز می‌توان هدیه را پس گرفت. در دوران نامزدی هدایایی که بین زوجین رد و بدل می‌شود (چه از طرف زوج به زوجه یا از طرف زوجه به زوج) در صورتی که نامزدی منجر به وقوع عقد ازدواج شود احکام عمومی هبه نسبت به هدایای مزبور جاری است.

* وکیل دادگستری