نکات حقوقی که هنگام نقل و انتقال خودرو باید به آن توجه کنیم
عدم آگاهی از روند صحیح انجام معاملات خودرو ، قوانین موجود و عرف حاکم بر آن موجب شده است که روزانه شاهد روند رو به رشد و فزاینده پرونده هایی باشیم که افراد گریبانگیر آن میشوند. بدهی به شرکت سازنده، رهنی بودن سند خودرو، توقیفی بودن پلاک مالک قبلی خودرو ، عدم مراجعه مالک جدید به مراکز تعویض پلاک برای فک آن و غیره می تواند از عمده این مشکلات باشد.
همنظور انجام یک معامله بیدردسر باید هم به مسائل حقوقی یک معامله توجه کرد و هم به مسائل فنی خودرو، چرا که نادیده گرفتن و سهل انگاری در خصوص هرکدام از این موارد میتواند دردسر آفرین باشد.فروشندگان و خریداران خودرو نیازمند اطلاعاتی هستند تا از تن دادن به اعمال غیرقانونی که متاسفانه برخی از واسطهگران و دلالان سودجو خودرو، پیش پای آنها قرار میدهند، پرهیز کنند. نخستین مرحله آن تشخیص اصالت خودرو از قبیل تشخیص رنگ شدگی خودرو که نشان دهنده تصادفی بودن یا نبودن یک خودرو می باشد و همچنین تطبیق مشخصات درج شده در شناسنامه (برگ سبز) خودرو توسط کارشناس ذیربط و خبره است. به عبارت دیگر تشخیص اصالت یک خودرو شاید کار سادهای به نظر برسد اما در برخی موارد بهتر است که یک کارشناس این کار را انجام بدهد، چرا که ممکن است شماره شاسی خودرو یا پوسته سیلندر خودرو اصطلاحا دستکوب باشد یا شماره شاسی از خودرویی دیگر بریده شده و با چسب روی شاسی خودروی دیگر چسبانده شده باشد.
بعد از مشخص شدن سلامت و اصالت خودرو، مرحله بعدی مراجعه به یک مرکز تعویض پلاک است. در این مرکز پلاک فروشنده از روی خودرو جدا میشود و پلاک خریدار روی خودرو نصب میشود. البته در مرکز تعویض پلاک به دلیل استعلامی که از خودرو صورت میگیرد، دزدی بودن یا نبودن آن مشخص میشود. همچنین اگر آن خودرو تصادفی، جرحی یا دارای پرونده قضایی باشد، به این واسطه مشخص میشود.مرحله بعدی مراجعه به دفترخانه است. به استناد ماده 20 آیین نامه راهنمایی و رانندگی مصوب 1384، فروشندگان و خریداران خودرو یا قائم مقام قانونی آنها پس از مراجعه به مراکز تعویض پلاک، ضمن فک پلاک فروشنده و نصب پلاک خریدار و اخذ تاییدیه برای نقل و انتقال خودرو از آن مراکز به مدت دو ماه فرصت دارند که به دفاتر اسناد رسمی برای تنظیم سند قطعی مراجعه کنند.مرکز تعویض پلاک برای دفترخانه گواهیای مبنی بر تعویض پلاک صادر میکند و بعد از آن خریدار و فروشنده هر دو به دفتر اسناد رسمی مراجعه میکنند و سند انتقال قطعی تنظیم میشود.در اینجا خریدار که فرم نقلوانتقال را دریافت کرده است، دو ماه فرصت دارد به دفترخانه مراجعه کند. بنابراین قبل از اینکه این مهلت تمام شود،حتما آن را به دفترخانه ارائه دهید زیرا در غیر این صورت باید بار دیگر به مرکز تعویض پلاک بروید.یک نکته مهم که خریدار باید به خاطر داشته باشد، این است که برگ سبزی که نیروی انتظامی صادر میکند، سند مالکیت نیست و حتما خریداران خودرو باید بعد از تعویض پلاک، برای گرفتن سند قطعی خود به دفتر اسناد رسمی مراجعه کنند. در غیر این صورت مالک نخواهند بود.به عبارت دیگر فروشندگان و خریداران خودرو قبل از تنظیم سند قطعی در دفاتر اسناد رسمی، ملزم به تعویض پلاک خواهند بود و برای انتقال خودرو ناگزیز از انجام دادن دو مرحله به ترتیب زیر هستند: مرحله اول؛ تعویض پلاک (فک پلاک فروشنده و نصب پلاک خریدار) در مراکز راهنمایی و رانندگی و مرحله دوم؛ انتقال سند قطعی در دفاتر اسناد رسمی.
ممکن است فروشنده خودرو با انگیزه صرفه جویی در وقت و سهولت، بدون آنکه از هویت خریدار و نیز از زمان تنظیم سند قطعی اطلاعی داشته باشد، با دریافت وجه معامله از واسطه یا دلال که نامش در سند قطعی ثبت نمیشود، مبادرت به سفید امضا در دفترخانه کند. این در حالی است که تا آن زمان پلاک فروشنده روی خودرو نصب بوده و در صورت نقض مقررات از جهات کیفری، حقوقی و انتظامی توسط راننده ناشناس، پاسخگوی اولیه، فروشنده صاحب پلاک خواهد بود. به عبارتی مراجع قضایی و انتظامی به جهت نصب پلاک فروشنده روی خودروی متخلف، فرض را بر راننده بودن فروشنده تلقی کرده و به او مراجعه میکنند.
مشکلات مربوط به عدم انتقال پلاک
بعد از سفید امضای فروشنده، معمولا تاریخ تکمیل و تنظیم چنین اسنادی توسط دفاتر متخلف، هنگامی تعیین میشود که آخرین خریدار بخواهد پلاک را به نام خود کند و سند قطعی به نامش تنظیم شود لذا از تاریخ سفید امضای فروشنده تا تاریخ تکمیل و تنظیم سند قطعی که ممکن است ماه ها یا سال ها به طول انجامد، معاملات متعددی توسط واسطه گران انجام شده ولی به ثبت نمیرسد. این در حالی است که واسطهگران سودجو، هزینه تنظیم اسناد از قبیل مالیات، حق الثبت عوارض و حق التحریر را از متعاملین اخذ و به جیب خود میریزند و دولت را از حقوق خود محروم میکنند.
مشکلات خریدار برای اخذ پلاک
خریداری که خودرو را با واسطه از دلال خریداری میکند، ممکن است در زمان اخذ پلاک به نام خود، با موانعی که به او مربوط نیست، مواجه شود. بهعنوان مثال چنانچه فروشنده اولیه یا فروشندگان بعدی، بدون اخذ مجوز از مقامات ذیصلاح، شماره شاسی یا موتور را تغییر یا قطعات مسروقه را در خودرو جایگزین قطعات اصلی کنند، در این صورت خریدار به علت عدم دسترسی به فروشنده اولیه یا فروشندگان بعدی متخلف، برای اخذ پلاک با موانع جدی مواجه میشود. باید تاکید کرد که هر چند طرفین یک معامله جهت نقل و انتقال خودرو باید هزینه مختصری متقبل شوند، ولی رعایت دقیق مقررات در این خصوص، تضمینی برای ایجاد امنیت در معاملات است. فروشندگان و خریداران خودرو ابتدا میتوانند با مراجعه حضوری به مراکز تعویض پلاک، پس از فک پلاک فروشنده و نصب پلاک خریدار به طور همزمان، به دفاتر اسناد رسمی جهت تنظیم سند قطعی مراجعه کنند، در غیر این صورت فروشندگانی که فرصت کافی برای مراجعه حضوری به مراکز تعویض پلاک نداشته باشند، میتوانند با اعطای وکالت راجع به تعویض پلاک با قید درج مهلت محدود 5یا 10 روزه به خریدار، ضمن اعطای وکالت حق فروش و واگذاری، خودروی خود را با خیالی آسوده منتقل کنند و خریداران با ارائه وکالت در مهلت تعیین شده به مراکز تعویض پلاک، پس از انجام تعویض پلاک، به دفاتر اسناد رسمی برای تنظیم سند قطعی به نام خود اقدام کنند.
از دادن وکالتنامه هنگام معامله خودداری کنید
از وکالت دادن در معامله پرهیز کنید. این کار با مراجعه طرفین معامله به دفتر اسناد رسمی انجام میشود و طی آن فروشنده به خریدار وکالت میدهد که به مرکز تعویض پلاک مراجعه کند. در مورد وکالتنامهای که تنظیم میشود، توصیه این است که این وکالت حتما مدتدار باشد. در غیر این صورت بدون تعیین مدت، خودرویی را که پلاک آن به نام شماست، در اختیار خریدار قرار دادهاید که در شهر بگردد و هر خلافی که خواست با پلاک شما بکند. برای همین بهتر است فقط دو روز به خریدار وکالت بلاعزل بدهید تا این دردسرها برای شما به وجود نیاید.
منبع : روزنامه قانون
شکایت از قوه قضاییه به کمیسیون اصل 90 آیا امکان یافتن پلاک ثبتی آپارتمان از طریق کد پستی وجود دارد؟
پست های مرتبط
دعوای همسایگی بر سر پارک خودرو ، هر آنچه باید درباره پارکینگ مزاحم بدانید
مجتمعهای مسکونی، دارای پارکینگهای محدودی هستند که طبق قانون باید هر واحد، یک پارکینگ خودرو مخصوص ب [...]
حکم به بطلان دعوای طلاق زوج با استناد به قاعده لاضرر
محسن پارسا دادرس شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی بخش رودهن با صدور دادنامهای با استناد به اعلامیه جهانی [...]
کوچ دنباله دار قضات از قضاوت به وکالت
کانون وکلای دادگستری مرکز فهرست جدید متقاضیان صدور پروانه وکالت را بر اساس بندهای مختلف ماده هشتم لا [...]