قابلیت اجرای مجازات های جایگزین حبس در محاکم نظامی

قابلیت اجرای مجازات های جایگزین حبس در محاکم نظامی

• 1,119 مشاهده
• زمان مطالعه : 7:0
• مقالات

فصل نهم از قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 به مجازات‌های جایگزین حبس اختصاص یافته که در چارچوب سیاست حبس‌زدایی و تغییر نگرش درباره مجازات حبس است.

مجازات‌های جایگزین حبس، تاسیس جدیدی است که در قانون مجازات اسلامی ‌مصوب سال 1392 به مقررات جزای عمومی ‌اضافه شده است لذا مفاد مواد مربوط به آن آمره است و باید در تمامی ‌محاکم مورد توجه و اعمال قرار گیرد؛ مگر جایی که به حکم قانون استثنا شود. بستر اجرایی و شرط برخورداری از مجازات‌های جایگزین حبس، وجود جهات تخفیف است و بر اساس آنچه در تبصره 2 ماده 38 این قانون آمده است، نمی‌شود جایی ‌که جهات تخفیف وجود دارد، هم از مجازات جایگزین و هم از سایر شکل‌های تخفیف استفاده کرد زیرا قانونگذار گفته است: «هرگاه نظیر جهات مندرج در این ماده در موارد خاصی پیش‌بینی شده باشد، دادگاه نمی‌تواند به موجب همان جهات، مجازات را دوباره تخفیف دهد.» بر این اساس، در مورد محاکم نظامی باید گفت این محاکم ‌ناچارند به مجازات‌های جایگزین موضوع مواد مندرج در فصل نهم قانون مجازات اسلامی‌ یا مقررات مندرج در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح (مواد 35 به بعد) عمل کنند. با توجه به اینکه قانون مجازات اسلامی مصوب ‌سال 1392 متاخر از قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح و حاکم بر مقررات قبلی است، مواد مربوط به تخفیف مندرج در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، نسخ ضمنی شده است. مجازات‌های جایگزین نسبت به مجازات‌های جرایم مندرج در قانون مجازات اسلامی ‌مساعدتر و اخف است اما نسبت به قواعد تخفیف حاکم بر محاکم نظامی ‌مجازات‌های اخف نیستند و به نظر می‌رسد اعمال مجازات‌های جایگزین در محاکم نظامی چندان‌ منصفانه نیست و شاید قانونگذار به مجازات‌های نظامی‌ توجه نداشته است زیرا اگر نظر بر حبس‌زدایی بوده، این هدف در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح بهتر تامین شده است.  با این حال چون قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح به عنوان قانون خاص ناظر به قانون مجازات اسلامی ‌جدید تلقی نمی‌شود، نمی‌تواند مواد آن را تخصیص بزند بلکه در موارد تعارض، به نوعی نسخ ضمنی شده است.  با توجه به نکات فوق باید گفت که به جهت حاکم بودن قانون مجازات اسلامی سال 1392 ‌و نسخ مقررات تخفیف مندرج در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در جرایمی ‌که پس از آیین‌نامه اجرایی ماده 79 قانون مجازات اسلامی ‌و پس از تاریخ لازم‌الاجرا شدن مجازات‌های جایگزین واقع می‌شود، باید به قانون جدید عمل  شود. طبق ماده 10 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 که به قاعده حقوقی عطف به ماسبق نکردن قوانین جزایی پرداخته است، جرایم طبق قوانین حاکم قبل از وقوع جرم رسیدگی می‌شوند و اگر قوانین جدید مبنی بر تخفیف یا عدم اجرای مجازات بوده یا به جهتی مساعدتر به حال مرتکب باشد، نسبت به جرایم سابق بر وضع این قانون موثر است. طبق این ماده در جرم یا جرایمی ‌که قبل از اجرایی شدن مجازات‌های جایگزین واقع شده و رسیدگی به آن در صلاحیت محاکم نظامی ‌است، با توجه به اینکه تخفیف‌های موضوع مواد 3 و بعد از آن نسبت به قانون فعلی اخف و در زمان وقوع نیز حاکم بودند، همان مقررات اعمال می‌شود. گفتنی است، در جرایم نظامی ‌که تا قبل از اجرایی شدن مجازات‌های جایگزین حبس واقع شده، به قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح عمل می‌شود چون جرم در زمان قانون قبلی واقع شده و قانون جدید موثر نیست؛ مگر اینکه به نفع متهم باشد که در جرایم نظامی‌ چنین نیست اما نسبت به جرایمی‌ که پس از لازم‌الاجرا شدن مجازات‌های جایگزین حبس واقع می‌شود، تخفیف مندرج در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح قابل اعمال نخواهد بود.

منبع : روزنامه حمایت

سروش سلامیان

سروش سلامیان وکیل پایه یک دادگسترى ، کارشناس ارشد حقوق تجارت بین الملل ، دعاوى ملکى تجارى، شرکتها و قرارداد ها ، حقوق دریایى و کشتیرانى

• 02122225808
• 09121860361

دکتر علی رفیعی

دکتر علی رفیعی وکیل پایه یک دادگستری، دکتری حقوق دانشگاه تهران، مدرس، قبول وکالت در دعاوی حقوقی، خانواده،کیفری،علایم و طرح، الووکیل،اپلیکیشن حقوقی

• 02186044219
• 09124447724

نظریه مشورتی     ارث غایب مفقودالاثر

پست های مرتبط

صدور رای جایگزین حبس برای کمک به کودکان سرطانی

• 1,397 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:5

یک متهم در پرونده مواد مخدر، با رای قاضی فیروزآبادی، به‌جای مجازات حبس، موظف به کمک به کودکان سرطانی [...]

اعتراض به آرای صادره از محاکم نظامی

• 1,397 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:19

سازماندهی محاکم نظامی اغلب بر پایه این تفکر است که رسیدگی به جرایم نظامی یا نظامیان ایجاب می‌کند که [...]

قابلیت اجرای مجازات های جایگزین حبس

• 1,397 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:21

مجازات‌های جایگزین حبس، تاسیس جدیدی است که در قانون مجازات اسلامی اخیرالتصویب به مقررات جزای عمومی ‌ [...]

مجازات سوءاستفاده از لباس و نشان نظامی

• 1,397 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:8

قانونگذار سوء‌استفاده از لباس و نشان نظامی را جرم دانسته و برای آن مجازات تعیین کرده است [...]

بررسی عوامل موثر در بازدارندگی احکام دادگاه های نظامی

• 1,397 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:17

در میزگردی علمی که با حضور دکتر محمد فرجی‌ها عضو هیات ‌علمی دانشگاه تربیت مدرس و دکتر غلامعباس ترکی [...]

100 ساعت آموزش رایگان قوانین جایگزین حبس یک ماهه راننده بی احتیاط شد

• 1,397 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:3

رئیس کل دادگستری استان گلستان از صدور حکم جایگزین حبس برای راننده بی احتیاط خبر داد و گفت متهم مکلف [...]

اولین اقدام معاونت اجتماعی قوه قضاییه در همکاری با دولت در نخستین روز انتصاب رییس قوه قضاییه

• 1,397 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:33

معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه در نخستین روز انتصاب حجت‌الاسلام رییسی به عنوان رییس [...]

لایحه امنیت زنان روی میز رئیس دستگاه قضا

• 1,398 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:40

لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت حدود یکسال در قوه قضائیه معطل مانده است قوه قضائیه اصلاح کلی ی [...]