شرایط مطالبه بهای ثمینه ترکه غیرمنقول
در صورت فوت زوجه، زوج از تمامی اموال زوجه اعم از منقول و غیرمنقول ارث خواهد برد. اما این قاعده در خصوص زوجه کمی متفاوت است زیرا مطابق مقررات قانون مدنی ایران، زوجه از عین تمامی اموال منقول شوهر متوفی خود و از قیمت تمامی اموال غیرمنقول اعم ار عرصه و اعیان ارث خواهد برد.
دعوای حقوقی با عنوان مطالبه بهای ثمنیه ترکه غیرمنقول، از دعاوی مربوط به مطالبه سهم‌الارث در رابطه توراث فی مابین زوجین است. در صورت فوت زوجه، زوج از تمامی اموال زوجه اعم از منقول و غیرمنقول ارث خواهد برد. در حقیقت مرد به میزان سهم‌الارث شرعی و قانونی خود از عین تمامی اموال زوجه ارث می‌برد. اما این قاعده در خصوص زوجه کمی متفاوت است زیرا مطابق مقررات قانون مدنی ایران، زوجه از عین تمامی اموال منقول شوهر متوفی خود و از قیمت تمامی اموال غیرمنقول اعم ار عرصه و اعیان ارث خواهد برد. فرض کنید اموال آقای الف پس از فوت وی شامل یک دستگاه خودر، مقداری وجه نقد در بانک و یک واحد آپارتمان مسکونی باشد؛ همسر آقای الف، به میزان سهم‌الارث شرعی و قانونی خود از عین خودرو و وجه نقد ارث خواهد برد و در خصوص آپارتمان به جا مانده صرفاً از قیمت آن ارث می‌برد. در حقیقت، دعوی مطالبه ثمنیه ترکه غیرمنقول، مطالبه سهم‌الارث زن از بهای اموال غیرمنقول همسر خود است.
در اینجا شایسته است این پرسش مطرح شود میزان قدرالسهم زوج و زوجه چه میزان است؟ بر اساس مقررات قانون مدنی ایران، در صورت فوت زن و نداشتن فرزند، مرد به میزان یک دوم از تمامی اموال همسر متوفی خود ارث خواهد برد و در صورت دارا بودن فرزند قدرالسهم زوج به یک چهارم تقلیل می‌یابد. در خصوص سهم‌الارث زوجه باید گفت، در صورتی که زوج فرزندی نداشته باشد، سهم زن یک چهارم از عین اموال منقول و قیمت تمامی اموال غیرمنقول بوده و در صورت دارا بودن فرزند سهم زن به میزان یک هشتم خواهد رسید.
دعوی مطالبه بهای ثمنیه ترکه غیرمنقول از سوی زن به طرفیت سایر وراث طرح می‌شود. در حقیقت زن برای مطالبه حق خود به میزان سهم‌الارث شرعی و قانونی از بهای اموال غیرمنقول متعلق به همسر متوفی خود، اقدام به طرح دعوی با موضوع مطالبه بهای ثمنیه ترکه غیرمنقول خواهد کرد. البته چنانچه متوفی دارای فرزند باشد بهای اموال غیرمنقول به میزان یک هشتم و در صورت فقدان فرزند به میزان یک چهارم قابل مطالبه خواهد بود.
پرسش دیگری که در اینجا مطرح می‌شود، این است که آیا طرح دعوی مزبور فرع بر اخذ گواهی حصر وراثت است؟ پاسخ این پرسش مثبت است. طرح این دعوی تا پیش از اخذ گواهی حصر وراثت راه به جایی نخواهد برد بنابراین زوجه ابتدا باید گواهی حصر وراثت از طریق شورای حل اختلاف اخذ و سپس نسبت به طرح دعوی مطالبه بهای ثمنیه ترکه غیرمنقول اقدام کند.
بر اساس ماده 20 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، رسیدگی به دعوی مطالبه بهای ثمنیه ترکه غیر منقول در صلاحیت دادگاهی است که آخرین اقامتگاه متوفی در حوزه آن بوده است.
همچنین مطابق ماده 948 قانون مدنی ایران، «هرگاه ورثه از ادای قیمت امتناع کنند، زن می‌تواند حق خود را از عین اموال استیفا کند». بنابراین در صورتی که ورثه از ادای قیمت اموال غیرمنقول به میزان سهم‌الارث زن امتناع کنند، زن می‌تواند با توقیف عین اموال حق خود را استیفا کند.
منبع : روزنامه حمایت
نظریه مشورتی رای وحدت رویه شماره 288 الی 305 و 307 مورخ 1398 2 31 هیات عمومی دیوان عدالت اداری
پست های مرتبط
سهم‌الارث زوجه جدای از مهریه است
چون مهریه به عنوان دیه بر گردن متوفی است این قانون به هیچ‌وجه حقی از خانم‌ها تضییع نمی‌کند چون دستور [...]
هنگام نقل و انتقال ملک به چه نکاتی باید توجه کرد؟
امروزه به دلیل افزایش بیش از حد بهای اموال غیر منقول و به منظور حمایت از اموال و دارایی‌های اشخاص حق [...]
زن چه اموالی را به ارث می برد؟
اموالی که زن می تواند به ارث ببرد مورد بررسی قرار گرفته اند [...]
رفع تصرف قانونی از مال غیر منقول
خلع ید در معنای لغوی عبارت از خاتمه دادن به سلطه کسی و از دست کسی بیرون آوردن چیزی از طرق قانونی است [...]
مقررات مربوط به مهروموم ترکه
ترکه (ماترک) یا میراث به کلیه اموال و تعهدات یا به عبارتی کلیه دارایی‌های متوفی که بعد ازفوت او به و [...]
نحوه درخواست افراز و تفکیک اراضی
در ادبیات حقوقی به مال مشترک، مشاع گفته می‌شود و همانطور که از نام آن معلوم است، مشاع به اموالی گفته [...]
نظریه مشورتی
چنانچه خواهان اقدام به درج مشخصات شخصی که ساکن محل اقامه دعوی است، به عنوان خوانده‌ای که اصلا دعوی م [...]
تشریح مصادیق حمایت های قانونی از زنان در ایران
نقش، اهمیت و جایگاه زنان در جامعه همواره مورد حمایت قانونگذار قرار داشته و به همین دلیل قوانین حمایت [...]
