جنایت در چه صورتی موجب قصاص می شود ؟

1,159 مشاهده
زمان مطالعه : 2:45
مقالات

جنایت در صورتی موجب قصاص یا دیه است که نتیجه حاصله مستند به رفتار مرتکب باشد؛ اعم از آنکه به نحو مباشرت یا به تسبیب یا به اجتماع آنها انجام شود.

در صورتی می‌توان گفت که جنایت موجب قصاص یا دیه است که نتیجه حاصله مستند به رفتار مرتکب باشد؛ اعم از آنکه به نحو مباشرت یا به تسبیب یا به اجتماع آنها انجام شود. وجود فاصله زمانی میان رفتار مرتکب و نتیجه ناشی از آن، مانع از تحقق جنایت نیست. مانند فوت ناشی از انتقال عامل بیماری کشنده، که حسب مورد موجب قصاص یا دیه است.

همچنین در تعریف مباشرت باید گفت مباشرت آن است که جنایت مستقیما توسط خود مرتکب واقع شود. لذا هرگاه شیئی که توسط انسان یا وسیله نقلیه حمل می‌شود به‌نحوی از انحا موجب جنایت شود، حمل‌کننده ضامن دیه است. هرگاه کسی دیگری را بترساند و آن شخص در اثر ترس بی‌اختیار فرار کند یا بدون اختیار حرکتی از او سر بزند که موجب ایراد صدمه بر خودش یا دیگری شود، ترساننده حسب تعاریف جنایات عمدی و غیرعمدی مسئول است. در مواردی که جنایت یا هر نوع خسارت دیگر مستند به رفتار کسی نباشد، مانند اینکه در اثر علل قهری واقع شود، ضمان منتفی است. هرگاه کسی به روی شخصی سلاح بکشد یا حیوانی مانند سگ را به سوی او برانگیزد یا هر کار دیگری که موجب هراس او می‌شود مانند فریاد کشیدن یا انفجار صوتی انجام دهد و بر اثر این ارعاب، شخص بمیرد یا مصدوم شود حسب مورد براساس تعاریف انواع جنایات به قصاص یا دیه محکوم می‌شود. هرگاه کسی خود را از جای بلندی پرت کند و بر روی شخصی بیافتد و سبب جنایت شود بر اساس تعاریف انواع جنایت حسب مورد به قصاص یا دیه محکوم می‌شود اما اگر فعلی از او سر نزند و به علل قهری همچون طوفان و زلزله پرت شود و به دیگری بخورد و صدمه به او وارد کند، کسی ضامن نیست. در زمانی که شخصی دیگری را به روی شخص ثالثی پرت کند و شخص ثالث یا شخص پرت‌شده بمیرد یا مصدوم شود در صورتی که مشمول تعریف جنایت عمدی نشود، جنایت شبه‌عمدی است.

هرگاه راننده‌ای که با داشتن مهارت و سرعت مجاز و مطمئن و رعایت سایر مقررات در حال حرکت است در حالی که قادر به کنترل وسیله نباشد و به کسی که حضورش در آن محل مجاز نیست، بدون تقصیر برخورد کند، ضمان منتفی و در غیر این صورت راننده ضامن است.

پرداخت دیه از بیت‌المال

بر اساس قانون، پرداخت دیه بر عهده شخصی است که به فرد مقابل خود ضربه‌ای وارد کرده است، اما برخی مواقع پرداخت دیه از حساب دولت و از بیت‌المال پرداخت می‌شود.

مهدی عزیززاده، حقوقدان و وکیل پایه‌یک دادگستری درباره مواردی که دیه از سمت دولت پرداخت می‌شود، اظهار کرد: اگر فردی در خیابان کشته شود و فرد قاتل پیدا نشود، در آن زمان مسئولیت پرداخت دیه با دولت است.

وی با اشاره به اینکه اگر قتل خارج از مکان‌های عمومی رخ دهد، دیگر پرداخت دیه وظیفه دولت نیست، بیان کرد: اگر قتل داخل خانه رخ دهد، مسئولیت پرداخت دیه با صاحب خانه است.

عزیززاده در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران تصریح کرد: تنها دیه مواردی که در مکان‌های عمومی رخ دهد و فرد قاتل مشخص نباشد، از بیت‌المال پرداخت می‌شود.

منبع : روزنامه حمایت