دانستنی حقوقی

دانستنی حقوقی

1,568 مشاهده
زمان مطالعه : 4:15
مقالات

شرایط قانونی اعمال عفو

عفو عمومی به موجب قانون به وجود آمده و قانونگذار می‌تواند پس از وقوع جرم با توجه به مصلحت عموم جامعه، مرتکبان جرایم را مورد بخشش قرار دهد.

در صورتی که فرد مجرم، مشمول عفو شود، بخشی از مجازات وی از بین می‌رود یا به طور کلی مبری از هرگونه مجازاتی می‌شود.

به طور کلی عفو به 2 صورت انجام می‌شود، یکی عفو عمومی و دیگری عفو خصوصی که هر کدام از آنها شرایط و آثار مخصوص به خود را دارند.

عفو عمومی به موجب قانون به وجود می‌آید و قانونگذار می‌تواند پس از وقوع جرم با توجه به مصلحت عموم جامعه مرتکبان جرایم را مورد بخشش قرار دهد. اما باید بدانیم که عفو عمومی تنها در شرایطی خاصی همچون ناآرامی‌های اجتماعی و انقلاب‌ها انجام می‌شود و هدف آن نیز کاهش التهابات اجتماعی و بازگشت‌ آرامش به جامعه برای آشتی ملی است. عفو خصوصی صرفا با اجازه مقام معظم رهبری به گروهی از محکومان اعطا می‌شود و تنها زمانی که صدور حکم قطعی باشد، می‌توان مشمول عفو خصوصی قرار گرفت. البته برای استفاده از عفو خصوصی، نبود شاکی خصوصی و طی شدن قسمتی از محکومیت شرط است. عفو تنها در زمان‌های خاص همچون عید سعید فطر، قربان و غدیر انجام می‌شود.

برخی از جرایم هیچ‌گاه مشمول عفو خصوصی نیستند. برای مثال قاچاق حرفه‌ای، موارد حق‌الناس، سرقت مسلحانه، مصادیق مهم جرایم جاسوسی، محاربه، قاچاق سلاح و مهمات، اختلاس، ارتشا و آدم‌ربایی، جرایم مستوجب حد شرعی اعدام و رجم (مانند زنای محصنه، زنای به عنف و لواط) مشروط بر اینکه جرم با شهادت شهود ثابت شده باشد، از جمله مواردی هستند که مشمول عفو نمی‌شوند.

مجازات سردستگی گروه مجرمانه سازمان‌یافته

هر کس سردستگی یک گروه مجرمانه را بر عهده بگیرد به حداکثر مجازات شدیدترین جرمی که اعضای آن گروه در راستای اهداف همان گروه مرتکب شوند، محکوم می‌‌شود.

بر اساس ماده 130 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392، هر کس سردستگی یک گروه مجرمانه را بر عهده گیرد به حداکثر مجازات شدیدترین جرمی که اعضای آن گروه در راستای اهداف همان گروه مرتکب شوند، محکوم می‌شود؛ مگر آن که جرم ارتکابی موجب حد یا قصاص یا دیه باشد که در این صورت به حداکثر مجازات معاونت در آن جرم محکوم می‌شود.

در محاربه و افساد فی‌الارض زمانی که عنوان محارب یا مفسد فی‌الارض برسردسته گروه مجرمانه صدق کند حسب مورد به مجازات محاب یا مفسد فی‌الارض محکوم می‌‌شود.

همچنین طبق تبصره‌های این ماده قانونی، گروه مجرمانه عبارت از گروهی نسبتا منسجم متشکل از سه نفر یا بیشتر است که برای ارتکاب جرم تشکیل می‌شود یا پس از تشکیل، هدف آن برای ارتکاب جرم منحرف می‌‌شود.

سردستگی نیز به معنای تشکیل یا طراحی یا سازماندهی یا اداره گروه مجرمانه است.

منبع : روزنامه حمایت