اجتهاد حقوق
دکترعلی جوانبخت- وکیل پایه یک دادگستری
مباحث حقوقی، مباحثی به روز و ناظر به تنظیم روابط عادلانه اجتماعی است.احکام حقوقی چنانچه متکی به واقعیات محکم نباشد و بدون در نظر گرفتن، روابط حاکم صورت پذیرد محکوم به شکست است و خود عامل اشتقاق اجتماعی می‌شود.حقوق رونده پایاپای موضوعات اجتماعی و همانند مبصر آگاه و قدرتمند برای جلوگیری از هر گونه ظلم و تجاوز است.
آنچه مسلم است قضایای حقوقی، قضایای منجمد با تصلب شرایین نیست.چرا که در آن صورت خون فاسد در جامعه در جریان خواهد بود. حقوق ضامن تصفیه اجتماعی است.احیای حقوق به معنای نگاه عمیق به مسائل و روابط اجتماعی و تکیه کردن به مناسبات اجتماعی برای رهپویی به سوی عدالت است و مراقبت ویژه از علم حقوق با انتخاب حقوقدانان برجسته در قوه مقننه و مراکز مدیریتی و تصمیم گیری می‌تواند معنای احیای حقوق باشد.
از طرفی چنانچه،نمادهای منجمد و مصلب بدون پایه و اساس حقوقی در عصر جدید و استناد غیر موجه و مدلل به قضایای بی قید و پایه به معنای حقوق مرده و احیای مصنوعی آن چیزی جز سکته وارکردن روابط و مناسبات اجتماعی معنای دیگری نخواهد داشت. حقوق سیاسی و اجتماعی در راس مناسبات حقوقی قرار دارد و می‌تواند پایه‌های اقتصادی جامعه را تحکیم و پایه ریزی صحیح سیاسی را انجام دهد.از طرف دیگر کنش و واکنش حقوق عمومی افراد را کانالیزه نماید در حالی که حقوق احیا شده بیشتر روابط حاکم را دچار اختلال کرده و مشکلات معناداری را به جامعه تزریق کند و عقلا قوم را در رهپویی به سوی عدالت را ناکام گذارد. در حقوق اسلامی، اصل اجتهاد ضامن و نمایانگر صیانت از تصلب مذکور بوده و اصلی محکم برای نگهداشت پویایی حقوقی است و بدون اجتهاد حقوق به احیای حقوق مرده تبدیل می‌شود.لاجرم برای دریافت عمق و آگاهی از مناسبات اجتماعی و جهت یافتن پایه‌های محکم نیازمند سایر علوم هستیم و جامعه شناسی و مردم شناسی وآگاهی از روابط حاکم کمترین کوششی برای احیای حقوق است چرا که اصل اجتهاد بدون دریافت روابط حاکم معنی پیدا نمی‌کند در غیر این صورت حقوق به صورت الفاظ مرده در تابوت قضا دفن می‌شود و زنده کردن چیزی جز احیای مرده نیست، در حالی که استفاده از علوم گوناگون برای رهیافت اجتماعی مانند دارویی است برای جلوگیری از تصلب شرایین و زنده نگهداشتن و احیای حقوق. لاجرم باید برای هر کاری ملزومات آن کار را نیز پذیرفت و در جهت راه اتخاذ شده قدم های محکم و مثبت هر چند کوتاه برداشت.
منبع : اطلاعات
