تنظیم قرارداد سرمایه گذاری

تنظیم-قرارداد-سرمایه-گذاری

تنظیم قرارداد سرمایه گذاری

قرارداد سرمایه‎گذاری یا تامین سرمایه، قراردادی است که به موجب آن یک طرف سرمایه‏گذار و طرف دیگر سرمایه‎پذیر است که در مدت مشخص با سرمایه دریافتی از سرمایه‎گذار، فعالیت تجاری کرده و درصدی از سود را به سرمایه‎گذار به صورت ماهانه یا در اتمام کار پرداخت می‎کند.

تنظیم قرارداد سرمایه‎گذاری دارای نکات بسیار مهمی است که باید از سایر موارد مشابه خصوصا قرارداد مضاربه و مشارکت مدنی تفکیک شود.

 موضوع و عوض قرارداد تامین سرمایه

موضوع قرارداد در واقع همان مبلغ سرمایه و مبلغ و عوض قرارداد همان درصد سود است که اکثرا در توافقنامه‎های تامین سرمایه اشتباه نوشته می‏شود.

در این قرارداد حتما باید سود دریافتی، درصدی از سود حاصل از فعالیت تجاری باشد و نمی‎تواند به صورت ثابت باشد. مهمترین تفاوت قرارداد سرمایه‎گذاری با معاملات ربوی، در همین سود ثابت نداشتن است و ممکن است اصلا به سبب ضررهای قهری وارده به تجارت، سودی عاید سرمایه‎گذار نشود. برخلاف ربا که بی‎رحمانه است و سرمایه‎پذیر حتی در صورت ضررهای قهری نیز باید سود را پرداخت کند.

لذا قرارداد یا تفاهم‎نامه سرمایه‎گذاری باید خیلی دقیق و حرفه‎ای تنظیم شود تا به ورطه ربا نیفتد که در این صورت باطل و جرم است و در عین حال نیز سرمایه و سود سرمایه‎گذار تا حد امکان محفوظ باشد.

این قرارداد از موارد ماده ۱۰ قانون مدنی و عقود نامعین است و با مضاربه و مشارکت مدنی مشابه است و در عین حال تفاوت‎های اساسی با آنها دارد:

 تفاوت قراردادهای سرمایه‎گذاری و مضاربه

مضاربه یک قرارداد سنتی و فقهی و جزء عقود معین بوده و احکام آن در مواد ۵۴۶ تا ۵۶۰ قانون مدنی تعریف شده است. اما ضرورت‎ها و واقعیات اقتصادی جامعه امروز ایران را پوشش نمی‎دهد و در این وضعیت اقتصادی، تحریم، تورم و … ریسک سرمایه‎گذار خیلی بالا می‎رود. خصوصاً اگر سرمایه‎پذیر فردی معمولی و غیرمعتبر باشد. به طور مثال مضاربه عقدی جایز است. طبق عقد مضاربه چند روز بعد از دریافت سرمایه، سرمایه‎پذیر اعلام فسخ بی‎دلیل می‎کند و در عین حال مثلا ۵۰۰ میلیون تومان سرمایه سرمایه‎گذار هم در دستش است یا مثلا مضاربه با فوت سرمایه‎گذار باطل می‎شود. در حالی که ممکن است سود خوبی از قرارداد عاید ورثه شود.

بنابراین قراردادهای سرمایه‎گذاری باید در قالب ماده ۱۰ قانون مدنی تنظیم شود تا حداکثر آزادی در توافق و در عین حال اجتناب از ربا محقق شود و طرفین توافق خصوصا سرمایه‎گذار که ریسک کار به سمت وی است، کار و زندگی خود را درگیر قوانین سنتی، قدیمی، بلامصرف و ناکارآمد عقد مضاربه نکند.

 تفاوت قرارداد سرمایه‎گذاری با مشارکت مدنی

مشارکت مدنی قراردادی است که هر شریک یک آورده نقدی یا غیرنقدی دارد. حال اگر آورده وی نقدی باشد، با قرارداد تامین سرمایه شبیه می‎شود. مثلا یک شریک ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه نقدی به عنوان آورده می‎آورد و شریک دیگر زمین و پروانه بهره‎برداری که ارزش آنها ۱۰۰ میلیون تومان است. در این صورت سهم‎الشرکه هر شریک ۵۰ درصد است و هر دو در فعالیت تجاری و مالکیت عواید شراکت، شریک مشاعی می‎شوند.

همچنین در زمان اتمام شراکت، شریکی که سرمایه را آورده است، دیگر نمی‎تواند اصل سرمایه خود را مطالبه کند. چرا که سرمایه وی در شراکت حل شده است. در حالی که سرمایه‎گذار، شریک در خود فعالیت تجاری و مالکیت پروژه نمی‎شود، بلکه شریک در سود می‎شود و درصد سرمایه‏گذاری وی ربطی به تراز شدن با ارزش اموال، امکانات، تجربه، فن و اعتبار سرمایه‎پذیر ندارد؛ بلکه درصد متعارفی از سود حاصل از تجارت در مقایسه با سودهای بانکی است. سرمایه‎گذار در ضرر و زیان سهیم نمی‎شود و زیان وارده به تجارت باعث می‎شود که نهایتا سودی عاید وی نشود. ولی شریک در قرارداد مشارکت مدنی در ضرر و زیان سهیم است.

 نکات تنظیم قراردادهای سرمایه‎گذاری

در تنظیم قرارداد سرمایه‎گذاری آنچه مهم و حیاتی است، این است که به ورطه ربا نیفتد و در عین حال خیال سرمایه‎گذار راحت باشد که بالاخره سودی حاصل شود و سرمایه‎پذیر سرمایه وی را تضییع نکند. لذا در قالب ماده ۱۰ قانون مدنی، با شروطی می‎توان حدود هزینه‎ها و ضررها را کنترل و تعریف کرد و بار اثبات ضرر را به عهده خود سرمایه‎پذیر قرار داد و مضافا هر ضرری در مقابل سرمایه‎گذار قابل استناد نباشد تا دایره ضرر به کمترین حد خود برسد و قابل پیش‎بینی بودن برخی حوادث را ذکر کرد تا نوبت به فرصت اثبات فورس‎ماژور نرسد.

بحث تضامین سرمایه و داوری قرارداد و کارشناسی سود و زیان و نحوه نظارت بر سرمایه‎پذیر و تعریف سود و زیان و هزینه و نوع فعالیت تجاری و تلقی شدن اصل سرمایه و تا جای ممکن درج شروطی برخلاف مقررات مضاربه و غیره از نکات بسیار مهم در تنظیم این قرارداد است.

منبع : روزنامه حمایت

    

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.