ثبت واقعه طلاق
در صورتی که مردی بدون ثبت در دفتر رسمی ازدواج و طلاق همسر خود را طلاق دهد و تا یک ماه طلاق را به ثبت نرساند، ضمن اینکه ملزم به ثبت واقعه طلاق می‌شود، عمل وی جرم محسوب شده و مشمول مجازات خواهد بود.
حقوق خانواده از حوزههای حساس و مهم قانونگذاری محسوب می‌شود؛ بهنحوی که مقررات این حوزه در همه جوامع مترقی دنیا از اهمیت بسیاری برخوردار است. در ایران نیز مقررات حقوق خانواده هم در قوانین عام و هم در قوانین خاص به چشم میخورد و در قانون مدنی ایران نیز مقرراتی در خصوص مباحث حقوق خانواده دیده می‌شود که البته قانونگذار ایران به مقررات موجود در قانون مذکور اکتفا نکرده و قانونی خاص تحت عنوان قانون حمایت خانواده را نیز در این حوزه به تصویب رسانده است.
این موضوع که مقنن با وجود مقررات قانون مدنی، اقدام به وضع قانونی خاص پیرامون مباحث حقوق خانواده میکند، خود گویای اهمیت حوزه خانواده برای تصمیمگیرندگان و قانونگذاراران است.
زوجینی که به ازدواج دائم یکدیگر درآمدهاند، صرفا از طریق انجام تشریفات قانونی و شرعی طلاق میتوانند از یکدیگر جدا شوند. در واقع درخواست طلاق بر حسب شرایط میتواند از سوی مرد یا زن (در موارد مقرر قانونی) یا به صورت توافقی باشد.
با توجه به مقررات قانون حمایت خانواده ثبت واقعه طلاق، الزامی و اجباری است.
در واقع بر اساس مقررات قانون مزبور، در ابتدا باید حکم طلاق یا گواهی عدم امکان سازش از سوی دادگاه صلاحیت‌دار صادر شود و پس از طی تشریفات قانونی و قطعیت تصمیم دادگاه بر تفریق و جدایی زوجین، جاری شدن صیغه طلاق و ثبت آن در دفاتر رسمی ازدواج و طلاق ممکن می‌شود.
در این رابطه ماده ۲۴ قانون حمایت خانواده میگوید: «ثبت طلاق و سایر موارد انحلال نکاح و نیز اعلام بطلان نکاح یا طلاق در دفاتر رسمی ازدواج و طلاق حسب مورد پس از صدور گواهی عدم امکان سازش یا حکم مربوط از سوی دادگاه مجاز است.»
دعوی ثبت واقعه طلاق در چه مواردی طرح می‌شود؟
بر اساس مقررات ماده ۴۹ قانون حمایت خانواده، در صورتی که مردی همسر خود را طلاق دهد و تا یک ماه طلاق را به ثبت نرساند، متعاقباً میتوان مرد را الزام به ثبت واقعه طلاق کرد.
ضمانت اجرای عدم ثبت واقعه ازدواج از سوی مرد
در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که عدم ثبت واقعه ازدواج از سوی مرد، چه ضمانت اجرایی دارد؟
ماده ۴۹ قانون حمایت خانواده به این سوال پاسخ داده است. بر اساس این ماده، «چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام یا پس از رجوع تا یک ماه از ثبت آن خودداری یا در مواردی که ثبت نکاح موقت الزامی است از ثبت آن امتناع کند، ضمن الزام به ثبت واقعه به پرداخت جزای نقدی درجه پنج یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم می‌شود. این مجازات در مورد مردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق استنکاف کند، نیز مقرر است.»
مطابق ماده مزبور، در صورتی که مردی بدون ثبت در دفتر رسمی ازدواج و طلاق همسر خود را طلاق دهد و تا یک ماه طلاق را به ثبت نرساند، ضمن اینکه ملزم به ثبت واقعه طلاق می‌شود، عمل وی جرم محسوب شده و مشمول مجازات خواهد بود.
بنابراین ثبت واقعه طلاق پس از قطعیت رای دادگاه بر تفریق و جدایی زوجین، الزامی و اجباری خواهد بود. همچنین عدم ثبت واقعه طلاق میتواند ضمانت اجراهای حقوقی و کیفری برای مرد در بر داشته باشد.
دعوی ثبت واقعه طلاق چگونه طرح می‌شود؟
فرض را بر این قرار میدهیم، مردی با رعایت شرایط شرعی و قرائت صیغه طلاق، همسر خود را مطلقه میکند. در صورتی که مرد تا یک ماه از تاریخ واقعه طلاق، اقدام به ثبت آن در دفاتر رسمی ازدواج و طلاق نکند، زن میتواند دادخواست حقوقی به خواسته الزام مرد به ثبت واقعه طلاق را تقدیم مرجع قضایی صالح کند.
رسیدگی به دعوی ثبت واقعه طلاق در صلاحیت ذاتی دادگاه خانواده خواهد بود و برای ثبت دادخواست خود میتوانید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید.
منبع : روزنامه حمایت
چند نظریه مشورتی درباره رای وحدت رویه شماره 794 هیات عمومی دیوان عالی کشور مجازات اظهار هویت برخلاف واقع
