آشنایی با انواع صلاحیت محاکم
برای رسیدگی به پروندههای قضایی باید بدانیم که هر کدام در چه مرجعی رسیدگی می‌شوند.
صلاحیت در اصطلاح حقوقی به معنای توانایی و شایستگی یک مرجع برای رسیدگی به موضوع مورد نظر است. معمولا به سه روش، شایستگی یا صلاحیت مرجع رسیدگی به اتهام تعریف می‌شود.
نخست صلاحیت ذاتی به معنای ملاک تعیین موضوع اتهام بوده و ممکن است صلاحیت ذاتی مراجع رسیدگی به جرم‌ها متفاوت باشد؛ اصولا سه عنصر صنف، نوع و درجه، صلاحیت ذاتی مراجع قضایی و غیرقضایی یا حقوقی و کیفری را از یکدیگر جدا می‌کند.
همچنین با تفکیک صلاحیت‌های مراجع مختلف رسیدگی، امور جزایی در مراجع کیفری و امور حقوقی در دادگاه‌های حقوقی و شکایت از نحوه کار دستگاه‌های دولتی در دیوان عدالت اداری رسیدگی می‌شود.
مراجع عمومی، صلاحیت رسیدگی به اموری را دارند که رسیدگی به آنها در صلاحیت مرجع دیگری باشد؛ همچنین مراجع اختصاصی صلاحیت رسیدگی به هیچ امری جز اموری معین که در صلاحیت آ‌ها قرار گرفته باشد را ندارند. اما موضوع دیگر صلاحیت محلی است. دادگاه‌ها صلاحیت رسیدگی به جرایمی را دارند که در حوزه قضایی آنها واقع شده باشند، بنابراین صلاحیت محلی به معنای شایستگی مرجع محل وقوع جرم تعریف می‌شود. صلاحیت شخصی صلاحیتی است که قانونگذار با توجه به مقام، شخصیت، موقعیت شغلی و سنی مرتکب جرم تعیین می‌کند مثلا به تمام جرم‌های اشخاص کمتر از ۱۸ سال در دادگاه اطفال رسیدگی می‌شوند و صلاحیتی که برای این دادگاه است، صلاحیت شخصی نام دارد. گاهی صلاحیت شخصی برای فرد مرتکب، ملاک ذاتی و محلی دارد و قانونگذار برای رسیدگی به تمام جرم‌های افراد، صلاحیت دادگاه معین را قرار می‌دهد.
منبع : روزنامه حمایت
رای شماره های 1171 و 1172 هیات عمومی دیوان عدالت اداری راههای جلوگیری از وصول وجه چک
