ایراد بی نفعی خواهان
هیچ دادگاهی نمی تواند به دعوایی رسیدگی کند، مگر اینکه شخص یا اشخاص ذی نفع، رسیدگی به دعوا را درخواست کرده باشند.
زمانی که شخصی در دادگاه اقدام به اقامه یک دعوا میکند، فرض بر آن است که هنگام پذیرفته شدن دعوا و صدور حکم، نفعی عاید وی میشود که نتیجه آن حکم است. بنابراین در صورتی خواهان دعوایی را در دادگاه مطرح کند و از صدور حکم هیچگونه نفعی عاید وی نشود، میتوان گفت که خواهان در دعوای مطروحه ذی‌نفع نبوده است. به این ایراد، ایراد عدم ذینفعی خواهان نیز گفته میشود.شخصی که در دادگاه اقامه دعوا میکند، باید توجه کند که دعوای اقامهشده توسط او قابلیت این را دارد که سودی به او برساند. بر اساس ماده 2 قانون آیین دادرسی مدنی، هیچ دادگاهی نمیتواند به دعوایی رسیدگی کند، مگر اینکه شخص یا اشخاص ذی‌نفع، رسیدگی به دعوا را درخواست کرده باشند.نکته مهم این است که نفع به هر اندازهای که باشد، کافی است و میتواند مادی یا معنوی باشد.به عنوان مثال، در دعوای اعلام بی اعتباری وصیت‌نامه، دادگاه در مقام بررسی ذی نفع بودن خواهان، کافی است احراز کند که در صورت صدور حکم بی اعتباری وصیت‌نامه، سودی نصیب خواهان می شود.
به موجب بند 10 از ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی، «زمانی که خواهان در دعوای مطروحه ذی نفع نباشد»، خوانده می تواند ایراد بینفعی خواهان را به دادگاه ارائه کند. در این شرایط، دادگاه بینفع بودن یا ذی نفع بودن خواهان را مدنظر قرار میدهد.در این راستا، دادگاه باید پاسخ این پرسش را جستجو کند که چنانچه حق ادعاشده علیه خوانده احراز و حکمی علیه خوانده صادر شود، آیا قانونا نفعی به خواهان میرسد؟اگر پاسخ این پرسش مثبت باشد، دادگاه خواهان را ذی نفع دانسته و ایراد بی نفعی خواهان را رد کرده و به پرونده رسیدگی می کند. اما اگر پاسخ این پرسش، منفی باشد، ایراد را میپذیرد و قرار رد دعوا صادر میکند.نکته مهم این است که با ارائه ایراد عدم نفع خواهان و پذیرش این ایراد، مانعی دائمی برای رسیدگی به دعوا ایجاد می شود .
منبع : روزنامه حمایت
نمونه رای در دعوای فسخ نکاح به جهت عدم بکارت زوجه موارد صدور اجراییه در ماده 23 قانون صدور چک
