نحوه طرح دعوا در خصوص تملک اراضی توسط دولت (قسمت اول)
آنچه در هر دعوایی بایستی مدنظر قرار گیرد ابتدا مذاکره با موکل میباشد و این اصل بنیادین دراقناع طرفین برای ادامه راه و تنظیم قرارداد است و بدون مذاکره حضوری و عدم مراجعه موکل به دفتر وکالت ،چالش های غیر قابل جبرانی برای طرفین شکل میگیرد که بعضا نیز غیر قابل حل.
اما پرونده های حوزه شهری تخصص و مطالعه مستمر و اشراف نسبت به قوانین موجود میخواهد.
اخیرا دادخواستی را ملاحظه نمودم و بدون ذکر اینکه دادخواست دهنده در جایگاه ذینفع با وکیل باشد،دادخواست اینگونه به محکمه حقوقی تقدیم شده بود:
«به جهت عدم رعایت مقررات قانونی چون زمین توسط شهرداری تملک شده است لذا بهاء ملک به نرخ روز مورد مطالبه میباشد...»
این مخلص کلام دادخواست دهنده بود و در واقع در چند سطر یبیشتر خلاصه نمیشد و ابتدا و انتها و در اصطلاح حقوقی مقدمه(اثبات مالکیت) و منطوق(امور موضوعی) و نتیجه (امور حکمی ) دعوا روشن نبود.
لذا به جهت حساسیت پرونده های اینچنینی و جلوگیری از تضییع حقوق صاحب حق هم از جایگاه وکیل و هم مدعی حق مطالب ذیل را عرض میکنم:
1.مرحله مذاکره با موکل
ابتدا بایستی مذاکره بدون کوچکترین صحبتی از جانب وکیل با مراجعه کننده صورت گیرد شاید بعد از مذاکره بنا به دلائلی (که در اینجا نمیگنجد )تمایلی به پذیرش دعوای موکل را نداشته باشید.
لذا صرفا شنیدن صحبت های مراجعه کننده مهم است.
2.در مرحله بعد که صحبت های موکل را دقیقا گوش دادید و با دقت یاداشت برداری نمودید سوالات خود را از موکل بپرید و در خلال آن مستندات را بررسی نمائید و اصل مدارک را رویت نمائید.
3.اگر ابهام در مستندات یا صحبت های ایشان داشتید و در نوع طرح دعوا کوچکترین ابهامی نداشتید به سراغ شرایط کار و اعلام حق الوکاله بروید و گزارشی از روند دادرسی به ایشان بدهید.
4.صورتجلسه و تحقیق از موکل و تنظیم قرارداد وکالت خود موضوع مفصلی است که در بحث جداگانه بدان خواهیم پرداخت.
5.اگر کوچکترین ابهامی حاصل گردید از ایشان فرصت بررسی مستندات و توضیحات ایشان را بخواهید و اگر سوالاتی بود که پاسخی دریافت ننمودید از ایشان بخواهید در فرصت مقتضی به شما پاسخ بدهند یا مستندات را تهیه نمایند.
هماهنگونه که عرض کردم اینگونه پروندهها تخصص و تجربه فراوان میطلبد و باری به هر جهت نبایستی وارد دعوا شد که شان حرفه ای خود و دیگر همکاران نادیده گرفته شد.
6.در بررسی مستندات و پاسخ های ابشان هیچ گاه از مشورت با همکاران متخصص در این حوزه غفلت ننمائید.
همانگونه که مستحضر هستید در این فقره پرونده ها بایستی قوانین مختلف خصوصا لایحه قانونی نحوه خرید اراضی و املاک مورد نیاز دولت و شهرداریها مصوب 1358 و قانون تعین و ضعیت املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداریها مصوب 1367 و قانون نحوه تقویم ابنیه و املاک.... مصوب 1370 و نظرات اداره حقوقی قوه قضائیه و آرائ دیوان عدالت و محاکم حقوقی مطالعه گردد.
لذا اشراف بر آن قوانین و توجه به ترتیب مقرر در نحوه تملک و رعایت مقررات قانونی در تملک و داشتن اطلاعات در خصوص طرح های شهری و روستایی(طرح جامع ،تفصیلی و هادی) خود مقدمه ای بر نحوه طرح دادخواست میباشد تا با تنظیم دادخواست جامع و رعایت اصول دادخواست نویسی با قرار عدم استماع مواجه نشوید.
نویسنده : بهنام جلیلیان وکیل پایه یک دادگستری
