قسم در قانون مدنی به چه معناست؟

قسم در قانون مدنی به چه معناست؟

• 7,184 مشاهده
• زمان مطالعه : 7:37
• مقالات
• مطالب ویژه

در قانون مدنى ایران در بخش امارات از سوگند و قسم به عنوان یکى از ادله اثبات دعوى یاد شده است و طبق ماده 1323 همین قانون "امارات قانونى در کلیه دعاوى معتبر است مگر آن که دلیل بر خلاف آن موجود باشد." همین قانون مدنى فصلى دارد که اختصاص به سوگند دارد.

 مفهوم لغوى واژه‌هایى مانند قسم، یمین ، حلف و تحلیف همه به معناى "سوگند" است و در زبان فارسى کاربرد دارند.

قسم یا سوگند توسط افراد براى اثبات یک مطلب و یا تبرى از یک موضوع و اتهام انجام می‌شود و در میان اقوام مختلف و ادیان گوناگون جهان مراسم متفاوت و ویژه‌اى دارد که در جهان باستان اداى سوگند گاهى مستلزم انجام اعمال مشقت بار و دردآورى بوده است.
 
در گذشته در محاکم دنیا و به ویژه محاکم ایران باستان مراسم سوگند یا تحلیف همراه با گواهى و امضاى یک متن مشخصى به نام سوگندنامه یا قسم نامه بود.

در قانون مدنى ایران در بخش امارات از سوگند و قسم به عنوان یکى از ادله اثبات دعوى یاد شده است و طبق ماده 1323 همین قانون "امارات قانونى در کلیه دعاوى معتبر است مگر آن که دلیل بر خلاف آن موجود باشد." همین قانون مدنى فصلى دارد که اختصاص به سوگند دارد.

در ترمینولوژى حقوق قسم (serment) و قسم نامه تعریف شده است و قسم به 14 مورد زیر تقسیم مى‌شود.

- قسم اثبات (جهت اثبات بى گناهى).
 
- قسم استظهارى (جهت میت است).
 
- قسم کتبى (قسم مدعى علیه راجع به امرى که به خودش منتسب است).
 
- قسم تکمیلى (قسمى است که به منظور تکمیل دلیلى از نظر دادگاه است).
 
- قسم جزء بینه (قسمى که مدعى یاد کند وقتى که عده شهود قانوناً براى گواهى دادن کافى نباشد).
 
- قسم قاطع دعوى (قسمى که در یک دعوى یک طرف به طرف دیگر متوجه کند و با اداى سوگند او دعوى فیصله مى‌یابد).
 
- قسم قضایى (گواه گرفتن یکى از مقدسات به صدق اظهار خود به وجود یا نفى شیئ مورد ادعا).
 
- قسم مدعى (اگر پس از استحلاف مدعى علیه توسط مدعى، مدعى علیه از مدعى بخواهد که به ذیحق بودن خود قسم یاد کند این عمل را اصطلاحاً "رد قسم مى‌گویند و قسمى را که در این صورت مدعى یاد خواهد نمود قسم مدعى گویند).
 
- قسم منکر (قسم مدعى علیه).
 
- قسم نفى (قسم مدعى علیه).
 
- قسم نفى العلم (نوعى از قسم کتبى است که در بالا بدان اشاره کردیم).
 
- قسم تغلیظ (یعنى اضافه کردن امور و اوضاع و احوالى که شدت و صلابت و هیبت به قسم بدهد مثل این که اسم خداوند را بنویسند و...).
 
- «رد» قسم (قسم مدعى).
 
- قسم نامه (متن نوشته سوگند که به صورت فرمول معین مقدر گردیده است.)، (اصل 11 قانون اساسى)
 
قسم گاهى از تشریفات قانونى اعتبار یک عمل حقوقى محسوب مى‌شود مانند سوگند کارشناس غیررسمى (ماده 29 قانون کارشناسان رسمى مصوب 23-11-17) قسم على الاصول براى آینده است.
 
در فقه و حقوق اسلامى قاعده کلى هست که مى‌گوید: «البینه على المدعى و الیمین على المنکر» یعنى آوردن بینه و دلیل به عهده مدعى و سوگند یاد کردن به عهده منکر است.

این قاعده حساب کلیه موارد مربوط به قسم در مقام قضاوت را روشن گردانیده است، مراسم تحلیفات و سوگندهاى غیرقضایى نیز در میان مسلمانان به ویژه در دولت جمهورى اسلامى ایران فراوان است.

رییس جمهور منتخب در آغاز شروع به کار خود باید در مجلس شوراى اسلامى حضور یافته و طى یک مراسم رسمى تحلیف به جاى آورد، اصل 121 قانوان اساسى در این باره مى‌گوید: "رییس جمهور در مجلس شوراى اسلامى در جلسه اى که با حضور رییس قوه قضاییه و اعضاى شوراى نگهبان تشکیل مى شود به ترتیب زیر سوگند یاد مى کند و سوگندنامه را امضا مى‌کند."

از جمله موارد سوگند و تحلیف، سوگند اعضاى نیروهاى مسلح، درجه داران و قضات دادگسترى است، در مورد سوگند اعضاى نیروهاى مسلح و افسران باید با حضور فرمانده کل و طى مراسم ویژه‌اى مراسم تحلیف انجام پذیرد و درجه‌ها و سردوشى‌هاى خود را بعد از انجام این مراسم مى‌گیرند.

منبع : باشگاه خبرنگاران

دکتر علی رفیعی

دکتر علی رفیعی وکیل پایه یک دادگستری، دکتری حقوق دانشگاه تهران، مدرس، قبول وکالت در دعاوی حقوقی، خانواده،کیفری،علایم و طرح، الووکیل،اپلیکیشن حقوقی

• 02186044219
• 09124447724

بهنام جلیلیان

بهنام جلیلیان وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی. وکیل کانون وکلای مرکز متخصص در زمینه دعاوی حقوقی(املاک و قراردادها) دعاوی شهرداری و کمیسیون ها و اراضی

• 02122777329
• 09124269331

دکتر ساناز یوسفی

دکتر ساناز یوسفی وکیل پایه یک دادگستری فارغ التحصیل دکتری حقوق و فوق دکتری از کشور کانادا، دارای سابقه حرفه‌ای وکالت در امور مهاجرتی، دعاوی ملکی، دعاوی حوزه پیمان؛ سرمایه گذاری و بین المللی، بانکی، مالی و شرکتی، انعقاد تخصصی قراردادها، دعاوی خانواده

• 02188652740
• 09129552676

سروش سلامیان

سروش سلامیان وکیل پایه یک دادگسترى ، کارشناس ارشد حقوق تجارت بین الملل ، دعاوى ملکى تجارى، شرکتها و قرارداد ها ، حقوق دریایى و کشتیرانى

• 02122225808
• 09121860361

اصلاح تصویب نامه ها موضوع تعیین نرخ هزینه های معاینه فنی خودروها و موتورسیکلت ها     عدم حضور وکلا در ویرایش لایحه جامع وکالت نگران کننده است

پست های مرتبط

تعیین ضوابط تراکم‌های مجاز ساختمانی در صلاحیت شوراهای اسلامی شهر نیست

• 1,391 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:2

هیات عمومی دیوان عدالت اداری مصوبه شورای اسلامی شهر سنندج مبنی بر تعیین ضوابط تراکم‌های مجاز ساختمان [...]

ششم دیماه عزیزترین روز برای کاتبان بالعدل

• 1,392 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:20

ششم دی ماه تقارن دویست و هشتاد و دومین روز سال است با دویست و هشتاد و دومین آیه از بزرگترین سوره قرآ [...]

مراسم تحلیف 315 کارآموز وکالت جمعه برگزار می شود

• 1,396 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:6

عضو کمیسیون روابط عمومی کانون وکلای دادگستری مرکز از برگزاری مراسم تحلیف 315 کارآموز وکالت خبر داد [...]

آیا نگهداری حیوانات در قسمت های مشترک آپارتمان ممنوع است ؟

• 1,397 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:35

حسب آیین‌نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان‌ها، نگهداری حیوانات در قسمت‌های مشترک آپارتمان ممنوع است [...]

اصلاحات جدید قانون صدور چک

• 1,397 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:26

از جمله اصلاحات جدید قانون صدور چک می‌توان به مسدود شدن کلیه حساب‌های صاحب چک بی‌محل تا ممنوعیت صدور [...]

مراجعه 1933 نفر برای دریافت مجوز سقط درمانی (جسمانی) به مراکز پزشکی قانونی استان تهران

• 1,398 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:27

در 12 ماهه سال 1397، 1933 نفر جهت دریافت مجوز سقط درمانی (جسمانی) به مراکز پزشکی قانونی استان تهران [...]

شرط ضمانت در عقد اجاره

• 1,398 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:26

اجاره در لغت به معنای مزد، اجرت و پاداش عمل است و در ماده 466 قانون مدنی آمده است [...]

سوگند با قسامه چه تفاوت هایی دارد؟

• 1,398 مشاهده
• زمان مطالعه : 1:16

جرایمی که مجازات آنها از نوع حد یا تعزیر باشد، به‌وسیله سوگند نفی یا اثبات نمی‌شود و فقط قصاص، دیه، [...]