![هیات منصفه در رسیدگی به چه جرائمی حضور دارد؟ هیات-منصفه-در-رسیدگی-به-چه-جرائمی-حضور-دارد؟](/userfiles/Images/NewsPic/41745-جامعه-ای-که-عدالت-نداشته-باشد-پیشرفت-نمی-کند.webp)
هیات منصفه در رسیدگی به چه جرائمی حضور دارد؟
در حقوق کشورمان نخستین بار در اصل 79 متمم قانون اساسی مشروطه مصوب 29 شعبان 1325 هجری قمری مقرر شد که در رسیدگیهای مربوط به جرایم مطبوعاتی و سیاسی هیات منصفه حضور الزامی داشته باشد.
در تعریف هیأت منصفه گفته میشود هیأت منصفه تعدادی از مردان و زنان هستند کـه مطابق قانون انتخاب شده و متعهد میشوند، واقعیت را احراز و بر اساس دلایلی کـه پـیش رو دارند، حقیقت را اعلام کنند بر این اساس، هیأت منصفه در واقع گروهی از شـهروندان هستند که مطابق قانون جامعه انتخاب میشوند و وظیفه اصلی آنها این است که با توجه به دلایل و مدارکی که ارائه میشود، واقعیت امر را کشف کرده و درباره برائـت یـا مجرمیـت متهم اظهار نظر کنند.
هیات منصفه، به لحاظ ریشه عمیقی که در قوانین اساسی وعادی کشور ما دارد و از آن جهت که ذهن جامعه علمی حقوق را کم و بیش به خود مشغول ساخته است، از اعتبار قابل توجهی برخوردار است. با این همه، باید اذعان کرد که در سوابق قضائی کشور نشان زیادی از فعال بودن این پدیده حقوقی مشاهده نمیشود.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که سهم فراوانی برای نقش مردم قائل است، در اصل یک صد و شصت و هشتم، هیات منصفه را به داوری طلبیده و حضور آن را در رسیدگی به جرائم سیاسی و مطبوعاتی الزامی دانسته است.
*تاریخچه هیات نظارت بر مطبوعات
پس از نهضت مشروطیت اولین محاکمه مطبوعاتی در 12 شوال 1325 هجری قمری ، با شکایت از سلطانالعلمای خراسانی مدیر روزنامه روحالقدس برگزار شد. درج مقاله ای انتقادی از محمد علی شاه در شماره 13 این نشریه موجب شکایت از وی شده بود. سلطان العلماء در جلسه دادگاه حاضر شد و به نحوه محاکمه به دلیل عدم حضور هیات منصفه اعتراض کرد، که با گذشت و انصراف وزیر علوم از شکایت، پرونده مختومه شد.
اولین قانون مطبوعات پس از مشروطه در 5 محرم 1326 هجری قمری از تصویب مجلس شورای ملی گذشت. در این قانون در مورد هیات منصفه و نحوه تشکیل آن مطلبی نبوده است.
چند ماه بعد از تصویب این قانون، محاکمه سید محمد رضا شیرازی مدیر روزنامه مساوات به خاطر درج مطالبی در شماره های 19 و 21 آن نشریه، تحت عنوان (شاه در چه حال است ) با شکایت محمد علی شاه آغاز شد.
محمد علی شاه، محمد حسین میرزائی موید السلطنه را به عنوان وکیل انتخاب کرد و سید محمد رضا شیرازی، ملک المتکلمین را به عنوان وکیل برگزید. در این محاکمه نیز اعتراض بر این بود که چرا هیات منصفه حضور ندارد ؟ بالاخره با وساطت عضدالملک موضوع خاتمه یافت و شاه دستخطی بدین شرح صادر کرد : (جناب عضد الملک، تقصیرات مدیر مساوات هر چند بزرگ باشد ، ولی مقام شما بزرگتر است. وساطت شما را در مورد او قبول کردیم. من بعد بسپارید از این گونه کارها نکند.
اولین محاکمه مطبوعاتی که با حضور هیات منصفه برگزار شد محاکمه میرزا سید حسن شیرازی، مدیر حبل المتین است. در شماره ششم این روزنامه مورخ 13 رجب 1327 هجری قمری، مقالهای چاپ شده بود تحت عنوان (اذا فسد العالم، فسدالعالم ) که وزارت معارف وقت آن را مضر به دین اسلام تشخیص داد و به دادگاه شکایت کرد.
منبع : باشگاه خبرنگاران
نکته آموزشی درباره ماده 96 قانون آیین دادرسی مدنی-علی صابری آیین نامه اجرایی ماده 14 قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی-مصوب 1389
پست های مرتبط
![علم قاضی در حقوق جزایی ایران و مواد قانونی مربوط علم-قاضی-در-حقوق-جزایی-ایران-و-مواد-قانونی-مربوط](/userfiles/Images/NewsPic/24-اولین-آیین-نامه-جامع-نحوه-فعالیت،-وظایف-و-اختیارات-روابط-عمومی-در-تاریخ-کشور-ابلاغ-شد.webp)
علم قاضی در حقوق جزایی ایران و مواد قانونی مربوط
علم قاضی در حقوق جزایی ایران و مواد قانونی مربوط [...]
![اعتبار علم قاضی در شمار ادله اثباتی اعتبار-علم-قاضی-در-شمار-ادله-اثباتی](/userfiles/Images/NewsPic/7668-مسئولیت-ظهر-نویس-در-چک-وعده-دار.webp)
اعتبار علم قاضی در شمار ادله اثباتی
برای اثبات امور قضایی راههای مختلفی از لحاظ شرعی و قانونی پیشبینی شده است یکی از مهمترین دلایل قان [...]
![علم قاضی در حقوق اسلام علم-قاضی-در-حقوق-اسلام](/userfiles/Images/NewsPic/10293-نحوه-حل-اختلاف-بین-مراجع-قضایی-و-غیر-قضایی.webp)
علم قاضی در حقوق اسلام
علم قاضی درحقوق اسلام [...]
![ایقان وجدان قاضی-مقایسه اجمالی سیستم های حقوق اسلامی، حقوق ایران و فرانسه ایقان-وجدان-قاضی-مقایسه-اجمالی-سیستم-های-حقوق-اسلامی،-حقوق-ایران-و-فرانسه](/userfiles/Images/NewsPic/18231-ایقان-وجدان-قاضی-مقایسه-اجمالی-سیستم-های-حقوق-اسلامی،-حقوق-ایران-و-فرانسه.webp)
ایقان وجدان قاضی-مقایسه اجمالی سیستم های حقوق اسلامی، حقوق ایران و فرانسه
در باره حجیت علم قاضی و دامنه اجرای آن بین حقوقدانان و فقها اختلاف شده است در این مقاله ضمن بیان راه [...]
![معتاد شیشه ای را چگونه بشناسیم ؟ معتاد-شیشه-ای-را-چگونه-بشناسیم-؟](/userfiles/Images/NewsPic/141720-معتاد-شیشه-ای-را-چگونه-بشناسیم-؟.webp)
معتاد شیشه ای را چگونه بشناسیم ؟
رئیس بخش معاینات روانپزشکی پزشکی قانونی تهران ، خشکی دهان، برافروختگی صورت، تعریق و کم شدن خواب را ا [...]
![اصول حاکم بر تعقیب بازداشت و محاکمه براساس قانون اساسی اصول-حاکم-بر-تعقیب-بازداشت-و-محاکمه-براساس-قانون-اساسی](/userfiles/Images/NewsPic/172101-اصول-حاکم-بر-تعقیب-بازداشت-و-محاکمه-براساس-قانون-اساسی.webp)
اصول حاکم بر تعقیب بازداشت و محاکمه براساس قانون اساسی
قانون اساسی به عنوان مادر قوانین هرکشور، پارادایم و الگوهای کلی در زمینههای مختلف را تعیین میکند ا [...]
![نظر هیات منصفه مطبوعات درباره سایت های انتخاب و فردا نظر-هیات-منصفه-مطبوعات-درباره-سایت-های-انتخاب-و-فردا](/userfiles/Images/NewsPic/173167-نظر-هیات-منصفه-مطبوعات-درباره-سایت-های-انتخاب-و-فردا.webp)
نظر هیات منصفه مطبوعات درباره سایت های انتخاب و فردا
سخنگوی هیات منصفه مطبوعات گفت جلسه رسیدگی به پرونده های مدیران مسوول سایت خبری انتخاب و پایگاه خبری [...]
![اعلام آمادگی کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای مرکز برای همکاری با هیات ملی گزارش سیلاب اعلام-آمادگی-کمیسیون-حقوق-بشر-کانون-وکلای-مرکز-برای-همکاری-با-هیات-ملی-گزارش-سیلاب](/userfiles/Images/NewsPic/173738-اعلام-آمادگی-کمیسیون-حقوق-بشر-کانون-وکلای-مرکز-برای-همکاری-با-هیات-ملی-گزارش-سیلاب.webp)
اعلام آمادگی کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای مرکز برای همکاری با هیات ملی گزارش سیلاب
کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای دادگستری مرکزدر نامهای ضمن استقبال از دستور رییس جمهور برای تدوین گزار [...]