نکاتی در رابطه با مهریه

32,522 مشاهده
زمان مطالعه : 0:7
حقوق زنان
مقالات
حقوق خانواده

وصول مهریه پس از فوت همسر

فرض کنیم زنی پس از دو سال از تاریخ فوت همسرش میخواهد مهریه خود را مطالبه کند.آنچه مسلم است این دعوی باید بطرفیت ورثه متوفی که ترکه(اموال به جا مانده از متوفی) را پذیرفتند در دادگاه طرح و اقامه شود.حال این سوال مطرح می شود که دادگاه در موردی که مهریه زنوجه رایج است (نه سکه یا اموال منقول و غیر منقول دیگر) بر اساس شاخص سال فوت شوهر باید مهریه را محاسبه کند یا به نرخ روز و سال مطالبه مهریه؟

برابر قانون (ماده 3 آیین نامه اجرایی قانون الحاق یک تبصره بهماده 1082 قانون مدنی) در مواردی که مهریه زوجه باید از ترکه متوفی پرداخت شود تاریخ فوت مبنای محاسبه قرار میگیرد.

پرسش:اگر زن قبل از مطالبه مهریه از زوج فوت کند و مهریه او وجه رایج باشد ورثه زن، استحقاق دریافت مهریه به نرخ روز را دارند یا همان مبلغ معین شده در عقدنامه ملاک محاسبه قرار می گیرد؟

پاسخ:آنچه مسلم است با فوت زوجه مهریه نیز به ورثه او منتقل می شود و اصل طلبی که زوجه بایت مهریه داشته طبق قاعده ارث به ورثه به نسبت سهم الارث خود از اصل دین، طلب خود را از شوهر متوفیه یا ماترک او مطالبه می کند ولی آنچه که ورثه مستحق دریافت آن هستند اصل مبلغ مندرج در نکاح نامه به عنوان مهریه است نه قیمت روز وجه رایج، زیرا این حق قانون فقط برای زوجه زنده متصور شده نه برای ورثه او.البته در این خصوص نظر مخالف هم وجود دارد وعده ای اعتقاد دارند که ورثه قائم مقام وجانشین اوهستند وهمان حقی که زوجه متوفیه نسبت به محاسبه وجه رایج به قیمت روز داشت همان حق را ورثه او نیز دارا هستند.

نکته دیگر در خصوص تعهد پدر زوج در قبال پرداخت مهریه به زوجه از سوی پسرش است همانطور که میدانیم مهریه با تراضی طرفین تعیین میشود و اصولا مسئولیت پرداخت آن بر عهده شوهر است اما گاهی اوقات به لحاظ اینکه زوج با پدرش زندگی و نزد او کار می کند و یا به دلایل دیگر ممکن است پدر زوج پرداخت مهریه را تعهد کند که در این صورت با مطالبه مهر و اعلام اعسار زوج نسبت به پرداخت مهر زوجه حق رجوع به پدر زوج را دارد.

پرسش:اگر پدر زوج پرداخت مهریه را تضمین کند چه وضعی خواهد داشت؟

پاسخ:در این حالت دیگر شوهر هیچ گونه مسئولیتی برای پرداخت مهریه نداشته و پدر او مسئولیت پرداخت مهریه را خواهد داشت.

پرسش:آیا پدر زوج در صورت امتناع از پرداخت مهریه به زندان می رود؟

پاسخ:هرگاه با حکم قطعی دادگاه کسی محکوم به پرداخت دین به دیگری شود و از اجرای حکم خودداری نماید و ضمنأ از او مالی بدست نیاید با درخواست کسی که حکم به نفع او صادر شده به زندان روانه خواهد شد مگر آن که ثابت کند قدرت و توانایی پرداخت بدهی را به صورت اقساط یا به طور کلی ندارد که اصطلاحا به این شخص معسر گفته می شود.

پرسش:چنانچه مهریه وجه رایج باشد و پدر زوج برای پرداخت آن ضمانت کند نحوه محاسبه آن چگونه است؟

پاسخ:آن چه مسلم است پدر زوج پرداخت مهریه را ضمانت کرده و مسئولیت او پرداخت برابر قانون است و برابر قانون هنگامی که مهریه وجه رایج باشد به نرخ روز مطالبه خواهد شد.

معاونت آموزش قوه قضائیه