آثار فسخ
متن پرسش :
با سلام و احترام در صورتیکه پس از فسخ عقد بیع ( مقالات مرتبط با عقد بیع - سوالات مرتبط با عقد بیع )، بایع از پرداخت ثمن ( مقالات مرتبط با ثمن - سوالات مرتبط با ثمن ) خودداری کند و مبیع به درخواست مشتری و با دستور دادگاه به منظور تامین خواسته (استرداد ثمن) توقیف شود آیا بایع قبل از استرداد ثمن حق دارد مطالبه مبیع را بنماید؟
موضوع عقد بیع - وقوع عقد بیع چه آثاری به دنبال خواهد داشت ؟ - مبانی فقهی و حقوقی خیار عیب در عقد بیع و اجاره
متن پاسخ :
بسمه تعالی با سلام در اصطلاح فقه و حقوق از حق حبس به عنوان ضمانت اجرائی و دسترسی به حق استفاده شده است ، بدین معنی که در مواردی که تعهد طرفین وجود دارد ، یکی از طرفین می تواند از ایفاء تعهد خود امتناع کند تا این که طرف مقابل به تعهد خود عمل نماید ، مثلا در ماده 377 قانون مدنی چنین آمده است : « هر یک از بایع و مشتری حق دارد از تسلیم مبیع یا ثمن خودداری کند تا این که طرف دیگر معامله حاضر به تسلیم شود . در مواردی که هیچکدام از طرفین تسلیم نکنند . و به همدیگر اطمینان نداشته باشند ، در دادگاه حاضر ، و هر کدام موضوع تعهد خود را به دادگاه تحویل می دهد ، و دادگاه مال هر کدام را به صاحبش رد می کند .»
برای فرار از این مشکل که هر کدام از طرفین ، اجرای تعهد خویش را منوط به اجرای متعهد دیگری می کند ، پاره ای از فقیهان اجرای تعهد فروشنده را مقدم بر خریدار کرده اند و گفته اند که ایجاب مقدم بر قبول است و این بایع است که مالی را در برابر ثمن می فروشد . حق حبس در مورد نکاح در ماده 1085 قانون مدنی نیز آمده است : « زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظائفی که در مقابل شوهر دارد ، امتناع نماید » . مبنای تحلیلی حق حبس هر کدام از موضوع تعهد در مقابل دیگری قرار گرفته است و این دو با هم یکسانند و برتری بر دیگری ندارند . و به خاطر همین هیچ کدام از طرفین نمی تواند با خودداری از ایفای تعهد خویش ، الزام طرف دیگر را به انجام تعهد بخواهد . تلف مبیع دردوران استفاده از حق حبس اگر کسی به استناد حق حبس ، مبیع را تحویل ندهد و مبیع به واسطه حوادث خارجی تلف شود ، عقد منفسخ شده و مسئولیتی متوجه استفاده کننده از حق حبس نیست .
مقایسه بیع و صلح - قطعیت بیع و آثار شروط عقد لازم
و فروشنده از حق دریافت ثمن محروم می گردد و اگر پولی دریافت کرده است باید برگرداند . موارد سقوط حق حبس 1) تعیین مدت برای مبیع یا ثمن ( مقالات مرتبط با ثمن - سوالات مرتبط با ثمن ) ، چرا که در حق حبس باید هر دو تعهد حال باشند . اگر یکی موجل باشد ، نشان دهنده تراضی طرفین بر این که اجرای یکی از تعهدها مقدم باشد . و در این صورت هر کدام از تعهدها که حال باشد باید اجرا شود . ( م 377 ق مدنی ) 2) تسلیم ثمن یا مبیع ، در صورتی که یکی از طرفین به میل خود آن چه را به عهده داشته است ، تسلیم کند ، در واقع بدین وسیله از حق حبس خود صرف نظر کرده است . « متعاقدین پس از تسلیم نمی توانند به بهانه این که طرف مقابل ، تعهدش را اجرا نمی کند ، آن چه را داده پس بگیرد ». ( ماده 378 قانون مدنی ) در مورد نکاح نیز چنین آمده است : « اگر زن قبل از اخذ مهریه به اختیار خود به ایفاء وظائفی که در مقابل شوهر دارد ، قیام نمود ، دیگر نمی تواند از حکم ماده قبل یعنی حق حبس استفاده نماید ». ( ماده 1086 قانون مدنی )
هزینه نگهداری مال حبس شده با توجه به این که عقد ، موجب تملیک است ، و صرف عدم تسلیم مبیع ، موجب عدم مالکیت خریدار نمی باشد ، حال این سئوال مطرح است که هزینه نگهداری مبیع در زمان استفاده بایع از حق حبس ، به عهده کیست ؟ و در مورد نکاح نیز ، آیا در زمان استفاده از حق حبس زن ، نفقه بر عهده شوهر می باشد یا نه ؟ در این مورد می توان گفت که هر مالکی باید هزینه نگاه داری مال خود را بپردازد و طبق قاعده « من له الغنم فعلیه الغرم » و این که فروشنده یا زن به حکم قانون حق حبس خویش را اعمال می نمایند ، پس هزینه به عهده مالک یا خریدار می باشد ، و همچنین نفقه به عهده شوهر می باشد .
منبع : راه مقصود
چگونگی احقاق حق در خرید اتومبیل با کارت سوخت فاقد اعتبار ابطال سند رسمی در صورت صوری بودن معامله و قصد فرار از اداء دین
پست های مرتبط
کشاورز با عذرخواهی از داوطلبان قانون جدید آئین دادرسی کیفری مبنای آزمون وکالت 93 است
رئیس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران(اسکودا) گفت که قانون جدید آئین دادرسی کیفری مبنای [...]
آگهی آزمون پذیرش متقاضیان پروانه کارآموزی وکالت کانونهای وکلای دادگستری ایران سال 1393
کانونهای وکلای دادگستری ایران (عضو اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری ایران- اسکودا) متشکل از ک [...]
ثبت نام در آزمون وکالت 93 از امروز آعاز شد
متقاضیان آزمون وکالت از امروز تا روز چهارشنبه 23 مهرماه مهلت دارند تا از طریق اینترنت و سایت سازمان [...]
مهلت ثبت نام در آزمون وکالت 93 فردا به پایان می رسد
متقاضیان آزمون وکالت از دوشنبه 14 مهرماه تا فردا (چهارشنبه) - 23 مهرماه - مهلت دارند تا از طریق اینت [...]
تعداد ثبت نام کنندگان آزمون وکالت 93 به تفکیک کانون ها
رییس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران (اسکودا)، تعداد ثبت‌نام کنندگان در آزمون وکالت سا [...]
تعداد ثبت نام کنندگان آزمون وکالت 93 به تفکیک کانون ها
رییس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران (اسکودا)، تعداد ثبت‌نام کنندگان در آزمون وکالت سا [...]
مهریه و حق حبس زن و شرایط و نتایج اعمال آن
ماده 1085 قانون مدنی حکایت دارد زن می تواند تا مهریه او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر [...]
وقوع عقد بیع چه آثاری به دنبال خواهد داشت؟
بیع در لغت به مفهوم خریدن و فروختن آمده است بر اساس ماده 338 قانون مدنی، «بیع عبارت است از تملیک عین [...]
