قانون عهدنامه ازمیر
ماده واحده ـ عهد نامه ازمیر مشتمل بر یک مقدمه و (16) ماده به شرح ذیل تصویب و اجازه تسلیم اسناد آن داده می شود.
بسم الله الرحمن الرحیم
عهد نامه ازمیر
دولتهای کشور اسلامی افغانستان، جمهوری آذربایجان، جمهوری اسلامی ایران، جمهوری قزاقستان، جمهوری قرقیزستان، جمهوری اسلامی پاکستان، جمهوری تاجیکستان، جمهوری ترکیه، ترکمنستان و جمهوری ازبکستان،
با یادآوری عهدنامه ازمیر که ابتدا در تاریخ 21 اسفند ماه 1355 هجری شمسی برابر با 12 مارس 1977 در ازمیر ترکیه توسط ایران، پاکستان و ترکیه امضاء و در سالهای 1369و 1371 (1990و1992) اصلاح گردید، به عنوان منشور بنیادی سازمان همکاری اقتصادی (اکو)،
با آگاهی از پیوندهای کهن تاریخی و فرهنگی میان مردم کشورهایشان، با تصدیق اینکه صلح و ثبات یکی از پیش نیازهای همکاری اقتصادی را تشکیل می دهد،
با اعلام تعهد و پایبندی خود به منشور ملل متحد اهداف و اصول آن که اساس همکاری سازنده میان تمام مردم را فراهم می آورد،
با عزم به تأمین پیشرفت اقتصادی و اجتماعی کشورهای عضو، با عراده سازگار کردن سازمان همکاری اقتصادی با نقش تقویت شده آن، با تذیید مجددد تصمصم خود برای ادامه همکاری اقتصادی منطقه ای بر اساس نیازهای مشتریک کشورهایشان و با توجهه به تغیراتی که در عرصه اقتصاد جهانی صورت می گیرد و آثار آن بر کشورهای عضو اکو،
تصمیم گرفته اند مفاد عهد ناخ ازمیر را به عنوان منشور سازمان همکاری اقتصادی بازنگری کنند و بدین منظور نمایندگان تام الاختیار خود را منصوب کرده اند و این نمایندگان پس از مبادله اختیارنامه های خود که در کمال صحت اعتبار بود، به شرح زیر موافقت نموده اند:
ماده اـتعاریف
در این عهد نامه اصطلاحات زیر، جز در موادری که در متن به نحو دیگری مقرر شده باشد دارای معنی زیر خواهد بود:
الف ـ «سازمان» یعنی سازمان همگاری اقتصادی که ممکن است به عنوان «اکو» نیز نامیده شود.
ب ـ «کشورهای عضو» یعنی کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی.
پ ـ «ناظران» یعنی کشورها یا سازمانهایی که از سوی سازمان همکاری اقتصادی وضعیت ناظر به آنها اعطاء می شود.
ت ـ«طرفهای گفتگو» یعنی کشورها یا سازمانهایی که اکو در زمینه های مورد علاقه مشترک توافق شده، با آنها روابط مشاوره ای دارد.
ث ـ «منطقه اکو» یعنی سرزمینهای کشورهای عضو.
ج ـ «عهدنامه» یعنی عهدنامه ازمیر.
چ ـ «اجلاس سران» یعنی اجلاس رؤسای کشورها / دولتهای کشورهای عضواکو.
ح ـ «شورای وزیران» یعنی شورای وزیران سازمان همکاری اقتصادی.
خ ـ «شورای نمایندگان دائم» یعنی شروای نمایندگان دائم سازمان همکاری اقتصادی.
د ـ «شورای برنامه ریزی منطقه ای» یعنی شورای برنامه ریزی منطقه ای سازمان همکاری اقتصادی.
ذ ـ «مؤسسات تخصصی» یعنی ارکان اکو که با تصمیم کشورهای عضو با شخصیت حقوقی و مدیریت مستقل برای ارتقاء همکاری نزدیک میان خود در زمینه های اجتماعی، فرهنگی، فنی و علمی با هماهنگی با دبیرخانه ایجاد شده اند.
ر ـ «نهادهای منطقه ای» یعنی ارکان اقتصادی، تجاری و مالی اکو با بودجه خودکفا، شخصیت حقوقی و مدیریت مستقل که برای ارتقاء رشد اقتصادی منطقه اکو از طریق فراهم نمودن تسهیلات مالی و تحاری و سرمایه گذاری در داخل منطقه ایجاد شده اند.
ز ـ «دبیرخانه» یعنی دبیرخانه سازمان همکاری اقتصادی مستقر در تهران که ممکن است به عنوان «مقر» نیز نامیده شود.
ژ ـ «دبیرکل» یعنی دبیرخانه سازمان همکاری اقتصادی مستقر در تهران که ممکن است به عنوان «مقر» نیز نامیده شود.
س ـ «دولت/کشور میزبان» یعنی دولت/کشور جمهوری اسلامی ایران.
ماده 2 ـ اهداف
اهداف سازمان به قرار زیر خواهد بود:
الف ـ ارتقاء شرایط برای توسعه اقتصادی پایدار و بر این اساس افزایش سطح زندگی و رفاه در کشورهای عضو از طریق بسیج امکانات بالقوه اقتصادی و اجتماعی منطقه.
ب ـ اتخاذ اقداماتی برای حذف تدریجی موانع تجاری در منطقه اکو و گسترش تجارت درون منطقه ای و فرامنطقه ای با عنایت به تجربیات دیکر مناطق و روندهای اقتصاد جهانی.
پ ـ تشویق همکاری اقتصادی فزاینده در راستای آرمانهای بنیادین کشورهای عضو برای بذمین نقش مهمتر و کمک منطقهاکو به رشد تجارت جهانی و محو سیاستهای غیر منصفانه تجاری که برای کشورهای در حال توسعه به ویژه کشورهای تضو شرایط تجاری نامساعدی را ایجاد نموده است.
ت ـ فراهم آوردن شرایط ادغام تدریجی و آرام اقتصاد کشورهای عضو با اقتصاد جهانی برای تأمین مشارکت کاملتر آنها در روند جهانی شدن اقتصاد.
ث ـ ارتقاء همکاری منطقه ای فعال و کمک متقابل در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، فنی و علمی.
ج ـ تسریع در توسعه زیربناهای حمل و نقل و ارتباطات که کشورهای عضو را با یکدیگر و جهان خارج پیوند می دهد.
چ ـ ارتقای همگرایی فعالیتهای بخش عمومی و خصوصی با تأکید بر آزادسازی اقتصادی و خصوصی سازی در جهت مشارکت فزاینده بخش خصوصی در توسعه اقتصادی منطقه ای از طریق مشارکت و سرمایه گذاری.
ح ـ تهیه برنامه های مشترک برای توسعه منابعع انسانی در منطقه اکو.
خ ـ تشدید بسیج و بهره برداری از منابع طبیعی منطقه اکو به ویژه منابع انرژی.
د ـ افزایش تلاشها برای بهره برداری مؤثر از امکانات بالقوه صنعتی و کشاورزی منطقه اکو.
ذ ـ توسعه همکاری منطقه ای برای ریشه کنی مصرف نابجای مواد مخدر.
ر ـ تسهیل همکاری در زمینه های زیست محیطی و حفاظت از محیط زیست در منطقه اکو.
ز ـ ارتقاء روابط و همکاری بر اساس منافع متقابل بین اکو و دیگر سازمنهای منطقه ای و بین المللی و همچنین مؤسسات مالی.
ژـ تحکیم بیشتر پیوندهای تاریخی و فرهنگی در میان مردم منطقه اکو و همچنین تبادلات در زمینه جهانگردی.
ماده 3 ـ اصول همکاری
همکاری منطقه ای در چارچوب این عهدنامه بر اصول و خط مشی های زیر مبتنی خواهد بود:
الفـ حاکمیت مساوی کشورهای عضو که با حسن نیت و بر اساس منافع متقابل بدون لطمه زدن به تعهدات دوجانبه و بین المللی خود، تعهداتی را که به موجب این عهدنامه برعهده دارند ایفا خواهند کرد.
ب ـ حتی المقدور، پیوند دادن طرحهای توسعه اقتصادی ملی با اهداف آنی و درازمدت اکو.
پ ـ تلاش مشترک برای دستیابی آزادتر به بازارهای خارج از منطقه اکو برای مواد خام و کالاهای تمام شده کشورهای عضو.
ت ـ بهره برداری موثر از نهادها، موافقتنامه ها و ترتیبات همکاری اکو با دیگر سازمانهای منطقه ای و بین المللی از جمله نهادهای مالی چند جانبه.
ث ـ فعالیت مشترک کشورهای عضو به منظور ایجاد یک رهیافت هماهنگ برای ارتقاء مشارکت آنها در ترتیبات منطقه ای و بین المللی.
چ ـ تبادل در زمینه های آموزشی، علمی، فنی و فرهنگی.
ماده 4 ـ اجلاس سران کشورها/دولتها
رؤسای کشورها/دولتهای کشورهای عضو هر دوسال یکبار و در صورتی که توسط کشورهای عضو ضروری تشخیص داده شود بیشتر از یکبار تشکیل جلسه خواهند داد. اجلاس سران شرایط عینی و پیشرفت در اجرای برنامه ها و طرحهای اکو را بررسی و همچنین به عنوان عالی ترین مرجع تبادل نظر در مورد موضوعات منطقه ای و جهانی مورد علاقه مشترک منطقه اکو، عمل خواهد نمود.
ماده 5 ـ ساختار سازمانی اکو
ارکان اصلی اکو عبارت خواهند بود از شورای وزیران، شورای نمایندگان دائم، شورای برنامه ریزی منطقه ای، دبیرخانه و مؤسسات تخصصی در زمینه های خاص همکاری. نهادهای منطقه ای و کمیته های ویژه نیز می تواند با تصمیم شورای وزیران ایجاد گردد.
ماده 6 ـ شورای وزیران
شورای وزیران عالی ترین هیأت سیاستگزاری و تصمصم گیری اکو خواهد بود. شورای وزیران متشکل است از وزرای خارجه کشورهای عضو یا دیگر نمایندگانی که مقام وزارت داشته باشند و از طرف دولتها معرفی گردند. شورای وزیران حداقل سالی یکبار بطور متناوب در سرزمین کشورهای عضو تشکیل جلسه خواهد داد. اجلاس های فوق العاده شورا نیز می تواند در سرزمین کشورهای عضو یا در هر مکان مورد توافق کشورهای عضو برگزار گردد. شورای وزیران در صورت لزوم می تواند پیشنهاد تشکیل احلاسهای سایر وزراء را برای تنظیم برنامه ها و طرحهایی در زمینه های مربوط به کار آنها از طریق اجلاسهای بخشی یا مشترک وزارتی ارائه دهد.
ماده 7 ـ
ـ شورای نمایندگان دائم یک هیأت دائمی خواهد بود که به استثنای زمانی که شورای وزیران جلسه دارد، از طرف و به نام شورای وزیران مسوول اجرای خط مشی های آن شورا، تنظیم موضوعاتی که باید توسط کشورهای عضو نسبت به آن تصمیم گیری شود و به عمل آوردن اقدامات مقتضی نسبت به موضوعات مربوط به اجرای تصمیمات شورای وزیران خواهد بود. شورای نمایندگان دائم مرکب از نمایندگان دائم /سفرای معرفی شده نزد اکو می باشد. این شورا هر زمان که لازم باشد، به ریاست نماینده کشور عضوی که ریاست شورای وزیران را به عهده دارد تشکیل جلسه خواهد داد.
ماده 8 ـ شورای برنامه ریزی منطقه ای
شورای برنامه ریزی منطقه ای از روسای سازمانهای برنامه ریزی کشورهای عضو و یا دیگر نمایندگان مقام همتراز که ممکن است از سوی دولتهای آنها معرفی گردند تشکیل خواهد شد و دست کم سالی یکبار قبل از اجلاس سالیانه شورای وزیران به ریاست نماینده کشور عضوی که ریاست شورای وزیران را برعهده دارد در مقر سازمان تشکیل جلسه خواهد داد. شورای برنامه ریزی منطقه ای برنامه های علمی برای تحقق اهداف سازمان را همراعه برا بررسی برنامه های گذشته و ارزیابی نتایج حاصله تهیه و به شورای وزیران تقدیم خواهد گرفت. این شورا می تواند ایجاد نهادهای منطقه ای و کمیته های ویژه در زمینه ها دارای ائولویت برای همکاری را به شورای وزیران پیشنهاد دهد.
ماده 9 ـ دبیرخانه
1.دبیرخانه متشکل از دبیرکل و کارکنان مورد نیاز سازمان می باشد. مقر دبیرخانه در تهران خواهد بود و طبق مفاد موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و سازمان همکاری اقتصادی (اکو) درباره حقوق، مزایا و مصونیتهای دبیرخانه اکو که به تصویب شورای وزیران و به امضاء وزیر خارجه کشور میزبان و دبیرکل رسیده است، انجام وظیفه خواهد کرد.
2.دبیرکل توسط شورای وزیران برای یک دوره غیر قابل تمدید سه ساله از میان نامزدهای معرفی شده توسط کشورهای عضو بر اساس لیاقت، تجربه و. تناسب به کونه ای که در مقررات استخدامی دبیرخانه اکو مقرر شده انتخاب و معرفی خواهد شد. دبیرکل به عنوان بالاترین مقام اجرائی سازمان در مقابل شورای وزیران نسبت به تمام فعالیتهای سازمان مسوول خواهد بود و مقام و وضعیت سفیر را خواهد داشت. او در اجلاسهای تمامی شوراها شرکت خواهد کرد و وظایف دیگری را نیز که ارکان مزبور به عهده او می گذارند، انجام خواهد داد. دبیرکل گزارش سالانه ای در مورد عملکرد سازمان به شورای وزیران ار اده خواهد کرد.
3.کراکنا دبیرخانه بر طبق شرایط و تشریفات تعیین شده در مقررات استخدامی مصوب شورای وزیران منصوب و اداره خواهند شد. تمام اعضای دبیرخانه کارمندان بین المللی تمام وقت تلقی خواهند شد و حقوق خود را از بودجه دبیرخانه طبق جدول حقوق و مزایای مصوب شورای وزیران دریافت خواهند داشت.
4.نقش دبیرخانه عبارت خواهد بود از شروع، هماهنگی و نظارت بر اجرای فعالیتهای اکو و کمک به امر برگزاری اجلاسهای سازمان. وظایف و ساختار دبیرخانه تابع مقررات استخدامی دبیرخانه اکو مصوب شورای وزیران خواهد بود.
5.دبیرکل و کارکنان دبیرخانه در اجرای وظایف خود از هیچ دولت یا مقام خارج از سازمان دستوراتی را جویا نشده یا دریافت نخواهند کرد و از هر اقدامی که ممکن است بر موقعیت آنها به عنوان کارمندان بین المللی که تنها در قبال سازمان مسوول هستند خدشه وارد کند، خودداری خواهند کرد.
ماده 10ـ مؤسسات تخصصی و نهادهای منطقه ای
مؤسسات تخصصی و نهادهای منطقه ای در زمینه های خاص همکاری، ایجاد خواهند شد. تعداد، نوع و اهداف این مؤسسات و نهادها می تواند توسط شورای وزیران تعیین و هنگکام لزوم بازنگری شود. تمام مؤسسات تخصصی و نهادهای منطقه ای گزارش سالانه فعالیتهای خود را طبق آئین نامه اجرائی خود به شورای وزیران ارائه خواهند داد و دبیر کل سازمان را نیز آگاه خواهد ساخت.
ماده 11ـ مقررات مالی
دبیرخانه دارای بودجه متمرکز خواهد بود. سهیمه های کشورهای عضو در این بودجه به دلار آمریکا، توسط شورای وزیران و با توجه به ظرفیت و توانایی پرداخت آنها و معیار رایج ارزیابی سهمیه های سازمان ملل متحد تعیین خواهد شد.
ماده 12ـ تصمیم گیری
1.تمام تصمیمات در مورد موضوعات مهم مربوط به پذیرش اعضاء یا ناظرین یا طرفهای گفتگوی جدید، ترتیبات بودجه ای، موضوعات دارای پی آمدهای مالی، انتصاب دبیرکل، تصویب طرحهای عملی و راهبردهای اقتصادی، اصلاح عهدناخه و روابط خارجی اکو یا هر موضوع دیگری که شورای وزیران ممکن است آن را برای سازمان دارای اهمینت حیاتی تلقی کند، بر اساس اتفاق آراء اتخاذ خواهد شد.
2.تصمیمات در مورد سایر موضوعات بر اساس اکثریت نسبی کل اعضاء اکو اتخاذ خواهد شد، مشروط بر اینکه اعضای باقیمانده نسبت به آن تصمیم رأی ممتنع بدهند و یا با آن مخالفت نکنند.
ماده 13ـ عضویت
1.هر کشوری که از مجاورت جغرافیایی با منطقه اکو بر خوردار است و یا در اهداف و اصول اکو سهیم است می تواند در خواست عضویت در سازمان را بنماید. کشورد مزبور در خواست خود را از طریق دبیرکل به شورای وزیران ارسال خواهد کرد. شورای وزیران می تواند در مورد پذیرش عضو جدید به اتفاق آراء تصمیم گیری نماید.
2.کشور در خواست کننده رعایت و احترام کامل مفاد این عهد نامه را برعهده خواهد گرفت و تمامی تعهدات ناشی از آن را خواهد پذیرفت. کشور در خواست کننده پس از پذریرش در خواست عضویت آن، طبق رویه ها و قواعد قانون اساسی خود به عهد نامه خواهد پیوست.
3.اسناد تصویب در اسرع وقت نزد دولت میزبان ـ دولت جمهوری اسلامی ایران ـ تودیع خواهد شد و دولت مزبور نسخه گواهی شده ای را به سایر کشورهای عضو و دبیرکل ارسال خواهد نمود.
4.کشور عضو جدید در هنکام تصویب می تواند با موافقت شورای وزیران به عنوان عضو کامل در فعالیتهای تمامی ارکان اکو مشارکت کرده و سهمیه ارزیابی شده خود را در بودجه اکو پرداخت نماید.
5.هر کشور عضو می تواند در هر زمان با ارائه یادداشت رسمی به دبیرکل مبنی بر قصد خود برای کناره گیری، از این موافقتنامه کناره گیری کند. دبیرکل این یادداشت را به تمامی اعضاء ارسال خواهد کرد. کناره گیری شش ماه پس از دریافت یادداشت مزبور توسط دبیرکل و تسویه تمامی تعهدات مالی قابل پرداخت به سازمان، نافذ خواهد شد.
ماده 14ـ مقررات عمومی
1.سازمان همکاری اقتصادی در قلمرو هر یک از کشورهای عضو خود از صالاحیت قانونی و مزایا و مصونیتهای مورد نیاز برای انجام وظایف و اجرای اهدافش، طبق شرایط مندرج در موافقتنامه وضعیت حقوقی سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، نمایندگان ملی و کارکنان بین المللی که ضمیمه این عهدنامه خواهد شد، برخوردار خواهد بود.
زبان رسمی
2.زبان رسمی سازمان انگلیسی است . ترتیباتی برای ترجمه همزمان و ترجمه غیررسمی به زبان روسی فراهم خواهد شد.
آئین نامه اجرای
3.اجلاسهای سازمان در تمام سطوح بر طبق «آئین نامه اجرائی» مصوب شورای وزیران برگزار خواهد شد.
روابط خارجی
4.سازمان می تواند با نهادها، کشورها و سازمانهای منطقه ای یا بین المللی، دیگر روابطه همکاری برقرار نماید.
نوع و حدود چنین همکاری مزبور توسط شورای وزیران و بر اساس اتفاق آراء دیگر رابطه همکاری برقرار نماید.
5.سازمان می تواند وضعیت ناظر یا طرف گفتگو به نهادها، کشورها و سازمانهای منطقه ای یا یبین المللی دیگر اعطاء نماید. نوع و حدود چنین وضعیتی توسط شورای وزیران وبر اساس اتفاق آراء تعیین خواهد شد.
ماده 15ـ اصلاح
1.دولت هر کشور عضو می تواند از طریق دبیرخانه پیشنهادهای بازنگری یا اصلاح این عهدناخه را به شورای وزیران تسلیم نماید.
2.بازنگری ها و اصلاحات به عمل آمده، پس از تصویب شورای وزیران و بعد از اینکه دو سوم کشورهای عضو اسناد تصویب خود را طبق رویه ها و قواعد قانوتن اساسی مربوط خود تودیع نمایند، لازم الاجراء خواهد شد.
ماده 16ـ مقررات نهایی
1.این عهدنامه طبق رویه ها و قواعد قانون اساسی کشورهای عضو تصویب و اسناد تصویب نزد دولت جمهوری اسلامی ایران تودیع خواهد شد که دولت ایران نیز نسخه گواهی شده آن را به دبیرخانه و سایر کشورهای عضو ارسال خواهد کرد.
2.این عهدنامه از اینکه دو سوم کشورهای عضو اسناد تصویب را نزد دولت جمهوری اسلامی ایران تودیع نمایند، لازم الاجراء خواهد شد.
3.عهد نامه حاضر بعد از لازم الجراء شدن جایگزین عهد ناخه اولیه ازمیر مصوب 21 اسفند ماه 1355 هجری شمسی برابر با 12 مارس 1977 و پروتکل های اصلاحی سالهای 1369و 1371 (1990و1992)آن خواهد شد.
4.این عهدنامه در یک نسخه اصلی به زبان انگلیسی تنظیم گردید.
در تأیید مراتب فوق ، نمایندگان تام الاختیار امضاء کنند زیر این عهدنامه را امضاء کردند.
در روز بیست و جهارم شهریورماه 1375 هجری شمسی برابر با چهاردهم سپتامبر سال 1996 میلادی در ازمیر امضاء شد.
از طرف دولت اسلامی افغانستان
از طرف دولت جمهوری آذربایجان
از طرف جمهوری اسلامی ایران
از طرف جمهوری قزاقستان
از طرف قرقیزستان
از طرف جمهوری اسلامی پاکستان
از طرف جمهوری تاجیکستان
از طرف جمهوری ترکیه
از طرف ترکمنستان
از طرف جمهوری ازبکستان
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن عهدنامه شامل مقدمه و شانزده ماده در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ بیست و سوم شهریورماه یکهزارو سیصدو هفتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 2/7/1376 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی - علی اکبر ناطق نوری
نوع : قانون
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1376/06/23
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی : وزارت امور خارجه -
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
قانون موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و سازمان همکاری اقتصادی (اکو) درباره حقوق، مزایا و مصونیتهای دبیرخانه اکو قانون داوری تجاری بین المللی
