به لحاظ اینکه هیچگونه عمل مزورانه و متقلبانه ای بقصدبردن مال شکاه واقع نشده است موضوع فاقدوصف جزائی است
تاریخ رسیدگی :23/10/1371 دادنامه 578 فرجامخواه : (د)با وکالت آقای (ج ) فرجامخوانده : (الف ) و (ب ) فرجامخواسته : دادنامه شمار7261126/11/70 صادره از شعبه هفده دادگاه کیفری یک .... مرجع رسیدگی شعبه 16 دیوان عالی کشور هیات شعبه آقایان :000 رئیس و000عضو معاون 0
خلاصه جریان پرونده :
در تاریخ 26/12/68 آقای (الف ) به دادسرای عمومی اعلام نموده که آقای (ب ) مبادرت به صدوریک فقره چک بلامحل شماره 56/1285/11/68 به مبلغ هفت میلیون ریال عهده حسابجاری شماره .... نزد شعبه .... بانک .... نموده است. شاکی با ارائه گواهینامه عدم پرداخت بانک محال علیه درخواست تعقیب صادرکننده چک را نموده است.آقای (ب ) در پاسخ تفهیم اتهام اظهار داشته چک مذکور را بابت فروش خانه و در قبال تنظیم سند در محضر به (د) داده و نزد او امانت بوده و چون حاضر نشده خانه مورد معامله را رسما" منتقل کند من هم پول چک او را نداده ام و (د) چک امانی را رفته به شاکی فروخته است و من هم از (د) به عنوان خیانت در امانت شاکی هستم 0 نامبرده نهایتا" اظهار داشته بعنوان کلاهبردار شاکی هستم 0آقای دادیار دادسرای .... بموجب قرار مورخ 11/3/69 که به موافقت دادسرا رسیده و در مورد اتهام (ب ) به صدور چک بلامحل باستدلال اینکه چک مورد شکایت در رابطه با قرارداد مورخ 25/12/67 بوده و چک مورد شکایت برای ده سال بعد از قرارداد صادر نموده است. قرار ابلاغ شده و و شاکی نسبت به قرار منع تعقیب اعتراض نموده ، پرونده جهت رسیدگی به اعتراض شاکی به شعبه 19دادگاه کیفری 2 ارسال شده و دادگاه مرقوم به دادسرا متذکر شده چون دوباره اعلام کلاهبرداری و خیانت در امانت (د) اتخاذ تصمیم نشده پرونده اعاده می شود.دادسرابه (د) فرزند.00 به اتهام خیانت درامانت وکلاهبرداری تفهیم اتهام نموده و در مورد خیانت در امانت قرار مجرمیت و در مورد سایر اعلامات قرار منع تعقیب صادر نموده و پرونده را به دادگاه شعبه 19 کیفری 2 عودت داده است. متعاقبا" کیفرخواست مورخ 27/11/69 علیه (د) فرزند.00 تنظیم و باستناد ماده 119 تعزیرات درخواست مجازات نامبرده شده است. آقایان (ب ) و (د) متفقا" به موجب اظهارنامه ارسالی شماره 3004خودبرای آقای (الف )اظهارداشته اند چون شما به تعهدات خود عمل نکرده اید و چک شماره 1285156/11/68 به مبلغ هفتصدهزار تومان با ظهرنویسی به شما واگذار شده صرفا" برای پرداخت حقوقی موسسه .... دراختیار شما واگذار شده به شما اخطار می شود که به تعهدات خود عمل نمایید والا از طریق قانونی اقدام خواهد. بموجب صورتجلسه مورخ 14/8/69 تنظیم شده مابین آقایان (ه) و(د) و (ب ) نامبردگان نسبت به اختلافات مالی خود مصالح نموده و آقای (ب ) اعلام نموده از تعقیب شکات خود علیه (د) منصرف است و اعلام گذشت نموده و طرفین تصریح نموده اند که چک شماره 457094 بدون تاریخ بانک .... به امضای (د) بابت پشتوانه چک شماره 1285156/11/68 بانک .... که نزد.00 می باشدبطور به (ب ) سپرده می شود، چنانچه چک (ب ) بوسیله (الف ) وصول شود در قبال تحویل چک .... به خودشان چک (د) از (ب ) پس گرفته شود. شعبه 21 دادگاه کیفری.002 در مقام رسیدگی به اعتراض شاکی آقای (الف ) نسبت به قرار منع تعقیب صادره از سوی آقای دادیاردوباره اتهام کلاهبرداری (د) را صادر نموده و بر این ساسا مجددا"کیفر خواست دیگری به شماره 111788/6/70 علیه (د)به اتهام کلاهبرداری تنظیم و باستناد ماده 116 قانون تعزیرات درخواست مجازات نامبرده شده است. هر دو پرونده یعنی موضوع کیفرخواستهای مربوط به خیانت در امانت و کلاهبرداری به شعبه 19 دادگاه کیفری.002 ارجاع شده و شعبه مرجوع الیه با تعیین وقت رسیدگی و احضار شکات و متهم و با انجام دادرسی واستماع مدافعات متهم و اظهارات شکات به موجب دادنامه شماره 283964099/9/70 و 410/28397/9/70 با احراز بزهکاری متهم د رهر دو اتهام انتسابی باستناد ماده 119 قانون تعزیرات و ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری و رد ماده استنادی دادسرا (د) را از حیث خیانت در امانت به پنجاه ضربه شلاق و از حیث کلاهبرداری به تحمل دوسال حبس تعزیری و رد اصل مال مورد کلاهبرداری به صاحبش و پرداخت معادل مال مورد کلاهبرداری به نفع دولت بعنوان جزای نقدی محکوم نموده است. رای صادره ابلاغ شده ، محکوم علیه نسبت به رای صادره اعتراض و درخواست رسیدگی تجدیدنظر نموده شعبه 17 دادگاه کیفری یک 000در مقام رسیدگی تجدیدنظر به موجب دادنامه شماره 7261126/11/70 خود با رد اعتراض وکیل محکوم علیه رای معترض عنه مرحله بدوی را تایید نموده است. محکوم علیه باستنادمقررات ماده 35 قانون تشکیل دادگاههای کیفری یک و دو از جانب آقای دادستان محترم کل کشور درخواست تجدیدنظر مجدد نموده که این تقاضا در تاریخ 27/5/1371 به موافقت ایشان رسیده و پرونده جهت رسیدگی تجدیدنظر برابر مقررات ماده 35 اشعاری به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید.پس ازقرائت گزارش آقای .... عضو ممیز و اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای .... دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر نقض دادنامه صادره مشاوره نموده چنین رای می دهند:
بسمه تعالی
تجدیدنظرخواهی مجدد آقای (د) باستناد ماده 35 قانون تشکیل دادگاههای کیفری یک ودو که به موافقت جناب آقای دادستان محترم کل کشور رسیده نسبت به رای شماره 39740994100و28396/9/70شعبه 19 دادگاه کیفری دو000که در مرحله تجدیدنظر بموجب دادنامه شماره 7261126/11/70 شعبه هفدهم دادگاه کیفری یک تایید شده ( و به موجب آن به اتهام خیانت در امانت و کلاهبرداری باستناد ماده 119 قانون تعزیرات و ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری و رعایت ماده 25قانون مجازات اسلامی به تحمیل 50 ضربه شلاق و دو سال حبس تعزیری و رد اصل مال مورد کلاهبرداری به صاحب مال و پرداخت معادل وجه کلاهبرداری بعنوان جزای نقدی به صندوق دولت محکوم شده است ) وارد است : زیرا: اولا" بنای پرونده بر اساس شکایت آقای (الف ) از آقای (ب ) به اتهام صدور چک بلامحل شماره 1285156/12/68 به مبلغ هفت میلیون ریال بوده که آقای دادیار شعبه 4 تحقیق باستدلال اینکه چک مرقوم وعده دار بوده قرار منع تعقیب صادرکننده چک را در تاریخ 12/3/69 صادر نموده که این قرار به موافقت دادسرا رسیده و با وصف اعتراض شاکی یعنی آقای (الف ) نسبت به قرار منع تعقیب صادره به شرح لایحه تقدیمی مورخ 7/5/69لیکن تا ککنون محاکم کیفری دو000 نسبت به موضوع اعتراض شاکی اولیه هیچگونه اقدامی نکرده اند.ثانیا" بر فرض که (د) نسبت به موضوع اعتراض شاکی اولیه هیچگونه اقدامی نکرده اند.ثانیا" بر فرض که (د) نسبت به چک مذکور مرتکب خیانت در امانت و کلاهبرداری شده باشد به اعتبار اینکه مبلغ چک هفت میلیون ریال بوده در چنین صورتی نیز دادگاه کیفری 2 نیز صالح به رسیدگی نبوده است ثالثا" قرار منع تعقیب صادره مورخ 8/11/69 آقای دادیار دادسرای.00( دادیار شعبه 4تحقیق در موضوع اتهام کلاهبرداری منتسبه به (د) صرفنظر از اینکه به موافقت دادسرا نرسیده اساسا" از طریق دادسرا به شکات ابلاغ نشده و شکات اعتراضی نسبت بقرار منع تعقیب صادره بعمل نیاورده اند و معلوم و مشخص نیست چگونه در دادگاه کیفری دو اعتراض آنها استماع و قرارمنع تعقیب صادره در موضوع اتهام کلاهبرداری فسخ شده است رابعا" با وصف آنکه متهم پرونده اولیه یعنی آقای (ب ) بعنوان شاکی به کلاهبرداری و خیانت در امانت جهت اثبات شکایت خود علیه (د) به محتویات پرونده متشکله در پاسگاه ژاندارمری .... و پرونده مطروحه درشعبه سوم دادیاری تحقیق استناد نموده ( برابر صورتجلسه مورخ 2/8/69 ) و ایضا" آقای (الف ) جهت اثبات شکایت خودبه محتویات پرونده های کلاسه 68/931و69/274 استناد نموده و ضرورت داشته که دادگاه پرونده های اشعاری را ملاحظه و خلاصه جریان آ;ها را در صورت جلسه منعکس می نمود لکن دادگاه توجهی به این درخواست شکات ننموده است.خامسا" در اساس اتهامات وارده به 000مبنی بر خیانت در امانت وکلاهبرداری نظر به این که بموجب قولنامه مورخ 10/11/66 تنظیمی (الف )و(د) و قولنامه مورخ 25/12/67 تنظیمی (د) و (ب ) دو معامله غیر منقول بین نامبردگان واقع شده که بلحاظ پاره ای اختلافات مالی و معاذیر قانونی دیگر انجام تعهدات هر یک از متعاملین در حدود شرایط مقرر در قولنامه های مذکور بعهده تعویق افتاده و نتیجتا" انتقال رسیم خانه های مورد معامله در تواریخ معینه صورت نگرفته است و هریک از طرفین به منظور تحت فشار گذاشتن طرف خود مبادرت به شکایت کیفری نموده اند نظر به اینکه بشرح مفاد ومدلول قولنامه مورخ 25/12/67وقراردادتکمیلی مورخ 17/2/68چک شماره 1285156/11/68 بعنوان پرداخت قسمتی از ثمن معامله خانه ازناحیه 000تسلیم (د) شده و ذکری از امانی بودن آن نشده است تا متهم ماذون به واگذاری آن نباشد نظر به این که آقایان (ب ) و (د) به موجب صورت جلسه سازش مورخ 14/8/69 با یکدیگر تصفیه حساب نموده و (ب ) صریحا" اعلام به گذشت نموده است و این اعلام گذشت به تاییدمامورین انتظامی رسیده است و نظر به اینکه (الف ) به موحب نامه مورخ 10/11/66 خود به عنوان موسسه .... صریحا" اعلام نموده که قطعه زمین شماره ده موسسه 000را به (د) فروخته و بموجب رای شماره 56/72268/11/67 صادره از شعبه 24 دادگاه کیفری.002 بعنوان شاکی محکوم له گردیده است که این معنی موید آن است که اجمالا حقوق او توسط (و)محکوم علیه دادنامه اشعاری ضایع شده است و نظر به این که خانه مورد معامله بین (ب ) و (د) بموجب سند رسمی شماره 463902/10/69 تنظیم شده در دفترخانه اسناد رسمی شماره .... به خریدار جدید واگذار شده و این معنی موید آن است که (د) به تعهدات خود در قبال (ب ) عمل نموده است و نظر به این که ششکات یعنی (ب ) و (الف ) مشخص نکرده اند که (د) چگونه و به چه طریقی و در کجا و چه میزان و مبلغ کلاهبرداری کرده همچنانکه درکیفرخواست تنظیمی دادسرای.00و ردای محاکم کیفری 2و0001ذکری ازمبلغ مورد کلاهبرداری نشده است و نظر به اینکه مفاد اظهارنامه شماره 304 که متفقا" بوسیله (ب ) و (د) تنظیم و برای (الف ) ارسال و در تاریخ 26/10/68 بنامبرده ابلاغ شده مفید این معنی است که چک مورد شکایت با اذن و اطلاع .... با ظهرنویسی (د) به (الف ) واگذار شده و دلالتی بر امانی بودن چک ندارد و بنا بهمراتب و جهات مذکور در فوق نظر به این که بر اساس معاملات غیر منقول واقعه بین شکات و متهم اختلافاتی در خصوص چگونگی پرداخت قسمتهای از ثمن معامله حاصل شده که فاقد وصف و جنبه کیفری است و بلحاظ این که هیچگونه عمل مزورانه و متقلبانه ای به قصد بردن مال شکات از ناحیه (د) واقع نشده است با قبول تجدیدنظرخواهی مجدد تجدیدنظرخواه ویا نقض آراء شماره 4099/28396/9/70و4100/28397/9/70 شعبه 19 دادگاه کیفری دو 7261126/11/70 شعبه 17 کیفری یک 000حکم برائت (د)را به اتهام خیانت در امانت و کلاهبرداری صادر و اعلام می نماید.این رای قطعی است.
مرجع :
کتاب کلاهبرداری ، اختلاس وارتشاءدرآرای دیوان عالی کشور
تالیف یداله بازگیر ،نشرحقوقدان ،چاپ اول ، پائیز 1376
56
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 578
تاریخ تصویب : 1371/10/23
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
اگردربانک چکی پرداخت شود که صاحب حساب موجودی نداشته باشد مسلما باارائه کننده چک تبانی وجوددارد اگرعلم و سوءنیت متهم برانتقال ملک غیراحرازنشود جرم کلاهبرداری محقق نمیشود
