آئین نامه اجرائی تبصره های 2- از ماده 25 اصلاحی و 144 قانون اصلاح قانون ثبت اسناد و املاک
نظریه تبصره 2 – از ماده 25- اصلاحی و تبصره 25 ماده 144 و ماده 157 الحاقی به قانون ثبت اسناد و املاک و قانون اشتباهات ثبتی وزارت دادگستری مقرر می دارد.
فصل اول – ( اسناد مالکیت معارض و هیات نظارت و شورایعالی )
ماده 1- واحدهای ثبتی مکلفند به محض اطلاع از صدور اسناد مالکیت معارض ( اعم از این که نسبت به اصل یا حدود یا حقوق ارتفاقی باشد )فورا به موضوع رسیدگی و مراتب را به دفاتر اسناد رسمی حوزه تابعه ابلاغ نموده گزارش کار را به نحویکه هیچگونه ابهامی باقی نباشد به هیات نظارت ارسال دارند.
دفاتر اسناد رسمی باید به محض وصول اطلاعیه ثبت محل به مواد 4 و 5 قانون اشتباهات ثبتی و اسناد مالکیت معارض عمل نمایند هر گاه به موجب رای هیات نظارت یا شورایعالی ثبت موضوع تعارض منتفی و یا در میزان آن تغییری داده شود باید مراتب پیرو بخشنامه قبلی به دفاتر اسناد رسمی ابلاغ گردد.
در نقاطی که پاسخ استعلام به وسیله ماشینهای الکترونیکی تهیه میشود اطلاع لازم نیز به ماشینهای مزبور داده خواهد شد .
ماده 2- محل تشکیل جلسات هیات نظارت در اداره ثبت استان و جلسات آن حداقل دو بار در هفته تشکیل خواهد شد .
ماده 3- در هر مورد که واحدهای ثبتی گزارش برای طرح در هیات نظارت ارسال می دارند باید نکات زیر را رعایت نمایند.
1- هر گاه از جهت پذیرفتن تقاضای ثبت بین اشخا ص و اداره ثبت اختلاف حاصل شود و یا در تصرف اشخاص تزاحم و تعارض باشد باید کلیه مدارک طرفین اخذ و با تعیین وقت مناسب آنها را برای معاینه محلی به وسیله اخطار دعوت نموده و متذکر شوند که اولا عدم حضور هر یک از طرفین مانع رسیدگی نخواهد بود . ثانیا هر یک از طرفین می توانند تا قبل از وقت رسیدگی برای ملاحظه و اطلاع از مدارک تسلیمی طرف دیگر باداره ثبت مراجعه نمایند و سپس در وقت مقرر با معاینه و تحقیق محلی نسبت به تصرفات آنها رسیدگی و مراتب را صورت مجلس و اظهارات طرفین و حاضرین را در آن قید و به امضا حضار رسانیده چگونگی را با ارسال سوابق و اظهار نظر صریح خود مبنی بر این که چه شخصی متصرف است و تصرفات به چه نحو می باشد به هیات نظارت گزارش نمایند.
2- در مواردی که بعد از قبول درخواست ثبت دیگری مدعی شود که در پذیرفتن تقاضا اشتباه شده و متقاضی ثبت متصرف مورد تقاضا نبوده و مدعی تصرف حین تقاضا شود باید مقدمتا مدارک مدعی را مطالبه و چگونگی را ضمن ارسال کلیه سوابق و اظهار نظر خود به این که ادعای مدعی با توجه به سوابق مقرون به واقع به نظر می رسد یا نه به ثبت استان گزارش نمایند.
ثبت استان چنانچه با توجه به سوابق امر تحقیق محلی را لازم بداند دستور مقتضی به واحد مربوطه خواهد داد و در این صورت واحد مزبور باید با تعیین وقت مناسب طرفین را برای معاینه و تحقیقات محلی دعوت و در اخطار مربوطه متذکر شود که اولا عدم حضور مانع رسیدگی نخواهد بود ثانیا هر یک از طرفین می توانند برای ملاحظه و اطلاع از مدارک تسلیمی طرف دیگر تا قبل از وقت رسیدگی باداره ثبت مراجعه نمایند.
در وقت مقرر با معاینه محلی و تحقیق از شهود و مجاورین باید معلوم نمایند که ملک مورد ادعا حین تقاضای ثبت در تصرف مالکانه چه شخصی بوده و در موقع رسیدگی در تصرف کیست و مراتب را در صورتمجلس قید و اظهارات شهود و طرفین را نیز با ذکر و به امضا شهود و افراد ذینفع رسانده و سپس گزارش جریان را با اظهار نظر صریح تهیه و بضمیمه کلیه سوابق برای طرح در هیات نظارت ارسال دارند.
3- در مورد اشتباه شماره ملک در آگهی ها تعیین گردد که شماره اصلی است یا فرعی و در محل نصب پلاک شده است یا نه و شماره مقدم و موخر شماره صحیح ملک چیست .
4- در مورد اشتباه در عملیات تحدیدی و آگهی آن توضیح داده شود که عمل به تبصره ماده 15 اصلاحی قانون ثبت میسر است یا نه و ضمنا وضع ثبتی مجاورین از هر حیث گزارش شود.
5- نسبت به اشتباه در نام و نام خانوادگی تصریح شود که در سایر مشخصات اختلافی موجود است یا نه .
6- نسبت به اشتباه در شماره اصلی قریه یا مزرعه یا قنات ذکر شود که نام آن صحیحا آگهی شده است یا نه
7- در مورد اشتباه در مبدا و مظهر و مدار قنوات اعلام گردد که تا تاریخ صدور گزارش سهامی از آن منتهی بصدور مالکیت گردیده است یا نه .
8- چنانچه با انتقال تمام یا قسمتی از مورد تقاضا به دیگری اشتباها آگهی بنام فروشنده صادر شده باشد باید تصریح شود که اطلاع اداره ثبت از وقوع انتقال قبل از انتشار آگهی ها بوده یا بعد از آن و تاریخ اطلاع اداره و انتشار آگهی ها ذکر شود .
9- در مواردی که تقاضای ثبت ملکی کلا یا جزئا مبنی بر اشتباه پذیرفته شده باشد در گزارش تصریح شود که متقاضی یا قائم مقام او حاضر باسترداد مورد تقاضا و یا تمکین باصلاح مورد اشتباه هست یا نه .
10- نسبت به حق الشرب و حق گردش اسیا و امثال ان که در آگهی اشتباها قید یا اصولا از قلم افتاده تصریح نمایند که نسبت به قنات مورد انتفاع جریان ثبتی در چه مرحله ایست و آیا ضمن تقاضا و یا تعیین حدود آن حقوقی که بشرح بالا در آگهی از قلم افتاده و یا اشتباه شده برای ملک مورد گزارش گواهی شده است یا نه .
11- در مورد اشتباه در تاریخ انتشار آگهی معلوم شود تاریخی که برای انتشار در نظر گرفته شده بوده است مصادف با تعطیل بوده و با روز انتشار روز نامه نبوده و تصریح شود که قبلا در مورد سایر شماره های مندرج در آگهی در هیات نظارت مطرح شده یا در صورت طرح رای هیات بچه کیفیت صادر گردیده است .
12- چنانچه در جریان مقدماتی ثبت ملکی اشتباهی رخ داده و بدون توجه به آن در دفتر املاک وارد شده ولی بامضا نرسیده باشد قبل از هر اقدام باید مراتب برای تعیین تکلیف به هیات نظارت گزارش شود.
13- در مورد اشتباه در عملیات ثبتی املاک که قسمتی از آن اختصاصی و قسمت دیگر مشترک می باشد باید گزارش امر بضمیمه کروکی ملک فرستاده شود.
14- در هر مورد که از طرف سازمان مسکن و یا اداره تعاون و امور روستاها مستندا به ماده 17 قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستاجر مورد تقاضای ثبتی کلا یا بعضا موات اعلام میشود باید موارد ذیل در گزارش تصریحا قید گردد.
الف – ملک مورد ادعا در چه تاریخی درخواست ثبت شده و مستند قبول تقاضا چه بوده است .
ب – آیا ملک سابقه شماره گذاری در دفتر توزیع اظهارنامه دارد یا نه و در صورت وجود سابقه شماره گزارش مربوط به زمان اجرای مقررات ثبت عمومی می باشد یا بعدا برای آن تعیین شماره شده است .
ج – منشا و مستند مالکیت متقاضی ثبت چه بوده است .
د – نوع ملک و نحوه تصرف متقاضی ثبت چگونه است و در صورتی که موات بوده و قسمتهائی از آن بعدا احیا شده آن مقدار که احیا و عمران شده بجه میزان است و چه عملیات عمرانی در آن به عمل آمده و مربوط به چه زمانی است .
ه – نقشه ای که شامل محدوده کلی مورد تقاضا و مشخص وضع زمین از جهت اعیانی و مستحدثات حدود و مساحت اراضی معمور و موات باشد تهیه و ارسال گردد.
و – در مواردی که شهرداری ها و ادارات دولتی بر طبق مقررات مربوطه تمام یا قسمتی از مورد تقاضای ثبت را قابل تملک خصوصی ندانند نیز به شرح مذکور عمل خواهد شد .
15- در هر مورد که به علت عدم اجرای مفاد تبصره الحاقی به ماده 75 آئین نامه قانون ثبت مصوب 4/6/37 گزارش لازم به هیات نظارت فرستاده میشود باید منجزا تاریخ تعیین حدود ذکر و به علاوه کیفیت حدود مجاورین با تصریح به این که دارای نقشه ثبتی قطعی می باشد یا نه در آن قید گردد.
16- در هر مورد که حدود ملکی با مجاورین اختلاف داشته و یا وضع تصرف ملکی با سند مالکیت آن منطبق نبوده و اختلاف و عدم انطباق نیز ناشی از اشتباه باشد و همچنین در مورد تعارض خواه نسبت باصل باشد یا حدود باید نقشه ایکه وضع ملک و مجاورین در آن نمایان شده باشد به گزارش جریان امر ضمیمه شود.
17- در هر مورد که در عملیات تفکیکی مذکور در بند 6 از ماده 25 اصلاحی قانون ثبت اشتباهی رخ دهد باید حدود اولیه در گزارش هیات نظارت قید و رونوشت صورت مجلس تفکیکی و نقشه که در آن مورد اشتباه نمایان شده باشد ارسال گردد.
18- هر گاه در تنظیم اسناد و تطبیق مفاد آنها با قوانین اشکال یا اشتباهی پیش آید باید ضمن ارسال رونوشت سند و ذکر صریح موارد اشکال یا اشتباه موضوع به رئیس ثبت منطقه گزارش شود تا در صورت اقتضا برای تعیین تکلیف به هیات نظارت گزارش شود.
مرجع رفع مشکلات دفاتر اسناد رسمی قبل از تنظیم اسناد اداره امور اسناد ثبت کل خواهد بود.
19-در مورد اعتراض اشخاص بنظریه رئیس ثبت نسبت به عملیات اجرائی اعم از این که اجرائیه مورد اعتراض تابع مقررات قانون سابق باشد یا قانون اصلاحی ضمن نقل متن اعتراض و نظریه رئیس ثبت رونوشتی از گزارش رئیس یا ممیز اجرا که مستند نظریه رئیس ثبت بوده باید به هیات نظارت فرستاده شود.
هر گاه موضوع مورد اعتراض راجع به نحوه ابلاغ اجرائیه باشد رونوشتی از اجرائیه و چنانچه مربوط باشتباه در آگهی باشد نسخه ای از آگهی و اگر مستند برگی از پرونده است رونوشت آن باید ضمن گزارش ارسال گردد.
در صورتی که اعتراض طوری باشد که ارسال پرونده را به هیات نظارت ایجاب نماید باید ترتیبی اتخاذ شود که در مدتی که پرونده در هیات نظارت مطرح رسیدگی است عملیات اجرائی متوقف نشود.
20-علاوه بر موارد مذکور در هر مورد که گزارش به هیات نظارت فرستاده میشود واحدهای ثبتی مکلفند گزارش را جامع و مستند و مستدل تهیه و مطالب دیگری را نیز که در اتخاذ تصمیم هیات موثر به نظر می رسد در آن قید نمایند و در صورتی که اشتباه در آگهی واقع شده باشد عین عبارت آگهی باید با ذکر تاریخ انتشار در گزارش قید شود.
ماده 4- هر گاه در رای هیات نظارت به علت سهو قلم مطلبی از قلم افتاده و یا اشتباه بینی رخ داده باشد مادام که رای به مرحله اجرا در نیامده هیات مبادرت بصدور رای اصلاحی خواهد نمود و مفاد رای اصلاحی در ذیل رای قبلی و ملاحظات دفتر آرا هیات با ذکر شماره و تاریخ قید خواهد شد .
چنانچه رای اصلاحی مربوط باشتباهات مذکور در بندهای 1 و 5 و 7 ماده 25 اصلاحی قانون ثبت باشد به دستور تبصره 5 از ماده 25 اصلاحی باید در تابلو اعلانات الصاق گردد.
ماده 5- رای هیات نظارت دارای مقدمه ای مشتمل بر خلاصه جریان کار و بیان اشکال وموضوع اختلاف بوده و منجز و مستدل و بدون قید و شرط و ابهام صادر میشود و چنانچه به اتفاق آرا نباشد نظر اقلیت به طور مشروح و مستدل در آن قید خواهد شد . و همچنین آرا صادره باید مستند به مواد قانون باشد و در آن صریحا قید شود که قطعی است یا قابل تجدید نظر می باشد .
ماده 6- در مورد شکایت از عملیات اجرائی هر گاه متعهد در قید بازداشت باشد هیات نظارت در اولین جلسه رسیدگی اتخاذ تصمیم خواهد نمود.
ماده 7- مفاد آرا هیات نظارت و شورایعالی ثبت باید به ترتیب صدور با ذکر شماره و تاریخ در فتر ثبت ارا قید و به امضا صادر کنندگان برسد.
ماده 8- از هر یک از آرا هیات نظارت باید یک نسخه به اداره دبیر خانه ثبت کل فرستاده شود.
ماده 9- واحدهای ثبتی مکلفند آرا هیات نظارت را در دفتر اندیکاتور ثبت نمایند. در مورد آرا مذکور در تبصره 5 ماده 25 اصلاحی باید فورا رونوشت رای در تابلو اعلانات ثبت محل الصاق گردد. تاریخ الصاق باید با تمام حروف در ذیل رای الصاقی ثبت و با تذکر به این که تا بیست روز قابل تجدید نظر است به امضا و گواهی مسئول مربوط برسد – مرجع تسلیم اعتراض برای هیات نظارت واحد ثبتی است که رای مزبور در تابلو اعلانات آن الصاق شده است .
ماده 10- هیاتهای نظارت برای تسریع در کار بر طبق اختیار حاصل از ماده 2 قانون اشتباهات ثبتی و اسناد مالکیت معارض در مورد بندهای 2 و 3و 4 ماده 25 اصلاحی قانون ثبت فهرستی از اشتباهات موثر و غیر موثر تدوین نموده و حداکثر ظرف یکسال برای رعایت وحدت رویه به دبیر خانه شورای عالی ثبت ارسال خواهد داشت و نیز می توانند در حدود فهرست اشتباهات موثر و غیر موثری که قبلا از طرف هیات نظارت سابق تهیه و طبق ماده 2 قانون اشتباهات به واحدهای ثبتی ابلاغ شده اختیار لازم به هر یک از روسای ثبتی که مقتضی بدانند تفویض نمایند.
ماده 11- جلسات شورای عالی ثبت حداقل هفته ای یک بار در اداره کل ثبت تشکیل خواهد شد .
ماده 12- در هر مورد که نسبت به آرا مذکور در بندهای 1 و 5 و 7 ماده 25 اصلاحی قبل از اجرای رای اعتراض شود ثبت محل پرونده ثبتی را با کلیه سوابق دبیر خانه شورای عالی ثبت ارسال خواهد داشت .
ماده 13- آرا سابق هیات نظارت و همچنین آرا هیاتهای تجدید نظر اجرائی به صدور دستور طرح در شعب مربوطه شورای عالی ثبت قابل رسیدگی خواهد بود.
ماده 14- در صورتی که معلوم شود در آرا شورایعالی سابق و یا آرائی که از طرف شعب فعلی شورای عالی ثبت به علت سهو قلم مطلبی ساقط و یا اشتباه بینی رخ داده و یا بعلت اشتباه در مبانی مستند رای اشتباهی پیش آمده باشد چنانچه رای اجرا نشده باشد شورا به صدور رای اصلاحی مبادرت می نماید . در این صورت دبیر شورا مکلف است در دفتر آرا و در مقابل رای اولیه مفاد رای اصلاحی را با ذکر شماره و تاریخ قید نماید.
ماده15- با صدور دستور طرح موضوع در شورای عالی ثبت اجرا رای متوقف می گردد و هرگاه شورا در تجدید رسیدگی رای قبلی را تایید نماید عملیات اجرائی تعقیب خواهد شد .
ماده 16- آرا شورا در مورد وحدت رویه به کلیه هیاتهای نظارت ابلاغ و در روزنامه های رسمی و عند الاقتضا در هفته نامه های دادگستری درج و در آخر هر سال مجموع آنها از طرف ثبت کل چاپ و منتشر خواهد شد .
((فصل دوم – مواد متفرقه ))
ماده 17- در اجرای تبصره اصلاحی ماده 15 قانون ثبت پس از تحدید و تثیبیت حدود مجاورین در صورتی که یک یا چند حد ملک مورد تحدید از اموال عمومی مربوط به دولت و شهرداری و یا حریم قانونی آنها باشد حداقل بیست روز قبل از وقت تعیین حدود اخطاری به مراجع ذیربط ابلاغ و ضمن تذکر تاریخ تحدید اعلام میشود که عدم حضور مانع تحدید حدود نخواهد بود.
ماده 18- در اجرای ماده 144 الحاقی به قانون ثبت قبل از تهیه آگهی الصاقی بدوا با استعلام از اداره تعاون و امور روستاها نماینده و نقشه بردار ثبت با استفاده از نقشه های هوائی ( بشرط وجود ) کلیه قطعات تقسیمی بین زارعین و مستثنیات و سهم مالک را با معرفی صاحبان آنها یا دهبان یا معتمدین محل تعیین و شماره گزاری می نمایند و سپس به صدور آگهی الصاقی مبادرت میشود.
ماده 19- فاصله بین انتشار آگهی الصاقی و عملیات تحدیدی نباید کمتر از بیست و و بیشتر از شصت روز باشد و چنانچه به حکایت نقشه هوائی و یا رسیدگی در موقع شماره گذاری یک یا چند حد قطعات تحدیدی به اموال عمومی مجاورت داشته باشد باید قبلا مراتب به مراجع ذیربط ابلاغ گردد.
در موقع تحدید حدود نقشه بردار و نماینده با توجه به حدود معرفی شده نقشه مورد تحدید را ضمن صورت مجلس تهیه و به امضا افراد ذینفع می رسانند.
پس از پایان تحدید قطعات باید صورت مجلس حاکی از تاریخ ختم تعیین حدود آخرین قطعه تهیه و به امضا حاضرین از نماینده و نقشه بردار و افراد ذینفع و دهبان یا رئیس یا اعضا انجمن ده برسد.
ماده 20- هزینه مذکور در تبصره 2 ماده 25 اصلاحی قانون ثبت حسب مورد عبارت از هزینه آگهی و فوق العاده و هزینه سفر قانونی مامورین مربوطه خواهد بود.
وزیر دادگستری ـ صادق احمدی
نوع : آیین نامه
شماره انتشار : 8247
تاریخ تصویب : 1352/02/16
تاریخ ابلاغ : 1352/02/27
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
آئین نامه اجرائی مواد 157 و 34 و 34 مکرر قانون اصلاح قانون ثبت اسناد و املاک آئین نامه اجرائی شورای حقوق و دستمزد