اصلاح آئین نامه راهنمائی و رانندگی
شماره 7557/7 6/11/47
نظر به ماده 276 قانون مجازات عمومی بعضی از مواد آئین نامه راهنمائی و رانندگی مصوب اردیبهشت ماه 1347 به شرح زیر اصلاح یا حذف میشود.
ماده یک - اصطلاحات و کلماتی که در این آئین نامه بکار برده شده دارای معانی ذیل می باشند:
2- ابطال گواهی نامه ـ سلب اعتبار قانونی آن .
2- اتوبوس ـ هر نوع وسیله نقلیه موتوری مسافر بری که ظرفیت آن با راننده و کمک راننده 22 نفر یا بیشتر باشد.
3- اتوبوس برقی ـ اتوبوسی که به وسیله باطری یا نیروی برقی که ازسیمهای هوائی دریافت میدارد حرکت نماید ولی روی ریل نباشد.
4- اتومبیل ـ هرنوع وسیله نقلیه موتوری که لااقل دارای چرخ دو جلو و دو چرخ دیگر در عقب بوده و برای حمل بار یا انسان بکار رود.
5- اتومبیل آموزشی ـ اتومبیلی که برای تعلیم رانندگی اختصاص داده شده و باید دارای دو کلاج و دو ترمز و دو آئینه بوده و متعلق به یکی از آموزشگاهها ی مجاز تعلیم رانندگی باشد.
6- اتومبیل سواری ـ اتومبیلی که برای حمل انسان ساخته شده و ظرفیت آن با راننده حداکثر شش نفر است .
7- اتومبیل مدارس - اتومبیلی که برای رفت و آمد شاگردان آموزشگاهها اختصاص داده شده .
8- ارتفاع چراغ ـ فاصله مرکز چراغ - وسیلة نقلیه بدون بار یا مسافر تا کف راه .
9- استیشن - اتومبیل سواری که ظرفیت آن با راننده حداقل هفت نفر و حداکثر نه نفر باشد .
10- بارکش - هرنوع وسیله نقلیه ای که برای حمل بار ساخته شده .
11- پارک متر - دستگاهی که با انداختن سکه تعیین شده درآن اجازه توقف وسیله نقلیه را در زمان معینی میدهد .
12- پارکینگ ممنوع ـ ایست وسیله نقلیه جز برای سوار و پیاده کردن آنهم به شرط وجود راننده در پشت فرمان ممنوع است .
13- پیاده - شخصی که بدون استفاده ازهیچ نوع وسیله نقلیه موتوری یا غیر موتوری حرکت می نماید.
14-پیاده رو ـ قسمتی ازخیابان که در امتداد آن واقع شده و برای عبور و مرور پیادگان اختصاص یافته است .
15- پیچ- انحراف مسیر مستقیم راه .
16- ترافیک ـ عبور و مرور وسائل نقلیه و اشخاص و حیوانات در راهها .
17- تراموای- وسیله نقلیه ایکه درشهر وحومه برای حمل مسافر بکار میرود و با نیروی برق روی ر یل حرکت می نماید.
18- تراکتور بارکش - وسیله نقلیه موتوری که جهت کشیدن یدکهای بارکش ساخته شده .
19- تراکتور کشاورزی ـ وسیله نقلیه موتوری که برای کارهای کشاورزی یا برای کشیدن ماشینها و آلات دیگر کشاورزی یا شخم زدن بکار رود .
20- توقف مطلقا ممنوع - ایست وسیله نقلیه در هر مدت ممنوع است .
21 - توقیف گواهینامه ( ضبط ) ـ اخذ و نگهداری موقت گواهی نامه .
22- جاده ـ راه خارج شهر برای عبور و مرور وسائل نقلیه .
23- جاده اصلی- جاده ایکه در برخورد با جاده دیگر پهن تر است یا با نصب علائم راهنمائی اصلی تلقی شود.
24- جاده فرعی - جاده ایکه از جاده اصلی منشعب شده و از آن تنگتر است یا با نصب علائم راهنمائی فرعی بشمار میرود.
25- جاده خصوصی - جاده ایکه اشخاص یا مؤسسات برای استفاده شخصی ساخته اند و استفاده دیگران از آن منوط با ا جازه مالک است .
26- چرخ فلزی ـ چرخی است که محل تماس آن با کف زمین فلزی باشد.
28- حق تقدم ـ حق عبور وسیله نقلیه ای زودتر از وسائل نقلیه دیگر یا از پیاده ها و بالعکس .
28- خیابان ـ راه عبور و مرور در مناطق مسکونی .
29- خیابان اصلی ـ خیابانیکه در برخورد با خیابان دیگر پهن تر است یا با نصب علائم راهنمائی اصلی تلقی شود.
30- خیابان فرعی ـ خیابانیکه از خیابان اصلی تنگتر است یا با نصب علائم راهنمائی فرعی شناخته شود .
31- دستگاه تهویه ـ دستگاهی که به وسیله گاز یا بخار متراکم هوای داخل اطاق وسیله نقلیه را خنک می نماید .
32- دو چرخه موتوردار ( گازی ) دو چرخه ایکه به وسیله موتور یکه نیروی آن متجاوز از پنج اسب نباشد حرکت نماید.
33- راه اعم است از خیابان و جاده و کوچه .
34- راننده کسی که هدایت وسیله نقلیه را توسط فرمان یا به وسائل دیگر بعهده داشته باشد .
35- راه آهن ـ ریلهای آهنی موازی ثابتی که لکو موتیو ها و قطارها بر روی آن حرکت مینمایند.
36- روز از طلوع تا غروب آفتاب .
37- سازنده وسائل نقلیه ـ شخصی یا مؤسسه یا کارخانه ای که وسائل نقلیه ای را که مطابق این آئین نامه باید شماره گذاری شوند میسازد ـ یا قطعات ساخته آنها را سوار ( مونتاژ) مینماید.
38- شب ـ از غروب تا طلوع آفتاب
39- شماره غیر مجاز ـ الف- شماره ایکه بموجب آگهی قبلی شهربانی باید تجدید گردد.
ب - شماره ایکه درکشور خارجی روی وسیله نقلیه نصب شده و پس از ورود بایران با وجود انقضاء مدت اعتبار آن عوض نشده باشد.
ج- شماره ترانزیت که در کشور ایران برای مسافرت به خارج داده شده و استفاده از آن در داخل کشور ممنوع است .
د- شماره های موضوع قانون مجازات استفاده کنندگان از پلاکهای تقلبی مصوب سال 1345 .
40- شماره وسیله نقلیه ـ عدد یک یا چند رقمی که از طرف متصدیان مربوط روی پلاکهای مخصوص منقوش و به وسیله نقلیه منصوب میگردد.
41- ظرفیت اتومبیل ـ وزن بار با تعداد مسا فر که از طرف افسر کاردان فنی شماره گذاری شهربانی برای وسیله نقلیه تعیین میشود.
42- علائم ـ هر نوع علامت مانند تابلو ، نوشته ، خط کشی ، چراغ ، سوت ، حرکت دست و غیره که وسیله مقامات صلاحیتدار یا رانندگان برای کنترل و تنظیم عبور و مرور بکار میرود.
43- قطعات اصلی - کلیه قسمتهای اساسی وسیله نقلیه که طبق این آئین نامه باید شماره گذاری شود مانند موتور و شاسی و اطاق که تعویض آنها با عث تغییر مشخصات اساسی وسیله نقلیه میگردد.
44- کارت مشخصات ـ کارتی که مشخصات مالک و و سیله نقلیه شماره گذاری شده در آن ثبت و به مالک وسیله نقلیه تسلیم میگردد.
45 - کارت شهری ـ کارتی که مجوز رانندگی وسائل نقلیه عمومی در شهر و حومه می باشد .
46- کوچه ـ راهی در مناطق مسکونی که عرض آن حداکثر شش متر باشد .
47- گذرگاه پیاده ـ در تقاطع راهها امتداد پیاده روها در سواره رو یا هر محل دیگر ی از سواره رو که به وسیله خط کشی یا میخ کوبی یا سایر علائم جهت عبور پیادگان اختصاص داده شده .
48- گواهی نامه رانندگی ـ اجازه نامه برای رانندگی وسایل نقلیه که از طرف مقامات صلاحیت دار به نام اشخاص صادر شود .
49- منطقه ممنوعه ـ منطقه ومحلی که عبور و مرور وسایل نقلیه در آنها به وسیله علائم خاص ممنوع شده باشد.
50- مواد خطرناک ـ هر نوع مواد منفجره یا محترقه یا مایعات آتش زا و گازهای فشرده و امثال آنها .
51- موتور سیکلت ـ وسیله نقلیه موتوری که دارای دو یا سه چرخ است و نیروی آن متجاوز از پنج اسب می باشد .
52- مینیبوس ـ هر نوع وسیله نقلیه موتوری مسافر بری که ظرفیت آن با راننده حداقل ده نفر و حداکثر بیست و یکنفر باشد .
53- وزن با بار ـ وزن وسیله نقلیه باضافه وزن بار آن .
54- وسیله نقلیه امدادی ـ وسیله نقلیه مخصوص خدمات پلیسی ، بهداشتی آتش نشانی و امثال آنها که وسیله شهربانی تعیین و یا علائم مخصوص مشخص میشود .
55- وسیله نقلیه موتوری - وسیله نقلیه ای که با نیروی موتور بر روی چرخهای خود حرکت کند.
56- وسیله نقلیه غیر موتوری ـ وسیله نقلیه ایکه نیروی محرک آن ازموتور نباشد .
57- وسیله نقلیه کشاورزی ـ به وسیله نقلیه ایکه جهت امور کشاورزی ساخته شده مادام که در مزارع کار کند اطلاق میشود .
58- وسیله نقلیه موتوری ویژه ـ وسیله نقلیه موتوری که مخصوص انجام کارهای فنی و ساختمانی و جاده سازی و امثال آن است .
59- یدک - وسیله نقلیه چرخدار با موتور یا بی موتور که توسط وسیله نقلیه موتوری دیگری کشیده شود.
60- یدک کش ـ وسیله نقلیه موتوری که یدک یا یدکهائی را به دنبال خود میکشد .
61- یدک متصل ( شبه یدک ) یدک بدون نیروی محرک ( بی موتور) .
ماده 2- هر وسیله نقلیه موتوری و غیر موتوری و یدک متصل که در راههای عمومی حرکت میکنند باید دارای شماره باشد .
رانندگی با وسایل نقلیه ایکه شماره گذاری نشده یا شماره آنها غیر مجاز است و همچنین گذاردن این قبیل وسایل نقلیه برای رانندگی در اختیار اشخاص دیگر ممنوع است مگر آنکه قبلا اجازه حرکت از شهربانی دریافت کرده و د ردست داشته باشد .
مأمورا ن انتظامی از حرکت وسایل نقلیه مذکور جلوگیری خواهند کرد .
ماده 6- شماره گذاری بر روی وسیله نقلیه از طریق نصب پلاکی که وسیله شهربانی تهیه میگردد انجام خواهد شد .
انواع پلاکها و ابعاد و رنگهای آنها برای وسایل نقلیه مختلف از طرف شهربانی معین و اعلام میشود .
دارندگان وسائل نقلیه مکلفند د ر مواقعی که شهربانی لزوم تجدید و تعویض شماره ها را آگهی می نماید برای تجدید و تعویض شماره وسیله نقلیه خود اقدام نمایند .
ماده 7- نصب پلاک به طریق زیر بعمل می آید .
اگر وسیله نقلیه دارای سه چرخ یا بیشتر باشد یک پلاک در جلو و پلاک دیگر در عقب آن نصب میگردد.
در یدکها و وسائل نقلیه ای که دارای دو چرخ هستند فقط یک پلاک در عقب آن نصب میگردد. پلاک عقب باید در محلی نصب گردد که با نور چراغ عقب وسیله نقلیه قابل خواندن باشد . پلاکهای منصوب باید همیشه در جای خود قرار داشته باشد.
ماده 10- هرگاه کارت مشخصات یا پلاک اتومبیل مفقود یا ضایع گردد مالک وسیله نقلیه موظف است ضمن اعلام مراتب به مقامات صلاحیت دار حداکثر ظرف 48 ساعت شخصا" یا و سیله نمایندة خود جهت اخذ المثنای کارت یا پلاک جدید به شهربانی مراجعه نماید.
ماده 14- مالک وسیله نقلیه در صورتی که بخواهد موتور یا هر یک از قطعات اصلی یا رنگ آنرا را تغییر دهد موظف است قبلا مدارک مربوط را به شهربانی جهت کسب اجازه تسلیم نماید تا پس از تغییر آنها کارت مشخصات جدید صادر گردد.
ماده 15- درصورت انتقال مالکیت وسیله نقلیه ، فروشنده موظف است فورا" کارت مشخصات را به شهربانی محل تسلیم نماید . باضافه مالک جدید پس ازانتقال باید برای دریافت کارت مشخصات به نام خود به شهربانی مراجعه نماید.
شهربانی پس از وصول درخواست خریدار فتوکپی یا رو نوشت مصدق سند انتقال کارت مشخصات جدید ی به نام او صادر و بوی تسلیم خواهد نمود.
ماده 16- شخصی که وسیله نقلیه در اختیار و تصرف او است ( اعم از اینکه مالک باشد یا نباشد) موظف است در صورتی که وسیله نقلیه مورد تصرف غیر مجاز واقع شود و همچنین پس از رفع تصرف غیر مجاز حداکثر ظرف 48 ساعت مراتب را به مقامات انتظامی محل اعلام دارد.
ماده 17- شهربانی در موارد زیر پلاک شماره را پس میگیرد.
1- هرگاه پلاک اشتباها" به وسیله نقلیه ای نصب شده باشد
2- در مورد مذکور در ماده 43 اصلاحی این آئین نامه .
3- وقتی که وسیله نقلیه اوراق شده باشد.
ماده 18- پس از رفع اشتباه یا فراهم شدن موجبات استرداد پلاک مذکور در بند 2 پلاک به صاحب وسیله نقلیه مسترد خواهد شد.
ماده 21- هرکس بخواهد با هرنوع وسیله نقلیه موتور ی و غیر موتوری رانندگی نماید باید دارای گواهی نامه رانندگی مربوط به آن وسیله نقلیه باشد. رانندگی با هر وسیله نقلیه بدون گواهی نامه ممنوع است .
تبصره - کارتیکه وسیله موسسات مجاز از طرف شهربانی درقبال اخذ گواهینامه بصاحب آن داده می شود به جای گواهی نامه مأخوذ معتبر محسوب است .
بند اول ماده 22- گواهی نامه رانندگی دوچرخه پائی و دو چرخه موتوری
بند چهارم ماده 22- گواهی نامه رانندگی پایه دو شخصی برای رانندگی با اتومبیلهای سواری و استیشن شخصی و باری با پلاک شخصی به ظرفیت تا دو تن .
بند پنجم ماده 22- گواهی نامه رانندگی پایه دو همگانی برای رانندگی با وسائل نقلیه عمومی اعم از سواری و وانت و آمبولانس و استیشن و مینیبوس و با ری به ظرفیت تا دو تن.
بند هفتم ماده 22- گواهی نامه رانندگی ویژه برای رانندگی وسائل نقلیه سنگین جاده سازی و ساختمانی ومخصوص حمل اشیاء سنگین و جرا ثقال اسکله ها در گواهی نامه ویژه باید نوع وسیله نقلیه ایکه دارندة آن میتواند با آن رانندگی نماید قید شود . برای رانندگی با وسائل نقلیه ویژه ایکه سرعت آن از سی کیلومتر تجاوز می نماید درشهرها و راههای عمومی علاوه بر داشتن گواهی نامه ویژه داشتن گواهی نامه پایه یکم رانندگی نیز ضروری است .
تبصره ذیل بند هفتم ماده 22- کسانیکه سن آنان درتاریخ تصویب آئین نامه از بیست و پنج سال تمام کمتر نباشد برای اخذ هر گونه گواهینامه از شرط سواد معافند .
بند 3 ماده 23- هرگاه میزان دید متقاضیان گواهی نامه ها کمتر از حد مقر ر بوده و با استفاده ا ز عینک قابل جبران نباشد .
حدمقرر میزان دید بر حسب موارد به شرح زیر است .
الف- برای گواهی نامه های پایه دو شخصی و تراکتور و ویژه و موتور سیکلت با یک چشم و با یک چشم دیگر با میدان طبیعی یا در صورتی که میزان دید یک چشم کمتر از باشد مجموع دید دو چشم با میدان دید طبیعی .
ب- برای گواهی نامه پایه دوم همگانی و پایه یک با یک چشم و با یک چشم دیگر با میدان دید طبیعی یا در صورتی که میزان دید یک چشم کمتر از باشد مجموع دید دو چشم با میدان دید طبیعی .
بند 4 ماده 23- بر ای کر مطلق مطلقا" و همچنین گوژ پشت چنانچه در خواست گواهی نامه رانندگی وسایل نقلیه عمومی را داشته باشد.
ماده 24- هر گاه پزشک و افسر کاردان فنی شهربانی تشخیص دهد که اشخاص مبتلا به ضعف بینائی یا شنوائی و همچنین اشخاص مذکور در بندهای 5 و 6 ماده قبل به کمک عینک یا سمعک یا سایر وسائل مصنوعی به طور طبیعی قادر به رانندگی می باشند صدور گواهی نامه به نام آنان در صورت جمع شرایط لازم دیگر مانعی ندارد . لکن در متن گواهی نامه باید تصریح شود که فقط با عینک یا سمعک یا چه نوع وسیله ای می تواند رانندگی نمایند.
آزمایش از داوطلبان نامبرده در بندهای 5و 6 بایدمنحصرا" در پایتخت و وسیله سه نفر افسر کاردان فنی آزمایش رانندگی با وسیله نقلیه مخصوص انجام گیرد.
ماده 28- مدت اعتبار هر گواهی نامه در متتن آن درج میشود. دارنده آن ملزم است که ظرف یکماه پس از پایان مدت مقرر برای تمدید مدت اعتبار یا تعویض آن به گواهینامه هم ارز به شهربانی مراجعه نماید . شهربانی می تواند هنگام تمدید یا تعویض گواهی نامه از متقاضی آزمایش پزشکی مجددی بعمل آورد.
هرگاه کسانیکه مدت اعتبار گواهی نامه آنان منقضی شده قبل از اخطار مأمورین برای تمدید یا تعویض آن به شهربانی مراجعه نمایند از پرداخت جریمه معاف خواهند بود.
ماده 30- اگر گواهی نامه رانندگی یا کارت شهری مفقود شود یا از بین برود دارنده آن می تواند تقاضای صدور المثنی کند. شهربانی پس از احراز صحت ادعای درخواست کننده با دریافت مدارک لازم المثنی صادر و بوی تسلیم خواهد نمود .
ماده 33- ایرانیانیکه از کشورهای خارجی گواهی نامه رانندگی گرفته اند در صورتی که بخواهند درایران رانندگی کنند باید ظرف سه ماه پس از ورود به ایران با تسلیم مدارک لازم و گذراندن آزمایش کتبی آئین نامه گواهی نامه خارجی خود را به گواهی نامه ایرانی تبدیل نمایند . هرگاه کشور صاد ر کننده گواهی نامه خارجی نسبت به گواهی نامه های صادره از ایران معامله متقابل ننماید در این صورت گواهی نامه مزبور در ایران اعتبار ندارد.
ماده 34- برای کسانی که گواهینامه رانندگی آنان توقیف شده نباید مجددا" گواهی نامه صادر شود و به فرض صدور از درجه اعتبار ساقط است و وسیله شهربانی اخذ و ابطال خواهد شد.
ماده 35- شهربانی میتواند :
1- در صورتی که گواهی نامه رانندگی اشتباها" یا ناقص صادر شده باشد آنرا مسترد دارد و پس از رفع اشتباه یا نقص گواهی نامه صحیح صادر و تسلیم کند.
2- هرگاه گواهینامه های متعددی جهت رانندگی یکنوع وسیله نقلیه بنام یکنفر صادر شود یکی از آنها را بانتخاب او بوی تسلیم و بقیه را اخذ و ابطال نماید .
هرگاه صاحب گواهی نامه مشمول تبصره ماده 193 این آئین نامه باشد تمام محکومیتها و تخلفات مورد نظر که در گواهی مأخوذ ثبت بوده باید در گواهینامه ای که بوی تسلیم میشود درج گردد.
ماده 36- هرگاه دارنده گواهی نامه یکی از شرایط پزشکی مذکور در این آئین نامه را از دست بدهد شهربانی می تواند از او دعوت نماید که ظرف یکماه برای انجام آزمایشهای ضروری حاضر شود. درصورتی که فقدان شرط و صلاحیت رانندگی ضمن آزمایش جدید محرز گردد گواهینامه از وی اخذ و ابطال خواهد شد . اگر نقضی درشرایط مذکور وجود داشته باشد گواهی نامه تا تکمیل شرایط توقیف و سپس به صاحب آن مسترد خواهد گردید.
ماده 43- در مواردی که حرکت وسیله نقلیه در راههای عمومی طبق نظر کارشناس فنی شهربانی یا ژاندارمری به واسطه معایب و نواقص مکانیکی خطرناک باشد پلاک آن اخذ و پس از رفع معایب و نواقص و معاینه مجدد مسترد می شود.
بند 2 ماده 47- دو چراغ کوچک با نور زرد یا سفید برای تشخیص عرض اتومبیل در منتهی الیه هر یک از دو قسمت جلو.
ماده 48- نور چراغهای کوچک جلو و خطر عقب باید در شرایط جوی معمولی از فاصلة 150 متری دیده شود . نور چراغهای گردش و ایست نبایستی خیره کننده باشد.
بند1 ماده 53- دو عدد نور افکن در طرفین با اجازة مخصوص شهربانی مشروط بر اینکه در شهرها و جاده های عمومی مورد استفاده قرار نگیرد .
بند 5 ماده 53- چراغهای کوچک اضافی در جلو با نور سفید یا زرد ودر عقب با نور قرمز که هنگام استفاده باید مرتبا" روشن و خاموش شده و از فاصلة 150 متری دیده شوند.
ماده 55- هر وسیله نقلیه موتوری باید مجهز به دو نوع ترمز پائی و دستی مجزا از هم با قدرتهای مذکور در ماده 57 باشدکه هر یک به تنهائی بتواند آنرا از حرکت باز دارد.
ماده 57- قدرت ترمز پائی باید به قدر ی باشد که در راههای مختلف طبق جدولهای بین المللی که ملاک عمل کارشناسان تصادفات راهنمائی و رانندگی است بتواند با شتاب معین از ادامه حرکت وسیله نقلیه جلوگیر ی نماید . حداقل شتاب ترمز پائی نباید از سه و نیم کمتر باشد . قدرت ترمز دستی باید به قدری با شد که بتواند به تنهائی در سرعت قدم انسانی ( پنج کیلومتر در ساعت ) بدون بار و مسافر در سطح اسفالته و مستقیم حداکثر پس از طی یک متر مسافت وسیله نقلیه را کاملا از حرکت باز دارد .
ماده 59- کلیه وسائل نقلیه موتوری باید مجهز به بوق یا وسیله اخبار صوتی دیگری باشند که تولید صدای غیر عادی و ناهنجار ننماید و صدای از فاصله هفتاد متری شنیده شود . بعلاوه نصب کیلومتر شما ( سرعت سنج ) و درجه بنزین و چراغ نشان دهندة نور بالا که کاملا سالم و قابل استفاده باشد الزامی است .
ماده 60- هر وسیله نقلیه موتوری بایستی مجهز به لوله اگزوز باشد که مانع خروج صداهای ناهنجار گردد. برداشتن تمام یا قسمتی از این دستگاه ممنوع است . بهر نوع وسیله نقلیه موتوری که توسط شهربانی اعلام خواهدشد باید تا خو گراف ( ثبت کننده سرعت ) نصب شود . این دستگاه باید کاملا قابل استفاده باشد و کاغذ ثبت کننده آن روزانه تجدید گردد.
ماده 67- موتور سیکلت ودوچرخه های موتور دار باید دارای حداقل یک و حداکثر دو چراغ با نور سفید در جلو و یک چراغ خطر با شیشه نو ر تاب قرمز درعقب و یک آئینه روی فرمان باشد . نصب راهنمای الکتریکی برای موتور های سه چرخ نیز ضروری است . راکبین موتور سیکلت باید بکلاه کاسک مخصوص مجهر باشند.
ماده 71- بارهای وسائل نقلیه بارکش نبایستی از قسمت جلوی اطاق بیش از یک متر و از قسمت عقب اطاق بیش از دو متر باشد . بهر حال باید علائم لازم و چراع قرمز خطر در ابتدا و انتهای بار نصب شود.
ماده 73- مقامات صلاحیت دار میتوانند جهت محمولاتی که قابل تجزیه نبوده و بیش از ظرفیت یا بزرگتر از حجم معین است پروانه مخصوصی که حاوی مشخصات و ظرفیت وسیله نقلیه حمل کننده و حجم بار و مسیر و تعداد دفعات رفت و آمد یا مدت حمل مستمر است صادر کنند . این پروانه باید تا پایان مدت اعتبار آن نزد راننده موجود باشد و هنگام مراجعه مأموران انتظامی ارائه گردد.
ماده79- راننده هر وسیله نقلیه ای که مرتکب تصادف منجر به جرح یا فوت گردد موظف است بلافاصله وسیله نقلیه را در محل تصادف متوقف سازد و مادام که تشریفات مربوط به رسیدگی وسیله کارشناسان شهربانی یا ژاندارمری خاتمه نیافته مطلقا" از تغییر وضع اتومبیل یا صحنه تصادف خودداری نماید. لکن هر گاه تصادف فقط منجر به خسارت مالی شود بنحوی که امکان حرکت از وسیله نقلیه سلب نشده باشد راننده موظف است وسیله نقلیه را در نزدیکترین محلی که موجب سد معبر نگردد برای رسیدگی و معاینه متوقف سازد مگر اینکه در مورد خسارات از طرف بیمه مقرراتی وضع و اعلام شده باشد که در اینصورت توقف در محل بشرط انجام مقررات بیمه از طرف رانندگان اجباری نخواهد بود.
تبصره - در نقاطی که کارشناس شهربانی یا ژاندارمری وجود ندارد یا حضور به موقع آنان مقدور نباشد در اینصورت مسئولان امر از نظریات مستدل سه نفر از رانندگان پایه یکم استفاده خواهند کرد .
ماده97- علائم اخبار و همچنین علائم سبقت گرفتن بشرح ذیل است.
1- در روز بوق کوتاه.
2- در شب چند بار خاموش و روشن کردن چراغ بزرگ جلوی وسیله نقلیه یا تعویض استپ.
هنگام سبقت گرفتن- اعم از اینکه روز باشد یا شب برای جلب توجه وسایل نقلیه پشت سر استفاده از چراغ راهنما ضروری است.
ماده100- هرگاه وسیله نقلیه ای شب در کنار راه توقف نماید و نور کافی در آن محل برای تشخیص اشیاء یا اشخاص از فاصله 150 متری وجود نداشته باشد راننده (اعم از اینکه داخل وسیله نقلیه باشد یا خارج آن ) مکلف است چراغهای کوچک جلو و خطر عقب وسیله نقلیه را روشن نگهدارد چنانچه چراغ کوچک جلو خراب شده باشد لااقل چراغهای بزرگ را با نور پائین روشن سازد.
بند3 ماده 113 حذف شد.
ماده 116- رانندگان وسائل نقلیه موظفند در تقاطع هائی که فاقد چراغ راهنما یا مأمور انتظامی یا تابلوی ایست میباشد در سر پیچها ، جاده های تنگ و تپه ها و بطور کلی در محل هائی که موانعی در مسیر حرکت آنان وجود داشته باشد و همچنین در مواقع بارندگی (برف- باران) یا مه یا کولاک و امثال آنها از سرعت وسیله نقلیه تا حدی که بر حسب مورد برای احتراز از خطر یا تصادف ضرورت دارد بکاهند.
ماده118- رانندگانی که قصد سبقت گرفتن از وسائل نقلیه ای را که در جهت آنان حرکت مینمایند دارند باید پس از دادن علائم لازم فقط از سمت چپ آنها سبقت گیرندو پس از سبقت و طی مسافت کافی مجددا" بطرف راست خود متوجه شوند بنحویکه راه وسیله نقلیه ای که از آن سبقت گرفته شده مسدود نگردد یا موجب تصادف نشود. معذالک سبقت گرفتن از طرف راست وسیله نقلیه ای که در حال گردش به چپ میباشد مجاز است.
بند 2 ماده 120- از پنجاه متر مانده به پیچها تا پنجاه متر بعد از آن یا در تقاطع راهها یا در تقاطع راه آهن.
بند6 ماده120- از یکصد متر مانده به مدخل تونل ها وپل ها تا انتهای آنها.
بند8 ماده120 حذف شد.
بند1 ماده122- در تقاطع هم عرض اگر دو وسیله نقلیه ایکه روبروی یکدیگر در حرکتند بخواهند با هم داخل خیابان مجاو واحدی شوند حق تقدم عبور با وسیله ای است که بسمت راست گردش میکند.
بند2 ماده122- هر گاه دو یا چند وسیله نقلیه از دو یا چند راه مختلف به مدخل تقاطع هم عرض یا میدانی برسند حق تقدم عبور با وسیله ای است که در طرف راست وسیله دیگر قرار دارد.
بند3 ماده122- در سه راهها حق تقدم عبور با وسیله نقلیه ای است که مستقیم حرکت می کند ولو آنکه عرض خیابانی که مسیر آن است از عرض خیابان تلاقی کننده کمتر باشد.
ماده126- در گذرگاه پیاده حق تقدم عبور با عابرین پیاده است.
ماده127- در خیابان یا در تقاطعی که وسائل نقلیه روبروی یکدیگر حرکت می کنند ، هرگاه وسیله ای بخواهد گردش به چپ کند، حق تقدم با وسیله نقلیه ای است که مستقیم عبور می نماید.
در محل پارک کنار خیابان حق تقدم برای پارک کردن با وسیله ای است که ضمن حرکت به عقب مشغول پارک کردن است.
ماده 131- وسائل نقلیه موتوری موظفندکه در جاده ها از نور بالا استفاده کنند تا بتوانند کلیه اشیاء و اشخاص را در فاصله دور ببینند مگر در موارد زیر که باید از نور پائین استفاده نمایند.
ماده133- استعمال چراغهای چشمک زن در وسائل نقلیه ممنوع است مگر در مواردیکه به موجب این آئین نامه مجاز باشد .
بند2ماده134- برای گردش به چپ بایستی از فاصله یکصد متری تقاطع با دادن علامت وارد مسیر سمت چپ شد بطوری که پس از ورود به تقاطع وسیله در حدود مرکز تقاطع قرار گیرد سپس با رعایت حق تقدم عبور وسائل نقلیه ای که مستقیم در حرکتند با حداقل سرعت به چپ گردش نماید به نحوی که پس از ورود به خیابان مورد نظر در مجاورت محور وسط آن خیابان قرار گیرد.
بند4 ماده 142- هنگام برخورد با اتومبیلهای مدارس که برای سوار و پیاده کردن شاگردان در حال توقف می باشند.
صدر ماده 144- توقف در محلهای زیر ممنوع است:
بند 4 ماده 144- در فاصله پانزده متری میدان یا تقاطع یا سه راهها یا تقاطع راه آهن.
بند 16 ماده 144- در جائی که دستگاه پارکمتر نصب شده در کنار خیابان بعلت نینداختن سکه در داخل آن یا پایان یافتن زمان معین و یا از کار افتادن دستگاه علامت پارکینگ ممنوع را نشان دهد.
عبارت عنوان (( قسمت دهم - مقررات مختلف مربوط به رانندگی )) مندرج در قبل از ماده 151 بعبارت (( فصل دهم- مقررات مختلف)) تغییر یافت.
ماده154- سوار کردن بیش از سه نفر (با راننده ) در قسمت جلوی وسیله نقلیه و همچنین گذاشتن بار یا اشیاء دیگر در جلو یا عقب آن اعم از داخل یا خارج که مانع دید راننده گردد ممنوع است.
ماده158- 1- رانندگان تاکسیها مطلقا" حق سوار کردن مسافر را با داشتن مسافر قبلی ندارند.
2- رانندگان تاکسی ها موظفند پس از سوار شدن مسافر و مقارن شروع به حرکت تاکسیمتر را به کار اندازند. در صورت فقدان یا خرابی تاکسیمتر حق کار کردن ندارند مگر در نقاطی که شهربانی نصب تاکسیمتر را ضروری اعلام نکرده باشد.
3- رانندگان سایر وسائل نقلیه عمومی که در بست کرایه داده میشوند نباید بدون رضایت کرایه کننده شخص دیگری را سوار کنند.
4- امتناع از بردن مسافر برای وسائل نقلیه عمومی که در شهر و حومه کار میکنند همچنین نرساندن مسافر به مقصد ممنوع است.
5- رانندگان وسائل نقلیه عمومی و کمک رانندگان آنها نباید با مسافران با خشونت و بی احترامی رفتار نمایند.
ماده159- رانندگان حق ندارند ضمن رانندگی با کسی صحبت یا استعمال دخانیات نمایند یا خوراکی یا آشامیدنی میل کنند و باید کاملا" به جلو توجه داشته باشند.
ماده162- هرراننده موظف است حین رانندگی گواهینامه رانندگی خویش را همراه داشته باشد ودر صورت تقاضای مأموران انتظامی آن را ارائه و تسلیم نماید. مأمور موظف است پس از ملاحظه گواهینامه آنرا مسترد دارد مگر در مواردی که بموجب قانون یا آئین نامه اخذ گواهینامه بمنظور درج تخلف در آنها ضرورت داشته باشد. در اینصورت در قبال دادن رسید اخذ میگردد.
ماده163- نصب بوقهای شیپوری - سوت بلبلی و بطور کلی هر نوع وسیله اخبار صوتی با صدای ناهنجار و غیر عادی و همچنین زدن بوق ممتد یا غیر ضروری یا مکرر ویا در محلهائی که این عمل بوسیله علامتی منع شده ممنوع است.
ماده169- عبور وسائل نقلیه در پیاده رو یا از وسط دستجات ارتش یا مأموران انتظامی یا دانش آموزان یا تشییع کنندگان جنازه ها یا سایر دستجات تشریفاتی و همچنین بوق زدن در این قبیل موارد مجاز نیست.
عبارت عنوان (( فصل دهم- مواد متفرقه )) مندرج در قبل از ماده 177 حذف شد.
ماده179- هیچکس حق ندارد هیچ نوع وسیله نقلیه ای را که طبق نظر کارشناس شهربانی یا ژاندارمری دارای عیب و نقص فنی بوده یا فاقد وسایل ایمنی کامل مقرر در این آئین نامه باشد در راهها براند.
ماده181- حمل مسافر با وسیله نقلیه ای که دارای پلاک شخصی است جز در موارد اضطراری و همچنین سوار کردن اشخاص روی بار بارکشهای موتوری یا در محل مخصوص بار آنها ممنوع است مگر با اجازه شهربانی.
ماده193- متخلفین از مواد 2 ( جز در مورد شماره های موضوع قانون مجازات استفاده کنندگان از پلاکهای تقلبی مصوب 1345 ) و 3 و 7 تا 9 و 12 تا 15و 16 (جز در موردی که مشمول ماده 4 قانون مجازات استفاده کنندگان از پلاکهای تقلبی مصوب 1345 میباشد) و 20 و 21 (جز در مواردیکه مشمول قانون تشدید مجازات رانندگان مصوب 1328 است ) و 28 و29 و33و37 تا 40 و 42 و 45 تا 52 و 54 تا 85 و 87 و 89 و 92 تا 177 و 178( در مورد وسایل نقلیه غیر موتوری ) و 179 و 181 تا 192 به پرداخت غرامت از یکصد ریال تا دویست ریال یا حبس تکدیری از دو روز تا ده روز و یا به هر دو مجازات محکوم خواهند شد مگر در مواردی که تخلف آنان بموجب مقررات مخصوص مستوجب مجازات خاصی باشد که در آن صورت باید طبق همان مقررات رفتار شود .
تبصره - دادگاه مکلف است پس از صدور حکم محکومیت رانندگانی که به علت ارتکاب تخلفات مستی حین رانندگی انحراف بچپ- سرعت غیر مجاز - سبقت غیر مجاز - عبور از چراغ قرمز - عبور از منطقه ممنوعه - عدم رعایت حق تقدم- امتناع تاکسیها از سوار کردن مسافر - سوار کردن مسافر با وجود مسافر قبلی- نرساندن مسافر به مقصد- عدم استفاده از تاکسیمتر با داشتن مسافرو هر نوع تخلف دیگر منجر به تصادف محکوم شده اند مراتب محکومیت و نوع تخلف را در گواهینامه آنان درج نمایند تا نسبت به ایشان برابر تبصره 3 ذیل ماده یک قانون راجع به اعطای اختیار به افسران شهربانی کل برای وصول جرائم رانندگی مصوب 1339 عمل گردد. مواد 194و 195 و 196 حذف میشود.
وزیر دادگستری وزیر کشور
نوع : آیین نامه
شماره انتشار : 6983
تاریخ تصویب : 1347/11/06
تاریخ ابلاغ : 1347/11/13
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
آئین نامه حق فنی درجه داران کادر ثابت رسته موزیک الحاق یک تبصره به ماده 4 آئین نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و مؤسسات غیر تجاری
