متصرف ملکی که دراجرای مقررات قانون اصلاحات ارضی به زارع واگذار شده است محکوم به خلع یدمیباشد،هرچندکه وجوه قبوض اقساطی ازطرف زارع پرداخت نشده باشد
رای شماره : 8 - 22/3/1369
رای هیئت عمومی دیوانعالی کشور(شعب حقوقی )
اعتراضات تجدیدنظرخواه نسبت به دادنامه شماره 14/58-5/2/67 صادره ازدادگاه حقوقی یک تربت جام موجه وموثرنیست وموجب نقض آن نمی باشدوباعنایت به اوراق پرونده به ویژه مندرجات سندرسمی شماره 35911 1/9/51تنظیمی دردفتراسنادرسمی شماره 5 تربت جام وتوضیحات نماینده اصلاحات ارضی بشرح منعکس درصورتجلسه 10/12/61دادگاه عمومی حقوقی تابیادوبالحاظ ماده 12قانون تقسیم وفروش املاک مورداجاره به زارعین مستاجردادنامه تجدیدنظرخواسته صحیح وبلااشکال است وباموازین قانونی مطابقت داردوبه اکثریت آراءابرام می شود.
* سابقه *
تجدیدنظرخواه :آقای بلوچ کمرسبزی فرزنداحمدشغل کشاورزمقیم تایبادروستای الهی جزءپاسگاه کوه سفید.
تجدیدنظرخوانده :بانوتاجوراختیاری فرزندعبدالغفارمقیم تایباد شهرک امام حسین نزدیک آرایشگاه آیدا
فرجامخواسته دادنامه شماره 14/58-5/2/67صادره ازدادگاه حقوقی یک تربت جام
تاریخ ابلاغ دادنامه به فرجامخواه
تاریخ وصول دادخواست تجدیدنظر:5/2/68
مرجع رسیدگی :شعبه 19دیوانعالی کشور
هیئت شعبه :آقایان سیدعبدالله رضائی رئیس ومهدی منشی زاده منوچهری مستشار.
خلاصه جریان پرونده :
درتاریخ 30/9/61تجدیدنظرخوانده دادخواستی بطرفیت تجدیدنظرخواه بخواسته خلع یدازیک ویک چهارم سهم از18سهم کل اراضی مزروعی وقنات الهی پلاک 140به قیمت "225000ریال "به دادگاه صلح مستقل تایبادتسلیم داشته و توضیح داده خوانده پس ازفوت شوهرم ملکی راکه اصلاحات ارضی به شوهرم واگذارنموده وارثابه صغارم رسیده بودبزورتصاحب کرده که باتوجه به سند مالکیت وگواهی حصروراثت وقیم نامه رسمی (مدارک مزبورضمیمه دادخواست است )صدورحکم محکومیت خوانده رابه خلع یدتقاضادارم این دادخواست به کلاسه 61/202ثبت وباتعیین وقت وابلاغ دعوی بخوانده طرفین جهت رسیدگی اخطارشده اندودرجلسه 10/11/61دادگاه خوانده اظهارداشته درزمان صلاحیت اصلاحات ارضی شوهراین خانم بنام حیدردهقان پدرم بوده یکسال یادوسال پیش ملک رارهاکرده ورفته وامسال این خانم علیه من شکایت نموده درصورتیکه تا بحال سرزمین نیامده وقسط وچک هم نپرداخته ومن پانزده سال است که روی این زمین کارمیکنم سه بارتابحال قنات آن رادرست کرده ام ومقدار450متر دیواری ساخته ام ملک خودم بوده آبادی کرده ام درجریان رسیدگی به دعوی دادگاه صلح مستقل تایبادبه دادگاه عمومی حقوقی تبدیل می شودوپرونده در دادگاه اخیرالذکرمطح رسیدگی قرارمی گیردوبااستعلام ازکشاورزی واجرای تحقیقات ومعاینه محلی سرانجام درتاریخ 18/12/62دروقت فوق العاده ختم دادرسی اعلام وبشرح دادنامه شماره 386-18/12/62خلاصه مالکیت مورث خواهانهاوتصرف خوانده رادرملک وقنات محرزتشخیص وحکم به خلع ید خوانده ازیک ویک چهارم سهم مشاع از18سهم کل اراضی مزروعی وقنات الهی پلاک 104صادرنموده است .
باابلاغ رونوشت این دادنامه محکوم علیه فرجامخواهی کرده که به کلاسه 19-13/565درشعبه نوزدهم دیوان عالی کشورقرارگرفته وشعبه مرقوم طبق دادنامه شماره 58/19-14/2/66خلاصه به این استدلال که درشرط 2سندشماره 35911-1//51 قیدشده چنانچه خریدارهریک ازاقساط سالیانه بدهی خودرا کلایاجزءدرموعدمقرربدون عذرموجه (تشخیص عذرموجه طبق قانون باوزارت اصلاحات ارضی وتعاون روستائی است )نپردازدازموردمعامله خلع یدکندودر صورت امتناع طبق ماده 12قانون مزبورعمل شودوفرجامخواه مدعی است مورث فرجامخوانده اصولاوجهی نپرداخته است ودرپرونده امرهم نیزدلیل حاکی از پرداخت قسط وجودنداردودادگاه بدون رسیدگی به این موضوع حکم صادرنموده دادنامه فرجامخواسته رانقض ورسیدگی مجددرابه دادگاه حقوقی یک تربت جام محول کرده است که پرونده به کلاسه 66/302دردادگاه حقوقی یک تربت جام موردرسیدگی قرارگرفته ودادگاه اخیرالذکرهم باکسب نظرمشاور بشرح دادنامه شماره 14/58-5/2/67مالکیت خواهان وتصرف غاصبانه خوانده رااحرازودعوی راثابت تشخیص ومستندابمواد308و311قانون مدنی حکم محکومیت خوانده رابه خلع یدازیک ویک چهارم از18سهم کل اراضی مزروعی و قنات الهی پلاک 104بخش 14مشهدصادرکرده است که محکوم علیه درتاریخ 25/2/68نسبت به این دادنامه تجدیدنظرخواهی نموده دادخواست تجدیدنظر به دفتردادگاه حقوقی یک تربت جام تسلیم داشته که ازطریق دفتردادگاه مذکوربه دادگاه تایبادارسال گردیده ودفتراین دادگاه تبادل لوایح بعمل آورده پس ازوصول جوابیه تجدیدنظرخوانده پرونده به دیوان عالی کشورشعبه مستقردرمشهدارسال گردیده ومتعاقبابه این شعبه ایفادشده مشروح اعتراضات تجدیدنظرخواه هنگام شورقرائت می شود.
هیئت شعبه درتاریخ بالاتشکیل گردیدپس ازقرائت گزارش آقای مهدی منشی زاده منوچهری عضوممیزواوراق پرونده مشاوره نموده چنین اظهارنظر می نماید:
نظربه اینکه ابتدادادنامه شماره 386-18/12/62صادره ازدادگاه عمومی حقوقی تایبادبموجب دادنامه شماره 58/19-14/2/66شعبه 19دیوان عالی کشورنقض ورسیدگی مجددبه موضوع به دادگاه حقوقی تربت جام ارجاع گردیده ونظربه اینکه دادگاه حقوقی یک تربت جام هم مستندبه همان علل و اسبابی که حکم منقوض مبتنی برآن بوده به صدورحکم خلع یدمبادرت کرده است بنابراین رسیدگی به درخواست تجدیدنظرمحکوم علیه ازحکم ثانوی وفق مفاد ماده 576قانون آئین دادرسی مدنی بایستی درجلسه عمومی شعب حقوقی دیوان عالی کشوربعمل آیددفترباکسرازموجودی وثبت نتیجه پرونده رابه هیئت عمومی اصراری ارسال نماید.
به تاریخ روزسه شنبه 22/3/1369جلسه هیئت عمومی دیوانعالی کشوربه ریاست حضرت آیت الله مرتضی مقتدائی رئیس دیوانعالی کشوروباحضور جناب آقای مهدی ادیب رضوی نماینده دادستان محترم کل کشوروجنابان آقایان روساومستشاران شعب حقوقی دیوانعالی کشورتشکیل گردید.
پس ازطرح موضوع وقرائت گزارش وبررسی اوراق پرونده واستماع عقیده جناب آقای مهدی ادیب رضوی نماینده دادستان کل کشورمبنی بر:"چون برطبق قانون اصلاحات ارضی ملک به مورث خواهان منتقل شده بافرض عدم پرداخت قبوض اقساطی برای خوانده حقی درملک متصورنیست ،لذانظردادگاههاموجه بوده وتائیدمی شود."مشاوره نموده واکثریت بدین شرح رای داده اند:
مرجع :
مجموعه آراءاصراری هیئت عمومی دیوانعالی کشور( 1369 )
ضمیمه روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران صفحه 23 تا 26
2
نوع : نامشخص
شماره انتشار : 8
تاریخ تصویب : 1369/03/22
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
دوعنوان تحویل ملک وخلع یدمتفاوت نبوده بلکه صدورحکم برتحویل ملک ازناحیه خوانده به خواهان ،همان خلع ید،میباشد اخلال درنظم دادگاه باتنظیم صورت جلسه احرازمیگردد وتوقیف وکیل احدازاصحاب دعوی بدون تنظیم صورتجلسه تخلف است