با فرض وجود لوث ، قسامه فقط قتل را اثبات می کند نه بی احتیاطی متهم را در امر رانندگی
ردیف 73/33 هیئت عمومی
تاریخ رسیدگی : 31/3/73
کلاسه پرونده : 495-72-28
شماره دادنامه : 204/28-31/3/73
موضوع رسیدگی : تقاضای تجدیدنظر
مرجع رسیدگی : شعبه 28 دیوانعالی کشور مستقر در مشهد
هیئت شعبه : آقایان حاج سید اصغر حسینی رئیس وسادات حسینی
مستشار
خلاصه جریان پرونده :
پیرو گزارش قبلی در مدقمه دادنامه شماره 30/28-22/1/67 و بشماره 616/28-22/7/70 دیوانعالی کشور حسب گزارش فرمانده مرکزی بیرجند به ریاست محترم دادسرای بیرجندبشماره 11/69/401-20/2/1358 در ساعت 8 مورخه 20/2/1358 از بیمارستان امدادی بیرجند اعلام گردیده که مجروحی فوت نموده به بیمارستان انتقال داده اند و از اوراق جیب وی مشخص گردیده نام وی محمدحسین ضیائی فرزند علی دارای شناسنامه شماره 10 متولد 1332 بوده که در هشت فرسنگی بیرجند روی اسفالت جاده افتاده بوده و آقای مصیب مرجانی استوار ارتش که از بیرجند بطرف زابل در حرکت بوده او را کنار جاده در حالیکه نفس داشته مشاهده می نماید و مجروح را بمنظور رسانیدن به بیمارستان از محل خودش خارج نموده و داخل ماشین می گذارد تا شاید بتواند او را به بیمارستان برساند و از مرگ حتمی نجاتش بدهد ولی او فوت کرده است در تاریخ 20/2/1358 از آقای مصیب مرجانی فرزند محمدحسین استوار ارتش 39 ساله تحقیق اظهار داشته امروز20/2/1358 حدود یک ربع به ساعت شش ما از بیرجند راه افتادیم و در حدود هفت الی هشت فرسنگ از بیرجند بطرف زاهدان رفته بودیم در روی اسفالت کنار جاده سمت راست افتاده توقف نمودم چون هنوز جان داشت ماشین را سروته کردیم و مریض را داخل ماشین گذاشیتم که به بیمارستان برسانیم و با سرعت او راآوردیم بیمارستان امدادی که در بیمارستان که او را پائین گذاشتیم دکتر سالاری گفت مرده است اضافه کرده است مجروح حرف نمی زد ولی نفس می کشید ومن توی سیر این نرفتم که ببینم در محل آثار تصادفی وجود دارد یا خیر در همان تاریخ 20/3/1358 از آقای عباس مرجانی فرزند محمدحسین 41 ساله تحقیق اظهار داشته بطرف زاهدان می رفتیم دیدم جسدی در کنار جاده سمت راست افتاده است نگهداشتم برادرم بامن بود پیاده شدیم نگاه کردیم دیدم هنوز زنده است نفس می کشید گفتم ببریمش بیمارستان شاید زنده بماند صحبت نمی کرد فقط نفس می کشید گذاشتیم داخل ماشین بطرف بیرجند برگشتیم بیمارستان امدادی بردم و به بیمارستان اطلاع داده بود در اطرافش آثاری ندیدم یک بسته ای بود که کنارش افتاده بود در برگ تحقیق قیدشده از وی خواسته شد که محل افتادن جسد را نشان بدهد حدود محل را اظهار داشته تپه های زرد بوده است نشان داد و اظهار داشته از این تپه ها رد شده بودیم ولی محل را دقیق نمیتوانم نشان دهم چون آشنائی ندارم اضافه می کند فکر می کنم روی زمین کمی خون ریخته بود گواهینامه عباس مرجانی رویت گردیده و بوی مسترد شده است از آقای مصیب مرجانی مجددا" تحقیق بعمل آمده همان اظهارات قبلی خود در تایید اظهارات برادرش عباس مرجانی را بیان کرده است در گزارش معاینه جسد توسط آقای دکتر نورانی در سردخانه بیمارستان قید گردیده در حدود چهار سانت آثار ظاهری فرورفتگی قسمت خلفی استخوان پارتیال خونریزی از بینی که روی صورت را فرا گرفته است خراشیدگی آرنج راست (قسمت خلفی علت فوت شکستگی کف جمجمه میباشد و اثاثیه ای که همراه مقتول بوده ملاحظه گردیده در حدود بیست بسته سیگار و تعدادی اوراق مبلغ 17670 ریال وجه نقد و دو عدد کلید ضمنا" قید گردیده تویوتائی که جسد را آورده بود ملاحظه شد بشماره 12138 زاهدان 77 میباشد رنگش سبز حنایی میباشد ماشین نومیباشد مدل 78 میباشد هیچگونه آثاری در بدنه اش مشاهده نمی شود آینه و چراغها کاملا" سالم است سپر سالم است چراغهای راهنما سالم است روی بدنه واطراف قدری گل آورده است که در اثر بارندگی بوده در سمت راست بدنه اش قدری فرورفتگی وجود دارد که رنگ زده است و مربوط به گذشته است آقای جانشین بازپرس وسیله بی سیم هنگ به فرمانده گروهبانهای تابعه دستور بررسی اتومبیلهای عبوری که در بدنه آنها آثاری وجود داشته باشد صادر کرده است لیکن از پیگیری های مامورین نتیجه ای حاصل نگردیده اولیاء مقتول شناسائی گردیده و از برادرش بنام محمد رضائی فرزند علی درجه دار ارتش تحقیق اظهار میدارد برادرم محمد حسین ضیائی ساعت سه بعداز ظهر روز چهارشنبه 19/2/1358 از بطرف بیرجند حرکت و در ساعت دو بعداز نیمه شب به بیرجند میرسد و ساعت حدود دو نیم بعد از نیمه شب بخانه ام می رود البته من در آن روز به دهات گوربد بالا رفتم بودم ساعت 5ر1 صبح پس از صرف صبحانه بیاید در قسمت دو راهی که بسمت مود میرود نزدیک دو راهی مود که شرکت نفت وجود دارد کارگرش اورا می بیند که سوار وانت تویوتا سبزی که دو نفر سرنشین داشته می شود و محمدحسین برادرم نیز با یک کیسه پلاستیک عقب وانت سوار بوده نزدیکهای ... که رسیده معلوم نیست چطور میشود که برادرم روی زمین افتاده و از بین می رود و از راننده تویوتا اعلام شکایت کرده است برادر دیگر متوفی بنام غلامحسین ضیائی و همسر متوفی بنام فاطمه نساء که دو تا بچه از متوفی دارد ضمن اعلام شکایت اظهار داشته کارگر شرکت نفت دیده که متوفی سوار تویوتای عباس مرجانی شده است. از کارگر شرکت نفت آقای محمد بهدانی فرزند برات در اینمورد تحقیق اظهار داشته من تلمبه چی جایگاه شعله هستم در تاریخ 20/2/58 طرف صبح بود که دیدم وانت تویوتای سبز رنگی آمد و پس از بنزین گیری در ضمن اینکه پول بنزین را از راننده وانت میگرفتم دیدم شخصی آمد و بنامبرده گفت کجا میخواهی بروی من تا مود میخواهم بروم مرا همراه خود می بری راننده گفت بلی و او هم عقب ماشین سوار شد و ماشین از جایگاه خارج و از اینکه کدام طرف رفت متوجه نشدم چون سرم شلوغ بود وانت تویوتا یک نفر دیگر غیر از راننده هم جلو ماشین سوار بود من با متوفی شناسیتی نداشتم ولی بطوریکه برادران نامبرده میگویند برادر ایشان بوده اضافه کرده راننده تویوتارا هم نمیشناسم و دقیقا" قیافه او را مورد نظر قرار نداده و نمی شناسم و این را هم بر اثر مراجعه برادران متوفی اظهار مینمایم و هیچگونه اطلاعی دیگر ندارم سپس در تاریخ 10/4/1358 به متهم اقای عباس مرجانی کارمند مخابرات تفهیم اتهام دایر به قتل غیرعمدی در اثر رعایت نکردن نظامات دولتی و بی احتیاطی در رانندگی بوی شده است که وی از خود دفاع نمایند اظهار داشته همچنین صحنه ای نبوده ساعتی که ما از بیرجند حرکت کردیم آمدیم بیرون تقریبا" ساعت شش ربع کم چون به محل وارد نیستم حدودا" میتوانم بگویم هفت هشت فرسخی از بیرجند به اینطرف آمدیم دیدیم کنار جاده یکی انداخته (افتاده ) است من با برادرم (مشغول )صحبت بودیم وخودم پشت فرمان بوم ایستادیم دیدیم مقتول نفس می کشد (که من او را نمی شنام ونمی شناختم ) برای نوعدوستی او را می خواستیم ببریم بیراستان او را گرفتیم ودرعقب ماشین خواباندیم که در بین راه تمام کرد خلاصه اتهام را قبول ندارم اظهارات شاهد را قبول ندارم و از مشهد هم تا بیرجند مسافر سوار نکردم اضافه کرده ما وارد بیرجند که شدیم بنزین زدیم نه بیرون شهر البته چون شب وارد شدیم همانشب بنزین زدیم و صبح ساعت 6ربع کم ازبیرجند حرکت کردیم و یکراست آمدیم در مورد اظهارات تلمبه چی پمپ بنزین اظهار داشته ماشین همرنگ ماشین ما زیاد است شاید دیگری راگفته در این پمپ بنزین که اینور بیرجندهست ایستادیم والبته ما مسافری نداشیتم که عقب بنشیندنهایتا" در تاریخ 8/5/1358 کیفر خواست شماره 116-10/5/58 دادسرای عمومی بیرجند دایر به اتهام قتل غیرعمدی در اثر بی احتیاطی در رانندگی از سوی آقای عباس مرجانی فرزند محمد حین صادر گردیده است و پرونده به شعبه اول دادگاه شهرستان بیرجند ارجاع گردیده اولیاء دم برادران و همسرو مادر متوفی مبادرت به تقدیم دادخواست ضرر و زیان بخواسته مبلغ پانصدهزارریال ضر و زیان ناشی از جرم بطرفیت عباس مرجانی به دادگاه کرده اند. ونیز اولیاءدم در محضر دادگاه مدعی قتل عمدی برادرشان وسیله پنجه بکس گردیده اند که داسرا در این خصوص قرار منع پیگرد صادر کرده است با اعتراض اولیاءدم این قرار در دادگاه استان خراسان شعبه اول مورد تایید قرار رگفتته است و در مورد رسیدگی چون احد از دادرسان بعنون جانشین بازپرس رسیدگی نموده بوده است ممتنع از رسیدگی تلقی گردیده و پرونده به دادگاه گناباد ارسال گردیده که دادگاه با صدور قرار رفع نقص پرونده را دستور داده است که به دادسرای بیرجند ارسال گردد تا نهایتا"از طرف دادگاه گناباد رفع نقص گردد با اعاده پرونده و رسیدگی به آن بشرح رای شماره 575-18/12/60 متهم آقای عباس مرجانی فرزند محمدجسین را به تحمل 18ماه حبس جنحه ای با احتساب ایام بازداشت قبلی و پرداخت سی هزار ریال جزای نقدی ثابت و از جهت مطالبه ضرر و زیان به پرداخت مبلغ پنجاه هزار تومان در حق وراث قانونی مقتول محکوم کرده است محکوم علیه آقای عباس مرجانی نسبت بحکم صادره فرجامخواهی نموده است پرونده به شعبه هشتم دیوان عالی کشور ارسال گردیده است که بموجب دادنامه شماره 170/8-3/1/63 باین استدلال که چون باید به موضوع مطروحه بر طبق قانون مجازات اسلامی با توجه به محتویات پرونده رسیدگی شود لذا دادنامه فرجامخواسته را نقض و پرونده برای اتخاذ تصمیم به دادگاه کیفری یک مشهد ارجاع گردیده است با اعاده پرونده در نهایت به دادگاه کیفری یک تربت حیدریه ارسال گردیده و سپس با صدور قرار عدم صلاحیت به دادگاه کیفری یک بیرجند ارسال گردیده که پس ازرسیدگی بشرح نظریه بدون تاریخ درباه متهم عباس مرجانی به پرداخت یک فقره دیه کامله در حق اولیاءدم از نوع انتخابی متهم اظهارنظر و از جهت بی احتیاطی متهم در امر رانندگی درباره وی به تحمل شش ماه حبس اظهار نظر کرده و پرونده به دیوانعالی کشور و باین شعبه ارسال گردیده است که بموجب دادنامه شماره 30/28-22/1/67 اینطور اظهارنظر گردیده است صرفنظر از اینکه بی احتیاطی متهم در امر رانندگی محرز نیست تا بتوان از این بابت اورا تعزیر نمود ونیز اینکه با فرض احراز بی احتیاطی متهم در امر رانندگی با توجه به تصویب قانون دیات قانون تشدید مجازات رانندگان منسوخ تلقی میگردد و با عنایت به ماده 6 قانون راجع به مجازات اسلامی تعزیر متهم بموجب قانون تعزیرات موجه بنظر نمیرسد واصولا" درمجموع محتویات پرونده دلیلی که بتواند ارتکاب قتل غیرعمدی مرحوم محمد حسین ضیائی را به متهم علما" توجیه کند بنظر نمیرسد ولذا نظر دادگاه تنفیذ نگردیده است و پرونده اعاده گردیده است دادگاه کیفری یک بیرجند موضوع را از باب لوث تلقی کرده است و از میان وراث کسی اقامه قسامه نکرده است و فقط برادر متوفی بنام محمد رضائی فرزند علی بازنشسته ارتش به تنهائی پنجاه نوبت قسم یاد کرده است که عباس مرجانی قاتل برادرم می باشد لذا دادگاه کیفری یک بیرجند به شرح رای مورخ 17/11/69 متهم عباس مرجانی را به پرداخت یک دیه کامله مرد در حق اولیاء محکوم و از جهت بی احتیاطی در رانندگی بعلت اینکه نحوه قتل مشخص نیست که دراثر بی احتیاطی راننده بوده است و متهم نیز که مقتول را نیمه جانی داشت به بیمارستان رسانده لذا از جهت تعزیر متهم را تبرئه کرده است با ابلاغ حکم متهم نسبت به آن اعتراض کرده است پرونده به دیوانعالی کشور و باین شعبه ارسال گردیده است که بشرح دادنامه شماره 616/28-22/7/1370 رای معترض عنه با استدلال ذیل نقض گردیده است.
صرفنظر از اینکه بر فرض وجود لوث ، قسامه در مانحن فیه بیست و پنج قسم است نه پنجاه قسم چون قرائن موجد در مطاوی پرونده نسبت به متهم وجود ندارد تا موضوع را داخل در باب لوث کند اعتراض تجدیدنظرخواه با ملاحظه محتویات پرونده و مستندات مذکوره موجه بنظر میرسد و دلائل و شواهد موجود در پرونده مخالف اصول و کیفیاتی است که دادگاه مستند استنباط خود قرار داده علیهذا مستندا" به بند ب ماده 6 قانون تعیین موارد تجدیدنظر احکام دادگاهها و نحوه رسیدگی آنها دادنامه تجدیدنظرخواسته نقض گردیده است و پرونده به یکی دیگر از شعب دادگاه کیفری یک ارجاع گردیده که با اعاده پرونده جهت رسیدگی به شعبه 17 دادگاه کیفری یک ارجاع گردیده است که پس از رسیدگی موضوع را از باب لوث دانسته است و چون اولیاء دم قادر نبوده اند که در دادگاه کیفری یک شعبه 17 به مشهد حاضر شوند دادگاه مزبور با اعطای نیابت قضائی دادگاه کیفری یک بیرجند ارسال تا جریان اقامه قسامه انجام گردد و پرونده اعاده شود لذا دادگاه کیفری یک بیرجند اولیاءدم را احضار که برادر متوفی بنام محمدرضائی وهمسر متوفی که با کس دیگری ازدواج کرده در دادگاه حضور یافته و برادر متوفی بیست و پنج بار قسم یاد کرده است که قاتل غیرعمدی برادر و مرحوم حسین ضیائی آقای عباس مرجانی است و سپس پرونده را جهت شعبه 17 دادگاه کیفری یک مشهد ارسال کرده است که شعبه 17 دادگاه کیفری یک مشهد بشرح رای شماره 425-45-12/4/72 متهم آقای عباس مرجانی را پس از اقامه اقسامه برادر متوفی درمحضر دادگاه کیفری یک بیرجند به پرداخت یک فقره دیه کامله یک مرد مسلمان از نوع انتخابی درهم در حق اولیاءدم محکوم کرده است که ظرف دو سال از تاریخ وقوع جرم بپردازد قید کرده است چنانچه اصل درهم تعذر با تعسر پیدا نمود باستناد مساله 38 مورخه 23/3/63 دائره استفتائات شورای عالی قضائ قیمت یومیه آنرا پرداخت نماید و باستنادتبصره 17 قانون برنامه توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران متهم را به پرداخت مبلغ یکصد و پنجاه هزار ریال معادل پانزده هزار تومان جزای نقدی محکوم کرده است با ابلاغ حکم در تاریخ 31/4/72 به متهم وی نسبت به آن اعتراض کرده است ولایحه ای در چهار صفحه بعنوان تجدیدنظرخواهی با پرداخت هزینه دادرسی در تاریخ 13/5/72 به دفتر شعبه 28 دیوانعالی کشور ارسال قاضی صادر کننده حکم اعتراض را نپذیرفته است. و با اعلام بقاء بر عقیده قبلی خود پرونده را به دیوانعالی کشور و باین شعبه ارسال کرده است.
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید و پس از قرائت گزارش سادات حسینی عضو ممیز و اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای سیدعلی ایزد پناه شهری دادیار دیوانعالی کشور اجمالا" مبنی بر طرح موضوع در هیئت عمومی شعب دیوانعالی کشور) مشاوره نموده چنین رای میدهند.
بسمه تعالی
صرفنظر از اینکه با فرض وجود لوث ، قسامه فقط قتل را اثبات می کند نه بی احتیاطی متهم را در امر رانندگی چون شعبه 17 دادگاه کیفری یک مشهد هم موضوع را مانند دادگاه کیفری یک بیرجند ازباب لوث تشخیص داده است و برخلاف نظر این شعبه اتهام را با اقامه قسامه ثابت دانسته است رای شعبه 17 دادگاه کیفری یک مشهداصراری تلقی میگردد معتقدم پرونده باید در هیئت عمومی شعب کیفری دیوانعالی کشور طرح گردد مقرر است دفتر پرونده به دفتر هیئت عمومی دیوان عالی کشور در تهران ارسال گردد.
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 204
تاریخ تصویب : 1373/03/31
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
تخلف انتظامی وکیل دادگستری - اعاده دادرسی وکیل دادگستری - صلاحیت دادگاه حکم به الزام اداره خوانده بصدور پروانه بهره برداری بمیزان هفت لیتر در ثانیه از چاه بجای قنات واقع در مزرعه جعفرآباد (اکبرآباد) صادر واعلام می دارد
