تعیین تاریخ شروع حجر به هنگام انجام معامله
تاریخ رسیدگی : 23/3/73 – دادنامه :228/30 – مرجع رسیدگی شعبه 30 دیوان عالی کشور
خلاصه جریان پرونده
پیرو گزارش مورخه 25/5/71 در خصوص دعوی آقای … وکیل دادگستری به وکالت خانم «ن» به طرفیت آقای «م» قیم آقای «الف» با وکالت آقای … (توضیحاً در جریان رسیدگی آقای «الف» فوت نموده است و ورثه وی با وکالت آقای … به دادرسی وارد شده‌اند ) به خواسته اعتراض ثالث بر دادنامه شماره 1514 – 23/12/68 صادره از شعبه 116 دادگاه مدنی خاص تهران موضوع حجر آقای «الف» که حسب نظریه کمیسیون پزشکی مورخ 30/6/66 که از این تاریخ مشارالیه محجور اعلام گردیده ولی دادگاه با توجه به اعلام بستگان محجور و تحقیقاتی تاریخ حجر را به یکسال قبل تسری داده است و آقای «الف» (محجور ) در تاریخ 13/6/65 طی سند رسمی معامله‌ای انجام داده و ملک خود را فروخته است و نتیجه معامله بی‌اعتبار و اعلام گردیده است با اعتراض خریدار (معترض ثالث ) و رد دعوی وی پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و با ذکر ایراداتی بدین شرح بوده است : اولاً چون پس از انجام معامله ادعای غبن می‌شود با توجه به رابطه خویساوندی بین خریدار و فروشنده در حضور 11 نفر خریدار تعهد می‌نماید که مبلغ یک میلیون و پانصد هزار تومان به فروشنده پرداخت نماید . سه نفر از امضاءکنندگان همسر و دختر و داماد فروشنده (محجور) بوده‌اند که دستور داده می‌شود از مسجلین این صورت مجلس تحقیق که پرداخت مبلغ فوق به لحاظ ادعای غبن فروشنده بوده یا بی‌اعتدالی وضع روحی وی ، ثانیاً به منظور احراز تاریخ دقیق حجر و شروع بیماری چون ادعا شده که قبلاً منسوب به حجر (فروشنده ملک) تصادف نموده و از تاریخ تصادف پس از وقوع آن بیماری حادث گردیده لازم است پس از تعیین تاریخ تصادف و به لحاظ پرونده بالینی با ارجاع کمیسیون پزشکی (روانپزشکی ) تاریخ شروع بیماری را تعیین نمایند . عنداللزوم از اطباء معالج نیز استعلام گردد . بالاخره از همسر و دختر و داماد محجور که مراتب صحت معامله را تأیید نموده‌اند تحقیق تا اگر از قبل آثار و علائم حجر را در محجور که مراتب صحت معامله را تأیید نموده‌اند تحقیق تا اگر از قبل آثار و علائم حجر را در محجور مشاهده می‌نموده‌اند چه اقدامی معمول داشته‌اند و هرگونه اقدام لازم دیگر به منظور احراز واقعیت با ارجاع پرونده به شعبه 114 مدنی خاص به منظور رفع نواقص چون بعضی از ورثه در خارج از کشور بوده‌اند با اعطاء و تفویض وکالت و تحقیق از همسر محجور که بیان داشته ما در اتاق دیگر بودیم مردها و شوهرش (محجور ) در اطاق دیگر که مردها بودند ما را صدا زدند ، حسب دستور مرحوم شوهرم ذیل صورتمجلس را امضا کردم . چون مجبور بودم حرفش را بدون چون و چرا گوش کنم . وکیل معترض ثلالث اظهار داشت قبلاً آقای وکیل قیم محجور ما را متهم نموده بود که با خانم «ب» (همسر محجور ) تبانی کرده‌ایم که ذیل اسناد و انشاءالله مبارک است نوشته‌اند که آقای وکیل ورثه محجور مراتب را تکذیب نموده و پس از اخذ 5 برگ فتوکپی از پرونده بالینی محجور به هنگام تصادف از بیمارستان ساسان و سه برگ ترجمه از گزارش بالینی دون اقدام دیگر و با صدور حکم به دو دعوی معترض ثالث اعلام نموده که نواقص مورد نظر دیوان عالی کشور کلاً مرتفع نشده است و درخواست رفع نواقص را نموده است . لایحه اعتراضیه و پاسخ واصله از ناحیه تجدیدنظر خواندگان به هنگام شور قرائت می‌شود. هیئت شعبه در تاریخ بالا تسکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای … عضو ممیز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی می‌دهند :
بسمه‌تعالی : همانطور که آقای وکیل تجدیدنظر خواه هم ایراد نموده است نواقص مورد نظر دیوان عالی کشور به شرح دادنامه سابق‌الصدور به شماره25/5/71 – 553/30 کاملاً مرتفع نشده است :
1-لازم بود از یازده نفر مسجلین صورت مجلسی که خریدار تعهد مبلغی را به دلیل غبن فروشنده به وی نموده است تحقیق به عمل آید که تنها از همسر محجور تحقیق شده است . فلذا لازم است از بقیه مسجلین هم تحقیق که پرداخت وجه مورد تعهد به دلیل جنون مرحوم «الف» بوده است یا غبن وی .
2- با ارجاع امر به کمیسیون پزشکی که با بررسی پرونده بالینی مرحوم «الف» به هنگام تصادف و عنداللزوم استعلام از اطباء معالج وی در آذرماه تاریخ شروع محجور را تعیین و هرگونه تحقیق لازم دیگر که مسلم گردد مرحوم «الف» به هنگام انجام معامله از تعادل روانی برخوردار بوده است یا اینکه محجور بوده است ، در ثانی انشاء حکم گردد . فلذا به لحاظ نقص تحقیقات حکم تجدید نظر خواسته نقض و رسیدگی مجدد به شعبه رسیدگی کننده (شعبه 114 ) مدنی خاص ارجاع می‌شود.
مرجع:
کتاب موازین حقوقی در امور حسبی (1) ، به اهتمام یدالله بازگیر ، چاپ اول 1380 ، ناشر دانش نگار
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 228
تاریخ تصویب : 1373/03/23
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
پرداخت فوق العاده بدی آب و هوا درمناطق گرمسیری و اعطای یک ماه مرخصی علاوه برمرخصی استحقاقی سالیانه به مستخدمان شرکت راه آهن دولتی ایران موافق با مقررات است اثر حجر از تاریخ قطعیت حکم مترتب می‌شود لیکن اگر ثابت شود که علت حجر قبل از تاریخ حجر وجود داشته اثر از تاریخ وجود علت حجر مترتب می‌شود
