با توجه به قیود مندرج در ماده 402 ق 0منجمله عدم تسلیم مبیع به مشتری رای صادره واجد ایراد قضائی است
.
تاریخ رسیدگی : 11/7/72
شماره رای : 327/21
مرجع رسیدگی : شعبه 21 دیوانعالی کشور
خلاصه جریان پرونده :
آقای (الف ) در تاریخ 24/7/70 دادخواستی بطرفیت آقای (ک )بخواسته خل ید از عمارت پلاک 122/1547 مقوم به دویست و شصت هزار تومان تقدیم دادگاه حقوقی یک شهرستان ابهر نموده و توضیح می دهد که : (عمارت بنده در تحویل آقای (ک ) بعنوان خرید بوده مدت 28ماه است که در عمارت من سکونت دارد اجازه نداده و نتوانسته تا کنون این عمارت را خریداری نماید اینک مورد نیاز اینجانب است درخواست تخلیه آنرا دارد.)
در جلسه مورخ 21/12/70 خواهان توضیح می دهدکه : دو سال قبل طی قولنامه عادی قرار بر این شد یکباب عمارت پلاک ثبتی 122/1547 را بمبلغ 26 ... 0 تومان بخوانده بفروشم نامبرده مبلغ یک میلیون ریال در مدت دو سال پرداخت نموده و از پرداخت بقیه خودداری نموده لذا من حاضر بانجام معامله نیستم و تقاضای فسخ معامله و خلع یداز عمارت را دارم 0)
خوانده اظهار می دارد: (من مبلغ 170 هزار تومان پرداخته ام پنجاه هزار تومان حین انجام معامله رقبه را در اقساط مختلف پرداخته ام که در پشت قولنامه رسیده داده است بالغ بر یک میلیون ریال می باشدو مبلغ 200 هزار ریال نیز طبق خواسته خواهان به همسر وی پرداخته ام ولیکن بر پرداخت پنجاه هزار تومان و بیست هزار تومان ندادم لیکن حاضرم سوگند یاد کنم و فعلا" سه سال است در عمارت مورد خریداری ساکن هستم تقاضای ردادعای خواهان رادارم 0)
دادگاه در این جلسه پس از استماع اظهارات طرفین قرار تحقیق از مسجلین ذیل قرارداد را در خصوص چگونگی معامله صادر و قراربه شرح منعکس در صورتجلسه مورخ 13/2/71 اجراء و خوانده حاضردر جلسه اظهار می نماید: من 170 هزار تومان تا کنون پرداخته ام لیکن فقط مبلغ یکصد هزار تومان نوشته شده خواهان اظهار می نماید نامبرده فقط مبلغ یکصد هزار تومان پرداخت کرد و دلیلی بر پرداخت بیش از آن ندارد و در پاسخ دادگاه در مورد متن قرارداد اظهار می نماید: (بله معامله انجام شد و عمارت نیزتحویل گردیدفقط یکی ازاطاقها تحویل نشد و فعلا" مادرم در ا; سکونت دراد و قرار بر این گردید هر وقت قیمت را کلا" پرداخت کند مادرم هم اطاق را تخلیه نماید.)
دادگاه پس از استماع اظهارات طرفین و گواهان حاضر در دادگاه و ملاحظه اظهارنظر مشاور دادگاه در تاریخ 18/2/71 باظهارنظر به فسخ معامله وخلع ید از مبیع با قید پرداخت مبلغ یک میلیون ریال بخوانده دعوی صادر و اعلام می دارد: (خوانده پس از اطلاع ازاظهار نظر دادگاه نسبت به آن اعتراض و پرونده طبق ماده 14 سابق قانون تشکیل دادگاههای حقوقی یک و دو بدیوانعالی کشور ارسال و باین شعبه ارجاع و در تاریخ 7/2/72 با توجه باصطلاح ماده 14مذکورپرونده جهت اقدام مقتضی بدادگاه اعاده می گردد.)
دادگاه در تاریخ 26/2/72 ختم رسیدگی را اعلام و باین شرح بصدور رای مبادرت می نماید:
(با توجه به مفاد اظهارات متداعیین و مودای گواهی دو نفر از مسجلین ذیل قولنامه خصوصا" مندرجات فتوکپی مصدق قولنامه نظر باینکه حسب قرارداد موصوف قرار بر این گردیده که درصورت معامله 50هزار تومان نقد و بقیه بصورت اقساط ماهانه سه هزار به فروشنده پرداخت نماید نظر باینکه کل ثمن در مواعد معینه بفروشنده پرداخت نشده و فقط مبلغ یک میلیون ریال تا کنون پرداخت گردیده ومعامله بطور قطع انجام نگرفته لذا مستندا" بمادتین 394 و395 قانون مدنی و بر طبق مقررات مربوط به خیار تاخیر ثمن دادگاه حکم بر فسخ معامله و خلع ید از مبیع پس از رد یک میلیون پرداختی از طرف خریدار بفروشنده صادر و اعلام می نماید.)
خوانده دعوی پس از اطلاع طی دادخواست تجدیدنظر مورخ 9/3/1372 نسبت به آن اعتراض و پرونده پس از انجام تبادل بدیوانعالی کشور ارسال و باین شعبه ارجاع می گردد لوایح طرفین هنگام شور قرائت خواهد شد.
بسمه تعالی
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردیدپس ازقرائت گزارش آقای ... عضو ممیز واوراق پرونده و دادنامه شماره 1002-72 فرجامخواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:
لیکن با توجه باظهارات و اقرار صریح خواهن در جلسه مورخ 13/2/71 باین عبارت : (معامله انجام شد و عمارت نیزتحویل خوانده گردید و قرار بر این بود ور وقت قیمت معامله را کلا" پرداخت کند مادرم هم اطاق را تخلیه نماید...) و نیز با توجه باینکه العقود تابعه للقصور وعدم صحت استناد بماده 395 قانون مدنی در مورد با عنایت به قید مذکور در این ماده باین شرح ( ... باین حق خواهد داتشت بر طبق مقررات راجع به خیار تاخیر ثمن معامله رافسخ ... ) و قیود مندرج در ماده 402 همین قانون منجمله عدم تسلیم مبیع به مشتری لذا دادنامه تجدیدنظرخواسته که با استناد بمادتین 394 و 395 قانون مدنی حکم (برفسخ معامله وخلع ید ازمبیع ) صادر گردیده با کیفیت فعلی پرونده واجد ایراد قضائی تشخیص و با نقض آن پرونده جهت رسیدگی مجدد به شعبه دیگر دادگاه حقوقی یک ابهر و در صورت نبودن شعبه دیگر در آن شهرستان به نزدیکترین دادگاه حقوقی یک شهرستان دیگر ارجاع می گردد.
مرجع :
کتاب قانون مدنی در آراء دیوان عالی کشور- خیارات واحکام راجع به آن - به اهتمام یداله بازگیر - انتشارات فردوسی - چاپ اول 1379 - چاپ دریا
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 327
تاریخ تصویب : 1372/07/11
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
با توجه به محتویات پرونده و قرارداد عادی مربوطه واینکه برای خیار شرط تعیین مدت نشده است در چنین صورتی وفق ماده 401 ق 0م هم شرط و هم بیع باطل است ماده 402 ق 0م فوریت دارد
