درصورت سازش بین طرفین دعوی وهرچندکه قراردادسازش اجرانشده باشد، وکیل مستحق حق الوکاله است
رای شماره : 627-22/4/45
رای اصراری هیات عمومی دیوان عالی کشور
چون اعتراضات فرجامی نسبت به دادنامه فرجامخواسته تحت عنوانی نیست که نسبت به آن حکم درحدودقانون خللی واردآوردومستلزم نقض آن گردد وازنظررعایت اصول وقواعددادرسی هم اشکال موثری مشهودنیست لذاحکم موردفرجام به اکثریت ابرام می شود.
* سابقه *
وکالت
استحقاق وکیل به مطالبه حق الوکاله درصورت سازش با وجود عدم اجرای قراردادسازش
درسال 41آقای سعید...بطرفیت شرکت ...به مدعی به مبلغ یکصدهزار ریال دردادگاه شهرستان تهران اقامه دعوی می نمایدبه این توضیح :"بین شرکت خوانده وآقای ناصر...که اینجانب وکالت مشارالیه رابرعلیه شرکت داشته دردعوی بین آنان قرارداداصلاح وسازش تنظیم گردیده که رونوشت آن پیوست است برطبق آن طرفین وآقای یوهانس ....که دردعوی ذینفع بوده موافقت کرده که حق الوکاله اینجانب به مبلغ یکصدهزارریال بابت وکالت آقای ناصر.... ویکصدهزارریال هم دروجه آقای دکتر...وکیل شرکت خواهدبه حساب هزینه پرداخت شودوچون تاکنون درپرداخت مبلغ مزبورازطرف شرکت اقدام نشده تقاضای رسیدگی وصدورحکم به پرداخت خواسته وخسارت دارد،به استناد رونوشت قرارداد،پرونده دادگاه استان مازندران وشهادت ناصرو یوهانس ..."
پس ازابلاغ دعوی ووصول لایحه ازطرف شرکت خوانده خلاصه دایربه عدم اجرای قراردادوایرادمرورزمان وتکمیل جریان لوایح دادگاه شهرستان تهران درجلسه فوق العاده اداری چنین رای می دهد:(نظربه تعهدافرادسه گانه حقیقی وحقوقی درپرداخت مبلغ یکصدهزارریال حق الوکاله آقای سعید...ونظربه این که خوانده که احدازافرادسه گانه بودازمستنددعوی تکذیبی نکرده وباظهور ودلالت مستندبرتعهدی به کیفیت موقوم استحقاق خواهان درمطالبه ثلث مبلغ یکصدهزارریال محل تامل نمی تواندبودازاین جهت ونظربه عدم امکان مطالعه پرونده های استنادی مشارالیه به لحاظ اعلام انصراف خودازاستناد به آن دادگاه خوانده رابه پرداخت مبالغ زیردرحق خواهان محکوم می کند،1- مبلغ 33333ریال بابت اصل خواسته ،2- مبلغ 194ریال بابت هزینه دادرسی ، 3- مبلغ 688ریال بابت خسارت تاخیرتادیه به قرار12% ازتاریخ تقدیم دادخواست تاتاریخ فوق ونسبت به مازادمبلغ محکوم به چون مستنددعوی بر اشتغال ذمه وتعهدخوانده دلالتی نداردمطالبه خواهان بیموردبنظرمی رسدو به همین جهت به رددعوی مشارالیه دراین قسمت اظهارعقیده می شود.)
طرفین ازاین رای پژوهشخواسته اندودادگاه استان مرکزباردایراد مرورزمان شرکت ....حکم پژوهشخواسته رااستوارمی نماید.
شرکت ...تقاضای رسیدگی فرجامی نموده وطرف دیگرهم درقسمت محکومیت خودبه بیحقی تبعاتقاضای رسیدگی فرجامی کرده وشعبه اول دیوان کشورچنین رای میدهد:
شرکت فرجامخواه درمقابل فرجامخوانده درمرحله بدوی واستینافی مدعی بوده است که اساساقراردادمورداستنادفرجامخوانده که ضمن آن تعهد پرداخت مبلغ یکصدهزارریال حق الوکاله وکیل شخص ثالث شده عملی نشده و چون قراردادمزبورعملی نگردیده دعوی کماکان بحال خودباقی است وازاین جهت ایرادعدم توجه دعوی نموده دادگاه بدون رسیدگی به این قسمت واحراز اینکه قراردادبدون رسیدگی به این قسمت واحرازاینکه قراردادمورداستناد به مرحله عمل گذارده شده یاخیرمبادرت به صدورحکم به پرداتخت یک ثلث ازخواسته نموده وحال آنکه حکم به پرداخت ثلث خواسته بهرتقدیرصحیح نبوده چه درصورت اثبات عمل به قراردادشرکت خوانده مکلف به پرداخت کل مبلغ یکصدهزارریال بوده ودرصورت لغوقراردادپرداخت حق الوکاله فرجام خوانده که وکیل شخص ثالث بوده برعهده موکل وی بوده است نظربه مراتب رسیدگی دادگاه ناقص واعتراض طرفین ،شرکت فرجامخواه وفرجامخوانده که تبعااعتراض کرده واردوحکم فرجامخواسته نقض وختم رسیدگی به شعبه دیگر دادگاه استان مرکزرجاع می شود.
سپس شعبه سوم دادگاه استان مرکزدرجلسه فوق العاده رسیدگی وچنین رای میدهد:
راجع به شکایت پژوهشی شرکت ...ایرادوکیل شرکت مزبوردرمرحله بدوی واین مرحله این بودکه :خواسته دعوی مطالبه حق الوکاله بوده وچون ظرف مدت سه سال اقامه دعوی نشده دعوی مشمول مرورزمان است واردنیست زیرابند 1ازماده 739ازقانون آئین دادرسی مدنی مدت مرورزمان مطالبه حق الوکاله راکه سه سال معین کرده ناظربه موردی است که دعوی بین وکیل وموکل اقامه شده باشدودرموردبحث آقای سعید...وکیل شرکت نبوده بلکه به استنادقرارداد مورخ 12/5/38ازشرکت مزبورمطالبه خواسته رانموده است وبعلاوه ازتاریخ قراردادتاتاریخ اقامه دعوی هم مدت سه سال نگذشته است بنابراین ایراد مزبورردمی شود.
راجع به اصل موضوع ایرادودفاع شرکت نامبرده به اینکه مفادقرارداد مستنددعوی به موقع اجراءگذارده نشده ونمی توانددردعوای پژوهشخوانده که دعوای اوفرع بردعوای اصلی است وهنوزرسیدگی به دعوای اصلی درمقامات قضائی جریان داردموثرواقع شودواردنیست زیرااولاازجمله مندرجات قرارداداستنادی پژوهشخوانده این بوده که آقای ناصر...یکی ازطرفین قرارداددعوای پژوهشی خودبرعلیه شرکت پژوهشخواه راکه دردادگاه استان مازندران مطرح بوده مستردنمایدوبطوری که پرونده دادگاه استان مازندران که خلاصه جریان آن درصورت جلسه مورخ 12/1/41شعبه 8دادگاه استان منعکس شده آقای ناصر...بموجب لایحه مورخ 13/6/38شرحی به دادگاه استان مازندران نوشته بااعلام اینکه دعوی بین اووشرکت ...خاتمه یافته دادخواست پژوهشی رامستردودرنتیجه بشرح قراردادشماره 170-15/6/38قرارابطال دادخواست پژوهشی صادرگردیده وپرونده مختومه شده است بنابراین اجرای قسمتی از قراردادمزبورمحرزاست وبعلاوه درقراردادمزبورپرداخت مبلغ یکصدهزار ریال که مقررشده طرفین قراردادبعنوان حق الوکاله به پژوهشخوانده داده شودبهیچوجه مشروط به انجام کامل قراردادنشده است وچون پژوهشخواه مزبور اعتراضات ومدافعات دیگری که موثرباشدنکرده وادعای اوبه اینکه مبلغ 66666ریال بابت سهمیه آقای دکتر....رابه اوپرداخت نموده بافرض صحت رافع مسئولیت اودرمقابل پژوهشخوانده نبوده بنابه مراتب دادنامه پژوهشخواسته درقسمت موردشکایت شرکت مزبورنتیجتاتاییدمی شود.واما راجع به شکایت پژوهشی آقای سعید...عمده اعتراضات پژوهشخواه این است که اولامتعهدین پرداخت حق الوکاله دونفربوده اندسه نفروبعلاوه چون پرداخت هزینه های اجرای قراردادبطورعلی الحساب بعهده شرکت ...بوده و مبلغ موردتعهدبعنوان حق الوکاله نیزمی بایستی بحساب هزینه پرداخت گردد لذاشرکت پژوهشخوانده که تعهدپرداخت هزینه هاراکرده بایستی تمامی مبلغ یکصدهزارریال رابه اوبپردازد.اعتراضات مزبورموجه نیست زیرابطوری که قسمت اخیرقراردادصراحت داردعاقدین قراردادسه نفربوده اندنه دونفر وبعلاوه هرسه نفرطرفین قراردادموافقت کرده اندیکصدهزارریال بعنوان حق الوکاله به آقای سعید...ومبلغ یکصدهزارریال به آقای دکتر...پرداخت کنندوبااین ترتیب مسئولیت شرکت پژوهشخوانده دربرابرپژوهشخواه مزبورفقط نسبت به مبلغ یک ثلث ازمبلغ یکصدهزارریال که مقرربوده طرفین قراردادبه اوبپردازندبوده وورقه مورخه 18/5/1338که فتوکپی آن را آقای سعید...درجلسه مورخ 17/10/41شعبه 8دادگاه استان مرکزتقدیم نموده ازلحاظ اینکه خارج ازمدت پیوست شده قابل پذیرش وامعان نظرنمی باشد بنابه مراتب وباتوجه به اینکه پژوهشخواه نامبرده اعتراضات دیگری که موثرباشدنکرده دادنامه پژوهشخواسته درقسمت موردشکایت پژوهشی آقای سعید...نتیجتااستوارمی شود.این رای فرجام پذیراست .
اینک موردتقاضای رسیدگی فرجامی واعتراض خلاصتااین است که دادگاه نسبت به نظردیوان کشورکه (حکم به ثلث خواسته بهرتقدیرصحیح نیست )توجه نکرده واینکه دادگاه درحکم خودقیدکرده عاقدین قرارداددونفر بوده اندنه سه نفراین استنباط برخلاف محتویات پرونده است وبموجب قراردادفرجامخوانده مکلف به پرداخت یکصدهزارریال ازمحل هزینه علی الحساب بوده وبااعتبارواجرای قراردادازناحیه سایرامضاکنندگان فرجامخوانده به تعهدخودعمل نکرده رای دادگاه برخلاف قانون وحکم دیوان کشوراست نقض آن راتقاضامی نماید.
فرجامخوانده هم پاسخ داده است وخلاصه ایرادفرجامخوانده این است که دادخواست فرجامی فرجامخواه قبلاازطرف دفترردشده است ودیگرجای رسیدگی وصدورحکم ازدادگاه استان نبوده وحکم ازاین جهت قابل نقض است .
چون رای فوق اصراری بنظررسیده موضوع قابل طرح درهیئت عمومی دیوان عالی کشورتشخیص شده است .
پس ازطرح موضوع درهیئت عمومی دیوان عالی کشوروقرائت گزارش پرونده ومطالعه اوراق لازم واستماع بیانات جناب آقای دادستان کل مبنی برابرام رای فرجامخواسته مشاوره نموده بشرح زیررای داده اند:
مرجع :آرشیوحقوقی کیهان ازصفحه 342تا347 سال 1345چاپ 1346
مجموعه رویه قضائی آراءهیئت عمومی دیوان عالی کشور
16
نوع : نامشخص
شماره انتشار : 627
تاریخ تصویب : 1345/04/22
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
تصرف متصرف که مسبوق به معامله شرطی است معتبراست وقبول دعوی خلع یدمنوط براثبات این امراست که درانقضای مدت مقرره دراسنادشرطی ثمن معامله شرطی ازطرف مالک دریافت ومعامله شرطی فک وملک هم به تصرف مالک درآمده باشد استعفای قیم درجریان رسیدگی به دعوی برعلیه مولی علیه موجب صدورقرارعدم توجه دعوی نیست زیراسمت قیم نمایندگی ازمولی علیه است
