خواسته خواهان دائر بر حکم به انفساخ معامله ثانوی و الزام فروشنده به تنظیم سند بنام وی وجاهت قانونی نداشته است
تاریخ رسیدگی : 18/10/66
شماره دادنامه : 492/22
مرجع رسیدگی شعبه 22دیوانعالی کشور
خلاصه جریان پرونده :
در تاریخ 16/11/64 آقای (ص ) دادخواستی بطرفیت آقایان 1(ج ) 2(ع ) بخواسته صدور حکم برفسخ معامله یک باب منزل بین دوخوانده واقع در نقندروالزام خوانده و اولی به تنظیم سند رسمی منزل مذکور بنام (بنده باستناد و مدارک موجود که منزل در سال 1360 بمن فروخته شده است و ساکن و متصرف هستم مقوم مبلغ 1200000 ریال تقدیم دادگاه عمومی مشهد نموده که به شعبه هفتم ارجاع گردیده و خلاصتا" توضیح داده که خوانده ردیف اول عموی همسرش می باشد که در سال 1360 منزل بمن فروخته به مبلغ یک میلیون و دویست هزار ریال که مبلغ پانصد هزار ریال نقدا" و الباقی را 3 سال ازعوائد سردرختی ملک بنده استفاده کرده و قولنامه تنظیم و نزد آقای (ق ) به امانت گذارده شده است و با ارسال اظهارنامه قولنامه رانداده و خوانده اول بادعای اینکه منزل را به من ارزان فروخته بنده مجبور شدم مبلغ چهارصد هزار ریال دیگر که یکصد هزار ریال نقدی بوی داده و سیصد هزار ریال دیگر به آقای (الف ) بدهکار بوده و چک نزد او داشته که من آنرا پرداخته و چک را گرفته مستردش کردم تا سند بنام من نماید ولی باز هم شانه خالی کرد تا اینکه طبق اطلاع با خوانده دوم تبانی کرده و سند منزل را بنام او کرده است که ایشان اقدام بصدور اظهارنامه نموده در صورتیکه شرعا" و قانونا" بنده منزل را 5 سال قبل خریداری کردم و همه مطلع هستند منزل تحویل بنده نشده ثمن مورد معامله کلا" پرداخت گردیده است و در خاتمه صدور حکم بر الزام خوانده اول به تنظیم سند رسمی و صدور حکم بر الزام خوانده اول به تنظیم سند رسمی و صدور حکم بر ابطال سند مورد معامله ایشانرا با خوانده دوم خواستارم مستندات :1 اظهار نامه 2 احضار برای ارائه قولنامه به دادگاه را خواستارم با تعیین وقت و ابلاغ بطرفین خوانده ردیف اول ضمن لایحه تقدیمی با تکذیب دعوی خواهان اظهار داشته که خواهان کوچکترین دلیل ومدرکی که حکایت از واگذاری منزل به نامبرده باشد پیوست دادخواست خود ننموده بلکه نامبرده بعلت بستگی بطور امانی درمنزل سکونت داشته و هیچگونه رابطه استیجاری و معامله ای در بین نبوده و بعلت همین موضوع اینجانب ناگزیر مبادرت بفروش منزل نموده و منافع زیادی متضرر شده ام که گواهان هستند جهت صدق عرایضم در دادگاه اداره گواهی نمایند و در خاتمه تقاضای رد دادخواست خواهانرا کرده است و طبق صورتجلسه مورخه 17/1/65 خواهان ضمن تایید مفاد دادخواست اضافه نموده که سند خریداری در دست (ق ) می باشد ولی کاغذ را شاید ندهد بهرحال (ق )،(د)،(ص )و(م )000از معامله خانه خبردارندوعنداللزوم بدادگاه خواهم آورد و شکایتی هم که راجع به مزاحمتهای (ع ) کرده ام برای پیوست در پرونده تقدیم می کنم که دادگاه اخذ و پیوسته کرده است دادگاه قرار تحقیق از گواهان خواهان صادر و طبق صورتجلسه مورخه 4/3/65از گواهان خوانده نیز تحقیق بعمل آمده وخوانده ردیف 1 اظهار داشته البته معامله ای نشده بود ولی تاکنون دیناری بمن پول نداده و قرار بوده اگر پول ندهد فسخ شود حالا هم پول بدهد من خانه را از خریدار می گیرم و باو می دهم 000و سرانجام بتاریخ 18/6/65 پس از کسب نظر آزاد مشاور ختم رسیدگی را اعلام و خلاصتا" چنین رای داده است (000 نظر باینکه طبق تحقیقات معموله ازارائه مدارک و استماع مذاکرات طرفین و اظهارات گواهان تعرفه شده به دادگاه یقین بر وقوع بیع خواهان و خوانده ردیف 1حاصل نیست و فسخ عقد دوم و الزام به تنظیم سند خوانده اول برای خواهان فرع بر تحقیق بیع است لذا دادگاه ادعا را بکیفیت مطروحه غیروارد تشخیص و حکم بر رد آن صادر می نماید) آقای (ص ) با وکالت آقای (ت ) از دادنامه مذکور تجدیدنظرخواهی کرد و ضمن بیان مقدمه ای در مخدوش نمودن دادنامه چنین استدلال کرده استا اولا" قولنامه مضبوط در پرونده اصلی کاملا" روشنگر وقوع بیع و معامله خانه مورد نظربین خواهان و خوانده ردیف اول می باشد ثانیا" فروشنده درجلسه 4/3/65 صریحا" اقرار کرده که معامله انجام گرفته النهایه مدعیست پولش بایشان نرسیده که با فرض محال اثبات ادعای عدم دریافت وجه و بهای منزل تزلزلی در ارکان بین وارد نمی باشد ثالثا" در جلسه 1/5/65 در دادگاه مجددا" اقرار کرده چیزی بعنوان قرارداد نوشته نشده که ایشان پاره کرده و ریخته اند و نیز گفته است اگر خبری بعدا" نوشته شده فاقد امضای ایشان است در صورتکیه مبایعه نامه تنظیم شده که نزد(ق ) بوده و بدادگاه تقدیم نبوده علاوه بر امضای آقای (ج ) و خواهان دارای امضای یک نفر دیگر هم بعنوان مصدق نیز هست رابعا" قسمتی ازبهای منزل راکه بالغ بر چهل هزارتومان باقیمانده بود آقای فروشنده به آقایان حاج (الف ) مقیم طرفه (بیست و سه هزار تومان ) و مشاءالله 000 مقیم شاندیز(هفده هزارتومان ) بموجب چک بانک بدهکار بود که طبق حواله فروشنده بابت ثمن منزل مورد خریداری و اخواه آن مبالغ را به آنها پرداخته است است و چکهای فروشنده منزل را گرفته تسلیم فروشنده کرده است است و دو نفر آقایان مذکور کاملا" از جریان امر اطلاع دارند تقاضای احضار و تحقیق از آنها را دارم تا مطلب کاملا" روشن شود و خامسا" در مدت سه سالی که فروشنده برای تسویه باقیمانده قیمت منزل از ملک خواهان استفاده کرده و محصولات آنرا برداشت کرده اشخاص در محل اطلاع دارند که عنداللزوم به کسب اطلاع از آنها بانجام تحقیقات محلی استناد می شود 6 اظهارات آقای (د) نقاندر در محضردادگاه نیز مبین انحام بیع و معامله منزل بین واخواه و خوانده ردیف 1 می باشد سابعا" بیانات آقای (الف ) در محضر دادگاه حاکیست که بیع واقع و معامله انجام و قولنامه نوشته شده و بامضای طرفین رسیده و قبل از امضاء دو سه بار آنرا خوانده و سپس امضاء کرده اند قولنامه تنظیمی توسط آقای (ق ) تسلیم دادگاه شده است و بنا بجهات معروض و دلائل متعدده مذکوره کفایت امر را از لحاظ وقوع بیع و انجام معامله و تحویل مبیع و ثمن می کند درخواست عطف توجه وفسخ دادنامه مورد درخواست تجدیدنظرو صدور حکم بسود واخواه و جلوگیری از تضییع حق نامبرده را دارم و تجدیدنظر خوانده ضمن لایحه تقدیمی خلاصتا" اظهار داشته که خواهان بعلت عجز از پرداخت بهاء منزل معامله فسخ که این مورد را گواهان تایید نموده اند و دلیلی بر معامله مجدد ارائه نشده که اینجانب ناگزیر بعلت احتیاج منزل را بفرجامخوانده ردیف 2 واگذار کند در موقع معامله فرجامخوانده حضور داشته و حتی مبلغی هم از خریدار دریافت نموده بابت کمیسیون که این خود حکایت از رضایت و اطلاع از معامله با فرجامخوانده ردیف 2 می باشد و در خاتمه تایید دادنامه را تقاضا کرده است که پس از تقدیم دادخواست تجدیدنظرخواهی بدادگاه صادرکننده حکم و انجام تبدیل لوایح بوسیله دفتر مذکور و ارسال آن بدیوانعالی کشور و ارجاع پرونده باین شعبه اینک در وقت بالا هیئت شعبه تشکیل با بررسی محتویات پرونده ومشاوره بشرح زیر مبادرت بصدور رای می نماید0
بسمه تعالی
رای اعتراضات وکیل تجدیدنظرخواه بر دادنامه صادره نتیجتا" وارد می باشد زیرا با توجه بمندرجات صورتجلسه مورخ 18/6/65 و اظهارات طرفین دعوی چنین نتیجه گرفته می شود که اولا" خوانده ردیف 1(فروشنده ) علی فرض صحت ادعاهای وی در زمینه عدم وصول وجهی از خریدار(خواهان ) از شروط مندرج در قرارداد اولیه صرفنظرنموده و همان معامله اولیه را با همان ثمن مسمی بحال خود ابقاء نموده است ثانیا" چنانچه گواهان خوانده ردیف 2(76نفر) گواهی بر صدق اظهارات وی بدهند و اینکه بشرحی که مشارالیه ادعا نموده خواهان گفته است (خانه اش خرابست ونمی خواهد) این معنی بدست می آید که انفساخ معامله اولیه مورد قبول و موافقت خواهان (خریداراول )بوده و عمل بعدی فروشنده (خوانده ردیف 1) مبنی بر فروش خانه بخوانده ردیف 2 در حکم اقاله بوده و خواسته خواهان دائر بر حکم بفسخ معامله ثانوی و الزام فروشنده به تنظیم سندبنام وی وجاهت قانونی نداشته است ثالثا" بفرض اینکه گواهان مزبور برخلاف اظهارات خوانده ردیف 2اداء گواهی نموده و ادعای خواهانرامبنی بر اینکه درآنجلسه گفته است خانه را پنجسال قبل خریده و دوباره چی بخردتاییدنمایند این معنی را نتیجه می داد که از ناحیه خواهان نه فقط اعتراض از معامله صورت نگرفته بلکه حتی ادعای رفاه بشروط معامله اولیه و پرداخت کلیه ثمن بفروشنده را نیز کرده است که می بایست در این شرائط بدلائل ادعای وی توجه می شد و در صورت عدم اقامه دلیل اثباتی مقررات قسم منکر(خوانده ردیف 1) طبق موازین شرعی و قانونی معمول و سپس برابر تنظیم حاصله اتخاذ تصمیم مقتضی می نمود بنابمراتب دادنامه تجدیدنظر خواسته که قبل از اجرای مقررات ماده 28قانون تشکیل محاکم عمومی بشرح فوق التوصیف صدور یافته مستندا" به بند ب ماده 12 قانون تشکیل دادگاههای حقوقی یک و دو نقص و رسیدگی مجدد بدادگاه حقوقی یک دیگر مشهد ارجاع می گردد0
مرجع :
کتاب سقوط تعهدات - ضمان قهری - به اهتمام یداله بازگیر
انتشارات فردوسی - چاپ اول 1379 - چاپ دریا
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 492
تاریخ تصویب : 1366/10/18
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
شرکت (گ ) ضمانتنامه بانکی از بانک ملی بنفع شرکت سهامی برق منطقه ای استان گرفته است که تاریخ تنظیم قرارداد رهنی مقدم بر تاریخ وصول ضمانتنامه های اخیرالذکر بنظر می رسد دعوی خواهان را منطبق بماده 282 ق م نمی داند اقاله را هرگز نمی توان با صیغه وکالت انجام داده و این چنین عملی هرگز در نزد عرف متداول نیست
