زن معیل یعنی چه؟ انواع زن معیل و به همراه شرایط تکفل فرزند
زن معیل یعنی چه؟
زن معیل به زنی گفته می‌شود که مسئولیت تامین مخارج زندگی خانواده را بر عهده دارد. این اصطلاح بیشتر در مورد زنانی به کار می‌رود که به دلیل شرایطی مانند فوت یا ناتوانی همسر، طلاق، و یا سرپرستی کودکان، نقش اصلی معیشت و تامین مالی خانواده را بر عهده می‌گیرند.
شرایط مختلف "زن معیل" و معنی آن
زن معیل ممکن است در شرایط مختلفی مسئولیت تامین هزینه‌های زندگی خانواده را عهده‌دار شود:
-
زن معیل به دلیل فوت همسر: در مواردی که شوهر فوت می‌کند و زن تنها قیم یا سرپرست خانواده باقی می‌ماند، او وظیفه تأمین معیشت فرزندان و هزینه‌های روزمره خانواده را بر عهده دارد.
-
زن معیل در صورت طلاق یا جدایی: در صورت طلاق یا جدایی زن از همسرش، به‌خصوص اگر حضانت فرزندان نیز با او باشد، او معیل خانواده محسوب شده و نیاز به تامین درآمد و مخارج زندگی دارد.
-
زن معیل در مواردی که همسر توانایی کار کردن ندارد: گاهی ممکن است مرد به دلیل بیماری، معلولیت یا حوادث ناگهانی از کار افتاده شود. در این صورت، زن به عنوان معیل مسئولیت تامین هزینه‌ها را بر عهده می‌گیرد.
-
زن معیل در صورت ناتوانی خانواده: در مواردی که خانواده بزرگتر، مانند پدر و مادر، نیاز به کمک مالی دارند و زن نقش حمایت مالی را ایفا می‌کند، می‌توان او را زن معیل دانست.
وکلای مناسب برای پرونده‌های زن معیل
برای رسیدگی به پرونده‌های مرتبط با زن معیل، به‌ویژه در مواردی که بحث حقوق خانواده، حمایت‌های قانونی و دریافت تسهیلات یا مستمری مطرح است، وکلای متخصص در حقوق خانواده انتخاب مناسبی هستند. این وکلا با قوانین مدنی و حمایت‌های قانونی ویژه برای زنان سرپرست خانوار آشنایی دارند و می‌توانند در زمینه‌های مختلفی مانند دریافت نفقه، مطالبه مستمری، درخواست حمایت‌های اجتماعی و دسترسی به تسهیلات مسکن و وام، به زنان معیل کمک کنند.
همچنین، در شرایط خاصی که زن معیل نیاز به دریافت حمایت از سازمان‌های خیریه و نهادهای دولتی دارد، وکلای متخصص در امور تأمین اجتماعی می‌توانند با تجربه خود در ارتباط با بیمه، حقوق بازنشستگی و تسهیلات حمایتی، از حقوق این زنان دفاع کنند. این نوع وکلا به ویژه در پرونده‌های مربوط به تامین مستمری و بیمه، تاثیرگذاری بالایی دارند و می‌توانند زن معیل را در مسیر دریافت حق و حقوق خود راهنمایی کنند.
فرق معیل و متاهل چیست؟
معیل و متاهل دو اصطلاح کاملاً متفاوت هستند که هر یک به جنبه خاصی از زندگی اشاره دارند. متاهل به فردی گفته می‌شود که با کسی ازدواج کرده و وضعیت تأهل دارد، اما معیل به فردی اطلاق می‌شود که مسئولیت تأمین مخارج زندگی یک یا چند نفر را بر عهده دارد. بنابراین، یک فرد متاهل الزاماً معیل نیست، چراکه ممکن است وظیفه تامین مالی خانواده را برعهده نداشته باشد. همچنین یک فرد معیل می‌تواند مجرد باشد ولی همچنان وظیفه تامین هزینه‌های دیگران را بر عهده داشته باشد.
معنی کلمه معیل در حکم کارگزینی چیست؟
در بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌ها، کلمه "معیل" در حکم کارگزینی نشان‌دهنده این است که فرد تحت تکفل یا مسئولیت افراد دیگری را دارد، و در این راستا، می‌تواند شامل حمایت‌ها و مزایای اضافی مانند حق اولاد و بیمه تکمیلی شود. به عبارت دیگر، در احکام کارگزینی، "معیل" بودن به کارمندان اجازه می‌دهد از تسهیلات بیشتری بهره‌مند شوند، چرا که شرکت یا سازمان به مسئولیت معیشتی او در قبال خانواده یا افراد وابسته توجه کرده و شرایط خاصی را برای وی فراهم می‌کند.
مرد معیل یعنی چه و فرق آن با زن معیل چیست؟
مرد معیل به مردی گفته می‌شود که عهده‌دار تامین مالی خانواده خود است، چه به عنوان همسر و پدر و چه به عنوان سرپرست اصلی. در اغلب جوامع و به خصوص در قوانین ایران، مرد مسئولیت اصلی تامین هزینه‌های زندگی خانواده را به عهده دارد. با این حال، زن معیل در شرایط خاصی نقش تامین معیشت خانواده را برعهده می‌گیرد؛ مثل موارد فوت یا بیماری همسر، طلاق، یا حضانت فرزندان.
تفاوت اصلی میان مرد و زن معیل این است که در جوامع سنتی و مطابق با قانون مدنی، تامین مالی خانواده به عهده مرد است، اما زن معیل معمولاً به دلیل شرایط خاصی این وظیفه را به عهده می‌گیرد و در این موارد مشمول حمایت‌های قانونی و اجتماعی ویژه‌ای می‌شود.
فرق معیل و مطلقه چیست؟
مطلقه به فردی گفته می‌شود که از همسر خود طلاق گرفته است و دیگر در وضعیت تأهل قرار ندارد. در مقابل، معیل به فردی گفته می‌شود که مسئولیت مالی دیگران را عهده‌دار است. بنابراین، مطلقه بودن لزوماً به معنای معیل بودن نیست. یک زن مطلقه ممکن است بدون داشتن وظیفه تامین مالی زندگی دیگران باشد، در حالی که یک زن یا مرد معیل ممکن است حتی بدون داشتن وضعیت مطلقه، سرپرست مالی خانواده یا افراد تحت تکفل خود باشد.
قوانین و اسناد مرتبط با زن معیل
در ایران، قوانین و مقررات خاصی وجود دارد که زن معیل را به رسمیت شناخته و در برخی موارد از او حمایت می‌کند:
-
قانون کار و بیمه تامین اجتماعی: زنان سرپرست خانوار به‌عنوان زن معیل، در صورتی که مشغول به کار باشند، می‌توانند از تسهیلات و حمایت‌های بیمه‌ای و خدمات اجتماعی بهره‌مند شوند.
-
قانون مدنی ایران و نفقه: براساس قانون مدنی، وظیفه تامین نفقه (وکیل نفقه) به عهده مرد است، اما در شرایطی که زن معیل خانواده محسوب شود، او مستحق دریافت کمک‌های حمایتی از دولت یا سازمان‌های خیریه است.
-
قانون حمایت از زنان سرپرست خانوار: در این قانون، دولت موظف است امکاناتی مانند تامین مسکن، وام، اشتغال و بیمه را برای زنانی که سرپرست خانوار هستند و توانایی تامین معیشت خود و خانواده را ندارند، فراهم کند.
-
قانون بیمه زنان سرپرست خانوار و مستمری‌ها: زنان سرپرست خانوار که تحت پوشش سازمان‌های حمایتی همچون کمیته امداد یا بهزیستی هستند، مستحق دریافت مستمری و کمک‌های مالی دولتی می‌شوند.
مثال و تفسیر معیل
فرض کنید زنی به نام "لیلا" به دلیل فوت همسرش سرپرست دو فرزند خود می‌شود. او به عنوان معیل باید هزینه‌های زندگی و تحصیل فرزندانش را تامین کند. با وجود اینکه لیلا شغل ثابتی ندارد، به دلیل معیل بودن، تحت حمایت سازمان‌های حمایتی قرار می‌گیرد و از مزایای بیمه و مستمری استفاده می‌کند.
این مثال نشان می‌دهد که زن معیل چگونه می‌تواند از حمایت‌های قانونی بهره‌مند شود و در عین حال با تلاش‌های شخصی، نقش خود را به عنوان تامین‌کننده اصلی خانواده ایفا کند.
نتیجه‌گیری
زن و مرد معیل هردو نقش مهمی در تامین مالی و سرپرستی خانواده ایفا می‌کنند، اما وضعیت حقوقی و اجتماعی هرکدام به دلیل شرایط و قوانین متفاوت است. از آنجا که این موضوعات نیازمند مشاوره‌های تخصصی هستند، توصیه می‌شود افراد برای بهره‌گیری از مزایا و حمایت‌های قانونی، از وکلای متخصص در حوزه‌های خانواده و تأمین اجتماعی استفاده کنند تا بتوانند از تمام حقوق قانونی خود بهره‌مند شوند.
نظریهزن معیل شماره : 713/167/4 /60
سئوال آیا فوق العاده اشتغال افراد معیل به کسانی هم که همسر خود را طلاق داده اند اما فرزندانی در تحت تکفل دارندقابل پرداخت است یا اینکه حتما" باید دارای همسر باشند؟
نظر مشورتی اداره حقوقی بشرح زیراست :
عنوان معیل به کسانی که دارای اولاد تحت تکفل هستند نیزقابل اطلاق میباشد. بنابراین در صورتیکه به مستخدم معیل طبق مقررات مزایایی تعلق گیرد شامل مستخدمینی که دارای اولادتحت تکفل میباشند نیز خواهد بود.
مرجع : مجموعه نظرهای مشورتی اداره حقوقی دادگستری جمهوری اسلامی ایران درمسائل مدنی ازسال 1358 به بعد
تهیه وتنظیم : غلامرضاشهری ،امیر حسین آبادی
ناشر: روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
15
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 713
تاریخ تصویب : 1360-04-16
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
معاونین دادگستری جمهوری اسلامی ایران ، معاون وزیر محسوب نمیشوند تا از فوق العاده شغلی معاونین وزارتخانه ها استفاده نمایند و تعیین فوق العاده شغلی آنان با شورای عالی قضائی است فوق العاده بدی آب وهوا و فوق العاده اشتغال خارج از مرکز از مزایای مستمر محسوب نمیشوند
