اگرمقتول تجاوز فعلی به قاتل یا شخص دیگری را نداشته باشد دراین کشتن او دفاع مشروع تلقی نمیشود
کلاسه پرونده : 25/27/3865
شماره دادنامه : 980
تاریخ رسیدگی : 14/9/71
فرجامخواه : آقای ... پدر مقتول
فرجامخوانده : آقای (ب )
فرجامخواسته : دادنامه شماره 26304/6/71 صادره ازشعبه هشتم دادگاه کیفری یک ...
مرجع رسیدگی : شعبه 27 دیوان عالی کشور
هیات شعبه : آقایان ...
خلاصه جریان پرونده : طبق کیفرخواست شماره 52238/8/70 دادسرای عمومی ... ، آقای (ب ) فرزند ... 19 ساله ، اهل و ساکن ... ، فاقد پیشینه محکومیت کیفری ، به اتهام قتل عمدی مرحوم (ج ) با کارد تحت پیگرد و بازجوئی قرار گرفته و با احراز اتهام انتسابی به نامبرده ، پرونده به دادگاه کیفری یک ... شعبه 7 ارجاع شده و دادگاه مزبور، پس از رسیدگی ماهوی ،طی دادنامه شماره 27549/11/70 اعلام داشته است : (بنا به جهات معروضه فوق و محتویات پرونده و اظهارات شهود و سایر قرائن و امارات ، به نظر می رسد که عمل متهم از موارد دفاع مشروع بوده و در آن موقعیت توسل به مقامات مسئول ممکن نبوده و با توجه به تحمل چند ضربه چاقو و غیره ، عمل وی متناب بوده و دفاع مشروع تلقی می گردد و قابل تعقیب و مجازات نیست ) که دادنامه صادره مورد اعتراض دادیار جانشین دادستان واقع (شده ) و اظهار داشته است (نظر به اینکه ایراد جرح و قتل با چاقو در مقابل سنگ یا آجر، دفاع مشروع (یعنی متناسب ) محسوب نمی شود، لذا حکم را خلاف صریح موازین شرع و قانون دانسته ،به حکم اعتراض و تقاضای تجدیدنظر دارم ) که متعاقبا" پرونده در اجرای ماده 3 قانون تجدیدنظر جهت رسیدگی به اعتراض تجدیدنظرخواه در شعبه 27 دیوانعالی کشور مطرح و این شعبه ، اعتراض دادیار محترم را وارد دانسته و اعلام داشته است.
(دفاع با تجاوز و خطر متناسب نبوده و دفاع مشروع نخواهدبود و قتل موصوف ، عمدی به نظر می رسد)وطی دادنامه شماره 25448/1/71 رای دادگاه کیفری یک شعبه هفتم را نقض کرده و پرونده را در اجرای ماده پنج قانون تجدیدنظر احکام دادگاهها مصوب سال 67 به مرجع مربوط جهت اقدام بایسته ، بازگشت داده است که پرونده مجددا" تحت بررسی و تحقیق در شعبه هشتم دادگاه کیفری یک ... قرار گرفته است و دادگاه مرجوع الیه ، طی دادنامه شماره : 26304/6/71 اعلام نموده : (با توجه به اظهارات مطلعین مبنی بر اینکه مرحوم (ج ) با آجر یا سنگ یا کلوخ بدوا" به متهم حمله کرده و متهم نامبرده به اعتقاد دفاع از خود و مهدورالدم بودن مقتول ، مرتکب عمل فوق (یعنی عمل ) گردیده ولی نظر به عدم تناسب دفاع با چاقو با عمل مقتول و عدم اثبات آن در دادگاه ، عمل وی منطبق است باصدر تبصره 2ماده 295 و بند ب ماده مزبور و ماده 297 و بند ب ماده 302 و 304 قانون مجازات اسلامی ) که شعبه هشتم دادگاه کیفری یک ... بااستناد به مواد مذکوره ، قتل را شبه عمد تشخیص (داده ) و لذا متهم موصوف را به پرداخت یک دیه کامله مرد مسلمان در حق شکایت (اولیای دم ) محکوم کرده است که این بار، دادنامه صادره از شعبه هشتم دادگاه کیفری یک ... ، مورد اعتراض و تجدیدنظرخواهی پدر مقتول واقع (شده ) و خواستار نقض دادنامه صادره و اجرای حکم قصاص متهم گردیده است. متعاقبا" دادگاه مزبور ضمن رد اعتراض فرجامخواه و بقاءبررای خود پرونده را در اجرای قانون تجدیدنظر به دیوان عالی کشور ارسال (کرده ) و به لحاظ سابقه به این شعبه ارجاع شده است.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید و پس از قرائت گزارش آقای ... عضو ممیز و اوراق پرونده دادنامه شماره : 26304/6/71 فرجامخواسته مشاوره نموده چنین رای می دهند:
(بسمه تعالی. با توجه به محتویات پرونده و اینکه دادگاه اخیر در دادنامه فوق الاشاره ، نظراین شعبه مبنی بر اینکه عمل متهم آقای (ب ) (ایراد ضرب وجرح با کارد یا چاقو به کتف و گردن ، منتهی به فوت آقای (ج ) دفاع متناسب و مشروع نبوده را تصدیق و قبول کرده ، النهایه اینکه عمل مذکور را با صدر تبصره 2 ماده 295 قانون مجازات اسلامی منطبق دانسته ،صحیح به نظرنمی رسد، زیرا به قول خود متهم (دربرگ 44) انگیزه نزاع و قتل بر سر بچه بازی و لواط در مورد آقای (الف ) بوده که چند شب قبل از درگیری اتفاق افتاده بنابراین مقتول قصد تجاوز فعلی به او یا شخص دیگری را نداشته تا متهم در مقام جلوگیری و در آن تا حد کشتن او برآمده باشد تا عنوان (اعتقادمهدورالدم ) بر اوصدق نماید وباعنایت به اظهارات دیگر متهم (در برگهای 43تا45و68و69) که متهم جریان درگیری و قتل را توضیح داده و در آخر می گوید: (چون چاقو خورده بودم ، سرجوش بودم و ناشی هستم چنین چاقوی زدم ) که درمجموع اعتقاد مهدورالدم معنی و مفهومی ندارد( ضمن اینکه از اظهارات متهم عمل شنیع لواط با عنف و اکراه و ایذاء نسبت به آقای (الف ) به طور متعارف علم حاصل است ) و اظهارات شهود و مطلعین (در برگهای 6،7،13،15،17 تا20،24و27 و خصوصا"66و181تا184) و سایر قرائن و امارات ، بخوبی معلوم می گردد که متهم قصد درگیری و زدوخورد راداشته والا به آسانی می توانست فرار کند و بالجمله احتمال دفاع مشروع متهم و اعتقاد مهدورالدم بودن مقتول منتفی است و اعتراض پدر مقتول ، وارد است.لذادادنامه شماره : 26304/6/71 نقض می گردد و پرونده در اجرای ماده 5 قانون تجدیدنظر، عودت داده می شود. )
مرجع :
قانون مجازات اسلامی درآیینه آرا دیوان عالی کشور(قتل عمد)جلد2
تالیف یداله بازگیر ،انتشارات ققنوس ،چاپ اول ، 1376
51
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 980
تاریخ تصویب : 1371/09/14
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
اگردفاع متناسب با حمله نباشدموجب معافیت از مجازات نیست ادعای متهمین دایربه دفاع مشروع بایدمدلل باشد
