مشارکت در قتل عمدی - اقامت غیرمجاز
کلاسه پرونده : 40202
شماره دادنامه : 894/20
تاریخ رسیدگی : 17/12/71
تجدیدنظرخواه : محکوم علیه به حکم محکومیت به قصاص نفس
تجدیدنظرخواسته : دادنامه شماره 23699/9/71 صادره از شعبه 5 دادگاه کیفری یک ...
مرجع رسیدگی : شعبه 20 دیوان عالی کشور
هیات شعبه : آقایان ...
خلاصه جریان پرونده : آقایان 1 دین فرزند ... 19ساله 2 تاج فرزند ... 20 ساله ، 3 محمد، برادر دین که پرونده نسبت به او در بازپرسی مفتوح می باشد به اتهام شرکت در قتل عمدی مرحوم سلیمان (تحت تعقیب قرار گرفته اند)همچنین دین متهم فوق التوصیف (به اتهام ) اقامت (غیرقانونی ) در کشور تحت تعقیب قرار گرفته (است و) همگی اتباع افغانستان می باشند.
با صدور کیفرخواست مورخه 20/8/68 که ازجمله دلایل شکایت اولیای دم ، گزارش مامورین با اشاره به وجود لکه های خون بر لباس متهمین ، گواهی پزشکی ، اظهارات شهود عینی ، اظهارات اقرارگونه متهمین ،سابقه اختلاف فی مابین ، نحوه دستگیری آنان ذکر شده ، پرونده در دادگاه کیفری یک ... مورد رسیدگی قرار گرفته و در جلسه 5/2/69 که باحضور وکلای تسخیری متهمان تشکیل شده متهمان منکر بزه قتل شده اند. دین اقامت غیر مجاز را قبول دارد.
در جلسه 26/3/69 همسر مقتول اظهار داشته که آن مرحوم دوفرزند صغیر(دختر و پسر) و یکمادر به نام. .. دارد. توضیح داده قیم نامه ندارد. به تاریخ 27/3/70 مادر مقتول در دادگاه حاضر (شده ) و تقاضای قصاص از متهمین را نموده است.
در جلسه 12/4/70 ضمن تحقیق از متهمان حاضر تاج اظهارداشته :
(مادر خانه بودیم. در زده شده . رفتیم و او با کارد به طرفم حمله ور شد. برادر دیگرم به نام دین با مرحوم دست به یقه شد. من و برادرم به نام دین رفتیم مامور بیاوریم ،رفتتیم کلانتری.همانجا ما را گرفتند. فلذا خبرنداریم مرحوم را چه کسی کشته است.)
دین متهم دیگر می گوید: (اظهارات برادرم تاج راتاییدمی کنم. ) متهمان در قبال سوال دادگاه با قرار قبلی می گویند: ( بر اثر اعمال فشار و بر اساس ترس ناچار بدان اظهارات بودیم ) و راجع به شهادت شهود عینی می گویند: (چه عرض کنیم. حقیقت همان بود که عرض شد. با آن مرحوم اختلاف نداشتیم ) و راجع به وجود لکه خون می گویند: ( چنین نبوده است. قبول نداریم. ) دین اضافه کرده (راجع به اتهام اقامت غیرمجاز (باید بگویم ) برای پنج روز به مهمانی به ایران آمده بودم. )
وکلای متهمین اظهار داشته اند قیم نامه از جانب اولیای دم ارائه نشده (است.) دادگاه طی صورتمجلس 16/7/70 به دادسرا دستوراتی در زمینه اخطار به اولیای دم و ارائه قیم نامه و پرداخت فاضل سهم دیه آنان و سهم دیه اطفال صغیر و غیر داده است.
بر این اساس طی صورتمجلس 14/11/67 همسر مقتول ومادر صغار توضیحاتی داده (است.) قیم اتفاقی آقای ... کارمند دادگستری تقاضای قاصص از سه نفر متهم را نموده است. بانو ... همسر مقتول اضافه کرده (از سه نفر متهمین شکایت دارم و خواهان قصاص هستم. تقاضای قصاص هر دو نفر را دارم ) و در جواب سوال دادگاه پاسخ داده (وجهی ندارم تا پرداخت کنم. دیه اضافی را پرداخت می کنم ) آدرس مادر مقتول را بیان کرده (است.) پرونده به دادگاه برگشت داده شد و دادگاه به تاریخ 11/3/71 با استماع اظهارات وکلای متهمان (دایر) به اینکه (بایستی رعایت حق غبطه صغارمی شدواینکه همسر حق تقاضای قصاص ندارد، مادر ولی اصلی در پاکستان است ) تقاضای تعیین تکلیف متهمین را نموده اند.
دادستان عمومی محل با توجه به اینکه اولیای دم دیه مقتول را می پردازند عبطه صغار را در قصاص دانسته و تقاضای قصاص نموده است. در جلسه 8/9/71 محاکمه با حضور دو نفر از متهمان و وکیل تسخیری آنها انجام (شده است.) متهمان منکر بزه انتسابی هستند و می گویند: (مرحوم سررسید و با چاقو می خواست به محمد حمله ور شود که من (تاج ) فرار کردم. آن دو درگیر شدند. من رفتم ماموربیاورم. اگر شاهد شهادت بدهد که مرحوم را کشته ایم حرفی نداریم ، اظهارات قبلی خود را قبول داریم. )
وکیل تسخیری متهمان اظهار داشته : (محمد که قاتل بوده متواری شده ، اگر این دو نفر بابت این قتل مجازات شوند دیگر رسیدگی دوباره محمد مورد نخواهد داشت. وانگهی اولیای دم باید معادل دو دیه کامل را بپردازند. در پرونده علیه موکلین دلیلی مشهودنیست. تقاضای رسیدگی دقیق و شرعی را دارد. )
متهمان در آ)رین دفاع تقاضای برائت کرده اند. رئیس دادگاه با شرح وضع پرونده به اینکه همسر حق تقاضای قصاص ندارد و یک نفر از متهمان متواری است و دسترسی به مادر مقتول نیست و پرداخت سهم دیه و فاضل سهم دیه هر یک از متهمان انجام نگرفته به دادستان محل نوشته که دادستان در ذیل آن نوشته است : متهمین حاضر دونفر می باشند تقاضای حکم قصاص یک نفر و محکومیت متهم ردیف دوم به پرداخت نصف دیه به متهم محکوم به اعدام را دارد.
دادگاه با اعلام ختم دادرسی و ذکر اتهام متهمین اولا" جرم دین را از جهت اقامت غیرمجاز در کشور محرز دانسته ، بر طبق ماده 15 قانون اقامت اتباع بیگانه حکم به تحمل شش ماه حبس با احتساب ایام بازداشت (داده است.) راجع به اتهام متهمان (دونفر) به دلیل محتویات پرونده و ادله مندرجه در کیفرخواست جرم آنان رابه شرکت در قتل ثابت تشخیص (داده ) و به دلیل عدم دسترسی به اولیای دم و اینکه دادستان قصاص تاج محکومیت متهم ردیف دوم را به پرداخت نصف دیه به محکوم به قصاص را خواستار شده به استناد بند ب ماده 206 مجازات اسلام یحکم به قصاص تاج و حکم به محکومیت دین نموده (است.) به علاوه به استناد قسمت اخیر ماده 224 مجازات اسلامی هر یک از این دو نفر محکوم علیهم را به تحمل سه سال محکوم کرده (است.) تاج با رویت حکم به آن اعتراض کرده (است.) دین می گوید اعتراض ندارد. حاکم دادگاه در ظهر حکم مرقوم داشته در عقیده خود باقی است و پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید و پس از قرائت گزارش آقای ... عضو ممیز و اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای ... دادیار دیوان عالی کشور اجمالا" مبنی بر تایید حکم معترض عنه مشاوره نموده چنین رای می دهد:
(با توجه به مجموع اوراق پرونده از جمله مفاد حکم محکومیت صادره ایرادات زیر به حکم تجدیدنظر خواسته وارد می باشد، به طور کلی با توجه به اینکه کیفرخواست علیه سه نفر به (جرم ) شرکت در قتل تقاضای مجازات شده است ، دادگاه در خصوص اتهام متهم سوم به نام محمد هیچ گونه اظهارنظری نکرده ، در حالی که روشن شدن وضع او در کل قضیه و نسبت به دو نفر متهم دیگر تاثیر بسیار دارد. در مراتب بعدی طریق اثبات جرم محکومان مشخص نیست کدام یک از شقوق مندرج درماده 231 مجازات اسلامی منظور بوده راجع به ایداع سهم صغار اقدامی صورت نگرفته و با وجود سه نفر متهم به فرض اثبات شرکت آ;ان میزان فاضل دیه اگرچه نمی بایست در حق متهم دیگر نوشته شود، بلکه متعلق به اولیای دم است رقم نصف نخواهد بود. محکومیت به تحمل حبس به استناد ماده 244 منطبق با مورد نیست و به دلیل و مدرکی در این خصوص ارائه نشده است و غیر فلذا دادنامه تجدید نظر خواسته را نقض و رسیدگی را به شعبه دیگر دادگاه محول می نماید. )
مرجع :
کتاب قتل عمد، جلداول ، تالیف یداله بازگیر،ازانتشارات ققنوس چاپ اول ،چاپ دیبا، سال 1376
73
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 894
تاریخ تصویب : 1371/12/17
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
ولی قهری حق گذشت از طرف صغار را بدون رعایت غبطه واخذ دیه آنها از قاتل ندارد قتل خطای محض بااقرار جانی ثابت شده پرداخت دیه به عهده جانی است
