لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی واگذاری و احیاء اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران
شماره 1508 31/1/1359
وزارت کشاورزی و عمران روستائی
لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی واگذاری و احیاء اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران مصوب 25/6/58 که در جلسه مورخ 26/1/59 به تصویب شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران رسیده است بپیوست ابلاغ میگردد.
ماده 1_ اراضی مورد نظر در این قانون چهار قسم اند:
الف _ اراضی موات و مراتع
ب _ اراضی آباد شده توسط افراد یا شرکتها که دادگاه صالح اسلامی به استرداد آنها حکم داده است.
ج _ اراضی بایر که قبلاً دائر بوده و برحسب ملاکهای رژیم قبلی ملک اشخاص یا موسسات شمرده میشده است.
د _ اراضی دائر.
ماده 2 _ اراضی بند الف و بند ب در اختیار حکومت اسلامی است و حکومت موظف است با رعایت مصالح جامعه و حدود نیاز و توانائی اشخاص بهره برداری از آنها را به افراد یا شرکتها واگذار کند یا در مواردیکه مصلحت جامعه ایجاب کند به کارهای عام المنفعه اختصاص دهد.
در مورد اراضی بند ج دولت با رعات ضوابطی که در مورد اراضی بند د خواهد آمد نخست به صاحبان آنها اولویت میدهد تا به عمران آن بپردازند و اگر اقدام نکردند آنها را در اختیار خود میگیرد تا کشت و بهره برداری از آنها را به افراد واجد شرائط واگذار کند.
ماده 3 _ هرگاه مالک در این گونه اراضی تاسیساتی احداث کرده باشد درباره آنها به ترتیب زیر عمل میشود:
الف _ تاسیسات زیر عمل میشود:
در مورد این تاسیسات, اگر مالک عملا از آنها استفاده کند قسمت مورد استفاده او با رعایت حدودی که در مورد اراضی بند د خواهد آمد, در اختیار او می ماند و بقیه در اختیار زارعین دیگر گذارده میشود و اگر عملاً از آنها استفاده نکند همه آنها در اختیار گذارده خواهد شد و بهر حال بهای آنچه در اختیار دیگران گذارده شود, پس از کسر بدهیهای مالک به بیت المال اعم از حقوق شرعیه و مظالم و نظائر آنها, به او پرداخت میگردد.
ب _ تاسیسات دیگر که مستقیماً به امور کشاورزی مربوط نمیشود, از قبیل خانه شخصی, کارگاههای فنی غیر کشاورزی, دامداری و نظائر اینها.
اینگونه تاسیسات با آن مقدار از زمین که در عرف محل مورد نیاز آنهاست در دست مالک باقی می ماند.
ماده 4_ در مورد اراضی بند د, اگر مالک شخصا به امر کشاورزی در آنها اشتغال دارد, تا سه برابر مقداری که در عرف محل برای تامین زندگی کشاورز و خانواده او لازم است در اختیار او می ماند و اگر شخصاً به کشاورزی در آنها اشتغال ندارد و منبع درآمد دیگر کافی برای تامین او می ماند و در مورد بقیه در جاهائی که کشاورزانی وجود دارند که فاقد زمین زراعتی هستند و جز از راه گرفتن مازاد زمین این گونه مالکان نمیتوان آنها را صاحب زمین زراعتی کرد, وظیفه آنها این است که مازاد بر حد مذکور را باینگونه زارعین واگذار کنند و اگر به میل خود به این وظیفه عمل ننمایند به مقتضای ولایت به حکم حاکم از آنها گرفته و در اختیار کشاورزان نیازمند گذارده میشود و دولت بهای نسق این زمینها را پس از کسر بدهیهای مالک به بیت المال به او میپردازد.
تبصره 1 _ در صورتیکه در محل یا نزدیک آن زمینهای بند الف و ب و ج وجود داشته باشد اول آن زمین ها به کشاورزان داده میشود و اگر کافی نبود, نوبت به بند د میرسد.
تبصره 2 _ زمینهای وابسته به دامداریها برای تهیه علوفه مشمول این ماده نیست.
تبصره 3 _ واحدهای مکانیزه کشاورزی که تقسیم آنها منشاء کاهش بازده میشود, نباید تقسیم شود و لازمست که بصورت تعاونی به کشاورزان واگذار گردد.
ماده 5 _ هیئت مسئول واگذاری زمین:
امور ذکر در بالا, توسط هیئت هفت نفره انجام میگیرد و دیگران حق دخالت ندارند.
ترکیب هیئت هفت نفره:
این هیئت تشکیل میشود از نمایندگان زیر:
1 _ دو نفر نماینده وزارت کشاورزی.
2 _ یک نفر نماینده وزارت کشور یا استانداری محل.
3 _ یک نفر نماینده جهاد سازندگی.
4 _ یک نفر نماینده حاکم شرع و ولی امر.
5 _ دو نفر نماینده مردم ده به تایید نماینده حاکم شرع.
وظایف هیئت هفت نفره:
1 _ حل و فصلهای قضایای مورد نزاع مربوط به اجرای این قانون (در موارد اعمال ولایت صرفاً نظر نماینده حاکم شرع معتبر است).
2_ واگذاری زمین با توجه به مواد این لایحه .
3 _ تشخیص صلاحیت و میزان استفاده از وام و امکانات کشاورزی در طول اجرای این قانون
ماده 6 _ ضوابط واگذاری زمین:
1 _ درواگذاری زمین, به روستائیان بدون زمین یا کم زمین و فارغ التحصیلان کشاورزی و افراد علاقمند به کار کشاورزی به ترتیب اولویت داده میشود.
2 _ واگذاری بهره بردای از زمین برای مدت معین (چند سال) با توجه به شرایط خاص منطقه است و در صورت عملکرد مطلوب واگذاری زمین تمدید میشود.
3 _ واگذاری زمین میتواند به صورت شرکت و تعاونی یا فردی باشد و تشخیص آن با هیئت عفت نفری است.
4 _ زمین بدون عذر موجه نباید معطل بماند.
5 _ باید عملکرد روی زمین بگونه ای باشد که موجب اتلاف زمین نشود.
6 _ زمینهای واگذاری قابل انتقال نمیباشد, مگر اجازه دولت و رعایت میزان مندرج در ماده 4 در مورد انتقال گیرنده.
7_ کشت روی زمینها باید با توجه به نیازهای جامعه باشد.
ماده 7 _ مسئول اجرای این قانون :
وزارت کشاورزی موظف است در تهران ستادی برای اجرای این قانون تشکیل دهد که مرکب است از:
1 _ نماینده تام الاختیار حاکم شرع و ولی امر
2 _ نماینده تام الاختیار وزارت کشاورزی
3 _ نماینده تام الاختیار دادگستری
4 _ نماینده تام الاختیار وزارت کشور
5 _ نماینده تام الاختیار جهاد سازندگی
ماده 8 _ کلیه قوانین مخالف این قانون لغو میشود.
ماده 9 _ این لایحه قانونی جایگزین لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی نحوه واگذاری و احیاء اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران مصوب 11/12/58 میباشد.
واژه نامه
1 _ اراضی بایر _ زمینهائی است که سابقه احیاء دارد ولی بعلت اعراض یا عدم بهره برداری بدون عذر موجه مدت 5 سال متوالی متروک مانده باشد.
2 _ اراضی دائر_ زمینهائی است که احیاء شده و مستمراً مورد بهره برداری میباشد. غیر از اراضی فوق الذکر زمینهائیکه بنحوی از انحاء در رژیم سابق ملی اعلام شده (زمینهائیکه جهت محیط زیست و شکارگاهها و جلوگیری از بدی آب و هوا در ملکیت دولت در آمده است).
3 _ اراضی موات_ زمینهای غیر آبادی است که سابقه احیاء و بهره برداری ندارد و بصورت طبیعی باقی مانده است.
4 _ اراضی آیش _ زمین دایری است که بصورت متناوب طبق عرف محل برای دوره معینی بدون کشت بماند.
5 _ نسق _ عملکرد عمرانی کسی که به آبادی زمین اقدام کرده است.
شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران
نوع : قانون
شماره انتشار : 10254
تاریخ تصویب : 1359/01/26
تاریخ ابلاغ : 1359/02/21
دستگاه اجرایی : وزارت جهاد كشاورزی -
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
لایحه قانونی راجع به تامین اعتبار بمنظور خرید خانه های واقع در تپه هکمتانه لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی انتخابات مجلس شورایملی جمهوری اسلامی ایران
