قانون مربوط به اساسنامه موسسه بین المللی انرژی اتمی
ماده واحده - اساسنامه موسسه بین المللی انرژی اتمی که در تاریخ 26
اکتبر 1956 مقر سازمان ملل متحد (نیویورک ) امضا شده و مشتمل بر 23 ماده و
یک ضمیمه می باشد و به امضا نماینده ایران هم رسیده است تصویب و به دولت
اجازه الحاق را می دهد.
قانون فوق که مشتمل بر ماده واحده و متن اساسنامه ضمیمه است پس از تصویب
مجلس سنا در جلسه روز سه شنبه ششم خرداد ماه یک هزار و سیصد و سی و هفت به
تصویب مجلس شورای ملی رسید.
نایب رئیس مجلس شورای ملی - امان الله اردلان
قانون بالا در جلسه 27/2/1337 به تصویب مجلس سنا رسیده است .
اساسنامه موسسه بین المللی انرژی اتمی
ماده اول - در تاسیس موسسه
اصحاب این اساسنامه یک موسسه بین المللی انرژی اتمی که منبعد در ایران
اساسنامه به نام موسسه خوانده خواهد شد طبق مبانی و شرایط مصرحه ذیل
تاسیس می کنند:
ماده دوم - در مقاصد
موسسه خواهد کوشید که سهم انرژی اتمی را در صلح سلامت و سعادت سراسر جهان
تسریع کند و توسعه بخشد و تا جایی که بدان قادر باشد کسب اطمینان خواهد
کرد که هر کمکی که به وسیله موسسه یا بنا به تقاضای آن و یا تحت سرپرستی
و نظارت آن به عمل خواهد آمد برای پیشرفت هیچ منظور نظامی مورد استفاده
قرار نگیرد.
ماده سوم - در وظایف
الف - موسسه مجاز است :
1- تحقیق درباره انرژی اتمی و توسعه آن و استفاده عملی از آن را برای
مقاصد غیر نظامی در سراسر جهان تشویق و مساعدت نماید و در صورتی که از
موسسه تقاضا شده باشد جهت تامین انجام خدمات یا تهیه مواد و وسائل و
تاسیسات برای یک عضو موسسه از طرف عضو دیگر به عنوان واسطه عمل کند و نیز
جهت تحقیق در انرژی اتمی و توسعه آن و استفاده عملی از آن در مقاصد غیر
نظامی هم عمل یا خدمت مفیدی را انجام دهد.
2- به منظور تامین وسائل تحقیق درباره انرژی اتمی و توسعه آن و استفاده
عملی از آن در مقاصد غیر نظامی و از جمله تولید نیروی برق با توجه لازم به
احتیاجات نواحی عقب مانده جهان طبق این اساسنامه مواد و خدمات و تجهیزات
و تاسیسات ضروری را تدارک و تحویل نماید.
3- مبادله اطلاعات علمی و فنی را جهت استفاده انرژی اتمی در مقاصد غیر
نظامی تسهیل کند.
4- مبادله و تعلیم دانشمندان و کارشناسان را در زمینه استفاده غیر نظامی
از انرژی اتمی تشویق نمایند.
5- جهت حصول اطمینان بر این که مواد شکافت پذیر (lairetaM elbanossaeF)
مخصوص و سایر مواد و خدمات و تجهیزات و تاسیسات و اطلاعاتی که به وسیله
موسسه یا طبق تقاضای آن و یا تحت سرپرستی و نظارت آن تدارک شده در پیشرفت
هیچ منظور نظامی مورد استفاده قرار نگیرد تدابیر احتیاطی اتخاذ و اجرا
کند و این تدبیر احتیاطی را طبق تقاضای اصحاب این اساسنامه بر قراردادهای
دو یا چند جانبه مشمول دهد و یا بنا بر تقاضای یک دولت هر گونه فعالیت آن
دولت را در زمینه انرژی اتمی مشمول این تدابیر احتیاطی سازد.
6- برای حفظ سلامتی و تقلیل مخاطرات جانی و مالی و (از جمله درباره شرایط
کار) با مشورت و عنداللزوم با همکاری مقامات صالح سازمان ملل متحد و
موسسات تخصصی مربوطه آن مقرراتی اساسی (استاندار) وضع و یا اقتباس نماید
و جهت اجرای این مقررات اساسی چه در مورد عملیات خود موسسه و چه مورد
عملیات مربوط به استعمال مواد و استفاده از خدمات و تجهیزات و تاسیسات و
اطلاعاتی که بنابر تقاضای موسسه یا تحت نظارت و سرپرستی آن به عمل می آید
تدابیر لازم اتخاذ کند و نیز ترتیب مقتضی بدهد که بر حسب تقاضای اصحاب و
این اساسنامه و مقررات اساسی مزبور در مورد عملیات مربوط به قراردادهای
دو یا چند جانبه و همچنین در صورت تقاضای یک دولت در مورد کلیه عملیات آن
دولت در زمینه انرژی اتمی به موقع اجرا درآید.
7- هر گاه در یک منطقه به خصوص وسائل و تاسیسات و تجهیزات موجوده غیر
کافی و یا استفاده از آن فقط تحت شرایطی میسر باشد که رضایت بخش شناخته
نشود هر نوع وسائل و تاسیسات و تجهیزاتی که جهت انجام اقدامات مجاز موسسه
مفید باشد تهیه و یا ایجاد کند.
ب - موسسه ضمن انجام وظائف خود:
1- در فعالیتهای خود به قسمی عمل خواهد کرد که با هدفها و اصول سازمان
ملل متحد به منظور پیشرفت صلح و تعاون بین المللی و یا سیاست متخذه از طرف
ملل متحد به منظور تحقق یک خلع سلاح تضمین شده در سراسر جهان و با سایر
قراردادهای بین المللی که به منظور اجرای چنین سیاستهایی به وجود آمده است
منطبق باشد.
2- برای حصول اطمینان از این که مواد شکاف پذیر مخصوصی که موسسه دریافت
می دارد جز در مقاصد غیر نظامی به مصرف نخواهد رسید بر استعمال مواد مزبور
نظارت برقرار خواهد ساخت .
3- منابع و ذخایر خود را در سراسر جهان به قسمی توزیع خواهد کرد که
استعمال موثر و تا حداکثر استفاده عموم از مصرف آن در جمیع مناطق جهان با
توجه به احتیاجات مخصوص نواحی عقب افتاده جهان تامین گردد.
4- گزارشهای سالیانه ای از فعالیتهای خود به مجمع عمومی سازمان ملل و
عندالاقتضا به شورای امنیت تسلیم خواهد کرد و هر گاه در حدود فعالیتهای
موسسه مسائلی پیش آید که در صلاحیت شورای امنیت باشد موسسه شورای مزبور را
که مسئولیت اصلی صلح و امنیت جهان را به عهده دارد از آن مستحضر خواهد
ساخت همچنین موسسه می تواند اقداماتی را که طبق این اساسنامه بدان مجاز
می باشد و از جمله اقداماتی که در بند 3 از ماده 12 پیش بینی شده به عمل
آورد:
5- گزارشهایی را به شورای اقتصادی و اجتماعی و سایر مقامات ملل متحد در
خصوص مسائلی که در صلاحیت آنها است تسلیم می نماید.
ت - کمکی را که موسسه ضمن انجام وظائف خود به اعضا خود می کند مقید به هیچ
شرط سیاسی و اقتصادی و نظامی یا هر شرط دیگری که مغایر با مقررات این
اساسنامه باشد نخواهد نمود.
ت - به شرط رعایت این اساسنامه و مقررات قراردادهایی که بین یک دولت یا
دسته ای از دولتها طبق مقررات این اساسنامه یا موسسه منعقد شده باشد موسسه
فعالیتهای خود را با توجه به حق حاکمیت دولتها به عمل خواهد آورد.
ماده چهارم - در عضویت
الف - اعضا موسس این موسسه عبارتند از دولی که عضو سازمان ملل متحد یا
یکی از موسسات تخصصی آن بوده و این اساسنامه را در ظرف نود روز از تاریخی
که برای امضا آماده می شود امضا و سند تصویب را تسلیم نموده باشند.
ب - اعضا دیگر موسسه دولتهایی هستند که اعم از داشتن یا نداشتن عضویت در
سازمان ملل متحد یا یکی از موسسات تخصصی آن عضویت آنها بنا به توصیه هیات
مدیره از طرف کنفرانس عمومی تصویب شود و سند الحاق به این اساسنامه را
تسلیم نمایند.
هنگام توصیه با پذیرفتن دولتی به عضویت موسسه هیات مدیره و کنفرانس عمومی
درباره قدرت و تمایل آن دولت به ایفای تعهداتی که به اعضا موسسه تعلق
خواهد گرفت با توجه به قدرت و تمایل آن دولت به اجرای مقاصد و اصول منشور
ملل متحد اتخاذ تصمیم خواهند کرد.
ت - موسسه بر اصل تساوی حق حاکمیت جمیع اعضا آن مبتنی می باشد و برای این
که حقوق و امتیازات ناشی از عضویت موسسه برای کلیه اعضا تامین گردد جمیع
اعضا موظفند تعهداتی را که طبق این اساسنامه به عهده گرفته اند با حسن نیت
اجرا کنند.
ماده پنجم - در کنفرانس عمومی
الف - یک کنفرانس عمومی مرکب از نمایندگان کلیه اعضا موسسه یا به صورت
عادی سالیانه و یا بر حسب دعوت مدیر کل که طبق تقاضای هیات مدیره یا
اکثریت اعضا به عمل خواهد آمد به صورت فوق العاده انعقاد خواهد یافت محل
اجلاس این کنفرانس مقر دائمی موسسه خواهد بود مگر این که کنفرانس عمومی
تصمیم دیگری اتخاذ کند.
ب - هر یک از اعضا در این کنفرانسها یک نفر نماینده خواهد داشت که
می تواند از اعضا علی البدل و مشاورینی همراه خود داشته باشد، هزینه حضور
هر نمایندگی به وسیله عضو ذینفع تادیه خواهد شد.
ت - کنفرانس عمومی در آغاز هر دوره اجلاسیه یک نفر رئیس و متصدیان دیگری
را که لازم باشد انتخاب خواهد کرد و این منتخبین در طول دوره اجلاسیه انجام
وظیفه خواهند نمود کنفرانس عمومی با رعایت مقررات این اساسنامه نظامنامه
داخلی خود را وضع می نماید. هر عضو دارای یک رای خواهد بود. تصمیمات مربوط
به مسائلی که در بند ح از ماده 14 و قسمت یک بند ت از ماده 18 و بند ب از
ماده 19 پیش بینی شده به اکثریت دو ثلث اعضا حاضر و رای دهنده اتخاذ خواهد
شد. تصمیمات مربوط به مسائل دیگر از جمله این که کدام مسائل یا کدام دسته
از مسائل جدید باید به اکثریت دو ثلث آرا حل شود منوط به اکثریت آرا اعضا
حاضر و رای دهنده خواهد بود حد نصاب با اکثریت اعضا حاصل می گردد.
ت - کنفرانس عمومی می تواند کلیه مسائل و اموری را که در حدود این
اساسنامه بوده و یا به اختیارات و عملیات یکی از مقامات پیش بینی شده در
این اساسنامه ارتباط داشته باشد مورد بحث قرار دهد و به اعضا موسسه و
هیات مدیره و یا به هر دو در باب مسائل و امور مزبور توصیه هایی بنماید.
ث - کنفرانس عمومی :
1- اعضا هیات مدیره را طبق ماده 6 انتخاب می کند.
2- پذیرش اعضا جدید را طبق ماده 4 تصویب می نماید.
3- امتیازات و حقوق هر عضو را طبق ماده 19 معلق می سازد.
4- گزارش سالیانه هیات مدیره را مورد مداقه قرار می دهد.
5- طبق ماده 14 بودجه موسسه را بنا به توصیه هیات مدیره تصویب می نماید و
یا این که بودجه مزبور را کلا یا جزت به ضمیمه توصیه های خود به هیات مدیره
اعاده می دهد که از نو به کنفرانس تقدیم کنند.
6- گزارشهایی که باید به سازمان ملل متحد تسلیم شود به طوری که در
قرارداد مربوط به مناسبات موسسه با سازمان ملل پیش بینی شده به استثنای
گزارشهای مذکوره در بند ب از ماده 12 را تصویب می کند و یا آن را به ضمیمه
توصیه های خود به هیات مدیره عودت می دهد.
7- هر قراردادی را که بین موسسه و سازمان ملل یا موسسات دیگر بسته می شود
به طوری که در ماده 16 پیش بینی شده تصویب می کنند یا آن را به ضمیمه
توصیه های خود به هیات مدیره اعاده می دهد و هیات مدیره آن را مجددا به
کنفرانس عمومی تقدیم می نماید.
8- قواعد و حدودی را که هیات مدیره می تواند در حیطه آن طبق بند ج از ماده
14 مبادرت به استقراض نماید و نیز شرایط قبول وجوهی که داوطلبانه به
موسسه تقدیم می شود و همچنین طبق بند ج از ماده 14 طریق مصرف وجوه عمومی
مذکور در آن بند را تصویب می کند.
9- اصلاحات در این اساسنامه را طبق بند ت از ماده 18 تصویب می کند.
10- انتصاب مدیر کل را طبق بند الف از ماده 7 تصویب می نماید.
ج - کنفرانس عمومی صلاحیت دارد:
1- درباره هر مطلبی که هیات مدیره به خصوص برای کسب تکلیف به کنفرانس
عمومی احاله می کند اخذ تصمیم نماید.
2- موضوعاتی را برای بررسی به هیات مدیره ارجاع و یا از هیات مزبور تسلیم
گزارشهایی را درباره هر موضوعی که به عملیات موسسه مربوط باشد درخواست
کند.
ماده ششم - در هیات مدیره
الف - هیات مدیره به ترتیب ذیل تشکیل خواهد شد:
1- هیات مدیره ای که به علت انقضای دوره باید بر کنار رود (در مورد اولین
هیات کمیسیون مقدماتی مصرحه در ضمیمه 1) پنج نفر از اعضا را که در
تکنولوژی انرژی اتمی منجمله تولید مواد اولیه از سایرین جلوتر باشند به
عضویت هیات مدیره منصوب می کند بعلاوه از هر یک از مناطقی که ذیلا ذکر می شود
عضوی را که در تکنولوژی انرژی اتمی و منجمله تولید مواد اولیه جلوتر باشد
به شرط این که منطقه مزبور نماینده ای بین پنج عضو مذکور در فوق نداشته
باشد برای عضویت در هیات مدیره معین می نماید.
1- آمریکای شمالی .
2- آمریکای لاتین .
3- اروپای غربی .
4- اروپای شرقی .
5- آفریقا و خاورمیانه .
6- آسیای جنوبی .
7- آسیای جنوب شرقی و اقیانوس آرام .
8- خاور دور.
2- هیات مدیره ای که به علت انقضای دوره باید بر کنار رود (و در مورد
اولین هیات کمیسیون مقدماتی مصرحه در ضمیمه شماره 1) دو عضو را بین سایر
تولیدکنندگان مواد اولیه که عبارتند از بلژیک - لهستان - پرتقال -
چکوسلواکی رای عضویت در هیات مدیره معین می کند و نیز عضو دیگری را به
عنوان تدارک کننده کمکهای فنی به عضویت هیات مدیره تعیین می نماید هیچیک از
اینگونه اعضای هیات در هر سال نمی تواند به همان عنوان در سال بعد به
عضویت هیات تعیین گردد.
3- کنفرانس عمومی با رعایت این که مناطق مصرحه در قسمت الف (1) این ماده
باید در شورا به طور منصفانه نمایندگی داشته باشد دو عضو را به سمت عضویت
هیات مدیره معین می کند تا جمیع این مناطق به استثنای آمریکای شمالی
پیوسته هر کدام یک نماینده در هیات داشته باشد - هیچیک از اینگونه اعضا
به استثنای پنج عضوی که طبق بند (ت ) این ماده برای یک سال انتخاب می شوند
نمی تواند پس از پایان دوره مجددا در سال بعد به همان عنوان به عضویت هیات
مدیره تعیین گردد.
ب - انتصابات مصرحه در قسمت الف - 1 و قسمت الف - 2 این ماده منتهی 60
روز قبل از هر اجلاس کنفرانس عمومی عادی سالیانه به عمل خواهد آمد -
انتخابات پیش بینی شده در قسمت الف - 3 این ماده طی دوره های اجلاسیه
کنفرانس عمومی عادی صورت خواهد گرفت .
ت - اعضایی که طبق مقررات قسمتهای الف - 1 و الف - 2 این ماده در هیات
مدیره عضویت یافته اند از پایان اجلاس هر کنفرانس عمومی عادی سالیانه بعد
از تعیین آنها تا پایان اجلاس کنفرانس عمومی عادی سالیانه آینده متصدی این
سمت خواهند بود - اما در انتخاب نخستین هیات مدیره پنج عضو برای مدت یک
سال انتخاب خواهند شد.
ت - هر یک از اعضا هیات مدیره دارای یک رای می باشد تصمیمات مربوط به
میزان بودجه موسسه طبق مقررات مندرجه در بند ح از ماده 14 به اکثریت دو
ثلث اعضا حاضر و رای دهنده اتخاذ می گردد. تصمیمات مربوط به مسائل دیگر و
منجمله این که کدام مسائل جدید و یا کدام نوع از مسائل جدید باید به
اکثریت دو ثلث آرا حل گردد به اکثریت آرا اعضا حاضر و رای دهنده اتخاذ
خواهد شد - حد نصاب با اکثریت اعضا حاصل می شود.
ث - هیات مدیره مجاز است طبق این اساسنامه و با توجه به مسئولیتهای خود
در قبال کنفرانس عمومی که در این اساسنامه پیش بینی شده است وظایف موسسه
را انجام دهد.
ج - هیات مدیره در مواقعی که خود تصمیم می گیرد تشکیل جلسه خواهد داد این
اجلاسات در مقر دائمی موسسه خواهد بود مگر این که از طرف هیات تصمیم دیگری
اتخاذ گردد.
چ - هیات مدیره از میان اعضا خود رئیس و متصدیان دیگر را انتخاب خواهد
کرد و با توجه به مقررات این اساسنامه آیین نامه داخلی خود را وضع
می نماید.
ح - هیات مدیره می تواند کمیته هایی را که مقتضی بداند تشکیل دهد.
هیات مدیره می تواند در روابط خود با سایر سازمانها اشخاصی را به نمایندگی
خود معین کند.
خ - هیات مدیره هر سال گزارشی در خصوص امور موسسه و کلیه طرحهایی که از
طرف موسسه تصویب شده برای تقدیم به کنفرانس عمومی تهیه می نماید همچنین
هیات مدیره گزارشهایی را که موسسه موظف است یا ممکن است موظف گردد که به
سازمان ملل یا هر سازمان دیگری که کار آن مربوط به کار موسسه باشد تسلیم
نماید برای تقدیم به کنفرانس عمومی تهیه خواهد نمود. اینگونه گزارشها و
نیز گزارش سالیانه لااقل یک ماه قبل از اجلاس کنفرانس عمومی عادی به اعضا
تسلیم خواهد شد.
ماده هفتم - در کارمندان
الف - یک مدیر کل در راس کارمندان موسسه قرار دارد این مدیر کل را هیات
مدیره با تصویب کنفرانس عمومی برای مدت چهار سال تعیین می کند مدیر کل
عالیترین مامور اداری موسسه می باشد.
ب - مدیر کل مسئول انتصابات و سازمان و انجام وظیفه از طرف کارمندان
می باشد و تحت اختیار و نظارت هیات مدیره قرار دارد. مدیر کل وظایف خود را
طبق مقرراتی انجام خواهد داد که از طرف هیات مدیره وضع شده باشد.
ت - هیات کارمندان موسسه آن گونه کارشناسان علمی و فنی و سایر افراد
ذیصلاحیتی را که برای انجام مقاصد و وظایف موسسه لازم باشد نیز شامل خواهد
بود موسسه این اصل را رعایت خواهد نمود که تعداد کارمندان دائمی آن به
حداقل باشد.
ت - در انتخاب و استخدام و تعیین کیفیت کار بدین نکته توجه اساسی معطوف
خواهد شد که کارمندانی واجد بالاترین میزان کاردانی و صلاحیت فنی و فضائل
اخلاقی برگزیده و تعیین شوند، به شرط رعایت اصل مذکور در فوق به تشریک
مساعی اعضا موسسه و اهمیت استخدام به طریقی که از لحاظ جغرافیایی مظهر
وسیع ترین منطقه ممکنه باشد نیز توجه لازم مبذول خواهد گشت .
ترتیب و شرایط استخدام و حقوق و خاتمه خدمت کارمندان طبق مقرراتی خواهد
بود که هیات مدیره بنابر مفاد این اساسنامه و همچنین با رعایت قواعد
عمومی که بنا بر توصیه هیات از طرف کنفرانس عمومی تصویب شده باشد وضع
نماید.
ج - مدیر کل و کارمندان در انجام وظایف خود از هیچ مقامی غیر از موسسه نه
کسب تکلیف و نه قبول دستور خواهد کرد و از هر اقدامی که ممکن است در وضع
آنان به عنوان یک کارمند موسسه موثر باشد خودداری خواهند کرد و نظر به
مسئولیتهایی که در قبال موسسه دارند هیچ سر صنعتی یا اطلاعات محرمانه
دیگری که در نتیجه انجام وظایف رسمی موسسه بر آن مکشوف شده افشا نخواهند
کرد. هر یک از اعضا تعهد می کند که جنبه بین المللی و وظایف مدیر کل و
کارمندان را محترم دارد و در صدد نباشد که آنان را در انجام وظایف خود
تحت تاثیر قرار دهد.
چ - اصطلاح کارمندان در این ماده شامل مستحفظین نیز می گردد.
ماده هشتم - در تبادل اطلاعات
الف - هر یک از اعضا باید اطلاعاتی را که به تشخیص خود برای موسسه مفید
می شناسد در اختیار آن بگذارد.
ب - هر یک از اعضا تمام اطلاعات علمی را که در نتیجه کمک موسسه طبق ماده
11 حاصل شده باشد در اختیار موسسه خواهد گذاشت .
ت - موسسه اطلاعاتی را که طبق بندهای الف و ب این ماده تحصیل شده است
جمع آوری می کند و به صورتی قابل استفاده در دسترس قرار می دهد. موسسه جهت
تشویق تبادل اطلاعات در خصوص اهمیت انرژی اتمی و استفاده های غیر نظامی از
آن اقدامات مثبتی به عمل خواهد آورد و برای این مقصود بین اعضا خود به
عنوان یک رابط عمل خواهد کرد.
ماده نهم - در تدارک و تحویل مواد
الف - اعضا می توانند هر مقدار مواد شکافت پذیر مخصوص را که مقتضی بدانند و
تحت شرایطی که با موسسه مورد توافق قرار گرفته باشد در اختیار موسسه
بگذارند موادی که تحت اختیار موسسه گذاشته می شود ممکن است بنا به صوابدید
عضوی که آن را تدارک می کند به وسیله همان عضو و یا با موافقت موسسه در
انبارهای موسسه نگاهداری شود.
ب - اعضا همچنین می توانند مواد اولیه ای را که در ماده 20 تعریف شده و نیز
مواد دیگری را در اختیار موسسه بگذارند میزان این گونه مواد را که موسسه
طبق موافقتهای مقرر در ماده 13 قبول خواهد کرد هیات مدیره تعیین خواهد
نمود.
ت - هر عضوی میزان و صورت و ترکیب مواد شکافت پذیر مخصوص و مواد اولیه و
سایر موادی را که حاضر است با متابعت از قوانین خود بلافاصله یا در طی مدت
مقرره از طرف هیات مدیره در اختیار موسسه بگذارد به استحضار موسسه خواهد
رسانید.
ت - هر عضوی بنابه تقاضای موسسه از موادی که در اختیار آن گذاشته است هر
مقداری را که موسسه تعیین کند بلافاصله به عضو دیگر یا دسته از اعضا تحویل
خواهد داد و نیز هر مقدار از مواد مزبور را که واقعا برای عملیات و
تحقیقات علمی در تاسیسات موسسه ضروری باشد بلافاصله به خود موسسه تحویل
خواهد نمود.
ث - میزان و صورت و ترکیب موادی که به وسیله هر عضو در اختیار موسسه
گذاشته شده می تواند در هر موقع با موافقت هیات مدیره تغییر یابد.
ج - اطلاع بدوی طبق بند ت این ماده باید طی سه ماه پس از تاریخ اعتبار
یافتن این اساسنامه برای عضو ذینفع داده شود - هر گاه هیات مدیره تصمیم
مغایری اتخاذ نکرده باشد موادی که بدوا عرضه شده مربوط به یک دوره یک ساله
خواهد بود که متعاقب سالی است که این اساسنامه درباره عضو ذینفع اعتبار
می آید و همچنین هر گاه از طرف هیات مدیره اقدام مغایری به عمل نیامده
باشد اطلاعات بعدی که نباید دیرتر از اولین روز ماه نوامبر هر سال تسلیم
شود مربوط به یک دوره یک ساله متعاقب تسلیم اطلاع خواهد بود.
چ - از بابت موادی که یک عضو حاضر است در اختیار موسسه بگذارد موسسه محل
و طریقه تحویل و بر حسب اقتضا صورت و ترکیب موادی که تحویل آن را از عضو
مزبور تقاضا نموده تعیین خواهد کرد - موسسه همچنین مقدار مواد تحویل شده
را ممیزی و میزان آن را متناوبا به اطلاع اعضا خواهد رسانید.
ح - موسسه مسئول انبار کردن و حفاظت موادی است که در تصرف دارد و باید
اطمینان حاصل کند که مواد مزبور اولا از تغییرات جوی ثانیا از نقل انتقال
و یا مصارف غیر مجاز ثالثا از لطمه و انهدام منجمله خرابکاری رابعا از
تصرف قاهرانه مصون خواهد بود. موسسه در مورد انبار کردن مواد شکافت پذیر
مخصوص باید مراقبت نماید که مواد مزبور از نظر جغرافیایی به قسمی توزیع
گردد که مقادیر زیادی از آن در یک کشور یا در یک منطقه جهان تمرکز نیابد.
خ - موسسه در سریعترین مدتی که عملا میسر باشد از اقلام ذیل آن چه را که
لازم بداند ایجاد و وضع خواهد کرد:
1- مراکز و تجهیزات و تاسیسات برای تحویل و انبار کردن و توزیع مواد.
2- وسایل مادی حفاظت .
3- مقررات کافی برای بهداشت یا جلوگیری از مخاطرات .
4- آزمایشگاههای ممیزی برای تجزیه و بازرسی مواد دریافت شده .
5- منازل و اماکن اداری جهت کارمندانی که وجودشان برای انجام امور مذکور
در فوق لازم است .
6- موادی که طبق مفاد این ماده تحویل شده است به تشخیص هیات مدیره و
بنابر مقررات این اساسنامه مورد استفاده قرار خواهد گرفت . هیچیک از اعضا
حق ندارد بخواهد موادی را که در اختیار موسسه می گذارد علیحده نگاهداری
شود و یا طرح به خصوصی را جهت مواد مزبور معین نماید.
ماده دهم - در خدمات و تجهیزات و تاسیسات
اعضا می توانند خدمات و تجهیزات و تاسیساتی را که بتوانند به انجام مقاصد
و وظایف موسسه کمک کند در اختیار موسسه بگذارند.
ماده یازدهم - در طرحهای موسسه
الف - هر عضوی یا دسته ای از اعضا که مایل به اجرای طرحی مربوط به تحقیق
درباره انرژی اتمی یا توسعه آن یا استفاده عملی از آن جهت مقاصد غیر
نظامی باشد می تواند کمک موسسه را در تامین مواد شکافت پذیر مخصوص و خدمات
و تجهیزات و وسایل و تاسیسات لازم برای این مقصود تقاضا کند. هر تقاضایی
از این قبیل باید با توضیح مقصود و حدود طرح توام باشد و اینگونه تقاضاها
از طرف هیات مدیره بررسی خواهد شد.
ب - موسسه همچنین می تواند به تقاضای یک عضو و یا دسته ای از اعضا در
انعقاد قراردادهایی جهت تامین اعتبارات مالی از طرف منابع خارجی برای
اجرای چنین طرحهایی مساعدت نماید و ضمن انجام چنین مساعدتی هیچگونه
تضمینی یا قبول مسئولیت مالی درباره آن طرح از موسسه تقاضا نخواهد شد.
ت - موسسه می تواند تدارک تمام مواد و خدمات و تجهیزات و تاسیسات لازم برای
هر طرح را به توسط یک یا چند عضو خود ترتیب بدهد و یا تدارک آن را بنابر
تمام عضو یا اعضایی که تقاضا کرده اند کلا یا جزت به عهده گیرد.
ت - موسسه می تواند برای بررسی هر تقاضایی شخص یا اشخاص ذیصلاحیتی را به
قلمرو آن عضو و یا آن دسته از اعضا که تقاضا کرده اند برای مطالعه طرح
منظور اعزام دارد و در انجام این امر موسسه با موافقت آن عضو یا آن دسته
از اعضا که تقاضا کرده اند می تواند افرادی از کارمندان خود یا از اتباع
ذیصلاحیت هر یک از اعضا خود را مورد استفاده قرار دهد.
ث - هیات مدیره قبل از تصویب هر طرحی بنابر مقررات این ماده به مراتب ذیل
توجه لازم خواهد کرد:
1- فایده طرح و از جمله قابل اجرا بودن آن از نظر علمی و فنی .
2- کفایت نقشه ها و اعتبارات و کادر فنی به اندازه ای که اجرای طرح را به
صورت ثمربخشی تامین سازد.
3- پیش بینی مقررات اساسی بهداشت و جلوگیری از مخاطرات به قسمی که برای
تماس با مواد و نقل و انتقال و انبار کردن آن و عمل تاسیسات کافی باشد.
4- عدم توانایی آن عضو به آن دسته از اعضا تقاضاکننده جهت تامین اعتبارات
و مواد و تاسیسات و تجهیزات و خدمات لازم .
5- توزیع عادلانه مواد و منابع دیگری که در اختیار موسسه می باشد.
6- احتیاجات مخصوص مناطق عقب مانده جهان .
7- مسائل مربوطه دیگر.
ج - پس از تصویب هر طرحی موسسه یا عضو یا دسته ای از اعضا آن طرح را تسلیم
کرده است قراردادی منعقد خواهد ساخت و در این قرارداد:
1- میزان هر ماه شکافت پذیر مخصوص و مواد دیگری که لازم است برای طرح تخصیص
باید پیش بینی خواهد شد:
2- انتقال مواد شکافت پذیر مخصوص از محل حفاظت آن حین تنظیم قرارداد (اعم
از این که تحت حفاظت موسسه یا عضوی باشد که آن را جهت استفاده در طرحهای
موسسه تدارک کرده ) به عضو یا دسته ای از اعضا که طرح را تسلیم نموده اند
تحت کیفیاتی که حمل و نقل بدون مخاطره و مقررات عملی بهداشتی و صحی را
تامین نموده باشد پیش بینی خواهد شد.
3- شرایط و کیفیات و از جمله قیمتی که طبق آن باید مواد و خدمات و
تجهیزات و تاسیساتی از طرف خود موسسه فراهم گردد معین خواهد شد و در
صورتی که اینگونه مواد و خدمات و تجهیزات و تاسیسات باید توسط یکی از
اعضا تهیه شود شرایط و کیفیات آن به قسمی که بین آن عضو یا آن دسته از
اعضا تهیه کننده طرح و عضو تدارک کننده مقرر شد معین خواهد گشت .
4- ضمنا از عضو یا آن دسته از اعضا که طرح را تسلیم کرده است تعهد گرفته
خواهد شد که اولا از کمک پیش بینی شده برای پیشرفت هیچ منظور نظامی استفاده
نشود ثانیا با وجود تصمیمات مربوطه مصرحه در قرارداد طرح موضوع قرارداد
مشمول تدابیر احتیاطی مندرجه در ماده 12 خواهد بود.
5- برای حفظ حقوق و منافع موسسه و عضو یا اعضا ذینفع در اختراعات یا
اکتشافات یا حقوق انحصاری ناشی از طرح پیش بینی مقتضی خواهد شد.
6- برای فیصله اختلافات پیش بینی مقتضی خواهد شد.
7- هر پیش بینی دیگر مربوط به موضوع به عمل خواهد آمد.
چ - مقررات این ماده در صورت اقتضا شامل هر گونه تقاضای مواد و خدمات و
تاسیسات و تجهیزات مربوط به طرحی که در حال اجرا می باشد نیز می گردد.
ماده دوازدهم - در تدابیر احتیاطی (تضمینات )
الف - در مورد هر طرح مربوط به خود موسسه یا هر قراردادی که اصحاب ذینفع
در آن از موسسه اجرای تدابیر احتیاطی را تقاضا کرده باشند موسسه حقوق و
مسئولیتهای ذیل را تا حدی که مربوط بدان طرح یا قرارداد می گردد دارا
می باشد:
1- رسیدگی به نقشه تجهیزات و تاسیسات مخصوص و از جمله رآکتورهای هسته ای
saelcuN - و تصویب آن منحصرا از لحاظ حصول اطمینان بر این که نقشه مزبور
موجب پیشرفت هیچ منظور نظامی نخواهد بود و با مقررات اساسی بهداشت و
جلوگیری از مخاطرات منطبق می باشد. و تدابیر احتیاطی و تصمیمات مقرر در
این ماده به نحو موثری درباره آن اجرا شود.
2- تقاضای اجرای هر گونه مقررات بهداشتی و تدابیر احتیاطی که موسسه وضع
نماید.
3- تقاضای نگاهداری و تهیه فهرست روشنی از سابقه عملیات که به سهولت
امکان احتساب به مواد اولیه یا مواد شکافت پذیر مخصوص که جهت طرح یا
قرارداد استعمال یا تولید شده کمک کند.
4- مطالبه و دریافت گزارشهایی درباره پیشرفت عملیات .
5- تصویب طرق اجرای عملیات شیمیایی روی مواد قابل تشعشع صرفا تاز لحاظ
حصول اطمینان این که این عملیات شیمیایی به استفاده مواد در مقاصد نظامی
منجر نخواهد گشت ت و با مقررات اساسی بهداشت و جلوگیری از مخاطرات منطبق
خواهد بود و نیز تقاضای این که مواد شکافت پذیر مخصوصی که به صورت یک
محصول فرعی جمع آوری یا تولید می شود در مقاصد غیر نظامی و تحت تضمینات
مداوم موسسه برای تحقیقات علمی یا رآکتور یا اعم از موجود یا آن چه در
دست ساختمان است و از طرف عضو یا اعضا ذیعلاقه مشخصی خواهد شد مورد
استفاده قرار گیرد و نیز تقاضای این که هر گونه مازاد مواد شکافت پذیر
مخصوص که به صورت یک محصول فرعی از آن چه برای عملیات مذکور در فوق لازم
است جمع آوری یا تولید می شود به منظور جلوگیری از ذخیره شدن آن نزد موسسه
به امانت گذاشته شود مشروط بر این که این مواد شکافت پذیر مخصوص که بدین
نحو نزد موسسه به امانت سپرده می شود بنا به تقاضای عضو یا اعضا ذینفع
بلافاصله به آن عضو یا آن اعضا که ذینفع هستند مسترد گردد تا تحت شرایط
مذکوره در فوق به مصرف برسانند.
6- بازرسانی که از طرف موسسه پس از مشورت با دولت یا دولتهای دریافت کننده
کمک معین خواهد شد به قلمرو آن دولت یا آن دولتها اعزام دارد و این
بازرسان عنداللزوم برای احتساب مواد اولیه و مواد شکافت پذیر مخصوص تدارک
شد و محصولات به دست آمده از مواد شکافت پذیر مخصوص و تشخیص ایفا تعهدات
مربوط به عدم استفاده برای پیشرفت منظور نظامی مندرج در قسمت ج - 4 ماده
11 و مقررات بهداشتی و تدابیر احتیاطی مندرج در قسمت الف - 2 این ماده و
نیز سایر کیفیات مصرحه در قرار بین موسسه و دولت یا دولتهای ذینفع در هر
موقع به هر جا و هر برنامه کار و هر شخصی که به اقتضای سمت خود با مواد و
تجهیزات و تاسیساتی سر و کار دارد که طبق مقررات این اساسنامه باید حفاظت
شوند حق مراجعه خواهند داشت بازرسان معین شده از طرف موسسه در صورت
تقاضای دولت ذینفع با نمایندگانی از مقامات آن دولت همراه خواهند شد
مشروط بر این که در اجرای وظایف این بازرسان از این جهت تاخیر و یا از
جهت دیگر ممانعتی حاصل نشود.
7- در صورتی که تعهدات و مقررات از طرف دولت یا دولتهای دریافت کننده کمک
مراعات نشود و یا ناقص باشد و اقدامات اصلاحی نیز در مدت معقولی به عمل
نیاید کمک موسسه را معلق کند یا خاتمه دهد و مواد و تجهیزاتی که از طرف
موسسه یا یک عضو آن جهت اجرای طرح تدارک شده مسترد دارد.
ب - یک هیات بازرسی بر حسب احتیاج تشکیل دهد و این هیات بازرسی مسئول است
کلیه عملیاتی که مستقیما به وسیله موسسه اداره می شود بازرسی و اطمینان
حاصل کند که موسسه آن اقدامات بهداشتی و تدابیر احتیاطی که اجرای آن را
در طرحهایی که منوط به تصویب یا تحت سرپرستی و نظارت موسسه می باشد مقرر
داشته خود مورد عمل قرار داده است و نیز اطمینان حاصل کند که اقدامات
کافی به عمل آمده تا مواد اولیه یا مواد شکافت پذیر مخصوصی که در حفاظت
موسسه می باشد و یا در عملیات خود موسسه استعمال گشته و یا تولید شده است
برای پیشرفت هیچ منظور نظامی مورد استفاده قرار نگیرد. موسسه برای جبران
هر عدم مطابقت یا هر منقصتی اقدامات کافی به عمل خواهد آورد.
ت - هیات بازرسی همچنین مسئولیت دارد که حساب مندرج در قسمت الف - 6 این
ماده را بخواهد و ممیزی کند و اطمینان حاصل نماید که تعهد مصرح در قسمت ج
- 4 ماده 11 و مقررات مصرحه در قسمت الف - 2 این ماده و نیز سایر کیفیات
هر طرح به قسمی که در قرارداد بین موسسه و دولت یا دولتهای ذینفع تصریح
گشته مراعات شده است .
بازرسان هر تخلف از شرطی را به مدیر کل گزارش می دهند و مشارالیه گزارش
مزبور را به هیات مدیره تسلیم می کند و هیات مدیره به دولت یا دولتهای
دریافت کننده کمک دیگر مراجعه و تقاضا خواهد کرد که فورا هر تخلفی که هیات
بازرسی وقوع آن را تشخیص داد جبران کنند و هیات مدیره این تخلف را به
کلیه اعضا شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل گزارش خواهد داد و در
صورتی که از طرف دولت دولتهای ذینفع در مدت معقولی اقدامات اصلاحی به نحو
اتم به عمل نیاید هیات می تواند یکی از تصمیمات یک و یا هر دو را در آن
واحد اتخاذ کند.
1 - تقلیل و یا تعلیق کمکی که از طرف موسسه یا یکی از اعضا فراهم گشته .
2 - تقاضای اعاده مواد و تجهیزاتی که در اختیار یک عضو یا دسته از اعضا
گذاشته شده است همچنین موسسه می تواند طبق ماده 19 استفاده از امتیازات و
حقوق ناشیه از عضویت را درباره عضو متخلف معلق سازد.
ماده سیزدهم - در تادیه مطالبات اعضا
جز در مواردی که بین هیات مدیره و عضوی که برای موسسه مواد خدمات و
تجهیزات و تاسیسات تدارک می کند به صورت دیگری توافق شده باشد هیات مدیره
با عضو تدارک کننده قراردادی جهت ترتیب تادیه بهای اقلام تدارک شده منعقد
خواهد کرد.
ماده چهاردهم - در مقررات مالی
الف - هیات مدیره بودجه سالیانه که متضمن برآورد مخارج موسسه خواهد بود
به کنفرانس عمومی تسلیم خواهد نمود و مدیر کل برای تسهیل کار هیات طرح
بودجه را بدوا تهیه می نماید و اگر کنفرانس عمومی برآورد مزبور را تصویب
نکند آن را با توصیه هایی به هیات مدیره باز می گرداند و در آن صورت هیات
برآورد جدیدی برای تصویب به کنفرانس عمومی تسلیم خواهد نمود.
ب - مخارج موسسه در اقلام زیر طبقه بندی می شود:
1- مخارج اداری که عبارتند از:
اولا - مخارج کارمندان موسسه به استثنای مخارج کارمندانی که به علت ارتباط
با مواد و خدمات و تجهیزات و تاسیسات مصرحه در قسمت ب 2 که ذیلا ذکر می شود
استخدام شده اند - مخارج اجلاسات و مخارجی که جهت تهیه طرحهای موسسه و
توزیع اطلاعات لازم است .
ثانیا - مخارج اجرای تدابیر احتیاطی و تضمینات مصرحه در ماده 12 در مورد
طرحهای موسسه یا تضمینات قسمت الف - 5 ماده 3 در مورد هر قرارداد دو یا
چند جانبه و نیز مخارج نقل و انتقال و انبار کردن مواد شکافت پذیر مخصوص
علاوه بر مخارج نقل و انتقال و انبارداری مصرحه در بند ث این ماده .
2- مخارجی که در قسمت ب 1 این ماده پیش بینی نشده و به مواد و لوازم و
تاسیسات و تجهیزاتی ارتباط دارد که به وسیله موسسه جهت انجام وظایف مجاز
آن تحصیل و یا ایجاد شده باشد و همچنین قیمت مواد و خدمت و تجهیزات و
تاسیساتی که از طرف موسسه و به موجب قراردادها برای یک یا چند عضو تدارک
شده است .
ت - هیات مدیره ضمن تعیین مخارج مصرحه در قسمت ثانوی بند ب - 1 مذکور در
فوق وجوهی را که طبق قراردادهای دو یا چند جانبه یا موسسه از بابت اجرای
تضمینات قابل استرداد باشد کسر خواهد کرد.
ت - هیات مدیره مخارج مصرحه در قسمت بند ب 1 مذکور در فوق را بنا به
نسبتی که باید از طرف کنفرانس عمومی تعیین شود تقسیم خواهد کرد و کنفرانس
عمومی در تعیین این نسبت از اصول متخذه از طرف ملل متحد برای پرداخت
سهمیه دول عضو در بودجه عمومی سازمان ملل پیروی خواهد نمود.
ث - هیات مدیره متناوبا تعرفه ای برای مخارج و از جمله تعرفه واحدی برای
اجرت انبارداری و نقل و انتقال مواد و خدمات و تجهیزات و تاسیساتی که به
وسیله موسسه جهت اعضا تدارک می شود تعیین خواهد کرد. تعرفه مزبور به قسمی
تنظیم خواهد شد که عایداتی کافی جهت مقابله با مخارج و قیمتهای مصرحه در
قسمت ب - 2 مذکور در فوق پس از وضع هدایای داوطلبانه ای که هیات مدیره
می تواند طبق بند ج به این منظور تخصیص دهد تامین نماید.
وجوهی که به وسیله این تعرفه عاید می شود در اعتبار جداگانه ای نگاهداری
خواهد شد تا بابت مواد و خدمات و تجهیزات و تاسیساتی که به وسیله اعضا
تدارک شده به آنها تادیه گردد و یا به مصرف سایر مخارج مصرحه در قسمت ب 2
مذکور در فوق که ممکن است به وسیله خود موسسه ایجاد گردد رسانیده بشود.
ج - هر نوع مازادی که عواید مصرحه در بند ث بر مخارج مندرجه در آن بند
داشته باشد و کلیه وجوهی که داوطلبانه به موسسه اهدا شود در یک اعتبار
عمومی نگاهداری خواهد شد و طبق نظر هیات مدیره با تصویب کنفرانس عمومی به
مصرف خواهد رسید.
به شکل فلز یا آلیاژ یا ترکیبات شیمیایی مواد پر عیار شده و هر نوع ماده
دیگر که یک یا چند قلم از مواد فوق را به عیاری که هیات مدیره به مرور
تعیین خواهد نمود دارا باشد و همچنین هر ماده دیگری که هیات مدیره به
مرور تعیین خواهد کرد.
ماده بیست و یکم - در امضا و قبول و اعتبار یافتن اساسنامه
الف - از تاریخ 26 اکتبر 1956 امضای این اساسنامه از طرف دول عضو سازمان
ملل متحد یا دول عضو هر یک از موسسات تخصصی آن آغاز خواهد شد و تا مدت
نود روز امضا آن از طرف دول مزبور میسر می باشد.
ب - دول امضاکننده با تسلیم اسناد تصویب جز اصحاب این اساسنامه خواهند
شد.
ت - اسناد تصویب از طرف دول امضا کننده و اسناد الحاق دولتهایی که عضویت
آنها طبق بند ب از ماده 4 این اساسنامه به تصویب رسیده نزد دولت ایالات
متحده آمریکا که بدین وسیله به عنوان دولت امانت دار معین شده گذارده
خواهد شد.
ت - تصویب یا قبول این اساسنامه از طرف هر دولت طبق مقررات قانون اساسی
آن دولت صورت خواهد گرفت .
ث - این اساسنامه به استثنای ضمیمه ان به محض تسلیم اسناد تصویب یا قبول
از طرف 18 دولت طبق بند ب این ماده اعتبار خواهد یافت مشروط بر این که
لااقل سه دولت از دولتها کانادا ایالات متحده آمریکا فرانسه دولت متحده
بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بین 18
دولت مزبور باشد اسناد تصویب یا قبولی که بعدا تسلیم شود از تاریخ وصول
اعتبار خواهد یافت .
ج - دولت امانت دار کلیه دول امضاکننده را به فوریت از تاریخ تسلیم هر
سند تصویب و نیز از تاریخ اعتبار یافتن این اساسنامه مستحضر خواهد داشت
دولت امانت دار تاریخ عضویت دولی را که بعدا عضویت یابند به استحضار کلیه
امضاکنندگان و اعضا خواهد رسانید.
چ - به شرط رعایت قواعد و حدودی که از طرف کنفرانس عمومی به تصویب رسیده
باشد هیات مدیره اختیار خواهد داشت که هم به نمایندگی از طرف موسسه به
استقراض مبادرت ورزد بدون این که هیچگونه مسئولیتی از بابت قروض که با
استفاده از این اختیار به وجود آمده بر اعضا موسسه تحمیل گردد و هم وجوهی
که داوطلبانه به موسسه اهدا می شود قبول نماید.
ح - تصمیمات کنفرانس عمومی در خصوص مسائل مالی و نیز تصمیمات هیات مدیره
درباره میزان بودجه موسسه به اکثریت دو ثلث از اعضا حاضر و رای دهنده
اتخاذ خواهد شد.
ماده پانزدهم - در امتیازات و مصونیتها
الف - موسسه در قلمرو هر یک از اعضا خود از شخصیت حقوقی و امتیازات و
مصونیتهایی که برای انجام وظایف آن لازم باشد برخوردار خواهد شد.
ب - نمایندگان اعضا و همچنین اعضا علی البدل و مشاورین آنان و کسانی که به
عضویت هیات مدیره منصوب می شوند و اعضا علی البدل و مشاورین آنان و مدیر کل
و کارمندان موسسه از امتیازات و مصونیتهایی بهره مند خواهند بود که برای
آزادی آنان در عمل جهت انجام وظایف مربوط موسسه لازم باشد.
ت - شخصیت حقوقی و امتیازات و مصونیتهایی که در این ماده بدان اشاره شده
به موجب قرارداد یا قراردادهای جداگانه ای که در انعقاد آن مدیر کل به
نمایندگی از موسسه و طبق تعلیمات هیات مدیره اقدام خواهد کرد بین موسسه و
اعضا تعیین خواهد شد.
ماده شانزدهم - در رابطه با سایر سازمانها
الف - هیات مدیره با تصویب کنفرانس عمومی مجاز است برای ایجاد رابطه
مقتضی بین موسسه و سازمان ملل متحد یا هر سازمان دیگری که کار آن به کار
موسسه مربوط باشد موافقتنامه یا موافقتنامه هایی منعقد سازد.
ب - موافقتنامه یا موافقتنامه هایی که رابطه بین موسسه و سازمان ملل را
برقرار می سازد متضمن نکات ذیل خواهد بود:
1- این که از طرف موسسه گزارشهای مندرجه در قسمتهای ب - 4 و ب - 5 ماده 3
به سازمان تسلیم شود.
2- این که موسسه قطعنامه های مربوط به موسسه را که در مجمع عمومی یا یکی
از شوراهای آن به تصویب رسیده مورد مطالعه قرار دهد در صورتی که تقاضا
شده باشد درباره اقدامی که طبق مفاد این اساسنامه در نتیجه مطالعه
قطعنامه از طرف موسسه یا اعضای آن به عمل آمده گزارشی به مقام صالح
سازمان ملل تسلیم نماید.
ماده هفدهم - در رفع اختلافات
الف - هر مسئله یا اختلافی در باب تفسیر یا اجرای این اساسنامه که با
مذاکره فیصله نیافته باشد طبق اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری به آن
دیوان ارجاع خواهد شد مگر این که طرفین ذینفع برای رفع اختلاف به طریق
دیگری توافق کنند.
ب - کنفرانس عمومی و هیات مدیره هر یک جداگانه حق دارد به شرط اجازه مجمع
عمومی سازمان ملل متحد از دیوان بین المللی دادگستری تقاضا کند که در هر
مسئله حقوقی که در حدود فعالیت موسسه پیش آید نظر مشورتی ابراز نماید.
ماده هجدهم - در اصلاحات و کناره گیری
الف - هر یک از اعضا می تواند اصلاحاتی را در این اساسنامه پیشنهاد کند:
رونوشتهای مصدقی از متن هر اصلاحی که پیشنهاد شده از طرف مدیر کل تهیه و
لااقل نود روز قبل از تاریخ رسیدگی کنفرانس عمومی به پیشنهاد مزبور جهت
اعضا فرستاده خواهد شد.
ب - در پنجمین اجلاس کنفرانس عمومی سالیانه بعد از تاریخ اعتبار یافتن این
اساسنامه موضوع تجدید نظر عمومی در مقررات این اساسنامه در دستور آن دوره
اجلاسیه گذاشته خواهد شد و در صورت تصویب اکثریت اعضا حاضر و رای دهنده
این تجدید نظر در کنفرانس عمومی بعدی به عمل خواهد آمد و از آن به بعد
پیشنهادهای مربوط به مسئله تجدید نظر عمومی در این اساسنامه می تواند طبق
همین رویه برای اتخاذ تصمیم به کنفرانس عمومی تقدیم شود.
ت - اصلاحات وقتی برای اعضا الزام آور می گردد که :
1- کنفرانس عمومی پس از بررسی ملاحظاتی که از طرف هیات مدیره در مورد هر
اصلاح پیشنهاد شده تقدیم گشته آن را به اکثریت دو ثلث اعضا حاضر و رای
دهنده تصویب کرده باشد.
2- دو ثلث از اعضا با رعایت مقررات قانون اساسی خود آن را پذیرفته باشد
قبول اصلاحات از طرف هر عضو یا تسلیم سند قبول به دولتی که طبق بند ت از
ماده 21 امانتدار اسناد خواهد شد صورت خواهد گرفت .
ت - هر عضوی می تواند پس از تقاضای مدت پنج سال از تاریخ اعتبار یافتن این
اساسنامه در هر موقع طبق بند ث از ماده 21 و همچنین در هر موقع که مایل
به قبول اصلاحی در این اساسنامه باشد پس از اعلام کتبی به دولتی که طبق بند
ت از ماده 21 امانتدار اسناد است از عضویت موسسه کناره گیری کند دولت
امانتدار اسناد بلافاصله این کناره گیری را به اطلاع هیات مدیره و کلیه اعضا
خواهد رسانید.
ث - کناره گیری یک عضو از موسسه در الزامات ناشی از قراردادی که طبق ماده
11 به عهده آن عضو می باشد یا در تعهداتی که آن عضو از لحاظ بودجه همان
سال کناره گیری به عهده دارد تاثیری نخواهد داشت .
ماده نوزدهم - در تعلیق امتیازات
الف - هر عضوی که در پرداخت سهمیه مالی خود به موسسه تاخیر کند و مبلغی
که تادیه آن تاخیر شده مساوی یا زیادتر از مبلغی باشد که عضو مزبور ملزم
به تادیه آن در دو سال اخیر بوده است حق رای در موسسه نخواهد داشت معذلک
در صورتی که کنفرانس عمومی تشخیص دهد که تاخیر تادیه در اثر کیفیاتی
مافوق قدرت عضو مزبور بوده می تواند به آن عضو اجازه شرکت در رای بدهد.
ب - هر گاه عضوی در نقض مقررات این اساسنامه یا هر قراردادی که طبق
مقررات این اساسنامه منعقد نموده اصرار ورزد کنفرانس عمومی می تواند بنابر
توصیه هیات مدیره به اکثریت دو ثلث از اعضا حاضر و رای دهنده امتیازات و
حقوق عضویت آن عضو را معلق سازد.
ماده بیستم - در تعاریف
در این اساسنامه :
1- منظور از اصلاح تماده شکافت پذیر مخصوص ت پلوتونیوم 239 و اورانیوم غنی
شده یا چند ایزوتوت 235 و 233 و هر محصولی که محتوی یک یا چند قلم از
ایزوتوپهای مذکور در فوق و همچنین هر ماده شکافت پذیر دیگری که هیات مدیره
به مرور تعیین خواهد کرد می باشد ولی اصطلاح ماده شکافت پذیر مخصوص شامل
مواد اولیه نیست .
2- منظور از تعریف اورانیوم غنی شده با ایزوتوت 235 یا 233 اورانیومی است
که محتوی ایزوتوت 235 یا 233 یا هر دو به مقداری باشد که نسبت بین مجموع
این دو ایزوتوت به ایزوتوت 238 بیشتر از نسبت به ایزوتوت 235 به ایزوتوت
238 که در طبیعت به دست می آید باشد.
3- منظور از اصطلاح تمواد اولیه ت اورانیومی است محتوی مخلوطی از ایزوتوپها
به نسبتی که در طبیعت یافت می شود و یا اورانیومی که مقدار ایزوتوت 235 آن
کمتر از میزان طبیعی باشد توریوم muirohT و نیز تمام مواد مذکور در فوق
به شکل فلز یا آلیاژ یا ترکیبات شیمیایی مواد پر عیار شده و هر نوع ماده
دیگر که یک یا چند قلم از مواد فوق را با عیاری که هیات مدیره به مرور
تعیین خواهد نمود دارا باشد و همچنین هر ماده دیگری که هیات مدیره به
مرور تعیین خواهد کرد.
ماده بیست و یکم - در امضا و قبول و اعتبار یافتن اساسنامه
الف - از تاریخ 26 اکتبر 1956 امضای این اساسنامه از طرف دول عضو سازمان
ملل متحد یا دول عضو هر یک از موسسات تخصصی آن آغاز خواهد شد و تا مدت
نود روز امضا آن از طرف دول مزبور میسر می باشد.
ب - دول امضاکننده با تسلیم اسناد تصویب جز اصحاب این اساسنامه خواهند
شد.
ت - اسناد تصویب از طرف دول امضاکننده و اسناد الحاق دولتهایی که عضویت
آنها طبق بند ب از ماده 4 این اساسنامه به تصویب رسیده نزد دولت ایالات
متحده آمریکا که بدینوسیله به عنوان دولت امانتدار معین شده گذارده خواهد
شد.
ت - تصویب یا قبول این اساسنامه از طرف هر دولت طبق مقررات قانون اساسی
آن دولت صورت خواهد گرفت .
ث - این اساسنامه به استثنای ضمیمه آن به محض تسلیم اسناد تصویب یا قبول
از طرف 18 دولت طبق بند ب این ماده اعتبار خواهد یافت مشروط بر این که
لااقل سه دولت از دولتهای کانادا ایالات متحده آمریکا فرانسه دولت متحده
بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بین 18
دولت مزبور باشد اسناد تصویب یا قبولی که بعدا تسلیم شود از تاریخ وصول
اعتبار خواهد یافت .
ج - دولت امانتدار کلیه دول امضاکننده را به فوریت از تاریخ تسلیم هر سند
تصویب و نیز از تاریخ اعتبار یافتن این اساسنامه مستحضر خواهد داشت دولت
امانتدار تاریخ عضویت دولی را که بعدا عضویت یابند به استحضار کلیه
امضاکنندگان و اعضا خواهد رسانید.
چ - ضمیمه این اساسنامه از نخستین روزی که برای امضا اساسنامه معین شده
اعتبار خواهد یافت .
ماده بیست و دوم - در ثبت در سازمان ملل
الف - این اساسنامه به وسیله دولت امانتدار طبق ماده 152 منشور ملل متحد
به ثبت خواهد رسید.
ب - قراردادهای منعقده بین موسسه و یک یا چند عضو آن یا قراردادهای بین
موسسه و یک یا چند سازمان دیگر و نیز قراردادهای بین اعضا که منوط به
تصویب موسسه می باشد در نزد موسسه به ثبت خواهد رسید در صورتی که ماده 102
منشور ملل متحد ثبت اینگونه قراردادها را الزام کرده باشد موسسه آن را
نزد سازمان به ثبت خواهد رسانید.
ماده بیست و سوم - در متون معتبر و رونوشتهای مصدق
این اساسنامه که به زبانهای چینی و انگلیسی و فرانسوی و روسی و اسپانیولی
تنظیم شده و هر متن آن علی السویه معتبر می باشد در بایگانی دولت امانتدار
ضبط خواهد شد و رونوشتهای مصدقی از آن به وسیله دولت امانتدار به دولتهای
کشورهای امضاکننده و نیز به دولتهای کشورهایی که طبق بند ب از ماده 4 به
عضویت پذیرفته شده اند تسلیم خواهد شد.
با توجه به مراتب مذکور در فوق امضاکنندگان ذیل که دارای اختیارات لازم
هستند این اساسنامه را امضا می کنند این اقدام در بیست و ششمین روز اکتبر
سال یک هزار و نهصد و پنجاه و شش در مقر سازمان ملل انجام پذیرفت .
ضمیمه شماره یک
در کمیسیون مقدماتی
الف - در نخستین روزی که این اساسنامه برای امضا آماده می شود یک کمیسیون
مقدماتی به وجود خواهد آمد و این کمیسیون مرکب خواهد بود از یک نماینده
از هر یک از کشورهای استرالیا - بلژیک - برزیل - کانادا - چکوسلواکی -
فرانسه - هند - پرتقال - اتحادیه آفریقای جنوبی - اتحاد جماهیر شوروی
سوسیالیستی - کشورهای متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی و ایالات متحده
آمریکا بعلاوه یک نماینده از هر یک از کشور دیگری که باید کنفرانس
بین المللی تنظیم اساسنامه موسسه بین المللی انرژی اتمی انتخاب نماید این
کمیسیون مقدماتی تا اعتبار یافتن این اساسنامه و سپس تا زمانی که طبق
ماده 4 کنفرانس عمومی تشکیل نشده و هیات مدیره انتخاب نگشته است ادامه
خواهد یافت .
ب - مخارج این کمیسیون مقدماتی ممکن است با وامی که از طرف سازمان ملل
متحد داده می شود تامین گردد و کمیسیون مقدماتی با مقامات صالحه سازمان
ملل برای این منظور ترتیبات لازم و از جمله ترتیب تادیه این وام را از طرف
موسسه خواهند داد و هر گاه این اعتبارات کافی نباشد کمیسیون مقدماتی
می تواند مساعده هایی از دولتها دریافت کند و این مساعده ها را می توان از
بابت سهمیه ای که دولتهای ذینفع باید به موسسه تادیه کنند کسر نمود.
کمیسیون مقدماتی :
1- متصدیان امور خود را انتخاب و آیین نامه داخلی خود را تنظیم می نماید.
بنا به ضرورت تشکیل جلسه می دهد و محل اجلاسات خود را معین می کند و
کمیته هایی را که لازم تشخیص دهد به وجود می آورد.
2- یک دبیر مامور اجرا و کارمندان لازم را منصوب خواهد کرد و حدود
اختیارات و وظایف آنان را معین خواهد نمود.
3- ترتیب اجلاس نخستین کنفرانس عمومی را که از جمله شامل تهیه دستور موقتی
و طرح آیین نامه داخلی می باشد خواهد داد این اجلاس باید هر چه زودتر پس از
اعتبار یافتن این اساسنامه به عمل آید.
4- اعضا نخستین هیات مدیره را طبق قسمتهای الف - 1 و الف - 2 و بند ب از
ماده 4 تعیین می کند.
5- در موضوعات مربوط به موسسه که محتاج به بذل توجه فوری می باشد و از
جمله :
الف - امور مالی موسسه .
ب - برنامه ها و بودجه نخستین سال موسسه .
ت - مسائل فنی مربوط به طرح عملیات آینده موسسه .
ت - تشکیل هیات کارمندان دائمی موسسه .
ث - مقر دائمی موسسه مطالعه و گزارشها و توصیه هایی برای نخستین جلسه
کنفرانس عمومی و هیات مدیره تهیه خواهد کرد.
6- درباره شرایط قرارداد مربوط به مقر موسسه و نیز درباره تعیین وضع
حقوقی موسسه و حقوق و تعهدات آن در قبال دولت مهماندار توصیه هایی به
نخستین جلسه هیات مدیره تسلیم خواهد نمود.
الف - طبق ماده 16 این اساسنامه مذاکرات را به منظور تهیه طرح قرارداد با
سازمان ملل شروع خواهد کرد این طرح قرارداد باید به نخستین اجلاس کنفرانس
عمومی و نیز به نخستین جلسه هیات مدیره تقدیم شود.
ب - به طوری که در ماده 16 این اساسنامه پیش بینی شده است در باب روابط
موسسه با سایر سازمانهای بین المللی به نخستین جلسه کنفرانس عمومی و هیات
مدیره توصیه هایی تقدیم خواهد کرد.
متن اساسنامه فوق که مشتمل بر بیست و سه ماده و یک ضمیمه است در جلسه روز
سه شنبه ششم خرداد ماه یک هزار و سیصد و سی و هفت به تصویب مجلس شورای ملی
رسید.
نوع : قانون
شماره انتشار : 3914
تاریخ تصویب : 1337/03/06
تاریخ ابلاغ : 1337/04/31
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
قانون مربوط به موافقتنامه تفحص و اکتشاف و بهره برداری و فروش نفت بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت سهامی پان آمریکن پترولیوم کورپوریشن قانون مربوط به قرارداد ترتیب تصفیه اختلافات و حوادث مرزی بین دولتین ایران و اتحاد جماهیر شوروی
