با اثبات اینکه چک سفید امضاء بوده است موجب مسئولیت دارنده چک و انتقال گیرندگان است
به تاریخ :7/ 3/ 81 شماره دادنامه : 473
کلاسه پرونده :80 / 27 /1120
مرجع رسیدگی شعبه 27 دادگاه تجدید نظر استان تهران
تجدید نظر خواه : فریده ... با وکالت دکتر غلامعلی سیفی و کافیه نظری بنشانی تهران
تجدید نظر خواه : امیر ... - و بابک ...
تجدید نظر خواسته : دادنامه شماره 397 مورخ 8 / 3 / 80 صادره از شعبه 310 دادگاه عمومی تهران کلاسه 79 / 1598
گردشکار - دادگاه با بررسی اوراق و محتویات پرونده ختم دادرسی را اعلام و به شرح زیر مبادرت به صدور رای می نماید .
رای دادگاه
در خصوص تجدید نظر خواهی خانم فریده .... نسبت به دادنامه شماره 397 مورخ 8 / 3 / 80 در پرونده کلاسه 79/ 1598 صادره از شعبه 310 دادگاه عمومی تهران که بر اساس آن رای بر برائت تجدید نظر خواندگان صادر شده است با توجه به محتویات پرونده و مفاد دادنامه تجدید نظر خواسته و مستندات آن از جمله دادنامه شماره 607مورخ 16 / 1 / 77 صادره از شعبه 306 دادگاه عمومی تهران و 13 ح 73 /18 ک 31 / 5/ 77 صادره از سوی شعبه 18 دیوانعالی کشور و دادنامه شماره 210 مورخ 2 / 2 / 78 صادره از شعبه 310 و دادنامه شماره 79/ 8 مورخ 25 / 7 / 78 صادره از شعبه 14 دادگاه تجدید نظر استان تهران و دادنامه شماره 1635 مورخ 22 / 8 / 78 صادره از شعبه 310 و دادنامه شماره 1489 مورخ 15/10/79 صادره از شعبه 14 دادگاه تجدیدنظر استان تهران که در مستندات مذکور و دادنامه های مرقوم در خصوص اتهام جعل تجدید نظر خواندگان اظهار نظر قضایی نشده حتی قضات محترم شعبه 14 دادگاه تجدید نظر استان تهران به عنوان تذکر به موضوع به قاضی محترم اعلام نموده اند که در خصوص عناوین دیگر اتهام (غیر از خیانت در امانت آقای سلیم رسولی ) نقیا" و یا اثباتا" اعلام نظر قضایی نمایند 0 و در شعبه 18 نیز نسبت به اعتراض تجدید نظر خواه و اعلام نظر شده حال در خصوص اتهام اعلامی علیه تجدید نظر خواندگان نظر قضایی نشده است و استناد به استدلال د دادنامه های استنادی موجب برائت تجدید نظر خواندگان بدون تحقیق در ماهیت امرموجه نبوده اکنون با توجه به محتویات پرونده و شکایت تجدید نظر خواه و وکلایش و لوایح تقدیمی به شرح اوراق و ضمائم پرونده و عنایت به نظریه کارشناسی رسمی دادگستری به شرح اعلامی که بیان داشته
1 - متن چک و عدد مندرج در متن از ناحیه تجدیدنظر خواه نگاشته نشده بدوی تعلق ندارد
2 - امضاء ذیل چک مقدم بر متن چک می باشد 0
3 - امضاء ذیل چک متعلق به تجدید نظر خواه می باشد
نتیجتا" چک شماره 578292 مورخ 15/ 4 / 76 سفید امضاء بوده است و عنایت به اینکه آقای سلیم رسولی در این دادگاه به شرح برگ تحقیق اقرار صریح نموده که ته چک را او نوشته و مبلغ 1000000 یک میلیون ریال بابت لیکن در متن چک مبلغ پنجاه و هفت میلیون تومان نوشته شده در وجه دعوی از تجدید نظر خواندگان بنام بابک .... و نامبرده بنام رضا .... ظهر نویس است که رضا .... پس از گذشت بیش از ششماه اقدام و علیه تجدید نظر خوانده اعلام شکایت نموده است که منتهی به محکومیت حقوقی تجدیدنظر خواه شده است
تجدید نظر خواه اعلام داشته اصلا" چک مبلغ پنجاه و هفت میلیون تومان از ناحیه وی صادر نشده بلکه اعلام داشته در دیماه 75 هنگام عزیمت به خارج از کشور شش فقره چک از جمله چک شماره فوق الذکر عهده بانک سپه را سفید امضاء و بدون تاریخ در اختیار آقای رسولی همسر قرار داده است تا در غیاب او چنانچه مسائل مالی پیش آید با هم آهنگی تلفنی از آنها استفاده نماید (تجدید نظر خواه دارای شغل آزاد است و به امر تجارت اشتغال دارد ) تجدید نظر خواه اعلام داشته پس از بازگشت از آلمان آقای رسولی اظهارداشت درچک مزبور مبلغ یک میلیون ریال قید و آن را به نقاش بابت بهاء رنگ داده و حتی ته چک را ارائه نمود اما پس از شش ماه با شکایت آقای رضا .... دائر بر صدور چک بلا محل به مبلغ پنجاه و هفت میلیون تومان در همان چک مواجه و به لحاظ اینکه مبلغ چنان گزاف به هیچ فردی بدهی نداشته درصد تحقیق بر آمده و متوجه شدم که آن را بابک .... بنام ایشان ( .... ) ظهرنویسی نموده است 0 تجدیدنظر خواه به علاوه چنین اظهار می کرد که آقای بابک .... می گوید چک مزبور را بابت ارزش مقدار مارکی که آقای .... دائی او به آقای فریدون .... برادرم در هامبورگ تحویل داده است حسب دستور و تقاضای برادرم از طرف من در وجه او صادر شده است که چون چنان مبلغی بدهی نداشته است متقابلا" علیه آقایان رسولی .... .... و رضا .... به اتهام خیانت در امانت و معاونت در امر مزبور و کلاهبرداری شکایت نموده و بارها اعلام کرده ام که در معرض یک جریان کلاهبرداری قرار گرفته ام اما علی رغم دلائل موجود مقامات قضایی ترتیب اثر نکرده آنانرا تبرئه و را محکوم نموده اند 0
با توجه به سوابق امر ملاحظه می گردد شعبه 306 دادگاه محترم عمومی نتیجتا" درباره خانم فریده .... طبق دادنامه شماره 706 - 6/1/ 77 در خصوص صدور چک بلا محل به استناد اینکه چک بعد از شش ماه از تاریخ صدور ارائه شده است قرار موقوفی تعقیب صادر نموده اما مشارالیها با توجه به ماده 15 قانون صدور چک مصوب 1355 و اصلاحیه 1372 به پرداخت مبلغ پانصد و هفتاد میلیون ریال از بابت اصل بدهی وجه چک محکوم کرده است بااعتراض به حکم از سوی رضا .... به شعبه 18 دیوانعالی کشور ارسال در قسمت مربوط به قرار موقوفی خانم .... رسیدگی نموده و نتیجتا" دادنامه تجدیدنظر خواسته را در خصوص موقوفی تعقیب نقض و رسیدگی مجدد را به شعبه دیگر دادگاه عمومی تهران می نماید 0
همچنین در مورد تجدیدنظر خواهی شاکیه در قسمت مربوط به محکومیت مشارالیها در خصوص پرداخت وجه چک نظر به اینکه اعلام شکایات از ناحیه خانم مزبور علیه آقای رسولی به عنوان خیانت در امانت و تحت عناوین مجرمانه دیگر علیه آقای بابک .... واگذار کننده چک مورد شکایت و نیز علیه اشخاص دیگر به عمل آمده که مورد بررسی و اظهار نظر دادگاه بدوی قرار نگرفته و نسبت به آنها نفیا" یا اثباتا" اظهار نظر نشده تا در این مرحله در رسیدگی محلی بررسی اظهار نظر و ارزیابی نسبت به آن وجود داشته باشد و نتیجتا" دادنامه موصوف را مورد تایید قرار داده است 0 متعاقبا" شعبه 310 دادگاه عمومی تهران حسب نظریه شعبه 18 دیوانعالی کشور به موضوع رسیدگی و مالا" مرجع مزبور خانم .... را در خصوص صدور چک بلامحل به استناد ماده 13 به علت قابل نبودن تبرئه در مورد محکومیت مشارالیه به پرداخت مبلغ 57 میلیون ریال با توجه به ابرام و قطعیت رای صادره دادگاه را فارغ از اظهار نظر مجدد دانسته است در تاریخ 17/ 10 / 77 تحت شماره 36293 / 77 / 1329 / 19 از جانب معاون رئیس کل دادگستری استان به شعبه 310 مفادا" چنین مرقوم شد 0
چون نسبت به شکایت خانم فریده .... علیه آقای رسولی مبنی بر خیانت در امانت و آقایان بابک .... ، امیر .... و رضا .... دایر به کلاهبرداری و معاونت در خیانت در امانت که در رای مرجع تجدید نظر هم به آن اشاره و اظهار نظر نگردیده ضمن اعاده پرونده در خصوص مواد بالا رسیدگی و نتیجه را اعلام فرمایند 0
شعبه 310 در تاریخ 22/ 10 / 77 اعلام داشته نظر به اینکه در خصوص موضوع پرونده قبلا" در شعبه 306 مطرح بوده است پرونده را به آن شعبه ارسال که مجددا" رسیدگی به خود شعبه 310 محول شده و در تاریخ 28 / 1 /78 حسب دادنامه شماره 210 چنین رای میدهند0 نظر به اینکه صرف نوشته ته چک از سوی مشتکی عنه به فرض اثبات نمی تواند دلیل اثبات ادعای شاکیه باشد و نظر به اینکه اظهارات گواهان به اینکه مطلع هستند که شاکیه هنگام مسافرت تعدادی چک امضاء کرده و به شوهر خود سپرده است به فرض صحت نمی تواند دلیل صدور چک موضوع شکایت آقای رضا .... باشد مضافا" به اینکه دادنامه صادره از سوی شعبه 306 دادگاه عمومی تهران به الزام شاکیه با پرداخت وجه چک به آقای .... به موجب دادنامه صادره از سوی شعبه 18 دیوانعالی کشور قطعی شده و به نظر میرسد چنانچه دیوانعالی کشور چک را امانی تشخیص و محکوم له را مستحق دریافت وجه آن نمی دانست دادنامه را نقض مینمود به علت فقه ادله اثباتی رای بر برائت صادر می نماید 0
شعبه 14 دادگاه تجدید نظر در تاریخ 25/ 10 / 78 سرانجام چنین رای می دهد ... اگرچه ایراد وکلای تجدید نظر خواه از حیث عدم توجه و رسیدگی به شکات آنان علیه مشتکی عنه دیگر به اسامی امیر .... و بابک .... و رضا .... و عدم اظهارنظر قضائی نسبت به اتهام آنان از طرف دادگاه بدوی وارد و موجه بوده ولی چون این مرجع تجدید نظر در خصوص مورد مواجه به رای اولیه نبوده لذا مواجه با تکلیفی نبوده و فارغ از رسیدگی و اظهار نظر قضائی می باشد و اقتضا دارد که دادگاه محترم بدوی به شکایت تجدیدنظر خواه علیه سه متهم دیگر فوق الذکر و اتهامات انتسابی به آنان رسیدگی لازم و نفیا" یا اثباتا" تصمیم قضائی شایسته اتخاذ نماید اما در خصوص برائت تجدید نظر خوانده (رسولی ) .... دادنامه تجدیدنظر خواسته را نتیجتا" تائید و استوار مینماید 0 و دادنامه تجدید نظر خواسته فعلی که تحت نظر است شعبه 310 در تاریخ 22 / 8/ 78 طبق دادنامه شماره 1635 آقایان امیر .... بابک .... و رضا .... به اتهام خیانت در امانت در مورد چک شماره 578293 مبلغ 570 میلیون ریال را تبرئه می نماید 0
در مورد انگیزه و زمینه صدور چک که بستر اصلی موضوع پرونده است 1 - اظهارات آقای ایوب .... طرف اصلی جریان امر در تاریخ 24 / 6 و در محضر این دادگاه اعلام داشته نظر به اینکه به آقای فریدون .... در هامبورگ آلمان معاملاتی داشته اند از طریق تلفن به او اطلاع داده اند که در آلمان 150 هزار مارک دارند اما نمی دانند که باید آنها را در آنجا نگهداری نماید و یا به ایران بفرستد که دو پاسخ می دهد به هامبورگ بیائید تا ضمن پرداخت تتمه حساب در خصوص مارک ها نیز ترتیبی بدهد نتیجتا" آقای .... اظهار داشته که چک مرقوم بابت یکصد و پنجاه هزار مارک آلمان و مبلغ حدود ده میلیون تومان هم بابت بدهکاری فرش از فریدون .... با تلفن از خواهرش صادر شده است که حسب اظهارات وی با تلفن توسط خواهرزاده اش .... از خواهرش گرفته شده است ،
2 - آقای .... در تاریخ 20/10/ 74 اظهار داشته چک رادر ارتباط با قیمت 150000 مارک معادل 47 میلیون تومان و نه میلیون تومان تتمه حساب دائی خود ( .... ) حسب دستور آقای فریدون .... از خواهر ایشان (فریده .... ) دریافت داشته است و در تاریخ 23 / 6/ 78 و در محضر این دادگاه گفته این چک را فکر کنم در تاریخ اواخر آذرماه بابت مطالباتی کند و رابطه با وجوهات و فروش فرش از ایشان گرفتم ،
3 - آقای رضا .... نیزدر تاریخ 22/ 6/ 76 اظهار داشته چک را از آقای بابک .... شریکش دریافت نموده و شغلش را فروشنده لوازم یدکی پیکان اعلام نموده و بعد در جای دیگر پرونده اعلام داشته بیکار است ،
4 - آقای سلیم رسولی شوهر خانم فریده در تاریخ 29 / 9 / 76 اظهار داشته که هیچگونه چکی از خانم .... دریافت ننموده درصورتیکه در تاریخ 21/1/78 بوجود چند چک بنام طلبکاران نزد خود اعتراف نموده و اظهار داشته که به موقع آنها را پرداخت و پس از بازگشت خانم از خارج به دو تحویل داده است 0 که اولا" آقای ایوب .... برای پرداخت یکصد و پنجاه هزار مارک به برادر شاکیه دلیل و مدرکی ارائه نکرده در ثانی چنانچه ادعای وی مبنی بر پرداخت مبلغ 150 هزار مارک مقرون به صحت باشد و به تجدید نظر خواه ندارد و مسئولیت پرداخت ریال آن به عهده تجدید نظر خواه نبوده و با توجه به سه فقره چک برگشتی بنام برادر تجدیدنظر خواه در ید آقای ایوب .... پرداخت مبلغ گزاف مارک نقدا" به وی و اخذ چک مدت دار بیش از شش ماه از ناحیه بابک .... از خواهر بدهکار به نظر معقول نباشد و نیز چنانچه چک بابت ارز (مارک ) متعلق به آقای ایوب .... بوده علی القاعده می بایست در متن چک قید میشود و نیز دائی بابک این چک را برای دائی خود ایوب .... گرفته بود می بایست پس از مراجعه آقای ایوب .... در اواخر آذر 75 از آلمان حسب مندرجات پاسپورت که همان تاریخ اخذ از تجدید نظر خواه بوده به ایوب تحویل می کرد ولی به آقای رضا .... و اقدام نامبرده نیز غیر عادی می باشد و عنایت به اظهارات آقای محمد علی کریمی بیان داشته (در مذاکرات بین آقایان .... و .... در آلمان حضور داشته و مساله مطروحه مربوط به بدهی 11 میلیون تومان آقای .... به آقای .... در خصوص قیمت فرش بوده و اصولا" صحبتی از فروش مارک به میان نیامده و عنایت به اقرار و اعتراف صریح آقای رسولی به تعلق نوشته های نه چک به وی و سایر قرائن و امارات موجود در پرونده و خصوصا" مفاد گزارش مفصل قاضی محترم اداره کل نظارت و پیگیری قوه قضاییه به شماره 233 / 78 - 25/ 3 / 79 به نظر اتهام ارتکاب جعل و الحاق در متن چک مورد شکایت از ناحیه تجدید نظر خواندگان محرز و مسلم است که با ثباتی یکدیگر مرتکب یزد انتسابی شدند در خصوص سلیم رسولی چون قبلا" اظهار نظر قضائی شده و در دادنامه تجدید نظر خواسته هم نسبت به وی حکمی صادر نگردیده این دادگاه مواجه با تکلیفی نمی باشد ولی در خصوص تجدید نظر خواندگان آقایان بابک .... و رضا .... و ایوب .... ضمن نقض رای تجدید نظر خواسته وفق بند 4 از شق ب ماده 257 قانون آئین دادرسی کیفری مستندا" به مواد 523 و 532 و 533 قانون مجازات اسلامی هر یک به تحمل دو سال حبس تعزیری و جبران خسارت وارده به تجدید نظر خواه محکوم می گردند 0 این رای وفق مقررات قطعی است 0 / م
رئیس شعبه 27 دادگاه تجدید نظر استان تهران
محمد قاسم اصحابی
مستشار دادگاه
علی اکبر صادقی
------------------------------------------------------------
تاریخ 8/ 3/ 80 پرونده کلاسه : 79/ 31 / 1598
شماره دادنامه : 297
شعبه 31 دادگاه عمومی تهران
خواهان فریده .... با وکالت دکتر سیفی - ولیعصر بعد از بیمارستان دی کوچه نیلو ساختمان شماره 4 واحد 16 دفتر وکالت دکتر سیفی
کافیه نظری - سهروردی شمالی کوچه شهید نیلو قدم شماره 12 واحد 15 دفتر وکالت کافیه نظری
خوانده امیر .... و بابک .... و رضا ... موکلین مجید سلمانی شهر آرا مقابل درب غربی پارک شهر آرا پ 318
خواسته : جعل و کلاهبرداری
گردشکار - خواهان دادخواستی به خواسته خود به طرفیت خوانده بالا تقدیم داشته اند که پس از ارجاع به این شعبه و ثبت کلاسه فوق و جری تشریفات قانونی در وقت فوق العاده / مقرر دادگاه به تصدی امضاء کننده زیر تشکیل است و با توجه به محتویات پرونده ختم رسیدگی را اعلام و به شرح زیر صدور رای می نماید .
رای دادگاه
در خصوص شکایت بانو فریده .... با وکالت آقای دکتر سیفی وبا کافیه نظری علیه آقایان امیر .... و بابک .... و رضا .... دایر به جعل چک شماره 578292 - 15 / 4 / 76 به مبلغ پانصد و هفتاد میلیون ریال و کلاهبرداری توجها" به محتویات پرونده های متشکله و نظر به دادنامه های شماره 7 - 6/1016/ 77 صادره از سوی شعبه 306 دادگاه عمومی تهران و 13 ح - 73 - 18 ک 31 / 5 / 77 صادره از سوی شعبه 18 دیوانعالی کشور ودادنامه شماره 21 - 2 / 2/ 78 صادره از شعبه این دادگاه و دادنامه شماره 879 - 25 / 7/ 78 صادره از سوی شعبه 14 دادگاه تجدیدنظر استان و دادنامه شماره 1635 - 22/ 8 / 78 صادره از این شعبه و دادنامه شماره 1489 - 15 /10 / 79 صادره از سوی شعبه 14 دادگاه تجدیدنظر استان و با توجه به استدلات منعکس در پرونده های مذکور صرفنظر از اینکه بر خلاف مفاد رای صادره شماره 879- 25/ 7/ 78 شعبه 14 دادگاه تجدید نظر استان این دادگاه به موجب دادنامه شماره 21- 2/2/ 78 در خصوص اتهام کلاهبرداری و معاونت در کلاهبرداری متهمین فوق الذکر صراحتا" اظهار نظر نموده و حکم برائت نامبردگان صادر و اعلام گردیده است و موضوع اعتبار امر محکوم بها را دارد و در دادنامه شماره 1635 - 22/ 8 / 78صادره از این شعبه که فی الواقع تکمیل دادنامه شماره 21- 2/ 2/ 78 صادره از این شعبه بوده می بایستی صراحتا" در خصوص بزه کلاهبرداری منتخب به متهمین اظهار نظر می باشد دادگاه توجها" به محتویات پرونده های متشکله و نوع بزه جعل و کلاهبرداری رااز ناحیه متهمین در خصوص چک موضوع شکایت محرز نمی داند چه آنکه اولا" به فرض اینکه مندرجات چک شماره 1292/57 - 15/ 4 / 76 بخط خانم فریده .... نبوده باشد و یا اینکه رقم چک با رقم مندرج در ته چک مغایرت داشته باشد و یا اینکه تحریر متن چک پس از امضاء چک به عما آمده باشد هیچیک اجاره با قرینه های قانع کننده بر جعل چک توسط متهمین نامبرده فوق نخواهد بود و به فرض سفید امضاء بودن چک صرف امضاء چک از ناحیه شاکیه وی رت به پرداخت وجه مندرج در چک ملتزم می نماید که این احراز خاصیت اسناد تجاری از جمله چک است بالاخص اینکه در تمام طول دادرسی شاکیه امضاء خود را در ذیل چک موضوع شکایت انکار ننموده بلکه آنرا منتسب به خود دانسته است از طرف دیگر با توجه به برائت آقای سلیم رسولی از اتهام خیانت در امانت دلیلی به ارائه چک از ناحیه سلیم رسولی به بابک .... وجود ندارد بلکه بابک .... در او صراحتا" اعلام داشته که چک را شخصا" از خانم شاکیه دریافت داشته است و این امر در آراء صادره به اثبات رسیده است که با این وصف فرض وقوع جعل از ناحیه متهمین فوق الذکر مقتضی است ثانیا" به فرض محل نانچه چک موضوع شکایت به صورت سفید امضاء پس از امضاء آن از ناحیه صدر کننده (فریده .... ) به دست متهمین رسیده باشد و آنان مبلغ مندرج در چک را به آن الحاق نموده باشند موضوع از مصادیق بزه جعل نمی تواند باشد چرا که صادر کننده چکی که چک را پس از امضاء بدون درج مبلغ در آن به دارنده تحویل می دهد چنانچه اعتمادی به دارنده دارد که وی را در قید مبلغ چک مختار می داند و چنین اجازه رای را به وی اعطا می کند 0 که در ماحن فیه هیچ دلیلی به اینکه شاکیه چک را به صورت سفید امضاء به متهمین واگذار نموده باشد وجود ندارد و ارجاع چک به کارشناسی جهت تعیین اینکه مبلغ مندرج در چک پس از امضاء چک قید شده است چیزی را اثبات نمی نماید علیهذا دادگاه توجها" به مراتب مذکور دلایل ارائه شده از ناحیه شاکیه و وکلای ایشان را جهت اثبات بزه جعل وکلاهبرداری کافی ندانسته مستندا" به اصل 37 قانون اساسی و حاکمیت اصل کلی برائت حکم به برائت متهمین نامبرده فوق از اتهام جعل و کلاهبرداری صادر و اعلام می دارد رای دادگاه حضوری بوده ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدید نظر در محاکم تجدیدنظر استان است 0 / م
رئیس دادگاه شعبه 31 دادگاه عمومی تهران -میرزاجانی
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 473
تاریخ تصویب : 1381/03/07
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
