استردادعین چک واوراق بهادارازجمله دعاوی غیرمالی میباشد
رای شماره : 3889-10/11/40
رای اصراری هیات عمومی دیوان عالی کشور
"اعتراض فرجامخواه خلاصه اینست که چک موردمطالبه ازجمله اوراق بهادارونسبت به خسارت دادرسی بایستی به میزان وجه چک حکم صادرگرددوارد نمی باشدزیراهمانطوری که درحکم فرجامخواسته ذکرگردیده عنوان دعوی مشمول قسمت اخیرشق 6ازماده 13قانون آئین دادرسی مدنی وازجمله دعاوی راجع به اشیائی بوده که بهای معین نداشته ولی دارای نوعی ازاعتباربوده ودرچنین صورتی شرائط ومقررات راجعه به دعاوی مالی نسبت به خواسته جاری نخواهد بودوخلاصه اعتراض غیروارداست وحکم فرجامخواسته به اکثریت آراءابرام می گردد."
* سابقه *
دعوی غیرمالی
استردادچک (اوراق بهادار)
3889-10/11/40
وکیلی به وکالت فرجامخواه دادخواستی بطرفیت اداره غله قزوین بخواسته استردادیک طغری چک به مبلغ دویست هزارریال دادگاه شهرستان قزوین تقدیم وتوضیح داده است :موکل طبق قراردادی متعهدانجام کاری درقبال خوانده بوده وبرای حسن انجام آن یک طغری چک خواسته رابه مبلغ دویست هزار ریال بخوانده سپرده است وباآنکه قرارداداجراشده باتنظیم صورت مجلس وتصدیق خوانده که بایدچک مستردشودخودداری ازاستردادآن نموده اندبا تقدیم دادخواست تقاضای استردادآن وخسارات وارده رادارم .
شعبه اول دادگاه شهرستان ادعای خواهان رادرمطالبه چک موجه دانسته واداره غله رامحکوم به استردادچک موردخواسته نموده است .
وکیل خواهان بارویت دادنامه شرحی به دادگاه نوشته که خسارات منظور نشده واصلاح دادنامه راخواسته است .
دادگاه نامبرده مجدداپرداخت سه هزارریال حق الوکاله وشصت وهشت ریال هزینه دادرسی راازطرف اداره غله قزوین موردحکم قرارداده است .
اداره غله ازاین بحکم پژوهشخواهی نموده ونیزوکیل خواهان بدوی دادخواست پژوهشی دیگری به وکالت ازطرف خواهان بطرفیت اداره غله ونان تقدیم وتوضیح داده است که دادگاه بدوی دعوی استردادچک دویست هزارریالی راغیرمالی تشخیص داده وبااینکه یکهزارودوریال تمبربه دادخواست الصاق شده وحق الوکاله آن ده هزارریال می شودبه سه هزارریال حق الوکاله وشصت و هشت ریال هزینه دادرسی حکم صادرنموده وتقاضای رسیدگی وصدورحکم به پرداخت تمامی خسارت راخواسته است .
شعبه دهم دادگاه استان مرکزاعتراضات هیچیک ازدوفقره پژوهشخواهی راواردندیده وحکم پژوهشخواسته راعینااستوارنموده است .
براثرفرجامخواهی وکیل خواهان بدوی شعبه اول دیوان عالی کشورچنین رای داده است :
چون موضوع دعوائی که فرجامخواه حق الوکاله خودراراجع به آن دعوی از فرجامخوانده مطالبه نموده یک قطعه چک به مبلغ دویست هزارریال بوده و چنین دعوائی درعداددعاوی غیرمالی محسوب نبوده وباآن حال دادگاه طبق رای فرجامخواسته دعوی مزبورراازجمله دعاوی غیرمالی تشخیص داده است وتحت عنوان غیرمالی بودن دعوی حق الوکاله فرجامخواه رامبلغ سه هزارریال تعیین نموده است رای مزبورمباین باماده 559آئین دادرسی ونقض می شودورسیدگی مجددبه شعبه دیگردادگاه استان مرکزارجاع می گردد.
شعبه پنجم دادگاه استان مرکزدررسیدگی مجددرای زیرراصادرنموده است :
بنظردادگاه اعتراض پژوهشخواه که بموجب حکم 1883مورخ 10/6/39 موردتاییدشعبه اول دیوان عالی کشورهم واقع گردیده واردنمی باشدزیرا خواسته دعوی اصلی مطالبه لاشه یک فقره چک بوده وبه استنباط ازمقررات شق 6ماده 13قانون آئین دادرسی مدنی که دعاوی راجع به اعیان برگهاواسنادرا بدون توجه به میزان اعتبارومبلغ مندرجه درآن ازجهت رسیدگی درصلاحیت دادگاه بخش دانسته است وازاین امرکاملامستفادمی شودکه دعاوی مذکوردر نظرقانونگزارایران غیرمالی تلقی می شودوالاازجهت صلاحیت مرجع رسیدگی قانونگزاربه حدنصاب دادگاه بخش توجه می نمودعلیهذاباتوجه به اینکه یک برگ چک بخودی خودبهای معینی نداشته بلکه دارای نوعی ازاعتباربوده که در دعوی اصلی راجع به مطالبه چک اعتبارمذکورموردتوجه ونظروموردمطالبه نبودبه لذادعوی مذکوراززمره دعاوی غیرمالی بوده وباتوجه به شق سه ماده 71 اصلاحی آئین نامه قانون وکالت ایرادی برحکم پژوهشخواسته واردنبوده وبناء علیهذادادنامه مذکورتاییدواستوارمی گردد.
وکیل خواهان بدوی مجددافرجامخواهی نموده است ،پرونده درهیئت عمومی دیوان عالی کشورطرح گردیده واکثریت بشرح ذیل رای مورداستدعای فرجام راابرام نموده اند.
مرجع :آرشیوحقوقی کیهان ،مجموعه رویه قضائی
آراءهیئت عمومی دیوان عالی کشورازسال 1328تاسال 1342
جلددوم ،آراءمدنی ،چاپ دوم سال 1353 ازصفحه 299-302
21
نوع : نامشخص
شماره انتشار : 3889
تاریخ تصویب : 1340/11/10
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
