رسیدگی به دعوی حجر در صلاحیت اختصاصی دادگاههای مدنی خاص قرار داده شده است
تاریخ رسیدگی : 3/7/67
شماره رای : 671/21
مرجع رسیدگی : شعبه 21 دیوان عالی کشور
خلاصه جریان پرونده :
در تاریخ 27/10/61 به شرح نامه شماره 4221 دادسرای شهرستان اصفهان از دادگاههای شهرستان اصفهان خواسته شده که به استناد گواهی شماره 15076 ـ 22/10/61 اداره پزشکی قانونی حکم حجر بانو منور … فرزند عبدالوهاب صادر گردد .
پرونده به شعبه دوم دادگاه شهرستان اصفهان ارجاع و سپس شعبه مزبور تبدیل به دادگاه عمومی گردیده و پرونده با کلاسه 61/60 در شعبه اول دادگاه عمومی تحت رسیدگی قرار گرفته و دادگاه در تاریخ 5/12/61 پس از رسیدگیهای لازم طی دادنامه شماره 347 حکم حجر بانو منور … را صادر و تاریخ آن را 20/10/61 تعیین نموده است .
متعاقباً در تاریخ 25/4/62 افرادی به اسامی … و عزت … و عفت … و ایران …. و فاطمه … و نگار … به عنوان ورثه مرحومه منور… شرحی به دادسرای عمومی اصفهان نوشته و مدعی می شوند که مرحوم منور … از سال 1340 محجور بوده است و تقاضا کرده اند که تاریخ حجر مشارالیها از سال 1340 تعیین شود . این بار پرونده طبق دستور مورخ 25/4/62 دادسرا به دادگاههای مدنی خاص ارسال می گردد و شعبه اول دادگاه مدنی خاص اصفهان با رسیدگیهای لازم سر انجام در تاریخ 11/2/62 طی دادنامه شماره 1344 در پرونده کلاسه 7 ـ 62/71 حجر مسلم بانوی مزبور را طبق نظریه مورخ 20/10/62 کمیسیون پزشکی که قبلاً مستند حکم حجر مورخ 5/12/61 بوده است از اوایل سال 62 دانسته و اعلام کرده است که بانو متوفی تا تاریخ 20/10/61 از نظر فکری و عقلی سالم بوده است .
از این حکم در تاریخ 14/10/66 آقای محمود … درخواست تجدید نظر کرده و کلاسه پرونده را 10 ـ 62 ـ 2 ذکر نموده و توضیح داده که بانو منور از سال 41 که هفتاد ساله بوده است دچار اختلال مشاعر بوده و این وضع تا تاریخ مرگ او ادامه داشته است و آقای هرمان … و بانو نسرین …. را ظرف دادخواست تجدید نظر قرار داده است این پرونده با کلاسه 63/63 در شعبه اول دادگاه تجدید نظر مدنی خاص تهران در جریان رسیدگی قرار گرفته است . و اما بانو نسرین … نیز در تاریخ 15/10/66 دادخواستی به عنوان اعتراض ثالث نسبت به حکم حجر شماره 347 ـ 5/12/61 شعبه اول دادگاه عمومی اصفهان به طرفیت دادسرای عمومی اصفهان ( اداره سرپرستی ) و آقای حاج محمود … و بانو عفت … و بانو عزت … و بانو ایران … و خانمها فاطمه … و نگار … تسلیم دادگاه تجدید نظر مدنی خاص تهران نموده و توضیح داده است که مدارک مستند حکم حجر مرحومه منور زاهدی دلالتی بر جنون و حجر مشار الیها نداشته و حکم صادره انطباقی با حقیقت نداشته و به زیان او می باشد و مستند به ماده 44 قانون امور حسبی نسبت به آن اعتراض کرده و لغو آن را درخواست نموده است .
این داخواست نیز به شعبه اول دادگاه تجدید نظر مدنی خاص تهران ارجاع شده و به کلاسه 66/1406 ثبت گردیده و دادگاه در تاریخ 28/11/66 طی دادنامه های شماره های 2155 ـ 2159 ـ 66 به طور توام نسبت به دادخواست تجدید نظر خواهی آقای محمود … و اعتراض ثالث بانو نسرین … رسیدگی کرده و در مورد دادخواست اعتراض ثالث مستنداً به مواد 582 و 585 قانون آئین دادرسی مدنی رسیدگی را در صلاحیت دادگاه صادر کننده حکم تشخیص داده و از خود نفی صلاحیت نموده است و در خصوص دادخواست تجدید نظر خواهی آقای محمود … رسیدگی را تا حصول نتیجه رسیدگی به اعتراض ثالث به اصل حکم حجر متوقف نموده و اخذ تصمیم نسبت به آن را متفرع بر حصول قطعیت حکم حجر دانسته است . پرونده به دادگستری اصفهان ارسال و به شعبه 18 دادگاه مدنی خاص ارجاع گردیده و شعبه مزبور در تاریخ 26/2/67 پرونده را با کلاسه 67/221 تحت نظر قرار داده با نفی صلاحیت از خود پرونده را به شعبه اول دادگاه عمومی اصفهان ( حقوقی یک ) ارسال داشته که این تصمیم به شماره 173 ـ 26/2/67 ثبت شده است و پرونده به شعبه اول دادگاه حقوقی یک ارجاع ( در تاریخ 31/2/67 ) و به کلاسه 67/55 ثبت شده است و دادگاه مزبور در تاریخ 24/3/67 طی دادنامه شماره 102 ـ 25/3/67 به استناد ماده 223 اصلاحی قانون مدنی و تصمیم 19/6/62 دادگاه تجدید نظر مدنی خاص اصفهان و تغییر وضعیت سازمان قضائی و تبدیل شعبه به دادگاه حقوقی یک بهر حال رسیدگی به موضوع اعتراض ثالث را در خصوص موضوع حجر در صلاحیت دادگاه مدنی خاص اصفهان دانسته و قرار عدم صلاحیت خود را صادر نموده است . پرونده به شعبه 18 دادگاه مدنی خاص اصفهان اعاده شده و این بار به کلاسه 67/380 ثبت گردیده و دادگاه مزبور با تحقیق اختلاف در صلاحیت مقرر داشته که پرونده به دیوان عالی کشور ارسال شود که با وصول پرونده به دیوان عالی کشور و ثبت به کلاسه باز به این شعبه ارجاع گردیده است .
« رأی »
نظر به اینکه با اصلاحات مورخ 8/10/1361 قانون مدنی ( فصل دوم مواد
1219 ـ 1222 ـ 1223 و … ) رسیدگی به دعوی حجر در صلاحیت اختصاصی
دادگاههای مدنی خاص قرار داده شده است و در پرونده امر دادگاه مدنی خاص اصفهان
در خصوص درخواست تغییر تاریخ حجر مقید در حکم حجر شماره 347 ـ 5/12/61
برابر رای شماره 1344 ـ 19/6/1362 دارای سابقه رسیدگی و اظهار نظر می باشد بنا بر این
مستنداً به قسمت اخیر ماده 46 قانون آئین دادرسی مدنی از لحاظ اعتبار مقررات
اصلاحی با تشخیص صلاحیت مرجع اخیر در رسیدگی به اعتراض ثالث بانو نسرین …
نسبت به حکم حجر مرحومه منوره مستنداً به ماده 5 لایحه قانونی دادگاه مدنی خاص
نسبت به اختلاف حاصل در صلاحیت تعیین تکلیف می گردد . و مقرر است دفتر پرونده
را به دادگاه مدنی خاص اصفهان ارسال دارد .
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 671
تاریخ تصویب : 1367/07/03
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
دعوی خواهان تقاضای صدور حکم بر تنفیذ وصیت نامه عادی است بنا بر این دادگاه مدنی خاص صالح به رسیدگی است خواسته تقاضای صدور حکم به اثبات نسب به منظور گرفتن شناسنامه بوده بنا براین با نقض قرار پرونده جهت رسیدگی به ماهیت دعوی به دادگاه صادر کننده قرار منقوض (دادگاه مدنی خاص) ارجاع میگردد
