رأی شماره 205 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال

رأی شماره 205 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال ماده 75 آئین‌نامه اجرایی قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری

6,064 مشاهده
زمان مطالعه : 1:28
آراء و نظریات

رأی شماره 205 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال ماده 75 آئین‌نامه اجرایی قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری شماره هـ/86/110

تاریخ: 2/4/1387
شماره دادنامه: 205
کلاسه پرونده: 86/110
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی : طاهره حق دوست
موضوع شکایت وخواسته: ابطال ماده 75 آئین‌نامه اجرایی قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری .
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، مطابق ماده70 آئین‌نامه اجرایی قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری مصوب7/2/1382 هیأت محترم وزیران که بنا به پیشنهاد شماره 2797 /02/111 مورخ 28/7/1382 وزارت دادگستری و به استناد ماده40 قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری مصوب1381 وضع و تدوین شده است. در تخلفات انتظامی که دو سال از تاریخ وقوع آن منقضی گردیده و تعقیب‌نشده باشد و یا دو سال از تاریخ آخرین اقدام انتظامی آن گذشته و منتهی به صدور حکم نشده، تعقیب موقوف خواهدشد. 2ـ قوه مجریه درحالی این حکم را وضع کرده است که نه تنها درهیچ یک از 41 ماده قانون کارشناسان رسمی دادگستری مصوب18/1/1386 قوه‌مقننه چنین اجازه و حکمی را وضع نکرده است بلکه هیأت عمومی با صدور رأی شماره 66 مورخ 27/2/1383 در پرونده کلاسه81/321 صریحاً چنین اظهارنظر قضایی کرده است. وضع قاعده آمره درخصوص شمول مرور زمان تعقیب تخلفات انتظامی وکلای دادگستری از وظایف اختصاصی مقنن بوده و نیاز به قانون و با اذن قانونگذار دارد و همچنین تعیین مدت برای آن اختصاص به حکم قانونگذار دارد، بنابراین ماده86 آئین نامه مورد شکایت (آئین‌نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلای ‌دادگستری مصوب آذر1334 وزارت‌ دادگستری) به جهت اعلام مرور زمان به لحاظ انقضای 2سال از تاریخ‌ارتکاب تخلف و یا آخرین اقدام‌انتظامی خارج از حدود اختیارات وزارت دادگستری تشخیص داده و ابطال می‌گردد. بنابرمراتب معروض تجویز شمول مرور زمان تعقیب تخلفات انتظامی که بر اقدام قوه مجریه و ناشی از آن مبتنی است دراین باره مفقود بوده بلاشک از مصادیق بارز خروج از آئین‌نامه نویسی و ورود به قانونگذاری می‌باشد که وضوحاً در تغایر و تضاد با اصل تفکیک قواست. لذا به استناد ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 25/9/1385 مجمع تشخیص مصلحت نظام و اصل 170 قانون اساسی ابطال ماده 70 آئین نامه اجرایی قانون کارشناسان رسمی دادگستری مصوب 7/2/1382 هیأت وزیران تقاضا دارد. مدیرکل دفتر امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 2595/2666 مورخ 18/1/1387 مبادرت به ارسال تصویر‌نامه شماره 22015/02/111 مورخ 20/12/1386 مدیرکل دفتر وزارتی دادگستری و پیوستهای آن نموده است. در این نامه آمده است، با توجه به بند8 رأی شماره 66 مورخ 28/3/1383 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری که راجع به آئین‌نامه‌ لایحه قانون استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب 1344 موردی مشابه را، نوعی تقنین و خارج از اصول آئین‌نامه‌نویسی قلمداد کرد و اقدام به ابطال آن نموده است، به نظر می‌رسد دعوای مطروحه درخصوص دادخواست ابطال ماده 70 آئین‌نامه اجرایی قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری مصوب1381 وارد و اشکال فوق‌الذکر قابل پذیرش بوده و می‌بایست نسبت به آن اصلاح صورت گیرد. هیأت‌عمومی دیوان درتاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علی البدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‌نماید.

رأی هیأت عمومی

طبق اصل51 و قانون اساسی شورای اسلامی ایران وضع قاعده آمره موجه یا سالب حق و تکلیف و الزامات و تعیین جرائم و تخلفات و نوع و میزان مجازات و تعیین موارد اسقاط مراحل تعقیب و مجازات که ازمصادیق بارز قانونگذاری است اختصاص به قوه مقننه یا مأذون از قبل قانونگذار دارد. نظر به اینکه مقررات قانون کارشناسان رسمی‌دادگستری متضمن تفویض اختیار وضع مقرراتی در باب شمول مرور زمان به تخلفات ‌انتظامی کارشناسان رسمی دادگستری نیست. بنابراین ماده70 آئین‌نامه اجرائی قانون فوق‌الذکر که تعقیب تخلفات انتظامی کارشناسان رسمی دادگستری را به شرح ماده مذکور مشمول مرور زمان و موقوف شدن تعقیب کارشناس متخلف اعلام داشته است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات قوه‌مجریه در وضع مقررات دولتی تشخیص داده می‌شود. مستنداً به قسمت دوم اصل یکصد و هفتاد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده یک و بند یک ماده 19 و ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می‌گردد.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضائی دیوان عدالت اداری ـ رهبرپور