سفته - واخواستنامه - فوت متعهد سفته - فوت ظهرنویس

11,966 مشاهده
زمان مطالعه : 0:22
آراء و نظریات

نظریه مشورتی اداره حقوقی وزارت دادگستری

19 شماره 35هفته دادگستری صفحه 171 172

1 سفته .
2 واخواستنامه .
3 فوت متعهد سفته .
4 فوت ظهرنویس .

متعهد سفته ای قبل از رسیدن موعد پرداخت سفته میمیرد.آیا:
اولا" بعد از فوت متعهد سفته و قبل از رسیدن اجل مقرر باید اعتراض عدم تادیه در ظرف مدت مقرر از تاریخ فوت انجام شود و یا آنکه پس از رسیدن موعد پرداخت باید اعتراض مزبور بعمل آید؟
ثانیا" بر فرض آنکه بمناسبت فوت متعهدوحال شدن دین بایستی اعتراض عدم تادیه بشود، آیا از لحظه فوت مدیون مدت ده روز برای اعتراض عدم تادیه شروع میشود یا از تاریخ استخاضر داین بر فوت مدیون ؟
ثالثا" آیا بر فرض حال شدن دین بجهت فوق الذکر ظهرنویس که مسئولیت تضامنی دارد نیز مسئولیت تضامنی او بصورت حال بیرون می آید یا آنکه مسئولیت تضامنی وی پس از رسیدن موعد سفته تحقق پیدا میکند بعارت اخری مسئولیت تضامنی او به تبعیت مدیون فوت شده تبدیل بحال میشود یا خیر؟
رابعا" در صورتکیه ظهرنویس پیش از رسید موعد پرداخت وجه سفته بمیرد با توجه بنکات یادآوری شده در بالا اعتراض عدم تادیه با التفات باینکه متعهدو ظهرنویس متضامنا" مسئول پرداخت هستند در چه تاریخ باید بشورد آیا دین حال میشود یا خیر؟
با توجه بماده 231 قانون امور حسبی و مواد 282 و405 قانون تجارت که در ذیل درج میگردد:
ماده 231 - دیون موجل متوفی بعد از فوت حال میشود.
ماده 282 - نه فوت محال علیه نه ورشکستگی او نه اعتراض نکول
دارنده برات را از اعتراض عدم تادیه مستغنی نخواهد کرد.
ماده 405 - قبل از رسیدن اجل دین اصلی ضامن ملزم بتادیه نیست ولواینکه بواسطه ورشکستی یا فوت مدیون اصلی موجل وحال شده باشد.
در مورد سئولات فوق کمیسیون مشورتی حقوق تجارت اداره حقوقی در جلسه مورخ 4/3/1344 چنین اظهارنظرکرده است :
اولا" بعد ازفوت متعهد سفته وقبل ازرسیدن اجل مقرراعتراض عدم تادیه از تاریخی فوت بعمل نمی آید و ماده 231 قانون امور حسبی هم که حکم بحال شدن دیون موجل متوفی نموده درحقیقت امتیازی است که قانون درمقام تعیین تکلیف ترکه برای طلبکاران در صورت فوت متعهد شناخته است و استفاده یا عدم استفاده از این حق در اختیار دارنده سفته بوده و تاثیری در سررسید و ضمانت ظهرنویسها و سایر مقررات مربوط بسفته ندارد بدین معنی که طلبکاران متعهد سفته میتوانند در صورت فوت وی طلب خودرا دریافت دارند، در صورتیکه پس از فوت متعهد بدریافت وجه سفته نائل نشوند فقط میتوانند در انقضاء سررسید و ظرف موعد مقرر واخواست عدم تادیه علیه متعهد بنمایند.
ثانیا" مسئولیت تضامنی ظهرنویس به تبعیت متعهدفوت شده تبدیل بحال نمیشود ولی اگرظهرنویس فوت نماید دین فقط نسبت او حال میشود و حال شدن دین ظهرنویس هم تاثیری در مسئولیت متعهد ندارد و در صورتکیه دارنده سفته پس ازفوت ظهرنویس طلب خود را از ترکه متوفی دریافت ننمماید فقط در تاریخ سررسید میتواند واخواست عدم تادیه بنام متعهد بنماید.

مرجع :مجموعه نظرهای مشورتی اداره حقوقی وزارت دادگستری درزمینه
مسائل مدنی ضمیمه مجله حقوقی وزارت دادگستری
ازانتشارات دفترتحقیقات ومطالعات وزارت دادگستری
باهمکاری آقایان محمودسلجوقی یداله امینی

109