با توجه به مسروقه بودن اتومبیل مورد معامله ، مبیع مستحق للغیر بوده که در نتیجه بیع باطل و ثمن قهرا باید به خریدار مسترد شود
کلاسه پرونده : 15/17/6104
شماره دادنامه : 570/15
تاریخ رسیدگی : 14/9/71
تجدیدنظرخواه : آقای (الف )
تجدیدنظرخوانده : آقای (ب )
تجدیدنظرخواسته : دادنامه 16330/8/70 صادره از دادگاه حقوقی یک 0000
مرجع رسیدگی : شعبه 15 دیوان عالی کشور
هیئت شعبه : آقایان 000
خلاصه جریان پرونده : بدوا آقای (ب ) دادخواستی به خواسته ابطال معامله یک دستگاه پیکان و استرداد و جه آن به مبلغ 3500000ریال به طرفیت تجدیدنظرخواه تسلیم دادگاه حقوقی یک 000 نموده و ضمن آن چنین توضیح داده است (برابرقولنامه مستند دعوی مورخ 8/10/66 یک دستگاه پیکان سواری مدل 59 به شماره 000 متعلق به خوانده را با اتومبیل تویوتاکارینا مدل 000 متعلق به خود تعویض ومبلغ یکصد و سی هزار تومان مابه التفاوت دریافت نموده است 0 ارزش اتومبیل پیکان سه میلیون و پانصد هزار ریال ارزیابی گردیده پس ازمدتی معلوم شده اتومبیل پیکان مسروقه بوده ]است [0 طبق پرونده متشکله در دادسرای 000 اتومبیل مذکور توقیف شده در نتیجه خریداری بعدی پیکان طی پرونده کلاسه 68/309 دادگاه حقوقی یک 000 علیه وی که فروشنده بوده دادخواست به خواسته ابطال معامله تقدیم داشته لذا تقاضای رسیدگی و صدور حکم به ابطال معامله و الزام خوانده به استرداد بهاء اتومبیل پیکان را نموده ]است [0
پرونده در شعبه اول دادگاه حقوقی یک 000 ثبت و یا تعیین وقت طرفین دعوت شده اند0 خوانده طی لایحه دفاعیه اعلام نموده در 000 نمایشگاه (ج ) اتومبیل پیکان مورد دعوی را که متعلق به دوستش آقای (د) بوده با اتومبیل تویوتای خواهان تعویض و آقای (د) طی چک 130 هزار تومان مابه التفاوت را به آقای (ب ) پرداخته است 0 قولنامه به طور صوری به نام وی نوشته شده بعد از مدتی اداره آگاهی 000 او را احضار و اعلام داشته اند اتومبیل پیکان مسروقه است 0 ضمن تحقیات با اعلام جریان معامله اداره آگاهی آقای (د) را احضار و تحقیق نموده نامبرده اظهارات را تایید و به تعلق اتومبیل به خود اقرار نموده سپس پرونده به دادسرا و بازپرسی 000 فرستاده شده موجود وتقاضای توجه آن را نموده ]است [0 دادگاه پرونده استنادی را از دادسرای 000 مطالبه و خلاصه از آن را که حاکی از مسروقه بودن اتومبیل پیکان شماره 000 می باشد0 منعکس و بادعوت مجدد طرفین و کسب نظر مشاور نظریه خود را دایر بر بطلان معامله واسترداد ثمن اعلام کرد که نظریه مذکور پس از ابلاغ مورد اعتراض قرار گرفته و پرونده جهت رسیدگی به اعتراض به این شعبه ارجاع و در تاریخ 5/12/69 بدین مضمون اظهارنظر شده است (با ملاحظه نظریه معترض عنه و محتویات پرونده بر نظریه دادگاه این ایراد وارد است که دادگاه بدون انعکاس موارد استناد خوانده از محتویات پرونده کیفری مبادرت به صدور نظریه معترض عنه نموده در صورتی که اقتضاء داشته محتویات پرونده کیفری منعکس شده و سپس باتوجه به اینکه ادعا شده ماشین پیکان مورد بحث با اتومبیل تویوتا معاوضه شده با عنایت به مقررات عقد معاوضه به موضوع رسیدگی و اتخاذ تصمیم نماید0 به جهات فوق الذکر نظریه معترض عنه واجد ایراد قضایی تشخیص ]داده شده [ و تایید نمی شود) پس از اعاده پرونده و تعیین وقت خواستن پرونده استنادی و انعکاس آن در صورت مجلس مضبوط در پرونده و لزوم اخذ توضیح از خواهان در زمینه تعویض ماشین تویوتا با پیکان و دستور تعیین وقت در این زمینه و دخالت آقای (ر) به وکالت از خواهان در پرونده مطروحه و استماع توضیحات وکیل خواهان سرانجام ضمن اعلام ختم دادرسی بدین مضمون انشاء رای شده است :(در خصوص دادخواست (ب ) با وکالت بعدی (ر) به طرفیت (الف ) به خواسته ابطال معامله یک دستگاه پیکان مدل 59 اظهار و استرداد وجه آن به مبلغ سه میلیون وپانصد هزار ریال نظر به اینکه حسب محتویات پرونده استنادی به کلاسه 68/237 دادسرای 000 در مسروقه بودن پیکان مورد معامله تردیدی وجود ندارد به عبارت دیگر مبیع مستحق للغیر بوده است که در نتیجه بیع باطل و ثمن قهرا بایستی به خریدار مسترد شود علی هذا با التفات به مراتب فوق ضمن احراز بطلان معامله دعوی ثابت تشخیص و حکم بر الزام خوانده به پرداخت مبلغ مورد خواسته در حق خواسته در حق خواهان صادر و اعلام می گردد) که پس از ابلاغ تجدید نظرخواهی شده تجدیدنظرخواه به شرح دادخواست درخواست رسیدگی و نقض رای تجدیدنظرخواسته را داشته و وکیل تجدید نظر خوانده ضمن پاسخ به دعوی تقاضای ابرام نموده است 0 پس از انجام تبادل لوایح در دادگاه مربوطه پرونده به نظر دادرس صادر کننده حکم رسیده ضمن تایید نظر خود پرونده جهت رسیدگی تجدیدنظری به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع شده است 0
هیئت شعبه در تاریخ فوق تشکیل و پس از بررسی اوراق پرونده و قرائت گزارش تنظیی مشاوره نموده چنین رای می دهد:
(نظر به اینکه از ناحیه تجدیدنظرخواه ایراد و اعتراض موجه و مدللی که مثبت عدم رعایت موازین شرعی و قانونی از طرف دادگاه بدوی در صدور دادنامه تجدیدنظرخواسته باشد به عمل نیامده و دادنامه مزبور از جهات مذکوره خالی از ایراد و اشکال به نظر می رسد فلذا ضمن رد تجدیدنظرخواهی دادنامه تجدیدنظرخواسته را ابرام می نماید0)
مرجع :
کتاب آرای دیوان عالی کشور درامورحقوقی 1
صلاحیت ، داوری ، خسارات ، امورحسبی ، وقف ، معامله فضولی ، تهاتروغصب
تالیف یدالله بازگیر، ازانتشارات ققنوس ، چاپ اول ، سال 1377
101
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 570
تاریخ تصویب : 1371/09/14
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
دادگاه عدم حضور خوانده برای استکتاب را قرینه برصحت مستند دعوی اعلام داشته است تنظیم قرادادثانوی بین متعاملین موجب سقوط شرط مندرج درقراداد اولیه درموردوجه التزام است
