دراتهام قتل غیرعمد ناشی ازحادثه رانندگی ، چنانچه علت اصلی تصادف ،بی احتیاطی ازطرف خودمقتول باشد،راننده ازاتهام تبرئه خواهدشد
رای شماره 132-3/9/47
رای اصراری اکثریت هیئت عمومی دیوان عالی کشور
"اعتراض دادستان استان مرکزبرحکم برائت "الف "بابررسی اوراق و محتویات پرونده وملاحظه نظریه کاردان فنی ومندرجات رای فرجامخواسته و نحوه استدلال دادگاه واردبنظرنمی رسدوچون حکم فرجامخواسته بارعایت اصول دادرسی ومقررات قانون صادرگردیده است اشکالی متوجه آن نبوده ابرام می شود."
* سابقه *
رای شماره 132-3/9/47اصراری هیئت عمومی
فرجامخواه :دادستان استان مرکز
فرجامخوانده :"الف "
فرجامخواسته :دادنامه شماره 284-14/10/44شعبه سوم دادگاه جنائی مرکز.
گزارش کار:مطابق کیفرخواست مورخه سوم بهمن 40آقای "الف "به اتهام قتل وجرح غیرعمدی طبق مواد2و3قانون تشدیدکیفررانندگان بارعایت ماده 31قانون مجازات عمومی دردیوان جنائی مرکزتحت تعقیب کیفری قرار گرفته وشعبه چهارم دادگاه جنائی استان مرکزبموجب دادنامه شماره 196 8/7/41چنین رای داده است :
"باتوجه به گزارش شماره 7697-5/8/40کلانتری 25وگزارش 4/8/40 پاسبان شماره 2430ونظریه مورخه 4/8/40کاردان فنی که علت اصلی تصادف را بی احتیاطی ازطرف راکب موتورسیکلت بدون شماره وعدم دقت کافی به جلوی خوددانسته است وباتوجه به نظریه مورخ 4/8/40پزشک نگهبان بهدای شهربانی دائربراینکه "الف "مختصری ازحال طبیعی خارجاست ونسبت به مستی متهم مزبورصراحتا اظهارنظرننموده وباتوجه به نحوه اظهارات مطلعین قضیه در پرونده امرواظهارات متهم موصوف درمراحل تحقیق ودرمحضردادگاه باتوجه به دفاع وکلای تعیینی متهم واینکه هیچگونه دلیلی که موجب حصول علم ویقین دادگاه بروقوع بزه های انتسابی به "الف "گردددرپرونده مشاهده نمی شود علیهذادادگاه حکم برائت "الف "راازبزه های انتسابی صادرواعلام می نماید دادستان استان مرکزبااعلام رای فرجامخواهی نموده ومعترض است :
"اولااستعمال مشروب الکلی درروزواقعه موردقبول متهم ووکیل اوبوده وثانیاکارشناس اظهارنظرصریح نموده که متهم ازسرعت مطمئنه درموقع تصادف باموتورسیکلت تجاوزنموده ثالثابی احتیاطی متهم درسرپیچ محرز است "ونقض حکم راخواسته است .
شعبه ششم دیوان عالی کشوردررای شماره 1867-25/6/42چنین مقرر داشته اند(گرچه اعتراضات دادسرای استان نوعاماهوی ودراین مرحله مورد نظرنیست ولیکن چون نماینده دادستان کل بشرح زیردرخواست رسیدگی ماهوی نموده :
"1-متهم دربرگ بازجوئی اولیه اعتراف نموده ازخیابان قصرازغرب به سمت شرق درحرکت بودم ازسه راه حشمتیه گذشته مشاهده کردم موتورسواری که شخصی پشت آن نشسته بودازمقابل می آیدوروبه من موفق شدم ترمزکردم وظهر یک بطرونیم آبجوخوردم .
2-گواهی نامه شماره 15856-4/8/40پزشک نگهبانی شهربانی به اینکه "الف "نوشابه الکلی صرف کرده ومختصری ازحال طبیعی خارج است .
3-نظریه مورخه 4/8/40ونظریه 6/10/40افسرشهربانی کاردان فنی که حاکی ازبی احتیاطی مته نیزمی باشد.
4-اظهارات گروهبان دوم ارتش وحسن فرزندنیازورضافرزندیحیی مولائی سربازوظیفه وطاهرسربازوظیفه گواهان مبنی برداشتن سرعت زیادازحد مقررراننده فولکس ووقوع تصادم .
5-گذشت بانو(ب )زوجه مقتول اظهارات رضافرزندهاشم حاتمی شاکی خصوصی به انضمام صورت معاینه جسدمحمدفرزندمحمودملک محمدی مقتول وسایر قرائن واوضاع واحوال موجوددرپرونده کارکاملادلالت داردکه متهم درحال مستی کامل وداشتن سرعت زیاده ازحدمقرررانندگی نموده که مستنداستنباط دادگاه جنائی برخلاف ادله مذکورمی باشدوحکم صادره قانونی نبوده به استناد ماده 430قانون آئین دادرسی کیفری استدعای رسیدگی فرجام ماهوی ونقض حکم را دارم )وموثربنظرمی رسدبانقض حکم ممیزعنه مجددابه شعبه دیگردادگاه جنائی استان مرکزارجاع می شود".
شعبه سوم دادگاه جنائی مرکزپس ازانجام تشریفات قانونی وملاحظه محتویات پرونده وآراءدادگاه جنائی ودیوان عالی کشوربه این مضمون رای داده است :
"اتهام متهم قتل غیرعمدوجرح غیرعمدتوسط وسیله نقلیه موتوری است دفاع متهم این است که باسرعت مجازدرخیابان می آمده وبه سه راهی رسیده است دراین سه راهی ازسرعت ماشین کاسته پس ازاطمینان ازمساعدبودن حرکت به حرکت ادامه داده وهنوزسرعت سیراوازبیست کیلومتردرساعت نگذشته بوده که ناگهان موتورسواری که راکبی هم برترک داشته به اومی خورداین دفاع متهم موجه است زیراچنانکه ازنقشه کاردان فنی برمی آیدمتهم کمی ازسه راه گذشته باموتورسیکلت برخورده هنگام رسیدن به سه راه هرراننده ناگزیراست که ازسرعت خودبکاهدوپس ازاطمینان ازامن بودن راه ازجهت رانندگی مجدد به مسیرخودادامه دهدودلیلی نیست که متهم این احتیاط رارعایت نکرده باشدمستی متهم وگواهی چندشاهدنمی توانداورابی احتیاط نشان دهددرباره مستی خودمتهم قبول داردکه جرعه چندآبجوهنگام ناهارنوشیده است وازگواهی بهداری شهربانی هم بیش ازاین برنمی آیدزیرادرگواهی قیدشده است که متهم مختصری ازحال طبیعی خارج است که این تغییرحالت رانمی توان منجزابه آن چندجرعه فقاع یااضطراب ناشی ازتصادم وتحقق خسارت دادنسبت ازگواهی شهودهم سرعت سیرماشین متهم بیش ازحدمجازمستنبط نیست زیراسرعت در نظرافرادغیرفنی مفهوم نسبی داردومیزان مشخص دردست این افرادنیست که سرعت یک ماشین راباآن بسنجدآنچه بررعایت جانب احتیاط ازناحیه متهم دلالت داردنظرکاردان فنی است مطابق این نظرمتهم هیچ خطائی نکرده است خطا ازراکب موتورسیکلت یعنی ازمقتول بوده است ودراین نظرکاردان فنی کوچکترین خطائی برمتهم نگرفته است عمل متهم ازنظرسنجش معمولی علل تصادف نه جزءعلل مستقیم است یاجزءعلل تبعی وغیرمستقیم وچون این نظرو نقشه مصرح این نظرخطائی متوجه به متهم نمی کندوازشهادت ناظران واقعه هم باتوجه به این نظرنمی توان متهم راعلت تصادف دانست دادگاه بربرائت "الف "ازقتل غیرعمدوجرح غیرعمدی رای می دهد".
دادستان استان مرکزازاین دادنامه باموافقت جناب آقای دادستان کل فرجامخواهی نموده ومعترض است دادگاه به مستی متهم وتجاوزمتهم از سرعت مطمئنه ورعایت نکردن احتیاط توجه نکرده ومتهم رامجدداتبرئه کرده است نقض دادنامه راخواسته است وکیل فرجامخوانده هم باتقدیم لایحه ابرام دادنامه راخواستارگردیده است پرونده پس ازوصول به دفتردیوان کشوربه شعبه ششم ارجاع شده است .
چوم موردمشمول ماده 463قانون آئین دادرسی کیفری است رسیدگی در صلاحیت هیئت عمومی دیوان عالی کشوردانسته اند.
به تاریخ روزیک شنبه سوم آذرماه یکهزاروسیصدوچهل وهفت هیئت عمومی دیوان عالی کشوربه ریاست جناب آقای عمادالدین میرمطهری ریاست کل دیوان عالی کشوروباحضورنماینده جناب آقای دادستان کل کشوروجنابان آقایان روساومستشاران شعب دیوان مزبورتشکیل گردیدپس ازطرح وقرائت گزارش پرونده واوراق لازم وکسب نظریه جناب آقای دادستان کل بشرح زیر:
"بشرح گزارش شماره 7967-5/8/40کلانتری 25تهران متهم حین حضوردر کلانتری ازدهان وی بوی سن سن استشمام می شود(سن سن داروئی است که برای ازبین بردن آثارصرف نوشابه وعوارض آن استعمال می شود)وجوداین بووآثاری که در چهره متهم منعکس بوده جلب توجه افسرنگهبان کلانتری رانموده که وی رابرای معاینه به پزشک بهداری شهربانی معرفی کرده وپزشک بهداری درذیل یادداشت مورخه 4/8/40افسرنگهبان کلانتری گواهی کرده که متهم نوشابه الکی صرف کرده ومختصری ازحال طبیعی خارجاست خودمتهم درکلانتری اظهارداشته که هنگام صرف غذایک بطرونیم آبجوخورده حسن فرزندستارنجارشرکت نوکارکه بعداز وقوع تصادم به محل رسیده ضمن گواهی خوداظهارداشته که ازداخل فولکس بوی مشروب می آمدلذاباتوجه به وضع ظاهرمتهم که حین حضوردرکلانتری آثارصرف نوشابه دروی آشکاربوده وحتی بوی مشروب ازداخل اتومبیل اونیزاستشمام می شده ووی برای رفع آثارمستی داروی سن سن استعمال نموده کلادال برمستی اوحین رانندگی می باشدبایدمتذکربودکه مستی حین رانندگی آن اندازه مستی است که راننده رااندکی ازحال طبیعی خارج کندوالاشخص مستی که سرازپانمی شناسدوبه عبارت دیگرمست طافح است اصولاقادربه رانندگی نیست .
علاوه بررانندگی درحال مستی سربازوظیفه رضامولائی که کمک راننده است درصفحه 28گواهی کرده که فولکس واگن سرعت داشته است همینطوررضا حاتمی سرنشن موتورسیکلت درصفحه 45اظه ارداشته براینکه سرعت فولکس واگن هنگام تصادففوق العاده زیادبوده است .
باملاحظه اظهاراین دونفرواینکه متهم حین تصادم باسرعت فوق العاده ازپیچ می گذشته درصورتی که اتومبیل باتوجه به محل وموقعیت آن مستندابه ماده 60آئین نامه راهنمائی ورانندگی بایدسرعتی به آهستگی قدم انسانی داشته باشدومخصوصاباملاحظه به اینکه متهم درحین رانندگی مست بوده مسلم است که قتل غیرعمدمصدوم معلول مستی وسرعت زائدازحدمتهم بوده ودراین صورت اتهام اومشمول ماده 2قانون تشدیدمجازات رانندگان می باشد.
درخاتمه یادآورمی شودکه طبق ماده 39ازآئین نامه راهنمائی ورانندگی متهم پس ازصرف نوشابه ممنوع ازرانندگی بوده است وچون بعدازصرف نوشابه رانندگی کرده خلاف نظامات دولتی عمل کرده است .
عین ماده 60وماده 39فوق الذکرذیلانقل می شود:
ماده 60-"سرپیچهاکلیه وسایل نقلیه بایدب-آهستگی قدم انسانی حرکت کنند".
ماده 39-"رانندگان چنانچه نوشابه خورده باشندنبایدرانندگی کنند خوردن نوشابه وغذاوکشیدن سیگارموقع رانندگی براژی راننده وسایرکارکنان وسایل نقلیه ممنوع است ".
دادستان کل کشور-عبدالحسین علی آبادی
مشاوره نموده بشرح زیربیان عقیده می نماید.
مرجع :
موازین قضائی ،ازانتشارات حسینیه ارشاد(جلد 1) صفحه 144تا149
2
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 132
تاریخ تصویب : 1347/09/03
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
بااعمال تخفیف مجازات انتقال مال غیربه کمترازیکسال حبس قابل تبدیل است تغییر شکل ماده افیونی و تبدیل شیره تریاک به لول تریاک ،از مصادیق تهیه موادمخدرنبوده ومنظورقانونگذارازتهیه موادمخدرناظر به برداشت وجمع آوری محصول کشت خشخاش وبدست آوردن ماده افیونی است
