نحوه اثبات عسر و حرج
در این بخش قصد داریم به مواردی که به وسیلهی آنها میتوان، عسر و حرج را اثبات کرد، بپردازیم.
اثبات عسر و حرج فرد با استناد به عرف
بهتر است بدانید که در قانون جمهوری اسلامی ایران، صراحتاً به مصادیق عسر و حرج زوجه اشاره نشده است، بنابراین مورد به مورد متفاوت است. با این حال تشخیص موارد و ادله عسر و حرج، تنها بر عهده قاضی صادرکننده رای است.
اثبات عسر و حرج با شاهد
یک وکیل دادگستری باتجربه یکی از راههای اثبات عسر و حرج زوجه را اقامه شهادت و شهادت شهود میدانند. در این صورت، زمانی که سوء رفتار مرد در منزل اثبات شود، تمام حق و حقوق زن در این مورد به او تعلق خواهد گرفت.
اثبات عسر و حرج با وکیل
اثبات عسر و حرج با کمک وکیل بهترین راه تادیب و گرفتن طلاق از مرد است.
مصادیق عسر و حرج
همانطور که پیش از این اشاره شد، مصادیق عسر و حرج مورد به مورد متفاوت است و در قانون صراحتاً به این مورد اشاره نشده است. در ادامه این بخش، به برخی از مهمترین مصادیق عسر و حرج اشاره خواهیم کرد.
1. اعتیاد شوهر به مواد مخدر و شرب مشروبات الکلی و امتناع از ترک اعتیاد به هر یک از آنها.
2. ترک خانه و زندگی از جانب شوهر به مدت بیش از 6 ماه متوالی و یا حتی 9 ماه به صورت متناوب.
3. اثبات ضرب و جرح، توهین یا هرگونه سوء رفتار مستمر که عرفاً با توجه به وضعیت زن قابل تحمل نباشد.
4. ابتلا شوهر به بیماریهای صعب العلاج روانی، مسری یا هر عارضه صعب العلاج دیگر که زندگی مشترک را مختل کند، مانند بیماری سارس یا ایدز و غیره.
5. در حقیقت وکیل عسر و حرج میتواند به دلیل محکومیت قطعی مرد برای انجام جرمهایی که پنج سال یا بیشتر حبس دارند، طلاق موکل خود را از او طلاق بگیرد.
عسر و حرج چیست
معنای عسر و حرج در لغت و اصطلاح سختی و مشقت در زندگی می باشد. البته هر مشقت و سختی عسر و حرج به حساب نمی آید و عسر و حرج به معنای مشقتی است که معمولا قابل تحمل نیست.
قانون عسر و حرج در طلاق
بر اساس ماده 1130 قانون مدنی، یکی از دلایل طلاق زن از مرد که در صورت اثبات مورد قبول دادگاه واقع می شود عسر و حرج است. در ماده 1130 قانون مدنی، عسر و حرج به این شکل تعریف شده است:"وضعیتی غیر قابل تحمل و بدون راه حل، که ادامه زندگی مشترک را غیر ممکن ساخته است".
برخی از موارد و تماثیل عسر و حرج که بر اساس آن ها حکم طلاق صادر می شود عبارتند از:
• ترک زندگی مشترک توسط شوهر به مدت 6 ماه متوالی یا 9 ماه غیر متوالی بدون دلیل مورد قبول
• اعتیاد شوهر به مواد مخدر و مشروبات الکلی و ممانعت او از ترک آن ها یا ناتوانی او در ترک به تشخیص پزشک
• عدم پرداخت نفقه به مدت 6 ماه یا بیشتر
• محکومیت قطعی شوهر به 5 سال زندان یا بیشتر
• رفتار پرخاشگرانه شوهر که به آسیب رساندن به همسرش منجر شود
• ابتلای مرد به بیماری لاعلاج که ادامه زندگی مشترک را غیر ممکن سازد
قاعده عسر و حرج و اثبات آن
طلاق زن از مرد به واسطه عسر و حرج نیاز به تشکیل پرونده قدرتمند و اثبات ادعا دارد که این وظیفه به عهده وکیل خانواده است. هرکدام از دلایل عسر و حرج باید بر اساس دلایل محکمه پسند، شواهد و مدارک مورد پذیرش دادگاه ثابت شوند و در نهایت بر اساس آن حکم طلاق صادر خواهد شد.
• در صورت اثبات عسر و حرج توسط وکیل طلاق حکم طلاق صادر و مرد اجبار به اجرای حکم طلاق می شود.
• مدت اعتبار حکم طلاق بر اساس قاعده عسر و حرج 6 ماه است و اگر در طول این مدت طلاق به ثبت نرسد حکم طلاق اعتبار نخواهد داشت.
• مورد عسر و حرج باید در زمان صدور حکم نیز وجود داشته باشد. یعنی در صورتی که عسر و حرج در دادگاه توسط وکیل طلاق به اثبات برسد و قاضی دادگاه خانواده در هنگام صدور حکم متوجه شود مورد رفع شده است، حکم طلاق صادر نخواهد شد.
قاعده عسر و حرج در ازدواج موقت
قاعده عسر و حرج در ازدواج موقت نیز می تواند منجر به صدور پایان ازدواج و ابطال مدت باقی مانده شود. در ازدواج موقت گرچه زوجین آزادی بیشتری دارند و حقوق و تکالیف ازدواج دائم شامل حال آن ها نمی شود، با اثبات موارد عسر و حرج توسط وکیل خانواده می توان برای انحلال ازدواج و قطع مدت باقی مانده درخواست کرد.
شناسه : 714