زمانی که این صفحات جعلی با مشخصاتی عمومی و یا مبهم و ناشناخته ساخته شوند، غالبا مشکل حقوقی خاصی در میان نیست اما ساخت صفحات جعلی زمانی مشکلساز میشود که نام و مشخصات صفحه، به شخص حقیقی یا حقوقی خاصی تعلق داشته باشد و به نوعی صفحه جعلی خود را به جای یک شخصیت واقعی جا بزند.
در تعریف جرم سرقت رایانهای، قانون جرایم رایانهای تاکید میکند که هر کس به طور غیرمجاز دادهها و اطلاعات متعلق به دیگری را برباید، جرم سرقت رایانهای را مرتکب شده است و می توان از طریق وکیل جرایم رایانه ای بر علیه آن اقدام کرد.
در خصوص جعل هویت رایانهای میتوان تحلیل کرد که اگر فرد خاطی اطلاعات خاص شخص دیگر را مانند، نام و نشانی، تاریخ تولد، تصاویر و صوت و… به سرقت برده باشد و از طریق آن با جعل هویت رایانهای، اقدام به ساخت صفحهای جعلی کند، به جرم سرقت رایانهای موضوع ماده ۱۲ قانون جرایم رایانهای محکوم میشود.
جعل عنوان و جعل هویت
جعل عنوان و جعل هویت جزو رایج ترین جرایمی است که در فضای مجازی با آن مواجه میشویم. از ایجاد پیج های جعلی با نام افراد مشهور تا ساخت اکانتهای جعلی از افراد به قصد آزار و اذیت یا اخاذی و یا استفاده از عناوین جعلی علمی و سیاسی و امنیتی و قضایی، برای کلاهبرداری از افراد، شایع ترین موارد جعل عنوان و جعل هویت در فضای مجازی هستند.
جعل یا سرقت عنوان و هویت عبارت است از تصاحب یا ادعای داشتن هویت شخص دیگر. جعل عنوان یا جعل هویت معمولا با اهدافی نظیر کسب مال، دریافت خدمات است و یا ارتکاب جرم، مورد استفاده قرار میگیرد. سرقت مشخصات هویتی میتواند موجب فراهم شدن زمینه برای رفتارهای غیرقانونی همچون تروریسم، جاسوسی و مهاجرت غیرمجاز شود و یا به عنوان یکی از وسایل متقلبانه برای ارتکاب کلاهبرداری رایانه ای یا در حدشروع به ارتکاب این جرم مطرح شود.
جعل عنوان و جعل هویت، چه مربوط به شخصیت های حقیقی باشد و چه مربوط به شخصیتهای حقوقی، بدون طرح شکایت، قابل پیگیری نیست. به جز موارد بسیار حاد و بزرگ، که مدعی العموم جهت جلوگیری از آسیب مادی ا معندی یا به خطر افتادن نظم و منیت عمومی به موضوع وارد میشود، معمولا شما در مواجهه با موارد جعل عنوان و جعل هویت، باید اقدام به طرح شکایت نمایید. برای طرح این شکایت از جعل عنوان، به یاد داشته باشید که جرم جعل هویت رایانهای به دلیل ماهیت خاص و تلفیقی خود، حاوی نکات حقوقی زیادی است و برای آنکه پدیده جعل هویت در فضای مجازی را بررسی کنیم و بتوانیم شکایت دقیق و حقوقی درباره آن بنویسیم، نیاز داریم تا برخی از عناوین جرایم رایانهای مرتبط با این عنوان را تحلیل کنیم.
جرم کلاهبرداری رایانهای و ارتباط آن با جعل هویت رایانهای
جرم کلاهبرداری رایانهای مطابق ماده ۱۳ قانون جرایم رایانهای در حالتی اتفاق میافتد که فرد با تغییر غیرمجاز در اطلاعات و دادههای دیگری، اقدام به کسب منافع یا امتیازات مالی کند. به نظر میرسد در غالب موارد، هدف از ساخت صفحه جعلی و جعل هویت شخصی دیگر، کسب منافع مالی باشد و از این جهت میتوان جعل هویت رایانهای را با جرم کلاهبرداری رایانهای نیز پیوند داد.
سایر جرایم مرتبط با جعل هویت رایانهای
نکته بسیار مهمی که در خصوص جعل هویت رایانهای وجود دارد این است که ممکن است شخصی که اقدام به جعل هویت رایانهای میکند، فارغ از وقوع جرم سرقت و جعل رایانهای، مرتکب جرایم دیگری بوسیله صفحه جعلی خود شود.
مثلا ممکن است شخصی که صفحه جعلی یک هنرمند را ساخته است، با استفاده از آن صفحه، اقدام به آزار و اذیت افراد، توهین و افترا، هتک حیثیت، اخاذی، کلاهبرداری و… کند که این جرایم نیز با توجه به قوانین کیفری ایران قابلیت مجازات مستقل را دارا هستند.
جمع بندی نکات عنوان جعل هویت رایانهای
به عنوان نتیجهگیری میتوان ادعا کرد که جعل هویت رایانهای، هر چند به طور رسمی در قانون جرایم رایانهای جرمانگاری نشده است اما این جرم در حالت معمول متشکل از جرایمی مانند سرقت رایانهای، کلاهبرداری کامپیوتری و یا جعل رایانهای است و از باب وقوع این جرایم میتوان جعل هویت رایانهای را قابل مجازات دانست.
همچنین وقوع جرایم دیگر با منشا جعل هویت رایانهای همواره قابل تصور است. چرا که هدف سازندگان صفحات مجازی به نام و عنوان اشخاص مشهور، غالبا سوءاستفادههای مالی و یا هتک حیثیت و بدنام کردن این افراد است و از این جهت میتوان انتساب جرایم دیگر را نیز محقق دانست.
مجازات جعل هویت رایانهای در خصوص جرایمی مانند سرقت و کلاهبرداری و جعل رایانهای، مطابق مواد مرتبط با این عناوین در قانون جرایم رایانهای صورت میگیرد و در رابطه با جرایم دیگر مانند افترا، آزار و اذیت، اخاذی، نشر اکاذیب و ... رجوع به قانون مجازات اسلامی چارهساز خواهد بود.
شناسه : 1611