نکته ها و تجربه هایی از حضور در نشست شورای حقوق بشر
اشاره « نکته ها و تجربه هایی از حضور در نشست شورای حقوق بشر» عنوان مقاله ای است که بخش نخست آن در شماره قبلی صفحه حقوقی اطلاعات چاپ شد بخش دوم و پایانی این مقاله را میخوانیم
حسن فرطوسی - دانشجوی دکترای حقوق بینالملل دانشگاه ژنو - بخش دوم و پایانی
اشاره:« نکته ها و تجربه هایی از حضور در نشست شورای حقوق بشر» عنوان مقاله ای است که بخش نخست آن در شماره قبلی صفحه حقوقی اطلاعات چاپ شد. بخش دوم و پایانی این مقاله را میخوانیم.
نماینده جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل -مقر اروپایی ژنو- به خواندن بیانیهای موزون و مالامال از استنادات به حقوق بینالملل و به زبان انگلیسی پرداخت. ایشان، روز تصویب این قطعنامه را روزی تلخ و ناخوشایند برای حقوق بشر نامید. در بیانیه اشاره به این شد که بسیاری از توصیههای حقوق بشری که پیشتر مورد پذیرش جمهوری اسلامی قرار گرفته اند، عملی شدهاند و از گزارشگر و اعضای شورا انتظار میرفت که به صورت جدیتر بدانها توجه میکردند. همچنین ایشان انتخابات اخیر را نشانهای ارزشمند از وضعیت دموکراسی در ایران دانست. پیشرفت حقوق زنان را مثال زدنی دانست و از اعضای شورا دعوت کرد تا به جای تکرار مکررات گذشته در رابطه با وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران رویکردی نوین اتخاذ نمایند. وضعیت نامناسب حقوق بشر در فلسطین و.. را یادآور میشود و پرداختن بدانها را برای اعضای شورا در اولویت میداند. پس از پایان قرائت بیانیه توسط ایشان، بار دیگر کشورهای زیادی برای اظهار نظر به عنوان موافق یا مخالف وقت گرفتند. الجزایر این قطعنامه را سیاسی دانسته و پرداختن به آن را شایسته ی جایگاه رفیع شورا نمیداند و به جای آن بر ضرورت همکاری با جمهوری اسلامی ایران برای بهبود وضعیت حقوق بشر تأکید کرد. نماینده چین نیز این قطعنامه را سیاسی دانسته و دستاندرکاران این قطعنامه را به گزینشی عمل کردن در برابر کشورها متهم کرد. نماینده جمهوری کره، ایران را در روند همکاری بهتری با شورا دانست و کوبا نیز این گونه تمرکز بر ایران را صحیح ندانسته و آن را نمونهای از تبعیض و سیاستهای دوگانه شورای حقوق بشر در ارتباط با کشورها عنوان کرد. ژاپن از روند بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران تمجید کرده و فرصت را مناسب آن دانسته که آقای روحانی رئیسجمهوری اسلامی ایران بتواند به وعدههایش در رابطه با بهبود وضعیت حقوق بشر عمل کند. با همین وجه استدلال، تمدید مجدد مأموریت گزارشگر ویژه را به نفع ایران خوانده و انتخاب مجددش را کمکی برای ایران دانسته تا بتواند بر مشکلات حقوق بشری غلبه کند. نماینده ونزوئلا این قطعنامه را کثیف و سیاسی و دشمنانه خوانده و انتخابات دموکراتیک اخیر ایران را شاهدی بر حُسن وضعیت حقوق بشر دانست. برزیل و اندونزی لازم دانستند که همکاریهای اخیر ایران مد نظر قرار بگیرد و تقدیر کردند. جالب آن است که وقت اظهار نظر به این دو کشور، پس از پایان رأی گیری و با توجه به اصراری که داشتند داده شد! در نهایت در قطعنامه، مورد جدیدی علیه ایران مطرح نشد و در طی آن اعضای شورا خواستار پیگیری موارد سابق شدند و تصمیم تمدید مأموریت آقای احمد شهید به عنوان گزارشگر ویژه نیز در امور حقوق بشری ایران به تصویب رسید. نتیجه رأی گیری که به درخواست پاکستان انجام شد، 21 کشور موافق، 9 کشور مخالف و 16 کشور ممتنع اعلام شد. با این وصف به نظر میرسد در مقیاس با سال گذشته جمهوری اسلامی ایران به دستاوردی در همراه کردن اعضای شورای حقوق بشر با خود دست یافته است. لحن بیانیه کشورها و اعضای شورا نیز در مجموع خیلی نسبت به سالهای گذشته بهتر ارزیابی میشود. بسیاری از کشورهایی که به تمدید مأموریت گزارشگر ویژه رأی دادند، بر پیشرفتهای ایران در زمینههای حقوق بشری هم اشاره میکردند. در یک برداشت حسی و بر اساس بیانیههایی که خوانده شد شاید بتوان گفت بعضی کشورها بیتمایل نبودند که به نفع ایران رأی دهند، اما ملاحظات دیگر از جمله فضای سیاسی و تبلیغاتی حاکم بر شورا و نیز مواردی از جمله تکرار این نکته که ایران به گزارشگر ویژه اجازه حضور در کشور را نداده، شاید مانع آن میشد که در مخالفت با صدور قطعنامه و تمدید مأموریت گزارش گر ویژه رأی دهند.
11٫ جلسه عصر روز آخر با سخنرانی نماینده پاکستان در رابطه با تأکید موازین حقوق بشر سازمان ملل بر حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین و ضرورت صدور قطعنامهای علیه اسرائیل آغاز شد. سازمان همکاری کشورهای اسلامی نیز به دنبال آن از این سخنرانی و صدور قطعنامه حمایت کرد. نماینده ونزوئلا خطابهای غرّا در حمایت از فلسطین ارائه داد و از اسرائیل خواست که به قطعنامههای سازمان ملل گردن نهد. انصافاً به تأیید یکی از شرکت کنندگان، ونزوئلا و کوبا از همه کشورهای اسلامی حاضر، در رابطه با موضوعات مرتبط به منافع عام کشورهای اسلامی جدیتر از آنهایند و از قبل مطلب آماده کرده و صحبت میکنند! پس از این صحبتها نماینده رژیم اسرائیل مایل به استفاده از وقت خود نبود. در عوض نماینده دولت فلسطین یک متن را با صدای رسا و محکم خواند. نکته جالبی که پیرو اظهارات پیشین نماینده اسرائیل توسط ایشان مطرح شد این بود: اسرائیل که خود این قطعنامه
را ضد سامی میداند آیا توجه به این دارد که عربهای فلسطینی سامی نژاد هستند یا خیر؟! در نهایت آمریکا با قطعنامه مخالفت کرد و برای تصویب درخواست رأی گیری کرد. نتیجه رأی گیری، چنین بود که به جز یک کشور، رأی همه کشورهای عضو شورا علیه اسرائیل بود! 46 رأی (از مجموع 47 کشور عضو شورای حقوق بشر)، علیه اسرائیل و در موافقت با قطعنامه و یک رأی (آمریکا) در حمایت از اسرائیل و مخالفت با قطعنامه. پس از اعلام نتیجه، همهمهای در فضای شورا به وجود آمد.
انصافاً، پاکستان در مواضعی که در رابطه با منافع کشورهای اسلامی است خیلی فعالانه عمل میکند. در رابطه با محکومیت ادامه اشغال جولان توسط اسرائیل نیز آغازگر بود. اتحادیه اروپا و همه اعضای آن در این باره از قطعنامه علیه اسرائیل حمایت کردند. آمریکا درخواست رأی گیری کرد. و نتیجه رأی گیری باز علیه اسرائیل شد. به جز آمریکا همه کشورهای عضو شورا علیه اسرائیل رأی دادند.
نمیدانم صدا و سیما یا رسانههای داخلی کشورمان چگونه این جریان را بازتاب دادند اما برای خود من واقعاً شگفت انگیز بود که برخلاف تصوری که معمولاً در ذهن ما جای گرفته تا بدین حد در برابر زیاده خواهیهای رژیم اسرائیل اجماع بینالمللی وجود داشته باشد. و این طور نیست که همه کشورها از خوف اسرائیل و آمریکا، علیه رژیم اسرائیل موضع گیری نمیکنند و چشم میبندند.
جالبتر این که سومین قطعنامه علیه اسرائیل در رابطه با تعارض ادامه شهرک سازیها و محاصره غزه نیز مطرح شد و با همان نتیجه پیشین به تصویب رسید. این بار نماینده رژیم اسرائیل به اعتراض صحن شورا را ترک کرد. قطعنامه چهارم نیز علیه اسرائیل مطرح شد. از بس که نتایج برایم جالب توجه بود حتی به موضوع قطعنامه چهارم توجه چندانی نکردم. مهم این که این آخری نیز با همان نتیجه فوق علیه اسرائیل تصویب شد.
12٫ بررسی وضعیت حقوق بشر و خشونت علیه مسلمانان میانمار از نکات جالب توجه برای بنده است. حتی یک کشور اسلامی در موافقت با قطعنامه علیه میانمار وقت صحبت درخواست نکرد. در نهایت بدون رأی گیری قطعنامهای علیهاش تصویب شد. (معمولاً وقتی اجماع نسبی در رابطه با قطعنامهای احساس میشود و کشوری برای ایجاد شفافیّت بیشتر درخواست رأی گیری نکند، رأی گرفته نمیشود. در مورد ایران، رأیگیری به پیشنهاد پاکستان انجام شد. در مواردی نیز، رأیگیری به منظور ورود جدیتر به منظور ثبت در اسناد است. بنابراین، وقتی حساسیت بالا نباشد نیازی به رأی گیری نیز احساس نمیشود. به نظر میرسد گویی وضعیت میانمار از این دسته اخیر بود.
13٫ به رسمیت شناختن تنوع فرهنگی که در پی حمایت از تجلیات فرهنگی و هویت بخشِ آدمی است و حقوق بشر اغلب در حمایت یکدیگر و هم پوشانی هستند. اما گاه امکان تعارض با یکدیگر را نیز دارند. بر این دو مفهوم گسترده و بسیار مهم که هر کدام ابعادی از حقوق و کرامت و هویت انسانی را مورد حمایت قرار میدهند، ممکن است استانداردهایی بنا شوند که در هماهنگی با یکدیگر فهم نشوند. به گونهای که داوری در مورد تقدم و اولویت هر کدام دشوار مینمایاند. همین وضعیت به صورت جدیتر میتواند میان هنجارها و مفاهیم حقوق بشری و بعضی از مفاهیم دینی پیش آید.
14٫ مفهوم حقوق بشر اسلامی منادیانی دارد. توجه بدین نکته اهمیت دارد که هر آن چه امروز به عنوان حقوق بشر اسلامی مطرح میشود تنها در صورتی میتواند به دنیای حقوق بشر ارائه شود که در یک قالب حقوقی قابل فهم ملموس و مشخصی طراحی شده و از فضای کلیات و توصیههای اخلاقی عام به در آید. این گونه تولید فکری و علمی تاکنون خروجی متناسب با این مشخصات نداشته، گرچه طرفداران جدی دارد. به نظر میرسد در دنیای امروز مفاهیم حقوق بشری که زاییده نگاه اسلامی باشند، اگر بخواهند جنبه قانونی به خود بگیرند راهکار به طور ساده وخلاصه این است که از طریق ساز و کارهای حقوق بینالملل به دنیای حقوق ارائه شده و با اقناع افکار عمومی بینالمللی و کشورهای عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل (که به تناوب تغییر میکنند) مورد توافق جمعی قرار گرفته و تصویب شوند. هم اکنون دستگاه واتیکان برای ارائه نقطه نظرات دینی مبتنی بر فهم کاتولیک خود از همین راهکار استفاده میکند.
15٫ تلاشهایی که در سالهای اخیر توسط بعضی از دولتها و سازمانهای غیر دولتی اسلامی انجام شده بسیاری از مفاهیم را که پیش از این تنها در رسانههای داخلی این کشورها استفاده میشده به صحن شورا آورده است. پرداختن به اسلام هراسی و محکومیت شکلهای مختلف آن در نشست سال جاری به یک موضوع (item) تبدیل شد. توجه به فرهنگ دینی کشورها در تبیین حقوق بشر و حقوق زنان توجه جدی تری را مصروف خویش ساخته است. تلاش برای تبیین مفاهیم مربوط به فرهنگها و سنتهای مختلف و نیز ادبیات و موضع گیریهای دینی نه تنها مد نظر متدینان و دین ورزان بوده است بلکه مورد استقبال کنش گران حقوق بشری ـ که فراتر از حوزه تئوری پردازی و شعارآلوده، دغدغه ی عملی سترده شدن عناصر حقوق بشری را دارند ـ هم هست. چرا که آنان به نیکی میدانند که بدون گفتگو و فهم فرهنگهای متنوع و سنتها و مفاهیم دینی مختلف و آشتی دادن و همسو کردن با موازین و مفاهیم حقوق بشری از طریق گفتگو و ایجاد مفاهمه، این روندها در دنیای غیر غرب و به ویژه جهان اسلام ره به جایی نمیبرند.
16٫ گرچه روند مطرح کردن مسألههای نقض حقوق بشر علیه کشوری در شورا ارتباطی به منزه بودن همان کشور در رابطه با نقض حقوق بشر ندارد، اما این طور به نظر میرسد که خیلی هم بی ربط نیست. عملاً کشورهایی به صرافت میافتند که راجع به موضوعی با قاطعیت صحبت کنند که خود در همان زمینه میتوانند سرشان را بالا بگیرند. گرچه موارد مخالف این هم کم دیده نمیشوند. برای نمونه شاید بتوان گفت حضور ترکیه در مقایسه با نقش آفرینی سالهای اخیر آن در حوزه روابط بینالملل کم رنگ بود.
17٫ روند بازداشت بیش از 19 هزار نفر از منسوبین به اخوان المسلمین در مصر و صدور حکم اعدام برای بیش از پانصد تن از آنان و گزارشهایی از تجاوز و آزار جنسی به زندانیان و تظاهر کنندگان و شلیک به تظاهرکنندگان مسالمت آمیز، در شورا بازتاب ویژهای داشت.
18٫ پنلها یا نشستهای جانبی از جمله برنامههای فوق العاده مفید در طول سه هفته نشستها هستند. ساعتی نیست که به صورت همزمان و موازی چند پنل در سالنهای متعدد و مختلف جانبی نشست برگزار نشوند. این برنامههای هم اندیشی در موضوعات مختلف، اما تا حدی مرتبط با موضوعات اصلی که در خود صحن شورا مورد بحث قرار میگیرند، برگزار میشوند. و معمولا بین یک تا دو ساعت سخنرانی شخصیتهای مدعو انجام میشود و سپس فرصتی برای پرسش و پاسخ یا هم اندیشی وجود دارد. در این برنامهها میتوان با اساتید، صاحب نظران و چهرههای متعدد و مختلفی دیدار کرد. روال به این صورت است که اغلب این برنامهها توسط سازمانهای غیر دولتی شرکت کننده از پیش درخواست شده و سالن مورد نیاز بر اساس پیش بینی تعداد شرکت کنندهها و برای زمانی متناسب با موضوع کلی در جریان، درخواست میشوند. نگاهی به فهرست برنامههای موضوعی جانبی این نشست میتواند دیدِ خوبی را در اختیارمان قرار دهد.
19٫ برای حضور و سخنرانی در یکی از این پَنلها، از طرف یک سازمان غیر دولتی فعال، آقای مجید مجیدی هنرمند توانمند کشورمان نیز برای شرکت در نشستی با عنوان بررسی وضعیت اسلام هراسی دعوت شده بود. ایشان بنا داشت تا با توجه به نقش مسلمانان در ارائه تصویری دور از هرگونه سوءاستفاده از سوی آنان که به اسلام هراسی دامن میزنند، درباره فیلم کودکی پیامبر که مراحل پایانی کارش در مونیخ انجام میشود، صحبت کند. قرار بود از روی نوشتهای بخواند و مترجم نیز بر اساس آن ترجمه کند و در گوشی شنیده شود. چند جملهای نگذشت که ایشان گفت من هنرمندم و حرفم باید از دل بیاید و نمیتوانم از روی نوشته بخوانم. از قضا خیلی هم حرفهایش به دل نشست و در جلسه استقبال خوبی شد. بگذریم که در پایان جلسه اشک مترجم در آمده بود. بعدا متوجه شدم صحبتهای ایشان در رسانههای ایران بازتاب خوبی داشته است. در هر حال برای من فرصت خوبی پیش آمد که با ایشان راجع به موضوعات مختلفی گفتگو داشته باشم. به اتفاق ایشان و چند نفری از دوستان در همان رستوران سازمان ملل ناهار خوردیم و گپی زدیم. مواردی راجع به تاریخ اسلام و چگونگی به تصویر کشیدن کودکی پیامبر و محذورات عرفی و بازتاب فتاوای الازهر در رابطه با منع به تصویر کشیدن چهره پیامبر و.. که دامنه ی کار هنری را محدود میکنند، از جمله مواردی بود که بحث شد.
20٫ پروفسور بیمن W. Beeman، متخصص زبان شناسی و مردم شناسی برای ارائه سخنرانی در برنامهای با موضوع شیعه هراسی دعوت شده بود. انصافاً سخنرانی پرمغزی هم ارائه کرد. گذشته از اشراف علمی ایشان به مباحث، تسلط فوقالعاده ایشان به زبان علمی و محاورهای فارسی برای بنده جالب توجه بود. بگذریم که به حدود دوازده زبان دیگر نیز تسلط و آشنایی دارد. کتابی از ایشان در حوزه تعزیه و آیینهای سنتی در ایران ترجمه شده و در زمینه تخصصی خود چهرهای شناخته شده در کشورمان است. این استاد آمریکایی در فرصتهای مختلفی که پیش آمد تا از تجربهها و دانش خیلی خوب ایشان استفاده کنم، اشاره کرد که به جز یکی دو زبان که در ابتدا و تا سن شانزده، هفده سالگی آموخته زبانهای دیگر را به صورت خودآموز و بدون شرکت در کلاس یاد گرفته است. روحیه جوان و صمیمی ایشان در عین پشتکار و دانش دوستی، مثال زدنی بود.
21٫ چند روز پیش در سازمان ملل بزرگداشت نوروز و روز بینالمللی شادی برپا بود و به همین مناسبت مراسمی در سالنی حدوداً دویست متر دورتر از صحن شورا برگزار شده بود. کشورهای حوزه نوروز هر یک با غذاهای خوشمزه خود آمده بودند و خوراکیها در صف به انتخاب میهمانان تقدیم میشد. همه اینها در حالی به پا بود که هنرمند بزرگ ایرانی حسامالدین سراج و گروه کنسرت همراه در حال اجرای برنامه موسیقی زنده سنتی بودند. این هنرمندان از طرف نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل دعوت شده بودند. خوش آمدگویی توسط مسئولان سازمان ملل مقر ژنو انجام شد و در این مراسم نماینده ایران در سازمان ملل به نمایندگی از کشورهای گرامی دارنده نوروز سخنرانی کرد. با تجربهای فوقالعاده از مشاهده شادمانی بینالمللی دو سه نکته از ذهنم گذشت. یکی این که چقدر احساس خوبی دست میدهد وقتی که بعضی مفاهیم آشنا و داخلی مثل نوروز به صورت مفاهیمی بینالمللی و جهانی و بیرونی ارائه شده و توسط دیگران مشاهده شوند. دیگر این که دنیا خیلی از تصورات ما را میتواند تصحیح کند. مثلاً سالها بود که متفاوت از آن چه در دستگاه آموزشی رسمی کشورمان ارائه میشد به این فکر میکردم که نوروز با تمام شکوه و زیباییاش تا چه اندازه میتواند به عنوان مؤلفهای برای تعریف هویت ایرانی، جنبه روایی داشته باشد (آن هم با تعریف هفت سینانهای که از آن ارائه میدهیم). این نکته به دلیلی ساده به ذهنم میآمد: ایرانیانی هستند که نوروز را مانند دیگر ایرانیانی که در اکثریت هستند، جشن نمیگیرند. آن هم فارغ از ملاحظات یا تأثیر نگاههای ویژه ی مذهبی. نوروز را جشن نمیگیرند چون در سنت خود ندارند، نه این که بد بشمارند یا خوش نداشته باشند. خیلی جاها از قضا تلاش میکنند تا در شادی عمومی مشارکت کنند. حالا فرصتی وجود دارد که بتوان آن روی سکه را نیز مشاهده کرد. و آن این که چگونه نوروز در کشورهایی به جز ایران و فراتر از کشورهایی با اکثریت فارسی زبان، بزرگ شمرده میشود و مردمانی آن را جشن میگیرند که امروز کمترین احساس تمدن مشترک را با آنان داریم. روشن است که منظورم تاجیکستان و افغانستان و آذربایجان یا حتی ترکیه و مردم کردستان عراق نیست. بیشتر کشورهایی از قبیل قزاقستان و قرقیزستان را مد نظر دارم که به عنوان کشورهایی که در تمدن خود نوروز را گرامی میدارند، پرچم کشورهایشان در کنار پرچم ایران و سایر کشورهایی که اشاره شد، افراشته میشود. در هم آمیختگیهای تمدنی و فرهنگی و به رسمیت شناختن این تنوع دل پذیر در سطح ملی و جهانی در گسترهای که حقوق بشر و کرامت انسانی حرف اول و آخر را میزند میتواند دربردارنده ی پیامهای آموزنده و ارزشمند بسیاری باشد.
22٫ برای دیپلماتها و نمایندگان دولتها، نمایندگان سازمانهای بینالمللی و نیز اعضای پرکار سازمانهای غیر دولتی فعال در حوزه حقوق بشر، فعالیت به حضور در صحن شورا و قرائت بیانیههای رسمی یا اظهار نظرهای موردی محدود نمیشود. هر زمانی، حتی اگر به منظور تنفس یا ناهار باشد، فرصتی برای تبادل نظر، لابی کردنها و گونههای مختلف تأثیرگذاری است.
23٫ در بعضی جلسات ممکن است مشاهده شود نمایندگان کشورها تند شده و ادبیات دیپلماتیک را به کناری مینهند. با در نظر گرفتن دشواریها و جوانب مختلف کار شاید هم بتوان به آنها حق داد. هجمههای متعدد و از هر سوی شاید توان آن را دارد که حرفهایترین دیپلماتها را از کوره به در ببرد. مانند بلایی که در جلسه روز آخر بر سر نماینده کره شمالی آمد. در فضای صحن شورا وقتی صدای محکم بر میز کوبیدن نمایندگان کشورهای دیگر در اعتراض به صحبتهای نماینده یک دولت بلند میشود و با تکرار آن صدای چکش رئیس جلسه و تهدید به قطع صدای میکروفونها بلند میشود، حالتی از سکوت سنگین بر سالن مستولی میشود. گاهی حتی رئیس جلسه هم از این اعتراضها مصون نمیماند. رئیس در پاسخ به این اعتراض که عدالت در امکان اظهار نظر نمایندگان رعایت نمیشود با حالت شوخی میگوید که من به قول امپراطور رومی عمل میکنم که میگفت: «اگر بخواهم میان صلح و عدالت انتخاب کنم انتخاب من صلح است!». در واکنش به اظهارات ایشان نماینده کره شمالی وقت گرفت و گفت ما هم یک ضرب المثل کرهای داریم که میگوید به کار خودت کار داشته باش (به کار بقیه کاری نداشته باش). و بهتر است آدم اول به آیینه روبروی خودش نگاه کند و چهره اش را ببیند تا این که به دیگران بپردازد (خنده بلند همه حضار). البته نتیجه نهایی بعد از این واکنش هم چنین شد که قطعنامه علیه کره شمالی با 30 موافق، 6 مخالف و 16 ممتنع تصویب شد.
24٫ ازجمله امکاناتی که در طول این اجلاس مهیاست، اینترنت وایرلس پر سرعت و نیز امکان به همراه آوردن لپ تاپ و تلفن همراه برای حاضرین است. البته بازرسی امنیتی در مرحله ورود به سازمان ملل وجود دارد. با این وصف امکان برقراری ارتباط با دنیا از سوی حاضران و خبرنگاران مهیا میشود. همه حاضران به نوعی با خارج از شورا و با دنیا در ارتباط هستند و لحظه به لحظه همه در حال دریافت اطلاعات و تحلیل و یا ارسال خبر و گزارش هستند. به تعبیری فضایی مناسب برای رشد خبرنگاران و گزارش گران غیر حرفهای ایجاد میشود. از حاشیههای اجلاس این است که در طول جلسات ممکن است یکی دو بار صدای اذان نرم افزارهای تلفن همراه بعضی حاضران هم شنیده شود و حواسها را خوب متوجه خود کند. گرچه طولی نمیکشد که دارنده تلفن همراه سراسیمه و به سرعت سعی در خاموش کردن صدا میکند.
25٫ ترجمه همزمان با کیفیت بسیار عالی به 5 زبان رسمی سازمان ملل مشکل زبان برای ارتباط برقرار کردن و درک مطالب مطرح شده را بسیار کاهش میدهد. گرچه یافتن نمایندگان یا افرادی در صحن این شورا که به سه زبان یا چهار و یا حتی هر پنج زبان به راحتی بتوانند صحبت کنند، امری دور از ذهن نیست. این نکته نیز اهمیت دارد که دریافت فضای بین المللی، آموزشهای متناسب خود را نیز در بردارد. از همین روست که میتوان بسیاری از نکات فرهنگی و آداب و رسوم متنوع کشورها و مردم دنیا را در کنار آداب متعارف دیپلماتیک مشاهده کرد.
26٫ اعضای شورا و نیز نمایندگان سایر کشورها به ترتیب حروف الفبا در کنار هم مینشینند. به نظرم اقبال و بخت در این زمینه بی تأثیر نیست. بالأخره بیش از سه هفته همجواری مسألهای کم اهمیت نیست. بعضی از دیپلماتهای کاردان از همان میزی که مینشینند در تلاش برای تبادل نظر فرهنگی و سیاسی هستند. غوطه ور در فضای تصورات طنزآلود با خودم فکر میکردم آقایی که نماینده اروگوئه است چه احساس خوبی دارد از این که ترتیب حروف الفبا وی را در کنار نماینده اوکراین که خانمی جوان و با کمالات است، نشانده. واقعاً ساعتها پشت میز نشستن حوصله آدمها را میتواند سر ببرد. اما برای نماینده اروگوئه تا جایی که من دیده ام جای نگرانی نیست. آن هم با این وضعی که روسیه اخیراً پیش آورده است، هر چقدر هم به نماینده اوکراین دل داری بدهد واقعاً جا دارد! البته مواردی از بد شانسی هم به خاطر این ترتیب حروف الفبا پیش میآید. مثلا نمایندگان قطر و سوریه که دو مرد غیور به نظر میرسند در کنار هم نشستهاند و هر از چندی میشد جملاتشان را وقتی به هم میپرند شنید. خلاصه، دعای «خدا شانس بدهد» این جا خیلی کاربرد دارد! ( لطفاً این بخش را به صورت طنز بخوانید که مسئولیتی متوجه نگارنده نکند!).
27٫ به نظرم آدمیزاد واقعاً موجودی شگفت انگیز است. آن قدری که در مهمترین مأموریتهایی که به عهدهاش گذاشته میشود، از جمله همین اجلاس حقوق بشر، سهم ویژه پرداختن به آنچه را خوشش میآید فراموش نمیکند. در گوشه و کنار میتوان مواردی نه چندان معدود را مشاهده کرد که در عین حالی که برنامههای رسمی در جریان است، دیپلماتها یا کارمندان دائم و موقت سازمان ملل یا کنش گران محترم دیگر در حال گپ زدن و به نوشیدن قهوه دعوت کردن و شماره و کارت ویزیت رد و بدل کردن هستند.
28٫ در حاشیه جلسات جدی و نفس گیر و پی در پی، اگر اقبال یار باشد نکات با مزهای چاشنی میشوند. به طور مثال حوالی ساعت شش عصر روز آخر که همه از کار خستهاند و در رابطه با مسألهای رأی گیری تمام شده است، نماینده فیلیپین را میشد دید که بال بال میزند تا حرفی بزند. چراغش روشن میشود. با هول میگوید «من اشتباهی دکمه مخالفت زده بودم. موافقم.» کل صحن شورا از خنده منفجر میشود. این طور میشود که همه تکانی به خود میدهند و اگر کسی هم خوابش برده بوده برای این که صورت ناخوشایندی نداشته باشد سعی میکند هماهنگ با دیگران بخندد.
29٫ از جمله نکات جذاب و قابل توجه صحن اصلی شورای حقوق بشر، نقاشی مدرن و پر از رنگهای زنده و متنوع گنبد سالن است. کاری از یک هنرمند اسپانیایی با هزینهای حدوداً بیست میلیون یورو که بخش عمده آن توسط پادشاهی اسپانیا پرداخت شده است. در تفسیر این نقاشی رنگارنگ و برجسته گفتهاند که به دنبال نشان دادن مفهوم تنوع و رنگارنگی مردم جهان است. بانکیمون در مراسم گشایش سالن آن را نماد همه جانبه گرایی دانسته بود و تغییر رنگهای سالن بر اساس موقعیت ایستادن تماشاگر را چنین تعبیر کرده که کشورها و ملتها چشم اندازهای متفاوتی در مورد چالشهایی که باید با آن روبرو شد دارند. این نقاشی 9 ماه به طول انجامیده و در سال 2008 پایان پذیرفته است. برای 1400 متر مساحت نقاشی شده، 35 تُن رنگ مصرف شده است. خلاصه این که انصافاً قابلیت آن را دارد که هرکس از بحثها و چالشهای مطرح شده در صحن شورا احساس کسالت کند، چند دقیقهای با نگاه کردن به این گنبد زیبا تجدید روحیهای داشته باشد.
منبع : اطلاعات
اطلاعیه انتخابات هیات مدیره صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری تعیین تکلیف مرخصی 9 ماهه زایمان طی روزهای آینده