شناسه : 1480
در حقیقت اسناد مالکیت اراضی ساحلی در مورد اعتبار سند مالکیتی است که به نام افراد و برای اراضی ساحلی علیرغم مالکیت دولت و ممنوعیت درخواست، ثبت شده است، اشاره دارد. همچنین اعتراضی نیز در مهلت مقرر قانونی به درخواست ثبت صورت نپذیرفته است. اصولاً این نوع از دعاوی حقوقی در محاکم دادگستری مورد بررسی و بازبینی قرار میگیرند. وکیل اراضی ساحلی یک وکیل حقوقی چیره دست و حاذق است که در حوزه اراضی دارای دانش و تخصص منحصر به فردی نیز است. توجه داشته باشید که وکیل دادگستری که در حوزه اراضی فعالیت میکند، در حقیقت یک وکیل دارای پروانه وکالت است که به صورت تخصصی در این نوع دعاوی تجربه کسب کرده است.
وکیل اراضی ساحلی
در حقیقت اسناد مالکیت اراضی ساحلی در مورد اعتبار سند مالکیتی است که به نام افراد و برای اراضی ساحلی علیرغم مالکیت دولت و ممنوعیت درخواست، ثبت شده است، اشاره دارد. همچنین اعتراضی نیز در مهلت مقرر قانونی به درخواست ثبت صورت نپذیرفته است. اصولاً این نوع از دعاوی حقوقی در محاکم دادگستری مورد بررسی و بازبینی قرار میگیرند. وکیل اراضی ساحلی یک وکیل حقوقی چیره دست و حاذق است که در حوزه اراضی دارای دانش و تخصص منحصر به فردی نیز است. توجه داشته باشید که وکیل دادگستری که در حوزه اراضی فعالیت میکند، در حقیقت یک وکیل دارای پروانه وکالت است که به صورت تخصصی در این نوع دعاوی تجربه کسب کرده است.
وضعیت حقوقی اراضی ساحلی ثبت شده به نام افراد
اراضی ساحلی که تا تاریخ 13/07/1342، در دفتر املاک به نام فرد به ثبت رسیده است و یا حکم قطعی مالکیت به نفع اشخاص تا تاریخ مذکور صادر شده باشد، به هیچ عنوان قابلیت ابطال را ندارند. با این حال با توجه به تشخیص هیأت وزیران، در صورتی که زمین و اراضی مورد نظر جزو طرحهای عمومی کشور باشند، آن اراضی به تصرف طرح مربوطه درخواهد آمد. دقت کنید، هرگاه مقدار زمین در یک مالکیت، کمتر از 1000 مترمربع باشد، بهای اراضی طبق قانون برنامه و بودجه تعیین و از محل اعتبار طرح به صورت نقدی پرداخت خواهد شد.
اما در صورتی که موضوع در مورد مالکیت زمینی که بیش از 1000مترمربع مساحت دارد، باشد، مازاد بر 1000مترمربع از نزدیکترین منابع ملی آن منطقه، زمینی به مساحت مساوی به مالک واگذار یا بهای آن توسط دولت پرداخت خواهد شد.
میزان پهنای زمینهای ساحلی مطابق مقررات قانونی و حقوق اراضی
مطابق ماده 2 قانون اراضی ساحلی مصوب 1354، پهنای زمین بر اساس عرض دریاها به شرح زیر است.
دریای خزر
عرض زمینهای مستحدث در حوزه دریای خزر، خط ترازیستی به ارتفاع 150 سانتیمتر مربع از سطح آب در آخرین نقطه پیشرفت آب دریا محسوب میشود. بهتر است بدانید که در نقاطی که این خط به جاده سراسری عمومی ساحلی فعلی برخورد میکند، حد اراضی مستحدث، جاده مورد نظر به شمار میآید. گاهی ممکن است دولت، از این حدود تخطی کرده و وارد ملک شخصی افراد شود، در این زمان وکیل اراضی ساحلی از دولت شکایت کرده و از حق موکل خود دفاع خواهد کرد.
خلیج فارس و دریای عمان
عرض اراضی ساحلی در حوزه دریای عمان و خلیج فارس برابر با 2 کیلومتر از آخرین حد پیشرفت آب در بالاترین نقطه مد است.
دریاچه رضائیه سابق (ارومیه فعلی)
عرض اراضی ساحلی دریاچه ارومیه برابر با 1000متر از آخرین حد پیشرفت آب در بالاترین نقطه مد محسوب میشود.
آیین نامه اجرایی تبصره(2) ماده (2) قانون اراضی مستحدث و ساحلی
ماده1ـ در این آییننامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
الف ـ تالاب: مطابق بند «1» ماده (1) کنوانسیون رامسر شامل باتلاق، لجنزارها و آبهای طبیعی و مصنوعی اعم از دایمی یا موقت که آبهای شور یا شیرین یا تلخ در آن به صورت راکد یا جاری یافت میشود و از جمله شامل آبگیرهای دریایی است که عمق آنها در پایینترین حد جزر از شش متر تجاوز نکند.
ب ـ دریاچه: نوعی تالاب است اعم از شور یا شیرین که به آبهای آزاد راه ندارد.
ج ـ حریم: قسمتی از اراضی ساحلی یا اراضی مستحدث است که یک طرف آن متصل به آب دریاچه یا تالاب باشد.
د ـ حدود اراضی مستحدث: زمینهایی پایینتر از حد بستر که در نتیجه پایینرفتن سطح آب یا هر نوع جریان آب در کرانههای دریا و دریاچهها (به استثنای دریاچه ارومیه) و یا در نتیجه پایینرفتن آب یا خشک شدن تالابها (به استثنای مرداب و برکه طبیعی) ظاهر و ایجاد شده یا خواهدشد.
هـ ـ حد بستر: آخرین نقطه پیشرفتگی آب تالابها و دریاچههای موضوع این آییننامه که در یک دوره زمانی معین (براساس دادههای ثبت شده موجود) ظرف سه سال از تاریخ ابلاغ این آییننامه توسط وزارت نیرو تعیین میگردد.
ماده2ـ عرض حریم تالابها (به استثناء مرداب و برکه طبیعی) عرصهای به عرض 150متر است که بلافاصله بعد از حد بستر تعیین میگردد.
ماده3ـ وزارت نیرو موظف است ظرف سه سال بعد از ابلاغ ایـن آییننـامه نسبـت به تهیه نقشه حدبستر و حریم اقدام نماید همچنین وزارت جهادکشاورزی و وزارت نیرو موظفند به ترتیب نسبت به علامتگذاری حدبستر و حدود اراضی مستحدث و علامتگذاری حدحریم ظرف سه ماه اقدام نمایند.
ماده4ـ دریاچههای احداثی پشت سدها و مخزن و تأسیسات آبی و کانالهای عمومی از موضوع این آییننامه خارج بوده و تابع قانون تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سدها ـ مصوب 1344 و قانون توزیع عادلانه آب مصوب 1361ـ و سایر قوانین مربوط خواهدبود.
ماده5 ـ معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور مکلف است اعتبارات مورد نیاز برای اجرای این آییننامه را در سقف بودجه سنواتی پیشنهادی وزارتخانههای جهاد کشاورزی و نیرو و سازمان حفاظت محیطزیست در لوایح بودجه سنواتی منظور نماید.
ماده6 ـ به منظور نظارت بر انجام به موقع وظایف دستگاههای موضوع این آییننامه دستگاههای یادشده مکلفند گزارش سالیانه مراحل پیشرفت اجرای آییننامه و در صورت لزوم موانع مشکلات اجرایی آن را به هیئت وزیران گزارش نمایند.
نکات قوانین اراضی ساحلی و مستحدث
1. اراضی مستحدثهای که در محدوده شهرها قرار دارند به شهرداری محل واگذار میشود و شهرداریها حق انتقال و فروش اراضی مذکور را به هیچ صورت و عنوان ندارند ولی میتوانند با انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور تأسیس دریابار(پلاژ) و تفرجگاههای عمومی به اجاره واگذار و درآمد حاصله را به مصرف عمران شهر برسانند.
۲. اراضی مستحدثهای که خارج از محدوده شهرها باقی میماند با رعایت تقدم به شرح زیر در اختیار مؤسسات دولتی و سازمان جلب سیاحان و پیشاهنگی و مؤسسات خیریه از قبیل خیریه فرح پهلوی و سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی و بنیاد پهلوی و جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و نظائر آنها گذارده میشود مؤسسات دولتی منحصراً باید از اراضی مزبور برای ایجاد تأسیسات ضروری استفاده نمایند و حق واگذاری به کارمندان یا ایجاد پلاژ و تفرجگاه و امثال آن را ندارند. سازمان جلب سیاحان میتواند در اراضی مزبور تأسیساتی که ضروری بداند احداث و یا با تصویب هیأت وزیران و انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی یا حقوقی اقدام به ایجاد چنین تأسیساتی بنماید. در مورد مؤسسات خیریه میزان زمین واگذاری متناسب باتأسیساتی است که باید ایجاد شود.
۳. بقیه اراضی مستحدثه طبق قانون و مقررات فروش اموال دولت فروخته خواهد شد. مالکانی که اراضی مستحدثه بین اراضی آنها و دریا قرارگرفته ظرف یک ماه از تاریخ اخطار کتبی وزارت کشاورزی در صورت تساوی شرایط حق تقدم در خرید دارند.
زمانی که شخص و یا اشخاصی املاکی را در سواحل تأسیس کردهاند، وضعیت حقوقی این املاک چگونه خواهد بود؟
از آنجایی که املاک تاسیس شده در اراضی منابع طبیعی قرار گرفته است، حکم تخریب آنها صادر خواهد شد.
آیا دولت حق دارد که در صورت تعویض اراضی کنار سواحل با اراضی دیگر، زمینهای کمارزشتری را به مالکین بدهد؟
خیر، دولت باید معادل قیمت زمینهایی که به تصرف خود و برای عموم مردم درآورده است، به صاحبین ملک پرداخت کند. بررسی این نوع موارد از جمله وظایف یک وکیل خوب و باتجربه در حوزه اراضی است.
تفاوت درخواست ثبت اراضی ساحلی با ثبت اراضی ساحلی در دفتر املاک چیست؟
توجه داشته باشید، تقاضای ثبت اراضی با ثبت ملک در دفتر املاک متفاوت است. در واقع بسته به طبیعت و وضعیت حقوقی ملک باید پروسهای طی شود تا در نهایت به ثبت در دفتر املاک برسد.